เมื่อวันที่ 16 มิ.ย. 2012 สำนักข่าว BBC ของอังกฤษ ได้นำเสนอรายงานเรื่องเกี่ยวกับ ทิโอฟิโล สตีเวนสัน นักมวยเหรียญทองโอลิมปิกสามสมัยจากประเทศคิวบา ที่เสียชีวิตไปเมื่อวันที่ 11 มิ.ย. ที่ผ่านมา

โดยผู้สื่อข่าว BBC ซาราห์ เรนฟอร์ด ได้เข้าร่วมพิธีศพและพบปะกับผู้คนที่ได้รับแรงบันดาลใจจากนักมวยชาวคิวบา ผู้ที่ปฏิเสธเงินหลายล้านดอลลาร์ที่จ้างให้เขาชกกับมูฮัมหมัด อาลี

ซาราห์รายงานว่า หลังจากที่เธอเดินเข้าไปในห้องพิธีการของงานศพก็มีเสียงดังมากระทบเธอ ทั้งห้องเต็มไปด้วยญาติๆ เพื่อนๆ และแฟนๆ ของทิโอฟิโอ สตีเวนสัน และทุกคนดูเหมือนจะพูดเป็นเสียงเดียวกัน

รายงานระบุว่า ทิโอฟิโอเป็นนักมวยที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของคิวบา เป็นบุคคลสำคัญผู้มีชื่อเสียงรองจากฟิเดล คาสโตร และมีหลายคนที่มาร่วมรำลึกถึงนักมวยผู้นี้ แชมป์มวยโอลิมปิกหลายคนซึ่งส่วนใหญ่มาในชุดวอร์มอยู่ท่ามกลางแขกคนอื่นๆ

โลงศพของสตีเวนสันเปิดอยู่ที่ข้างห้อง ห่อด้วยธงชาติคิวบา และมีนวมสีแดงวางอยู่ด้านบน นักมวยผู้นี้อายุเพียงแค่ 60 ปีตอนที่เสียชีวิต 

ซาราห์รายงานว่า บรรยากาศในงานศพมีแขกอยู่น้อยคนที่เช็ดน้ำตาอยู่เงียบๆ ส่วนใหญ่แล้วไม่ได้มาเพื่อไว้ทุกข์ แต่มาเพื่อแสดงการรำลึกถึงนักกีฬาในตำนานผู้นี้

ทิโอฟิโอ สตีเวนสัน คว้าเหรียญทองโอลิมปิกให้กับประเทศคิวบาได้สามครั้งติดต่อกันในปี 1972, 1976 และ 1980

ในรายงานของ BBC กล่าวถึงสตีเวนสันโดยขนานนามว่า เป็นนักกีฬาแบบอย่างชาติคอมมิวนิสต์ผู้มีกำปั้นขวาแห่งการทำลายล้าง 

สตีเวนสันเป็นนักมวยผู้ไร้พ่ายบนสังเวียนมวยสมัครเล่นอยู่หลายปี กลายเป็นแชมป์โลกอีกหลายสมัย แต่เมื่อเขาปฏิเสธเงินหลายล้านดอลลาร์ที่จ้างให้เขาชกกับมูฮัมหมัด อาลี เขาก็กลายเป็นสัญลักษณ์อันทรงพลังของผู้ภัคดีต่อการปฏิวัติคิวบา

การต่อสู้ระหว่างสตีเวนสันกับคิวบาจะต้องกลายเป็นศึกในฝันของใครหลายๆ คน ที่เป็นการปะทะกันระหว่างนักมวยรุ่นเฮวี่ เวทผู้ยิ่งใหญ่ในยุคนั้นสองคน แต่ฟิเดล คาสโตร ก็สั่งห้ามอาชีพกีฬาโดยให้เหตุผลว่าเป็นสิ่งเสื่อมทราม

ซึ่งสตีเวนสันอาจจะทรยศต่อคำสั่งได้ แต่เขาบอกไว้ว่า ความชื่นชมของชาวคิวบาหลายล้านคนสำคัญกว่า

"ในฐานะแชมป์เปี้ยน ทิโอฟิโอนั้นยิ่งใหญ่ที่สุด เป็นแบบอย่างของพวกเรา" ฟิลิกซ์ ซาวอน อดีตนักมวยเฮฟวี่เวทลูกศิษย์ภายใต้การอุปถัมภ์ของสตีเวนสันกล่าว

"ในเวลาที่เขาไม่ได้ขึ้นชก เขาก็สอนเทคนิคพิเศษให้ผม และเทคนิคเหล่านี้ก็เป็นเคล็ดลับความสำเร็จของผมเอง" ซาวอนกล่าว เขาเคยท้าประลองกับอาจารย์แชมป์สามเหรียญทองด้วยตัวเอง

ซาราห์เปิดเผยในรายงานว่าเธอเองไม่เคยได้พบกับตัวจริงของทิโอฟิโอ สตีเวนสัน แต่เรื่องราวของซาวอนเองก็คล้ายคลึงกับสตีเวนสันอยู่หลายส่วน นักมวยสองคนนี้มาจากพื้นเพติดดินและไต่เต้าขึ้นเป็นนักกีฬาชั้นนำ เช่นเดียวกับสตีเวนสัน ซาวอนเองก็สามารถออกแสวงโชคจากสังเวียนมวยได้เช่นกัน

ในบทสัมภาษณ์เมื่อไม่นานมานี้ เขาบอกว่ามีคนเสนอเงิน 5 ล้านดอลลาร์ (ราว 157 ล้านบาท) ให้เขาชกกับไมค์ ไทสัน แชมป์โลกรุ่งเฮฟวี่เวทในยุคเขา และต่อมาก็มีการขึ้นเงินข้อเสนอเป็นสองเท่า ซึ่งเขาก็ปฏิเสธ

ซาราห์เปิดเผยว่า เขาอาศัยอยู่ในที่พักเล็กๆ ของรัฐ กับลูกอีก 5 คน และรถลาดา (รถยี่ห้อของรัสเซีย) ที่พังไปแล้ว เธอสงสัยจริงๆ ว่าทำไมเขาถึงปฏิเสธ

"พวกเราต่อสู้เพื่ออุดมการณ์ เพื่อปกป้องประเทศของเรา" ซาวอนกล่าวถึงเหตุผลด้วยความภาคภูมิใจ เขาเล่าย้อนไปถึงช่วงที่มีโปรโมเตอร์นักมวยอาชีพรายล้อมตัวเขา

แต่ต่อมาเขาก็บอกว่า "ผมไม่ได้เป็นครูของตัวเอง ผมอาจจะละทิ้งประเทศและครอบครัวเพื่อไปชกกับไมค์ ไทสันได้ และคุณก็จะไม่ได้รับความสุขจากสิ่งนั้น สิ่งที่เงินทั้งโลกก็ซื้อไม่ได้"

รายงานของ BBC เปิดเผยว่า ในห้องเล็กๆ ที่บ้านของซาวอนเหมือนคัมภีร์จารึกความสำเร็จ ในตู้ของเขาเต็มไปด้วยถ้วย ชุดนักมวย และนวม มีเหรียญทองโอลิมปิกสองในสามเหรียญแขวนอยู่ที่รูปปั้นไม้รูปนักมวยที่วางอยู่บนชั้น

เมื่อซาราห์ถามว่าของชิ้นไหนที่เขาให้ความสำคัญมากที่สุด ซาวอนชี้ไปที่ภาพถ่ายบนกำแพงที่มีกรอบภาพแย่ๆ ในทันที "รูปของผมตอนอายุ 27 ที่ถ่ายกับฟิเดล คาสโตร" เขาตอบ

ในหนังสือพิมพ์ Granma ซึ่งเป็นหนังสือพิมพ์ของพรรคคอมมิวนิสต์ในคิวบามีบทความสดุดีที่คาสโตรเขียนถึงทิโอฟิโอ สตีเวนสัน โดยในบทความนั้นคาสโตรประกาศว่า "ไม่มีนักมวยสมัครเล่นคนใดเลยในประวัติศาสตร์ที่จะเปล่งประกายเจิดจ้าได้มากเท่านี้" โดยที่กล่าวชมความสามารถของสตีเวนสันก่อน จากนั้นจึงชื่นชมความภัคดีของเขา

BBC รายงานว่า คิวบาลงทุนมหาศาลมากกับเรื่องกีฬา แต่ก็มีนักกีฬาหลายตีจากไปด้วยความไม่พอใจ เพื่อที่จะออกหาโอกาสใหม่ๆ และค่าตัวที่ดีกว่าในต่างประเทศ แต่สำหรับสตีเวนสันแล้ว ฟีเดลยังยกย่องว่า "ไม่สามารถถูกซื้อได้ด้วยเงินใดๆ ในโลก"

และนี่คือสตีเวนสัน ผู้รักชาติ ผู้เป็นชาวโอลิมปิกของจริง และเป็นจ้าวสังเวียนที่ผู้คนต่างลุกขึ้นปรบมือให้ ในขณะที่เขาเดินทางผ่านถนนของกรุงฮาวาน่าในช่วงสัปดาห์นี้เป็นครั้งสุดท้าย

เมื่อโลงศพของเขาถูกเลื่อนลงสู่สุสาน ก็มีผู้หญิงคนหนึ่งร้องเพลงชาติขึ้นมา จากนั้นผู้คนก็พากันร้องตาม

"เขาเป็นแรงบันดาลใจให้เสมอ และเขาจะยิ่งเป็นมากขึ้นไปอีกในตอนนี้" โรเบอร์โต ฮวนโทเนรา กล่าว เขาเป็นนักกีฬาเกษียณอายุ ผู้ที่ครุ่นคำนึงถึงโอลิมปิกในปีนี้ และอนาคตการกีฬาของคิวบา ในชณะที่เขาบอกลาตำนานมวย

"ทิโอฟิโล สตีเวนสัน จะอยู่ในดวงใจของประชาชนชาวคิวบา เขาจะไม่ลบเลือนไป" ฮวนโทเนรากล่าว ในขณะที่ฝูงชนเริ่มทยอยกันออกไป ทิ้งให้หลุมศพของนักมวยเต็มไปด้วยดอกไม้สด

ที่มา
Boxer Teofilo Stevenson's loyalty to Cuba's revolution, BBC, 16-06-2012
http://www.bbc.co.uk/news/magazine-18459156