Skip to main content
ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ
sharethis

หลักสำคัญของการกระจายอำนาจประการหนึ่งคือหลักว่าด้วยความเป็นอิสระในการบริหารจัดการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในหลักเรื่องความเป็นอิสระนี้เองที่ถือเป็นการถ่ายโอนอำนาจของส่วนกลางมาให้แก่องคกรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่ว่าจะเป็นอำนาจในการกำหนดนโยบายของแต่ละท้องถิ่นการจัดหาบุคคลากรและรวมถึงความเป็นอิสระในด้านการใช้จ่ายเงิน

ในส่วนของงบประมานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นจะมีที่มาจากหลายแหล่งด้วยกันคือเงินอุดหนุนจากรัฐรายได้จากการเก็บภาษีและค่าธรรมเนียม ต่างๆและจากการกู้ยืมเงินจากแหล่งทุนอื่นๆ

สถานะทางการคลังของประเทศถือได้ว่าเป็นความลึกลับอย่างหนึ่งของแต่ละรัฐเนื่องจากข้อมูลด้านงบประมานนั้นเป็นข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงของรัฐอย่างไรก็ตาม การจัดการด้านการคลังนั้นต้งมีความโปร่งใสเนื่องจากงบประมานส่วนหนึ่งนั้นมาจากการเก็บภาษีจากประชาชน ดังนั้นประชาชนจึงควรมีส่วนร่วมในการตรวจสอบความโปร่งใสในการจัดการด้านการใช้จ่ายต่างๆขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเช่นเดียวการกับหลักในการเข้าถึงข้อมูลของฝ่ายปกครอง ฝ่ายปกครองมีพันธะที่จะต้องเปิดเผยรายงานด้านการคลังของท้องถิ่นต่อประชาชนซึ่งเป็นไปตามรัฐบัญญัติลงวันที่ 6กุมภาพันธ์ 1992 ที่ให้สิทธิแก่ประชาชนในการเข้าถึงข้อมูลด้านการคลัง

1. ความจำเป็นในการมีจุดเชื่อมโยงด้านการคลังระหว่างพลเมืองและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

พลเมืองทุกคนที่มีรายได้ตามเกณฑ์ทุกคนมีหน้าที่ที่จะต้องเสียภาษีให้แก่องค์กรปปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งนี้เพื่อนำเงินภาษีเหล่านั้นไปใช้ในกิจการสาธณะของท้องถิ่นเช่นการสร้างสวนสาธารณะการสร้างสนามกีฬาเป็นต้นเหตุที่ต้องมีความเชื่อมโยงระหว่างพลเมืองผู้เสียภาษีดังกล่าวกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นเป็นเพราะการเสียภาษีนั้นเป็นภาระของพลเมืองและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีหน้าที่ในการชี้แจงการนำเงินเหล่านั้นไปจัดสรรกิจกรรมต่างๆและเพื่อเป็นการชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นที่จะต้องเสียภาษี ซึ่งในการเสียภาษีนี้เองสะท้อนให้เห็นถึงความรับผิดชอบของสองส่วนด้วยกันคือส่วนของพลเมืองและผู้แทนของท้องถิ่นในส่วนพลเมืองนั้นวัตถุประสงค์ในการเสียภาษีคือต้องการได้รับการบริการที่ดีจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในส่วนของผู้แทนท้องถิ่นนั้นก็มีหน้าที่ในการตรากฎเกณฑ์ต่างๆเพื่อนำเงินภาษีไปใช้ในกิจกรรมที่ตอบสนองต่อความต้อการของประชาชนในพื้นที่ของตนเอง

เงื่อนไขสองประการเกี่ยวกับความเชื่อมโยงด้านการคลังระหว่างพลเมืองและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ประการแรกคือผู้เสียภาษีจะต้องเข้าใจก่อนว่าทำไมจะต้องเสียภาษีให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เลื่อนไขประการที่สองคือผู้เสียภาษีนั้นมีหน้าที่ในการรับผิดชอบต่อกิจกรรมสาธารณะ

ในประเทศฝรั่งเศสแบ่งผู้เสียภาษีออกเป็นสามจำพวกด้วยกันได้แก่ประเภทแรกผู้เสียภาษีที่มีอัตราการจ่ายภาษีท้องถิ่นน้อยลงประเภทที่สองคือผู้เสียภาษีให้ท้องถิ่นอื่นแต่ต้องเฉลี่ยรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นนั้นมาให้แก่อีกองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนึงเช่นในกรณีที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มั่งคั่งกว่าอาจต้องเฉลี่ยรายได้จากการจัดเก็บภาษีมาให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีรายได้น้อยกว่าและประเภทสุดท้ายได้แก่ผู้ที่เสียภาษีให้แก่รัฐและรัฐได้เฉลี่ยรายไดมาให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

2. ความถูกต้องตรงกันของงบประมานและรายระเอียดในการใช้จ่าย

รัฐกฤษฎีกาลงวันที่27 มีนาคม 1993 ได้กำหนดสิทธิและกฎเกณฑ์ต่างๆในการที่จะให้ประชาชนสามารถใช้สิทธิในการรับรู้ถึงข้อมูลและสถานะทางการเงินของเทศบาล จังหวัดและภาคได้นอกจากนั้นยังรวมไปถึงองค์กรความร่วมมือระหว่างเทศบาลและสหการที่เป็นการร่วมมือระหว่างเทศบาลเป็นต้นอย่างไรก็ตามสำหรับเทศบาลที่มีประชากรต่ำกว่า3500คนนั้นไม่ผูกพันตามัฐกฤษฎีกานี้ ในส่วนของเทศบาลที่อยู่ห่างไกลนั้นเป็นเรื่องที่ค่อนข้างวุ่นวายในการจัดทำรายงานการใช้จ่ายของเมศบาล ดังนั้นรัฐกฤษฎีการฉบับบนี้จึงได้กำหนดลักษณะของรายงานการใช้จ่ายไว้ตามขนาดของเทศบาลดังต่อไปนี้ เทศบาลที่มีประชากรตั้งแต่3500-9999คน รายงานการใช้จ่ายทำเพียงแค่รายละเอียดการใช้จ่ายแบบคร่าวๆส่วนเทศบาลที่มีประชากรตั้งแต่10000คนขึ้นไปจะต้องทำรายงานการใช้จ่ายไว้โดยละเอียด

นอกจากนั้นรัฐบัญญัติลงวันที่ 12 เมษายน 2000 ที่เกี่ยวข้องกับความโปร่งใสด้านการคลัง ยังกำหนดให้องค์กรของฝ่ายปกครองทุกองค์กรมีหน้าที่ในการเผยแพร่รายงานการใช้จ่ายของตนเองอีกด้วย

3. ความโปร่งใสในการจัดซื้อจัดจ้าง

ในการดำเนินกิจกรรมต่างๆขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นย่อมปฏิเสธไม่ได้ว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำเป็นต้องมีเครื่องมือหรืออุปกรณ์ต่างๆในการจัดทำกิจกรรมเหล่านั้น ในการจัดหาอุปกรณ์ต่างๆเหล่านั้นกฎหมายกำหนดไว้ชัดเจนว่าจะต้องเป็นไปตามที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายว่าด้วยระเบียบพัสดุและการจัดซื้อจัดจ้าง(code des marché publics)จะทำการจัดหาโดยวิธีอื่นไม่ได้

ในทุกๆปีจะมีการใช้เงินประมาน108พันล้านยูโรในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วฝรั่งเศสมากกว่าครึ่งของเงินจำนวนนี้เป็นการใช้จ่ายผ่านช่องทางประมวลกฎหมายว่าด้วยระเบียบพัสดุและการจัดซื้อจัดจ้าง เมื่อเงินในการจัดทำกิจกรรมของท้องถิ่นดังกล่าวส่วนหนึ่งนั้นมาจากเงินภาษีของประชาชนดังนั้นจึงมีความชอบธรรมที่ประชาชนจะได้รับข้อมูลต่างๆไม่ว่าจะเป็นลักษณะการดำเนินงาน รายรับจากการดำเนินการและยังรวมไปถึงวิธีในการดำเนินการอีกด้วย

ประมวลกฎหมายว่าด้วยระเบียบพัสดุและการจัดซื้อจัดจ้างได้กำหนดหลักเกณ์ที่เกี่ยวข้องกับความโปร่งใสในการจัดซื้อ โดยวิธีการปิดประกาศความเห็นของคณะกรรมการจัดซื้อจัดจ้างและจะต้องลงรายละเอียดถึงสาเหตุหรือมูลเหตุจูงใจในการจัดซื้อหรือจัดหาอุปกรณ์ต่างๆเหล่านั้นอย่างชัดแจ้งซึ่งข้อมูลเกี่ยวกับการจัดซื้อหรือจัดหาพัสดุภัณฑ์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นรัฐบัญัติลงวันที่ 17 กรกฎาคม1978 ได้กำหนดเงื่อนไขต่างในการขอเข้าถึงหรือขอดูเอกสารต่างที่เกี่ยวข้องกับการจัดซื้อจัดจ้างขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อเป็นการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างฝ่ายปกครองและสาธารณะชน พลเมืองแต่ละคนมีสิทธิในการเข้าดูเอกสารต่างๆที่เกี่ยวข้องับการจัดซื้อจัดจ้างได้โดยอาจกระทำได้ในรูปแบบของการจัดตั้งองค์ที่ปรึกษาซึ่งจะได้กล่าวต่อไป

แม้ว่าพลเมืองจะมีสิทธิในการเข้าถึงเอกสารของการจัดซื้อจัดจ้างต่างๆอย่างไรก็ตามยังมีข้อยกเว้นบางประการในการเข้าถึงเอกสารคือ กรณีที่เป็นข้อมูลเกี่ยวกับการแข่งขันทางการค้าระหว่างบริษัทเอกชนด้วยกันซึ่งเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร(CADA)ได้ทำความเห็นไว้ว่าหากข้อมูลที่ขอเข้าถึงนั้นเป็นข้อมูลเกี่ยวกับความลับทางการค้าหรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์

กล่าวโดยสรุปคือความโปร่งใสในทางการคลังนั้นสอดคล้องกับหลักการมีส่วนร่วมของประชาชนคือ เป็นภาระผูกพันระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีต่อพลเมืองในการเปิดเผยรายงานการใช้จ่ายตางๆที่ได้ใช้ไปในการทำกิจกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับท้องถิ่นและยังรวมไปถึงการที่พลเมืองสามารถใช้สิทธิตามกฎหมายข้อมูลข่าวสารในการเข้าถึงข้อมูลต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการใช้จ่ายในกิจกรรมต่างๆได้

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไท ได้ทุกช่องทาง Facebook, X/Twitter, Instagram, YouTube, TikTok หรือสั่งซื้อสินค้าประชาไท ได้ที่ https://shop.prachataistore.net