เมื่อถ่านหินจากประเทศพม่ากำลังจะถูกนำเข้าสู่เชียงราย ก่อนลำเลียงผ่านถนนพหลโยธินไปส่งโรงไฟฟ้าที่สระบุรี ก่อให้ความหวั่นวิตกและข้อโต้แย้งต่างๆ จากคนในพื้นที่ ซึ่งต้องประจันหน้ากับคำว่าผลประโยชน์ของชาติ
หาใช่เพียงเพราะบ้านของผู้เขียนตั้งอยู่บนทำเลถนนพลโยธินสายพะเยา- เชียงราย ที่ต้องได้รับผลกระทบโดยตรงหากมีการขนส่งถ่านหินจากประเทศพม่าส่งสู่โรงไฟฟ้าที่จังหวัดสระบุรีเท่านั้น
หากแต่ข่าวบริษัท สระบุรีถ่านหิน จำกัด ได้รับสัมปทานจากแหล่งถ่านหินแอ่งเมืองก๊ก รัฐฉาน ประเทศพม่า เป็นเวลา 30 ปี เริ่มเมื่อปี 2551 โดยใช้เส้นทางขนส่งออกจากพม่าผ่านหมู่บ้านม้งเก้าหลัง ต.เทอดไทย อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย โดยมีแผนนำเข้าถ่านหินวันละ 5,000 ตันหรือปีละ 1.5 ล้านตัน คิดเป็นปริมาณรถบรรทุกขนถ่าย 200 เที่ยวต่อวัน ซึ่งขณะนี้ ถ่านหินทั้งหมดถูกพักไว้ตำบลป่าซาง อ.แม่จัน ก่อนจะลำเลียงขึ้นรถพ่วง 18 ล้อไปยังถนนพหลโยธิน เพื่อนำไปใช้ในอุตสาหกรรมนั้น ไม่ได้รับคำยินยอมหรือการทำประชาพิจารณ์ของประชาชนในพื้นที่
การขนย้ายถ่านหินลิกไนต์จะส่งผลกระทบในด้านต่างๆ ไม่ว่าเป็นสิ่งแวดล้อม สุขภาพของชาวบ้านวิถีชีวิตของชุมชน ความปลอดภัยในการคมนาคม การท่องเที่ยว รวมถึงการลักลอบขนยาเสพติด ตามแนวชายแดนที่อาจจะเกิดขึ้น ซึ่งหากมีการขนย้ายจะต้องมีการเปิดเส้นทางใหม่สิ่งแวดล้อมจะถูกทำลายเป็นจำนวนมาก
แหล่งข่าวชาวบ้านตำบลเทอดไทยแจ้งว่า ทางบริษัทสระบุรีถ่านหิน ซึ่งได้รับสัมปทานขุดถ่านหินลิกไนต์จากรัฐบาลทหารพม่ามูลค่าหลายแสนล้านบาท ได้ส่งแบบสำรวจความคิดเห็นให้กับชาวบ้านในตำบลเทอดไทย อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย ให้ชาวบ้านกรอกความคิดเห็นเกี่ยวกับกรณีที่บริษัทจะสร้างเส้นถนนจากพื้นที่เมืองโก๊ก (รัฐฉานภาคตะวันออก) สู่ชายแดนไทย เพื่อใช้ลำเลียงถ่านหินผ่านมาทางบ้านเทอดไทย
ชาวบ้านส่วนใหญ่ต่างแสดงความไม่เห็นด้วยที่บริษัทสระบุรีจะลำเลียงถ่านหินผ่านพื้นที่ โดยให้เหตุผลว่าหวั่นมลพิษถ่านหินจะส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิต รวมถึงสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ ถนนหนทางในพื้นที่จะได้รับความเสียหายจากการลำเลียงถ่านหินหนักนับล้านตันด้วย หากทางบริษัทสระบุรีถ่านหินไม่ฟังคำคัดค้าน ยังคงฝืนที่จะลำเลียงถ่านหิน ก็จะรวมตัวกันประท้วงคัดค้านจนถึงที่สุดด้วย
ก่อนหน้านี้บริษัทสระบุรีถ่านหิน ทำเรื่องผ่านกระทรวงมหาดไทยไปยังสภาความมั่นคง ขอเปิดจุดผ่านแดนในการขนส่งถ่านหินในพม่า ได้ 2 แปลง คือที่เมืองกก และอีกแปลงอยู่ติด อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี โดยจะขอเปิดช่องนำเข้าที่ตะโกปิดทอง จ.ราชบุรี และที่บ้านม้งเก้าหลัง จ.เชียงราย แต่ที่ราชบุรีเป็นจุดที่สูงชันมาก และด้านเขตแดนที่จะขาดความชัดเจน จึงไม่เหมาะสม
จึงมุ่งเส้นทางขนส่งมาที่เชียงรายในเดือนพฤศจิกายนนี้ เป็นเวลาสิ้นสุดของการเสนอผลกระทบสิ่งแวดล้อมของการก่อสร้างถนนนี้
จังหวัดเชียงรายได้เสนอทางเลือกให้ขนส่งเข้าทางสะพานแม่สายที่ 2 เพราะมีโครงสร้างรองรับแล้ว ส่วนความเห็นโดยรวมของจังหวัดนั้นสอดรับกับแนวทางของสภาความมั่นคงแห่งชาติที่ ให้ความเห็นว่าผู้ประกอบการไทยนำทรัพยากรต่างประเทศเข้ามาใช้ในประเทศเป็นเรื่องดี แต่วิธีการจะนำเข้ามาเป็นอีกเรื่องหนึ่ง
นักธุรกิจจำนวนหนึ่งเห็นด้วยต่อกรณีของพลังงานที่เราต้องนำเข้าจากต่างประเทศ แต่ก็เป็นห่วงหากในพื้นที่จะมีการขนส่งแล้วเกิดผลทั้งแง่บวกและลบที่จำเป็นจะต้องศึกษา ไม่ใช่เพียงศึกษาแค่จะให้เกิดโครงการ ที่ผ่านมามีความพยายามตั้งโรงไฟฟ้าบริเวณที่มีแหล่งถ่านหิน และเอาโรงไฟฟ้าส่งไฟฟ้าข้ามไปฝั่งไทยเช่นที่ท่าขี้เหล็กส่งข้ามตรงแม่สาย แต่ไปไม่ได้ โรงไฟฟ้าก็ยังเก็บอยู่ในโกดังที่กรุงเทพ
กรณีการสัมปทานถ่านหินจากพม่าขนส่งจากเชียงรายไปสระบุรี ฟังดูแล้วภาคธุรกิจและราชการที่เกี่ยวข้องดูเหมือนจะ เออ..ออ..ห่อหมกไปกับเขา.. เห็นทีชาวบ้านต้องก้มหน้ารับกรรม (ที่ตนไม่ได้ทำ) เนื่องจากพื้นที่ดังกล่าวอยู่ในข่ายเป็นพื้นที่สีแดง ซึ่งมีการเคลื่อนไหวกลุ่มติดอาวุธหลายกลุ่ม รวมถึงขบวนการค้ายาเสพติด ที่สำคัญต้องเกิดผลกระทบต่อชุมชนและป่าสงวนในพื้นที่ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
น้ำจากลำโขงไหลล่องลงสู่เจ้าพระยา เป็นปรกกฎการณ์ทางธรรมชาติที่มีอยู่อย่างคุ้นชิน กรณีถ่านหินไฟฟ้าจากประเทศพม่าที่กำลังถูกลำเลียงสู่สระบุรี เป็นฝุ่นผงจากลิกไนต์ที่ชุมชนในท้องถิ่นต้องสูดดม เป็นหินกองใหญ่ที่วางไว้หน้าบ้าน เป็นเส้นทางขนส่งที่ต้องแลกด้วยผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม สุขภาพอนามัยของประชาชน การท่องเที่ยว และความปลอดภัยด้านการคมนาคม
ทำอย่างไรให้รัฐก็ได้ประโยชน์ เหลียวหลังดูชาวบ้านก็ให้พอเหลือรอยยิ้มที่มุมปากบ้าง อย่าให้อะไรมาบดบังจนมองไม่เห็นหัวชาวบ้าน หรือเสียงชาวบ้านมันไม่ดัง ฟังไม่ถนัด ดูจะกลายเป็นเสียงจิ้งจกตุ๊กแกไปแล้วกระมัง....ครับ.!
----------------------------------------------------------------------------------------
อ้างอิง
- ที่มาภาพแผนที่: คนเครือไท
- http://www.tvthainetwork.com/update/786, http://health2u.exteen.com/20090805/entry