สืบพยานฝ่ายจำเลย จอน อึ๊งภากรณ์ – นิรันดร์ พิทักษ์วัชระ เบิกความในฐานะผู้ก่อตั้งเว็บและกรรมการมูลนิธิฯ ระบุแนวทางชัดเจนส่งเสริมเสรีภาพแสดงความคิดเห็น โดยไม่ละเมิดกฎหมายและบุคคลอื่น พรุ่งนี้จำเลยขึ้นเบิกความเอง ผู้สังเกตการณ์ต่างชาติพรึ่บ – คดีหนุ่มขายซีดีและเอกสารวิกิลีกส์เข้าข่ายหมิ่น ศาลนัดสืบพยานเดือน ก.ค.ปีหน้า

20 ก.ย.54 เวลาประมาณ 9.40 น. ที่ห้องพิจารณาคดี 910 ศาลอาญารัชดา มีการพิจารณาคดีหมายเลขดํา อ.1167/2553 ที่อัยการเป็นโจทก์ฟ้องนางสาวจีรนุช เปรมชัยพร ผู้อำนวยการและผู้ดูแลเว็บบอร์ดประชาไท เป็นจำเลยในความผิดตามมาตรา 14 และ 15 พ.ร.บ.ว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ.2550 จากกรณีที่มีบุคคลโพสต์ข้อความไม่เหมาะสมในเว็บบอร์ด

โดยในวันนี้ มีการสืบพยานฝ่ายจำเลย 2 ปาก ได้แก่ นายจอน อึ๊งภากรณ์ ผู้ก่อตั้งเว็บไซต์, นายแพยท์นิรันดร์ พิทักษ์วัชระ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และประธานมูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน และในวันพรุ่งนี้ (21 ก.ย.54) จะสืบพยานคือ นางสาวจีรนุช ผู้อำนวยการเว็บไซต์ประชาไท ตั้งแต่เวลา 9.00 น. เป็นต้นไป

ทั้งนี้ ในการสืบพยานในวันนี้ มีตัวแทนจากองค์กรระหว่างประเทศด้านสิทธิเสรีภาพจากสหภาพยุโรป รวมถึงเจ้าหน้าที่จากสถานทูตหลายแห่ง เข้าร่วม อาทิ สถานทูตเยอรมนี สถานทูตสวิสเซอร์แลนด์ สถานทูตสวีเดน เป็นต้น

จอนกล่าวถึงวัตถุประสงค์ก่อตั้งประชาไทว่าเป็นเว็บไซต์สื่อทางเลือกที่ เป็นปากเป็นเสียงของการด้อยโอกาส และเน้นเรื่องสิทธิมนุษยชน ก่อตั้งในปี 2547 และยกตัวอย่างการรายงานเหตุการณ์ตากใบ (2547) จ.นราธิวาส ที่มีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก แต่หลังการรัฐประหารปี 2549 เว็บบอร์ดของประชาไทซึ่งมีลักษณะเปิดกว้าง มุ่งเน้นเรื่องเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นเพื่อการพัฒนาประชาธิไตย ก็มีผู้นิยมเข้ามาแสดงความเห็นด้านการเมืองและสังคมเพิ่มขึ้นอย่างมาก เนื่องจากไม่มีพื้นที่ในสื่อกระแสหลัก โดยมีผู้มาแสดงความคิดเห็นวันละหลายร้อยจนถึงหลักพัน ทำให้ต้องมีการดูแลเข้มงวดขึ้นเป็นลำดับ โดยจัดระบบให้ต้องสมัครสมาชิกก่อนการโพสต์ความคิดเห็น มีกติการชัดเจนที่ไม่อนุญาตให้โพสต์ความเห็นที่หยาบคาย หมิ่นประมาทบุคคลหรือสถาบัน หากพบว่าไม่เหมาะสมเจ้าหน้าที่จะดำเนินการลบความคิดเห็นทันที่พบ รวมทั้งยังมีมาตรการในการเปิดเผย IP Address บางส่วนของผู้โพสต์ความเห็นด้วย ซึ่งเป็นลักษณะทั่วไปของเว็บบอร์ดทั่วโลก

จอนกล่าวต่อว่า อย่างไรก็ตาม เนื่องจากประชาไทอยู่ภายใต้มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน ซึ่งเป็นองค์กรพัฒนาเอกชน ไม่แสวงหากำไร ได้รับเงินจากการบริจาคเป็นหลัก ทำให้มีทุนจำกัดและสามารถมีตำแหน่งในการดูแลเว็บบอร์ดเพียง 1 ตำแหน่ง แต่ก็เป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงคือตัวผู้อำนวยการเอง นอกจากนั้นก็ให้สมาชิกที่มีความประพฤติช่วยตรวจตราดูข้อความไม่เหมาะสมและทำ การลบได้ทันที แต่เป็นการลบชั่วคราวและให้เจ้าหน้าที่ประชาไทพิจารณาอีกครั้ง หากใครโพสต์ข้อความไม่เหมาะสมบ่อยครั้งก็จะโดยแบนให้ไม่สามารถเข้ามาโพสต์ ข้อความได้อีก

โจทก์ถามค้านว่าเหตุใดจึงปล่อยให้ข้อความไม่เหมาะสมตามฟ้องอยู่บนหน้า เว็บบอร์ดถึง 20 วัน พยานเห็นว่ามีความเหมาะสมหรือไม่ จอนตอบว่า เป็นไปได้ที่จะมีความผิดพลาดดังกล่าวเนื่องจากข้อความที่สมาชิกโพสต์นั้นมี จำนวนมากเป็นหลักพัน แต่ยืนยันว่าเป็นสิ่งไม่ปกติที่เกิดขึ้น หากข้อความเด่นชัด หรือมีผู้แจ้งเข้ามาก็จะทำการลบทันที  

นิรันดร์ พิทักษ์วัชระ ให้การต่อศาลในช่วงบ่าย โดยระบุว่า หลังความวุ่นวายในปี 2549 ประชาไทเป็นเว็บไซต์ที่ให้โอกาสทุกฝ่ายในการแสดงความคิดเห็น ขณะที่สื่อกระแสหลักมีการแบ่งฝักฝ่าย ทำให้ประชาไทเป็นช่องทางของคนที่ไม่สามารถแสดงจุดยืน หรือความเห็นในพื้นที่สาธารณะได้

นิรันดร์กล่าวว่า ที่ผ่านมาเจ้าหน้าที่จากกระทรวงเทคโนโลยีและสารสนเทศหรือ ไอซีที ได้มีการประสานความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ของประชาไทโดยตลอด หากมีการแจ้งถึงข้อความที่ไม่เหมาะสมก็จะดำเนินการลบโดยทันที

นิรันดร์กล่าวด้วยว่า ที่ผ่านมาเจ้าหน้าที่ตำรวจเคยมาสอบปากคำตนเองที่จังหวัดอุบลราชธานีเกี่ยว กับกรณีที่ผู้โพสต์รายหนึ่งในเว็บบอร์ดประชาไทตกเป็นจำเลยเพราะโพสต์ข้อความ ไม่เหมาะสม ขณะนั้นยังไม่มีการกล่าวหา ผอ.ประชาไทเป็นจำเลยในคดีนี้ ตนได้ลงรายมือชื่อรับรองการให้ปากคำในเอกสารดังกล่าวไปซึ่งลงชื่อจำเลยเป็น สมาชิกคนหนึ่งผู้โพสต์ข้อความในเว็บบอร์ดประชาไท เอกสารดังกล่าวไม่มีการขีดฆ่าชื่อจำเลยแล้วเปลี่ยนเป็นชื่อนางสาวจีรนุช เปรมชัยพร ผู้อำนวยการเว็บไซต์ประชาไท ดังปรากฏเป็นเอกสารนำส่งศาลในคดีนี้

สืบพยานคดีคนขายซีดีสารคดีเอบีซี ก.ค.ปีหน้า

ส่วนความคืบหน้าอีกคดีที่อัยการฟ้องนายเอกชัย (ขอสงวนนามสกุล) วานนี้ วันที่ 20 ก.ย. ที่ศาลอาญา ถนนรัชดา มีการนัดพร้อม และนัดตรวจพยานหลักฐาน ซึ่งศาลได้กำหนดให้มีการสืบพยานโจทก์และจำเลยในเดือนกรกฎาคม ปี 2555 โดยวันที่ 17-18 ก.ค.55 เป็นการสืบพยานโจทก์ ส่วนการสืบพยานจำเลยจะมีในวันที่ 19-20 ก.ค.55

ทั้งนี้ คดีนายเอกชัย (ขอสงวนนามสกุล) ถูกกล่าวหาว่าขายวีซีดีสารคดีของสถานีโทรทัศน์เอบีซี ประเทศออสเตรเลีย และเอกสารวิกิลีกส์ที่เข้าข่ายหมิ่นเบื้องสูง เขาถูกจับกุมเมื่อวันที่ 10 มี.ค.54 ในที่ชุมนุมของกลุ่มแดงสยาม ถูกฝากขังที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ ต่อมาศาลอนุญาตให้ประกันตัวได้วันที่ 18 มี.ค.54 โดยใช้หลักทรัพย์เป็นเงินสด 500,000 บาท