นักวิชาการอักษรศาสตร์วิเคราะห์การรายข่าวไทยในนสพ.กัมพูชา ชี้มีการใช้นสพ. สงครามสื่อโต้กับไทยสมัยรบ.อภิสิทธิ์ ในขณะที่สื่อไทยยังไม่ใส่ใจกัมพูชาเท่ากับที่กัมพูชาสนใจข่าวสารในประเทศไทย

เมื่อวันที่ 7 ก.ย. 55 ราว 10.30 น. สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดงานเสวนาทางวิชาการเรื่อง "กัมพูชาศึกษา: แง่มุมจากอดีตถึงปัจจุบัน" โดยดร. ใกล้รุ่ง อามระดิษ อาจารย์จากคณะอักษรศาสตร์ จุฬาฯ ได้นำเสนองานวิชาการในหัวข้อ "ไทยในสื่อหนังสือพิมพ์กัมพูชา" โดยศึกษาข่าวเกี่ยวกับประเทศไทยในหน้าหนังสือพิมพ์ของกัมพูชาในระยะเวลาราวสิบปีที่ผ่านมา และพบว่านสพ.กัมพูชาส่วนใหญ่จะให้ความสนใจและความสำคัญกับการรายงานข่าวไทยอย่างครอบคลุมและกว้างขวางซึ่งเกี่ยวพันกับคนทุกกลุ่มทุกระดับ ในขณะที่นสพ.ไทยรายงานข่าวกัมพูชาแตกต่างกัน โดยให้ความสนใจประเทศกัมพูชาน้อยกว่าอย่างเห็นได้ชัด 

เธอชี้ว่า สื่อหนังสือพิมพ์เป็นสื่อที่มีความหลากหลายมากที่สุดในกัมพูชาในแง่อุดมการณ์ทางการเมืองและผู้อ่านที่หลากหลาย ต่างจากวิทยุและโทรทัศน์ที่ส่วนมากเป็นไปในทางเดียวเนื่องจากถูกรัฐควบคุมสื่อ แต่นสพ. ที่มีจุดยืนเห็นต่างจากรัฐบาล ก็มักประสบปัญหาในทางธุรกิจ ซึ่งต่างจากนสพ.ที่สนับสนุนรัฐบาล จะมีรายได้จากการโฆษณาเยอะกว่ามาก

ใกล้รุ่ง ระบุว่า ในช่วงที่ไทยและกัมพูชาเกิดข้อพิพาทเรื่องชายแดนและเขาพระวิหารในสมัยรัฐบาลอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ปี 2553-2554 หนังสือพิมพ์กัมพูชา จะรายงานข่าวเรื่องดังกล่าวอย่างละเอียดและครอบคลุมมาก ตั้งแต่เรื่องการสู้รบ การเจรจาในระดับรัฐบาล และภาคประชาชน ในขณะที่ในช่วงการชุมนุมของคนเสื้อแดง จะมีการรายงานสถานการณ์และท่าทีของรัฐบาลทั้งสองประเทศอย่างละเอียด โดยเฉพาะข้อมูลข่าวสารด้านลบและมีแนวโน้มในทางดิสเครดิตรัฐบาลอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ จะได้รับความสนใจในนสพ. กัมพูชาเป็นอย่างมาก แต่หากเทียบกับในรัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตรซึ่งเป็นมิตรกับกัมพูชามากกว่า ข่าวเกี่ยวกับประเทศไทย จะนำเสนอไปในด้านดีมากกว่าและแสดงให้เห็นถึงความร่วมมือมากกว่าความขัดแย้ง

ใกล้รุ่งวิเคราะห์ว่า การนำเสนอข่าวไทยที่เยอะมากในช่วงความขัดแย้ง อาจจะเป็นการยืนยันว่ารัฐบาลกัมพูชาตั้งใจทำสงครามสื่อกับรัฐบาลพรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งกัมพูชามองว่าเป็นศัตรู เพื่อแสดงให้เห็นถึงความล้มเหลวหรือความไม่สามารถของรัฐบาล ในขณะที่รัฐบาลปัจจุบัน จะไม่ค่อยมีการรายงานเรื่องความขัดแย้งดังกล่าว ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่ละเอียดอ่อนและซับซ้อน

ใกล้รุ่ง ยกตัวอย่างให้เห็นว่า ในสมัยรัฐบาลพรรคประชาธิปัตย์ การรายงานข่าวเรื่องการสับเปลี่ยนผบ.ทบ. ของไทยได้รับความสนใจจากสื่อกัมพูชาเป็นอย่างมาก รวมทั้งข่าวในด้านลบเช่น ความรุนแรงในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ การจับยาบ้า การขนของหนีภาษี ในขณะที่ในสมัยรัฐบาลปัจจุบัน แทบไม่มีการรายงานข่าวเรื่องการสับเปลี่ยนโผทหาร ทั้งๆ ที่เป็นเรื่องที่ร้อนแรงในปัจจุบัน ส่วนเรื่องความขัดแย้งระหว่างทักษิณและยิ่งลักษณ์เรื่องรัฐมนตรีกระทรวงการคลังเมื่อเร็วๆ นี้ ก็มีการรายงานแต่เพียงเล็กน้อยในหน้าท้ายๆ ของนสพ.เท่านั้น 

และหากอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่มีความขัดแย้ง สื่อกัมพูชายังสนใจติดตามเรื่องของอาเซียนและเศรษฐกิจ รวมทั้งอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมา ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการเตรียมตัวเรื่องการขยายตัวทางเศรษฐกิจและตลาดหลักทรัพย์ของกัมพูชา เช่นเดียวกับการส่งออกสินค้าทางเกษตรกรรม ซึ่งมองไทยในฐานะคู่แข่งและต้นแบบที่พยายามทัดเทียม

จากการศึกษางานดังกล่าว ใกล้รุ่งตั้งข้อสังเกตว่า กัมพูชาสนใจรับรู้ข้อมูลข่าวสารในประเทศไทยอย่างครอบคลุมและกว้างขวางมากกว่ามาก ในขณะที่นสพ. ไทย แทบไม่มีการรายงานข่าวเกี่ยวกับกัมพูชาในลักษณะเดียวกัน 

"ข่าวเกี่ยวกับไทยในนสพ. กัมพูชา สะท้อนความสัมพันธ์ไทย-กัมพูชา ที่ขยายวงกว้างมาก โดยเกี่ยวกับคนทุกระดับ ตั้งแต่ระดับรัฐบาล นักธุรกิจ พนักงานกัมพูชาที่ทำงานในกิจการของไทยในกัมพูชา แรงงานกัมพูชาในโรงงานไทย ประชาชนกัมพูชาที่บริโภคสินค้าไทยอย่างปลา พ่อค้าที่ชายแดน แรงงานกัมพุชาในไทยในอุตสาหกรรมต่างๆ ไปจนถึง ชาวบ้านเล็กๆ น้อยๆ ที่รับตัดไม้เถื่อน" ใกล้รุ่งกล่าว 

"แต่ในนสพ. ไทย น่าแปลกใจมากที่เรายังไม่เคยอ่านข่าวที่มีความสัมพันธ์ที่ครอบคลุม มีความซับซ้อนและละเอียดขนาดนี้" 

อาจารย์ด้านวรรณคดีไทย กล่าวสรุปว่า ความแตกต่างระหว่างสื่อการรายงานข่าวของสื่อกัมพูชาและไทย เป็นสิ่งที่ทุกภาคส่วนจำเป็นต้องตระหนักในการมีปฏิสัมพันธ์กับกัมพูชา เพื่อให้ความสัมพันธ์ของสองประเทศเกิดประโยชน์อย่างแท้จริง