นิธิ เอียวศรีวงศ์ ปาฐกถาในงานสัมมนา "500 ปี ความสัมพันธ์สยามประเทศไทยกับโปรตุเกส และชาติตะวันตกในอุษาคเนย์ 2054-2554" ณ หอประชุมใหญ่ อาคาร 100 ปี มหาวิทยาลัยราชภัฎนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา เมื่อ 26 ม.ค. 55

ระหว่างวันที่ 26 – 27 ม.ค. มีการจัดสัมมนา "500 ปี ความสัมพันธ์สยามประเทศไทยกับโปรตุเกส และชาติตะวันตกในอุษาคเนย์ 2054-2554" ณ หอประชุมใหญ่ อาคาร 100 ปี มหาวิทยาลัยราชภัฎนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา โดยงานเสวนาดังกล่าวจะโดยมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย บริษัทโตโยต้ามอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนครศรีอยุธยา สถาบันอยุธยาศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนครศรีอยุธยา องค์การบริหารส่วนจังหวัดพระนครศรีอยุธยา คณะศิลปศาสตร์ และโครงการเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา ม. ธรรมศาสตร์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และสมาคมจดหมายเหตุสยาม

โดยในวันแรกของงานคือวันที่ 26 ม.ค. ได้มีการกล่าวปาฐกถาพิเศษโดย ศ.ดร. นิธิ เอียวศรีวงศ์ นักเขียนและนักวิชาการด้านประวัติศาสตร์ โดยนิธิอภิปรายถึงการเข้ามามีบทบาททางการค้าโดยเฉพาะการแสวงหาแหล่งเครื่อง เทศและการค้าผูกขาดเครื่องเทศในทวีปเอเชียของโปรตุเกส ซึ่งตอนแรกประสบความสำเร็จ แต่ต่อมาประสบความล้มเหลวเนื่องจากโปรตุเกสไม่มีการนำผลกำไรไปลงทุนทาง เศรษฐกิจในกิจการค้าของตนมากนัก ขณะที่ราชสำนักโปรตุเกสนำผลกำไรไปใช้ในชีวิตหรูหราฟุ่มเฟือยและใช้ซื้อความ สวามิภักดิ์จากเจ้าครองแคว้นต่างๆ และในเวลาต่อมาอังกฤษและฝรั่งเศสได้เข้ามามีบทบาทด้านการค้าทางทะเลและได้นำ ทุนเหล่านั้นไปลงทุนด้านการเศรษฐกิจเป็นฐานเข้าสู่เศรษฐกิจสมัยใหม่ ซึ่งปรากฎการณ์นี้เกิดขึ้นในอังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน แต่ไม่เกิดในกรณีของโปรตุเกส

โดยนิธิสรุปในตอนท้ายว่า “ความ สัมพันธ์ระหว่างไทยกับโปรตุเกสเป็นความสัมพันธ์ที่ไร้สีสัน จืดชืดสนิทเลยนะครับ แต่...ก็เป็นสิ่งที่น่าจดจำ เพราะโปรตุเกสไม่มีอำนาจเพียงพอ ไทยก็ไม่มีอำนาจเพียงพอ เราสัมพันธ์กันแบบคนเท่าเทียมกันน่ะ สัมพันธ์กับฝรั่งแบบคนเท่าเทียมกัน เขายอมรับเงื่อนไขของเรา เราก็ต้องยอมรับเงื่อนไขของเขา มากกว่าที่เราจะสัมพันธ์กับฝรั่งอื่นๆ ในภายหลังซึ่งจะมีอำนาจมากกว่าโปรตุเกสเยอะแยะไปหมด สิ่งที่น่าจดจำก็คือว่าความสัมพันธ์จืดๆ แบบนี้แหละครับ”

สำหรับความสัมพันธ์ไทย-โปรตุเกส จะ “จืดชืดสนิท” ดังนิธิว่าหรือไม่นั้น โปรดติดตามรายละเอียดการปาฐกถาทั้งหมดจากวิดีโอคลิป