รายงาน : เมื่อ ‘Jan Krogsgaard’ คนเขียนบท Burma VJ มองพม่าเปลี่ยนแปลงจริงหรือ?!

“การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในพม่าครั้งนี้ มันอาจไม่ได้เกิดขึ้น หรือส่งผลกับรัฐที่อยู่รอบๆ นอกอย่างกลุ่ม คะฉิ่น กะเหรี่ยง ถ้าเป็นแบบนี้ข้างในมันน่าจะเหมือนดูดีเฉพาะในเมืองย่างกุ้ง หรือในเนปิดอว์ เท่านั้น แต่เมืองที่อยู่รอบนอก อย่างกลุ่มคนมอญ คนกะเหรี่ยงก็ยังมีปัญหาขัดแย้งกันอยู่…รัฐบาลจะเปลี่ยนแปลงจริงหรือ”

 

Jan Krogsgaard ผู้เขียนบท Burma VJ

 

เชื่อว่ามาถึงเวลานี้ หลายคนกำลังจับตามองการเลือกตั้งซ่อมในพม่าที่จะมีขึ้นในวันที่ 1 เม.ย.นี้ ว่าก้าวเดินไปในทิศทางไหนต่อไป

Jan Krogsgaard หนุ่มชาวเดนมาร์ก คนเขียนบท Burma VJ คนนี้ ได้วิเคราะห์บอกเล่าถึงบางแง่มุมในพม่าให้เราฟัง ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจมาก เนื่องจากว่า เขาเป็นชาวต่างชาติอีกคนหนึ่งที่สนใจในเรื่องราวของพม่า และก่อนหน้านั้นเขาได้เดินทางไปหลายๆ เมืองของพม่าเพื่อเก็บข้อมูลในพื้นที่มายาวนานหลายปี ก่อนจะนำมาเขียนบทภาพยนตร์สารคดี Burma VJ จนโด่งดังไปทั่วโลก ซึ่งภาพยนตร์สารคดีเรื่อง ‘เบอร์ม่า วีเจ’ (Burma VJ) เรื่องนี้ เป็นการถ่ายทอดเรื่องราวเกี่ยวกับอาชีพนักข่าวในพม่า รวมถึงการปราบปรามกลุ่มพระสงฆ์และประชาชนพม่าที่ออกมาประท้วงใหญ่เมื่อเดือนกันยายน ปี 2550 ที่ผ่านมา 

แน่นอน นอกจากภาพยนตร์สารคดีเรื่องนี้จะได้รับการเสนอชื่อให้เข้าชิงรางวัลออสการ์ในปี 2553 แล้ว เบอร์ม่า วีเจ ยังกวาดรางวัลมาแล้วกว่า 50 รางวัลจากเทศกาลหนังทั่วโลก อาทิ รางวัล World Cinema Documentary Film Editing Award รางวัล Golden Gate Persistence of Vision Award รวมทั้งยังถูกเสนอชื่อให้เข้าชิงรางวัลประเภทหนังสารคดีในการประกาศผลรางวัลหนังยุโรป (European Film Academy Documentaire 2009 - Prix Arte) ด้วย

Jan ในฐานะคนเขียนบท เล่าให้ฟังว่าภาพยนตร์สารคดีเรื่องนี้หลังจากออกฉายได้ทำให้ผู้นำรัฐบาลทหารพม่าสั่นสะเทือนไม่มากก็น้อย เพราะเป็นการนำเสนอภาพและความจริงในเหตุการณ์รุนแรงในพม่าให้สังคมโลกได้มองเห็นไปทั่ว

“ตอนแรกๆ ที่หนังเรื่องนี้เผยแพร่ออกไป เขาก็โกรธอยู่แล้ว แต่ว่าช่วงนั้น ทางรัฐบาลเขาก็จะมีข้อกำหนดที่ว่า ถ้าไปค้นบ้านไหนแล้วเจอดีวีดีเรื่องนี้ครอบครอง หรือว่าคนนั่งดูอยู่ ก็จะโดนจับเข้าไปจำคุกหนึ่งเดือน สองเดือน หนึ่งปีก็แล้วแต่ แล้วมันก็ยังส่งผลต่อนักข่าวที่ทำงานให้กับสำนักข่าวท้องถิ่นในย่างกุ้งด้วย ก็จะถูกจำกัดสิทธิ ถ้ารู้ก็จะโดนเข้าไปอยู่ในคุก”  Jan บอกเล่าให้ฟัง

Jan บอกเล่าอีกว่า มาถึงเวลานี้ กระแสและท่าทีของรัฐบาลพม่านั้นเริ่มเปลี่ยนไป แต่ถึงยังไง ในห้วงยามนี้ นักข่าวพม่าหลายคนก็ยังคงถูกจับกุมอยู่

“ตอนนี้นักข่าวที่ถูกจับเข้าคุกได้รับการปล่อยตัวบ้างแล้ว แต่ยังไม่หมด แต่ว่าก็ค่อยๆ ปล่อยมาเรื่อยๆ แต่เดี๋ยวนี้ไม่มีการเซ็นเซอร์แล้ว สถานการณ์มันก็ดีขึ้นนะ อย่างเรื่องสื่อ ล่าสุดปีที่แล้วยังมีการจัดเทศกาลหนังที่พม่าเป็นครั้งแรก ได้แล้ว และก็ไม่ใช่ว่าอยู่ๆ หนังอะไรออกมาหรือว่าข่าวอะไรออกมาจะจับเซ็นเซอร์เหมือนเมื่อก่อนหมด แต่อาจจะมีขั้นตอนบ้าง แต่ก็ค่อนข้างดีขึ้นนะ” 

คนเขียนบทภาพยนตร์สารคดี Burma VJ ยังได้มองถึงความเปลี่ยนในพม่าในขณะนี้ ไม่ว่าในเรื่องของการเลือกตั้งซ่อมในครั้งนี้ รวมไปถึงทิศทางในอนาคตของพม่า ที่กำลังจะเปิดเป็นประเทศเสรีมากขึ้น โดยเฉพาะระบบเศรษฐกิจ ซึ่งอาจทำให้ทั้งอาเซียน หรือชาติตะวันตก กระหายและเตรียมพุ่งเข้าไปมากยิ่งขึ้น 

“ผมคิดว่า มาถึงตอนนี้ทุกคนทุกฝ่าย ก็คงอยากจะเข้าไปกอบโกยเอาผลประโยชน์นั่นแหละ แต่จะให้รัฐบาลทหารพม่านั้นกลับไปเป็นเหมือนเดิมอย่างเก่าก็คงค่อนข้างยาก อาจจะค่อยๆ เปลี่ยน แต่ว่าก็สามารถทำได้ ถ้าต้องการ แต่ว่าถ้าทำแล้วก็อาจจะเกิดปัญหา ยกตัวอย่างเช่น หลังจากเหตุการณ์ปี 88 แล้วมีการเลือกตั้งครั้งแรกเมื่อปี 1991 สุดท้ายรัฐบาลทหารพม่าก็ยังกลับลำได้ ล้มการเลือกตั้งได้ เพราะฉะนั้น เราก็ยังไม่รู้ว่าเป็นอย่างไรต่อไป” Jan แสดงความเห็นอย่างนั้น 

เขาบอกให้จับตามดูต่อไปว่า อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงหลังการเลือกตั้งครั้งนี้

“ที่ผ่านมา อองซานซูจี ก็ยังไปหาเสียงอยู่อย่างต่อเนื่อง แล้วก็จะมีการเลือกตั้ง 1 เมษายนนี้ ก็ไม่แน่ใจนะ ว่าหลังการเลือกตั้ง อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงอะไรหรือเปล่า แต่ผมคิดว่ามันน่าจะส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงในช่วงประมาณเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน หลังเลือกตั้งครั้งนี้นะ”

เมื่อตั้งคำถามกับ Jan ในมุมมองของคนเขียนบท Burma VJ ว่าในอนาคตข้างหน้าของพม่าจะก้าวไปบนหนทางใด...สันติสุขหรือขัดแย้งมากยิ่ง?!

Jan บอกว่า “ถ้าเราไปประเทศพม่า เราไม่สามารถเดาอะไรได้เลย แต่คิดว่าการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในพม่าครั้งนี้ มันอาจไม่ได้เกิดขึ้น หรือส่งผลกับรัฐที่อยู่รอบๆ นอกอย่างกลุ่ม คะฉิ่น กะเหรี่ยง ถ้าเป็นแบบนี้ข้างในมันน่าจะเหมือนดูดีเฉพาะในเมืองย่างกุ้ง หรือในเนปิดอว์ เท่านั้น แต่เมืองที่อยู่รอบนอก อย่างกลุ่มคนมอญ คนกะเหรี่ยงก็ยังมีปัญหาขัดแย้งกันอยู่ ผมคิดว่าถ้าผมเป็นคนพม่าที่อยู่ในเมืองย่างกุ้ง หรือเมืองมัณฑเลย์ ผมคิดว่าผมก็คงไม่มั่นใจว่าจะเกิดอะไรขึ้น รัฐบาลจะเปลี่ยนแปลงจริงหรือ”

นั่นเป็นการวิเคราะห์เรื่องพม่าในบางแง่มุม ของ ‘Jan Krogsgaard’ คนเขียนบท ‘Burma VJ’ อันลือลั่น! 

          

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท