มาลินา สุลิมาน หญิงชาวอัฟกานิสถานผู้วาดภาพบนกำแพง แสดงความวิพากษ์วิจารณ์สหรัฐฯ และกลุ่มตอลิบาน หนีไปอยู่โรงเรียนสอนศิลปะที่มุมไบหลังถูกกลุ่มตอลิบานข่มขู่ ซึ่งเธอได้เข้าเรียนในชั้นเรียนศิลปะที่นั่น และหวังว่าวันหนึ่งบ้านเกิดของเธอจะมีความเท่าเทียมกันทางเพศสภาพภายใต้สังคมอิสลาม

3 มี.ค. 2013 สำนักข่าว BBC รายงานเรื่องราวของ มาลินา สุลิมาน หญิงชาวอัฟกานิสถานที่ถูกกลุ่มตอลิบานข่มขู่หลังจากวาดภาพกราฟฟิตี้บนฝาผนังในเมืองกันดาฮาร์ และได้หลบหนีไปยังเมืองมุมไบประเทศอินเดีย

ก่อนหน้าที่จะลี้ภัย มาลินา สุลีมาน ได้วาดภาพบนกำแพงเป็นภาพโครงกระดูกสวมบุรกา และภาพของชาวอัฟกันที่เป็นประชาชนธรรมดาถูกพันยุ่งเหยิงอยู่ระหว่างเนคไทของอเมริกันกับผ้าโพกหัวของตอลิบาน

มาลินา อายุ 23 ปี เป็นน้องสาวคนสุดท้องในครอบครัวที่มีพี่น้อง 8 คน เธอเป็นคนที่ต่อต้านกลุ่มตอลิบานเสมอมา แต่งานศิลปะของเธอก็ทำให้เธอถูกข่มขู่ จนกระทั่งเมื่อมีการข่มขู่บ่อยครั้งขึ้นเรื่อยๆ และพ่อของเธอก็ถูกทำร้ายจนขาหัก ทำให้เธอต้องหนีออกจากเมืองไปเมื่อราวสองเดือนที่แล้วเพื่อลี้ภัยไปยังมุมไบ

"เมื่อฉันจะวาดภาพกราฟฟิตี้ลงบนก้อนหินและบนกำแพง แล้วพวกเขาก็อาจจะขว้างปาก้อนหินใส่ฉันและสาปแช่งฉัน เมื่อฉันย้ายไปอยู่ในพื้นที่อื่น พวกเขา" มาลินากล่าว

นอกจากกราฟฟิตี้แล้ว มาลินายังได้สร้างงานศิลปะจำพวกประติมากรรม ซึ่งทำให้กลุ่มตอลิบานและกลุ่มมุสลิมหัวอนุรักษ์ไม่พอใจ พวกเขาบอกว่าผลงานของมาลินาเทียบได้กับการบูชารูปเคารพ ซึ่งเป็นสิ่งต้องห้ามตามหลักศาสนา และเตือนให้เธอเลิกทำโดนทันที

ครอบครัวของมาลินาไม่รู้เรื่องที่เธอพ่นกราฟฟิตี้บนกำแพงเมือง บนก้อนหิน และเรื่องที่เธอสร้างงานประติมากรรม จนกระทั่งได้รับคำขู่จากกลุ่มตอลิบาน ทำให้ครอบครัวของเธอสั่งห้ามเธอสร้างผลงาน มาลินาบอกว่าเธอถูกกักบริเวณ ไม่ให้เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต และไม่อนุญาตให้พูดคุยกับคนภายนอก ซึ่งทำให้เธอรู้สึกแย่มาก

ภาพกราฟฟิตี้ของมาลินาจึงเป็นความพยายามต่อต้านทั้งครอบครัวเธอและกลุ่มตอลิบาน

"ในช่วงที่ฉันถูกกักตัวอยู่ที่บ้าน มีความรู้สึกมากมายเอ่อล้นท่วมตัวฉัน ฉันรู้ว่าน่าจะมีผู้หญิงคนอื่นที่เจอปัญหาเดียวกับฉันอยู่ ถ้าให้ฉันวาดภาพอยู่บ้านก็ไม่ได้ทำให้อะไรดีขึ้น ฉันจึงต้องการส่งสารให้กับผู้หญิงทุกคนที่อยู่ในสภาพเดียวกับฉัน ว่าอย่าได้กลัวและจงแสดงความคิดของตัวเองออกมาต่อหน้าผู้คน" มาลินากล่าว

ความเท่าเทียมทางเพศสภาพ

ข่าวเรื่องความกล้าหาญของมาลินาแพร่ออกไปจนกระทั่งเธอถูกเชิญไปที่ทำเนียบประธานาธิบดีของอัฟกานิสถาน ซึ่งเธอสามารถแสดงความสามารถทางศิลปะได้

แต่มาลินาก็ไม่พอใจที่รัฐบาล 'ดีแต่พูด' ในเรื่องความเท่าเทียมกันระหว่างชายหญิง เธอบอกว่าถ้าหากพบผู้ชายผู้หญิงจับมือกันในที่สาธารณะพวกเขาจะถูกจับเข้าคุกและบอกให้พ่อแม่พวกเขารับรู้

"พวกเราไม่ได้ต้องการเสรีภาพแบบตะวันตก แต่พวกเราแค่ต้องการความเท่าเทียมกันทางเพศสภาพภายใต้สังคมอิสลาม" มาลินากล่าว

มาลินากล่าวรำพึงรำพันอีกว่าคนส่วนใหญ่ในอัฟกานิสถาน แม้ว่าไม่ใช่ทั้งหมดที่เป็นกลุ่มตอลิบาน แต่พวกเขาก็มีความคิดแบบเดียวกับตอลิบาน

มาลินากล่าวถึงผลงานโครงกระดูกภายใต้บุรกา โดยบอกว่ามันเป็นภาพแทนตัวเธอเอง

"เมื่อฉันออกไปวาดภาพบนฝากำแพง ฉันสวมบุรกาคลุมทั้งตัว แต่ผู้คนก็ยังมองฉันอย่างดูแคลน บางคนด่าว่าฉันบอกว่าฉันควรอยู่ที่บ้าน พวกเขาถึงขั้นหาว่าฉันเป็นสายลับจากต่างชาติ" มาลินากล่าว

ขณะเดียวกัน ในมุมไบก็มีวิทยาลัยศิลปะเจเจเป็นแหล่งรองรับความคิดสร้างสรรค์จากคนหนุ่มสาวชาวอัฟกันผู้ลี้ภัยจากประเทศตนเข้ามา

ในตอนนี้มาลินากำลังสร้างผลงานรูปกุญแจขนาดใหญ่เท่าคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ เธอบอกว่ากุญแจเป็นธีมที่เธอมักจะนำมาใช้ในงานศิลปะ เพราะมันเป็นสัญลักษณ์แทนการเปิดประตูสู่ความสำเร็จและการเปิดใจที่ถูกปิดกั้นไว้

ในชั้นเรียนมาลินาดูสงบ แต่ก็ยังมีความกังวลเรื่องอนาคตอยู่ลึกๆ เธอบอกว่าเธอต้องการเป็นอิสระทั้งจากทางบ้านและในโลกภายนอก เธอต้องการอาศัยอยู่ที่มุมไบ "เวลาที่ฉันเห็นชายหญิงทำงานด้วยกันเป็นทีมที่นี่แล้วฉันมีความสุข ฉันอยากให้มีอิสระแบบนี้บ้างในอัฟกานิสถาน"

เรียบเรียงจาก

Afghan graffiti artist makes her mark in India, Zubair Ahmed, BBC, 03-03-2013