สองบริษัทยักษ์ใหญ่วงการหนังสือไม่เข้าร่วมประชุม กรณีเงินกินเปล่า1% กระทรวงพาณิชย์ชี้การเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการกระจายสินค้าจากสองบริษัทส่อว่าพยายามมีอำนาจเหนือตลาด 

วันที่ 14 ส.ค. 2555  เวลา 13.30 น.  ณ อาคารรัฐสภา  คณะอนุกรรมาธิการพัฒนาการเมืองและการสื่อสารมวลชน  ซึ่งมีนายวัชระ เพชรทอง เป็นประธานคณะอนุกรรมาธิการ ได้เชิญผู้ทรงคุณวุฒิจากหลายฝ่าย อาทิตัวแทนจากหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม กระทรวงพาณิชย์  เครือข่ายสำนักพิมพ์อิสระขนาดเล็ก สมาคมนักเขียน สมาคมผู้จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย เครือข่ายนิสิตนักศึกษาผู้รักการอ่าน ฯลฯ  เพื่อมาร่วมพิจารณาและรับฟังความเห็นต่อกรณีของการเรียกเก็บเงินค่าธรรมเนียมศูนย์กระจายสินค้าในอัตรา 1% ของมูลค่าส่งสินค้าราคาปกจากบริษัทซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด (มหาชน) และ บริษัทอมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์จำกัด  

ทั้งนี้เนื่องจากทั้งสองบริษัทได้ทำจดหมายถึงเจ้าของและผู้จัดการสำนักพิมพเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคมที่ผ่านมา ขอเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการกระจายสินค้า ( Distribution Center Fee ) จากสำนักพิมพ์และผู้จัดจำหน่ายทุกแห่ง สาเหตุที่ต้องเรียกเก็บค่ากระจายสินค้านี้ ทั้งสองบรษัทอ้างว่านโยบาย ขึ้นค่าแรงขั้นต่ำเป็น 300 บาทต่อวันของรัฐบาลซึ่งเริ่มมีผลบังคับใช้ใน 7 จังหวัดนำร่อง เมื่อวันที่ 1 เมษายนที่ผ่านมาได้ทำให้ทั้งสองบริษัทมีต้นทุนที่สูงขึ้น  จึ่งได้เรียกเก็บค่ากระจายสินค้าอีก 1 เปอร์เซนต์จากผู้สำนักพิมพ์และผู้จัดจำหน่ายหนังสือ โดยจะเรียกเก็บตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคมเป็นต้นไป และเดือนมีนาคม 2556 จะปรับเพิ่มค่ากระจายสินค้านี้อีกระดับหนึ่ง เนื่องจากนโยบายค่าแรงขั้นต่ำ 300 บาท จะมีผลต่อทุกจังหวัด  

หลังจากจดหมายฉบับนี้อออกมา ได้มีเสียงหลายเสียงแสดงท่าทีไม่เห็นด้วยทั้งจากสมาคมผู้จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย เครือข่ายธุรกิจหนังสืออิสระขนาดเล็ก  สำนักพิมพ์ต่างๆ เครือข่ายนิสิตนักศึกษาผู้รักการอ่าน ฯลฯ ทั้งนี้เนื่องจากเมื่อมีการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการกระจายสินค้าดังกล่าว ต้นทุนการผลิตของผู้ประกอบการมีต้นทุนที่สูงขึ้นในทันใด เมื่อต้นทุนสูงขึ้น ราคาหนังสือก็สูงขึ้นตามในทันใด  ส่งผลกระทบทั้งผู้ผลิตและผู้อ่าน ซึ่งเป็นวงจรสำคัญของธุรกิจหนังสือ การแสดงท่าทีไม่เห็นด้วยนี้เกิดขึ้นอย่างกว้างขวางทั้งในพื้้นที่โซเชียลมีเดีย และพื้นที่ของสื่อสิ่งพิมพ์ในที่ต่างๆ   สำหรับประเด็นสำคัญในการรับฟังความคิดเห็นวันนี้ 

นายวุฒิเทพ ทิมทอง สำนักส่งเสริมการแข่งขันทางการค้า กระทรวงพาณิชย์ กล่าวว่า ต้องดูว่าบริษัทซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด และบริษัทอมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์จำกัดทำผิดกฎหมายการแข่งขันทางการค้าหรือไม่  ซึ่งมีกฎหมาย  มาตรา 25  และมาตรา 29 แห่ง พ.ร.บ.การแข่งขันทางการค้า พ.ศ.2542 เรื่องของการใช้อำนาจเหนือตลาด  การจะดูได้ว่าบริษัทไหนใช้อำนาจเหนือตลาดหรือไม่ มีเกณฑ์ตรวจสอบได้สองหลักเกณฑ์ใหญ่ๆ  ได้แก่ 1.ผู้ประกอบธุรกิจรายเดียวมีส่วนแบ่งการตลาดเกิน 50% และมียอดเงินขายเกิน  1 พันล้านบาท 2.ผู้ประกอบธุรกิจ 3 ราย มีส่วนแบ่งการตลาดเกิน 75% และมียอดเงินขายเกิน1  พันล้านบาท ซึ่งก็ต้องมาดูกันต่อไปว่าทั้งสองบริษัทเข้าข่ายหลักเกณฑ์ดังกล่าวหรือไม่  

อีกประเด็นสำคัญที่นายวุฒิเทพ เสนอวันนี้ คือ มี ” การฮั้วกัน” ของทั้งสองบรษัทหรือไม่ เข้าข่ายมาตรา 27(3) เป็นเรื่องของการทำความตกลงร่วมกันเพื่อครอบครองตลาดหรือควบคุมตลาด จากที่ได้ดูหนังสือที่ลงวันที่ 5 กรกฎาคม อาจเป็นไปได้ว่าเรื่องของการฮั้วกัน ต้องดูว่าทั้งนายอินทร์และซีเอ็ดมีอำนาจลงนามหรือไม่  อาจนำมาเป็นกรณีตัวอย่างการรับเรื่องร้องเรียนมาพิจารณาอีกครั้งในกระบวนการของกฎหมายต่อไป”  

ในตอนท้าย นายวรพันธ์ โลกิจสถาพร นายกสมาคมผู้จัดพิมพ์และจัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย กล่าวว่าการขึ้นค่าธรรมเนียมการกระจายสินค้านี้ผลกระทบจะรุนแรงและไปสู่วงกว้างกว่าที่คิด มันจะมีผลต่อธุกิจหนังสือทั้งระบบ อยากให้หน่วยงานของรัฐเข้ามามีส่วนช่วยผลักดันในการลดต้นทุนการผลิต เพื่อให้ระบบการพิมพ์และการจัดจำหน่ายของหนังสือในประเทศไทยทีที่ทางที่ดีกว่านี้  

อนึ่ง การประชุมรับฟังความคิดเห็นในวันนี้้ตัวแทนจากบริษัทซีเอ็ดยูเคชั่น และตัวแทนจากบริษัทอมรินทร์บุ๊คเซนเตอร์จำกัดไม่ได้มาเข้าร่วมประชุมรับฟังความคิดเห็นแต่อย่างใด การประชุมจะมีขึ้น อีกครั้งวันอังคารที่ 21 สิงหาคม ศกนี้  นายวัชระ เพชรทอง ประธานอนุกรรมการ ฯ กล่าวว่าจะเชิญทั้งสองบริษัทมาร่วมประชุมอีกครั้งหนึ่ง 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :1%Effect: สนพ.นักอ่าน นักศึกษาล่ารายชื่อค้านซีเอ็ด,อมรินทร์กินรวบวงการหนังสือ

                         :วาด รวี: ผู้จัดจำหน่ายหนังสือ, เหยื่อรายแรกของการเก็บค่ากระจายสินค้าร้านหนังสือซีเอ็ด-นายอินทร์

                        : นิธิ เอียวศรีวงศ์ เขียนเรื่อง ตลาดออนไลน์ แก้ปัญหากินดิบ 1 %

                        : นักข่าวพลเมือง: นศ.บุกสภา ยื่นค้าน “ซีเอ็ด-นายอินทร์” ผูกขาดตลาดวรรณกรรม