โรงเรียนอนุบาลแห่งหนึ่งในกรุงสต็อกฮอล์ม สวีเดน หลีกเลี่ยงการเหมารวมเรื่องเพศภาวะ คุณครูในโรงเรียนจะไม่ใช้คำว่า “เด็กชาย” หรือ “เด็กหญิง” กับเด็ก แต่จะเรียกเด็กๆ ทุกคนว่า “เพื่อน” เด็กๆ เล่นกันในลานเด็กเล่นของโรงเรียนอนุบาล Egalia ที่เน้นความเป็นกลางในเรื่องเพศภาวะ สต็อกฮอล์ม. โรงเรียนอนุบาลแห่งหนึ่งในย่านเซอเดรมาล์ม กรุงสต็อกฮอล์ม ประเทศสวีเดน มีนโยบายหลีกเลี่ยงการเหมารวมเรื่องเพศภาวะให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ คุณครูในโรงเรียนจะไม่ใช้คำว่า “เด็กชาย” หรือ “เด็กหญิง” กับเด็ก แต่จะเรียกเด็กๆ ทุกคนว่า “เพื่อน” ไม่ว่าเด็กจะเป็นเพศใดก็ตาม ส่วนสรรพนามของภาษาสวีเดนว่า “han” กับ “hon” ที่แปลว่า “เขา” และ “เธอ” ก็ถูกแทนด้วยคำที่เป็นกลางว่า “hen” ซึ่งจริงๆ แล้วไม่มีในภาษา Lotta Rajalin ผอ. ของโรงเรียน อายุ 52 ปี กล่าวว่า “เราจะใช้คำว่า hen เช่นในกรณีที่มีหมอ ตำรวจ ช่างไฟฟ้า หรือช่างประปาจะมาที่โรงเรียน และเราไม่ทราบเพศของเขา เพื่อให้เด็กได้มีโอกาสจินตนาการเอาเองว่าคนๆ นั้นอาจจะเป็นผู้ชายหรือผู้หญิง เด็กๆ จะได้มองโลกในแง่มุมที่กว้างขึ้น” โรงเรียนแห่งนี้ชื่อ Egalia เปิดรับเด็กอายุ 1-6 ขวบตั้งแต่ปีที่แล้ว มุมเล่นตัวต่อเลโก้ใน Egalia ถูกจัดไว้ติดกับห้องครัว เพื่อไม่ให้เด็กคิดว่าการก่อสร้างกับการเตรียมอาหารมีความแตกต่างกันมากมาย คุณครู Jenny Johnsson อายุ 31 ปี อธิบายว่า “สังคมคาดหวังให้เด็กผู้หญิงมีความอ่อนโยนน่ารัก และรักสวยรักงาม ส่วนเด็กชายถูกคาดหวังให้มีความเข้มแข็ง และชอบสังสรรค์ แต่ Egalia จะให้เด็กเป็นอย่างที่อยากเป็น” ผอ. กล่าวเสริมว่าในโรงเรียนนี้จะเน้นความใจกว้างต่อชายรักชาย หญิงรักหญิง คนรักสองเพศ และคนข้ามเพศ โดยแม้แต่ในหนังสือต่างๆ ก็มีกล่าวถึงคู่ชีวิตเพศเดียวกันและผู้ปกครองที่เลี้ยงลูกคนเดียว ผอ. ยกตัวอย่างหนังสือเล่มหนึ่งที่เล่าเรื่องราวของยีราฟตัวผู้สองตัวที่เป็นคู่รักกัน แต่เศร้าเพราะไม่มีลูก จนไปพบไข่จระเข้ถูกทิ้งไว้ จึงรับมาเลี้ยงเป็นลูกบุญธรรม ในการดูแลการเล่นของเด็ก คุณครูก็ใช้มุมมองที่เป็นกลางในแง่เพศภาวะ “เช่น ถ้าเด็กๆ เล่นพ่อแม่ลูก แล้วทะเลาะกันว่าใครจะได้เป็นแม่ เราอาจจะแนะนำว่าจะมีแม่สองคนก็ได้ หรือสามคนก็ได้” ผอ. อธิบาย หนังสือพิมพ์ในสวีเดนรายงานเกี่ยวกับโรงเรียนแห่งนี้ตั้งแต่เมื่อต้นปี จากนั้นสำนักข่าว AP จึงได้เข้าไปเยี่ยมชม และได้รายงานถึงโรงเรียนแห่งนี้ซึ่งตั้งอยู่ในย่านที่ขึ้นชื่อว่าเสรีนิยม ว่าเป็นตัวอย่างความสุดโต่งของชาวสวีเดนที่พยายามส่งเสริมความเสมอภาคทางเพศตั้งแต่เด็ก โรงเรียนแห่งนี้ตกเป็นเป้าการวิพากษ์วิจารณ์อยู่บ้าง โดยผู้ปกครองบางส่วนมองว่าการละทิ้งบทบาทตายตัวทางเพศ อาจทำให้เด็กสับสนหรือไม่พร้อมที่จะออกไปสู่โลกภายนอก นักจิตวิทยาเด็ก Jay Belsky จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย กล่าวว่าไม่เคยได้ยินว่ามีโรงเรียนไหนที่เหมือนกับ Egalia และยังตั้งข้อกังขาว่า วิธีการส่งเสริมความเสมอภาคของ Egalia นั้นถูกต้องหรือไม่ “เดี๋ยวจะกลายเป็นว่าสิ่งที่เด็กชายมักจะชอบ เช่นการใช้ไม้เล่นฟันดาบ จะถูกมองว่าไม่ดีไปหมด” Belsky กล่าว “หรืออย่างแย่ที่สุด การถือความเป็นกลางในเรื่องเพศภาวะอาจจะทำลายความเป็นผู้ชายไปเลย” แต่ ผอ.บอกว่าโรงเรียน Egalia เป็นที่นิยมมาก โดยผู้ปกครองถึงกับต้องจองคิวเพื่อให้ลูกเข้าโรงเรียนนี้ และเคยมีผู้ปกครองเพียงรายเดียวที่เอาลูกออกจากโรงเรียน ผอ. ยังเสริมว่าทาง Egalia ไม่ได้ปฏิเสธความแตกต่างทางชีววิทยาระหว่างเพศ แต่มีจุดมุ่งหมายสอนให้เด็กเข้าใจว่า “ความแตกต่างทางชีววิทยาไม่ได้หมายความว่าเด็กหญิงและเด็กชายจะต้องมีทักษะและความสนใจแตกต่างกันเสมอไป” ที่มา: หนังสือพิมพ์ Helsingin Sanomat ประเทศฟินแลนด์ ฉบับวันที่ 27 มิ.ย. 2554