7 ชนชั้นยุคใหม่ในอังกฤษ จากการสำรวจของนักสังคมศาสตร์และ BBC

นักสังคมศาสตร์จากมหาวิทยาลัยในอังกฤษร่วมกับสำนักข่าว BBC ทำการสำรวจกลุ่มตัวอย่างราว 160,000 คน ทำให้สามารถแบ่งกลุ่มชนชั้นในยุคสมัยใหม่ โดยอาศัยปัจจัย 'ทุน' สามด้าน คือทุนทางเศรษฐกิจ, ทุนทางสังคม และทุนทางวัฒนธรรม ทำให้เห็นความหลากหลายมากกว่าการแบ่งชนชั้นแบบดั้งเดิมที่วัดแค่ด้านทุนทางเศรษฐกิจ

<--break- />

3 เม.ย. 2013 - ไมค์ ซาเวจ จากวิทยาลัยเศรษฐศาสตร์ลอนดอน และฟิโอน่า ดีไวน์ จากมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ นำเสนอผลการวิจัย 'การสำรวจเรื่องชนชั้นของสหราชอาณาจักร' (The Great British Class Survey) พบว่าชนชั้นในอังกฤษมีโครงสร้างแบ่งได้เป็น 7 รูปแบบชนชั้น จากชนชั้นนำหรืออีลีท (Elite) ซึ่งอยูู่สูงสุด ไปจนถึงกลุ่มผู้ที่ขาดความมั่นคงในชีวิตหรือพรีคาเรียท (Precariat) ซึ่งอยู่ต่ำสุด

งานวิจัยชิ้นนี้เริ่มเก็บข้อมูลเมื่อตั้งแต่เดือน ม.ค. ปี 2011 จากความช่วยเหลือของ BBC Lab ทำการเก็บข้อมูลโดยให้ผู้อ่าน BBC ทำแบบสอบถาม ซึ่งเป็นคำถามเกี่ยวกับเรื่องชนชั้นในหลายแง่มุม

การสำรวจดังกล่าวเป็นการจัดลำดับชนชั้นแบบใหม่ซึ่งไม่ได้มาจากงานที่ทำ แต่มาจากความแตกต่างในด้านเศรษฐกิจ, วัฒนธรรม และทรัพยากรทางสังคม หรือ 'ทุน' ในด้านต่างๆ ที่คนนั้นๆ มีอยู่

แบบสำรวจดังกล่าวสอบถามเรื่องรายได้ ราคาบ้านและเงินออม ซึ่งจัดเป็น 'ทุนทางเศรษฐกิจ' เรื่องความสนใจและกิจกรรมทางวัฒนธรรมซึ่งถือเป็น 'ทุนทางวัฒนธรรม' เรื่องจำนวนและสถานะของผู้คนที่พวกเขารู้จักซึ่งจัดเป็น 'ทุนทางสังคม'

BBC เปิดเผยว่ามีผู้ทำแบบสอบถามราว 160,000 คน ทำให้การสำรวจในครั้งนี้เป็นการสำรวจเรื่องชนชั้นที่มีกลุ่มตัวอย่างมากที่สุดในสหราชอาณาจักร

ผลการสำรวจ 7 ชนชั้นยุคใหม่ของอังกฤษ

BBC ระบุว่า ผลสำรวจล่าสุดสามารถแบ่งแบบจำลองชนชั้นได้เป็น 7 แบบได้แก่ ชนชั้นนำ (Elite) ซึ่งเป็นชนชั้นที่มีสิทธิพิเศษสูงสุดจากการที่มี 'ทุน' จากทั้งสามด้านคือด้านเศรษฐกิจ, วัฒนธรรม และทางสังคม การมีทุนสูงในทั้งสามด้านนี้ ทำให้พวกเขาอยู่ห่างจากชนชั้นอื่นๆ

ชนชั้นถัดมาคือ ชนชั้นกลางที่มีสถานะมั่นคง (Established Middle Class) ชนชั้นนี้มีทุนทั้งสามด้านในระดับสูง แต่ไม่สูงเท่ากลุ่มชนชั้นนำ เป็นกลุ่มชนชั้นที่ชอบอยู่เป็นกลุ่ม และมีการรวมกลุ่มทางวัฒนธรรม

ขณะเดียวกันก็มีชนชั้นกลางเฉพาะด้าน (Technical Middle Class) เป็นชนชั้นใหม่ที่มีจำนวนไม่มาก มีทุนทางเศรษฐกิจสูง แต่มีการรวมกลุ่มทางวัฒนธรรมน้อยกว่า พวกเขามีเส้นสายทางสังคมอยู่ค่อนข้างน้อย จึงมีการเข้าร่วมทางสังคมน้อยกว่า

ถัดมาคือชนชั้นแรงงานผู้มีทุนทรัพย์ (New Affluent Workers) คนกลุ่มนี้มีทุนทางเศรษฐกิจในระดับปานกลาง และมีทุนทางวัฒนธรรมและทุนทางสังคมสูงกว่า พวกเขาเป็นกลุ่มคนหนุ่มสาวที่มีความกระตือรือร้น

ชนชั้นแรงงานบริการยุคใหม่ (Emergent Service Worker) เป็นกลุ่มที่มีทุนทางเศรษฐกิจต่ำ แต่มีทุนทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะ 'วัฒนธรรมยุคใหม่' และทุนทางสังคมสูง คนกลุ่มนี้มักจะเป็นคนหนุ่มสาว และมักจะอยู่ในเขตเมือง

ชนชั้นแรงงานดั้งเดิม (Traditional Working Class) กลุ่มนี้มีคะแนนต่ำในเรื่องทุนทุกด้าน แต่ว่าก็ยังไม่ใช่กลุ่มที่จนที่สุด กลุ่มนี้มีอายุเฉลี่ยสูงกว่ากลุ่มอื่น

และสุดท้ายคือ ชนชั้นที่ขาดความมั่นคงในชีวิต (Precariat) เป็นกลุ่มชนชั้นที่ยากจนที่สุด มีทุนด้านต่างๆ น้อยที่สุด มีชีวิตประจำวันที่ไม่มั่นคง ไม่มีความแน่นอน

ผลการสำรวจด้านอื่นๆ

ผลสำรวจจาก BBC ระบุอีกว่า การแบ่งแยกชนชั้นกลางและชนชั้นแรงงานแบบเหมารวมในยุคศตวรรษที่ 20 เป็นเรื่องล้าสมัยไปแล้ว โดยมีเพียงร้อยละ 39 เท่านั้นที่อยู่ในหมวดชนชั้นกลางที่มีสถานะมั่นคง และชนชั้นแรงงานดั้งเดิม อีกทั้งชนชั้นแรงงานดั้งเดิมมีจำนวนน้อยลงกว่าในอดีต คนในยุคใหม่มักจะอยู่ในหมวดชนชั้นแรงงานผู้มีทุนทรัพย์ กับชนชั้นแรงงานบริการยุคใหม่ มากกว่า

ผลสำรวจบอกอีกว่า ประชาชนยุคปัจจุบันมีการบริโภควัฒนธรรมในแบบที่ซับซ้อนกว่าเดิม โดยการที่ชนชั้นกลางเฉพาะด้าน มีการเข้าร่วมทางวัฒนธรรมน้อยกว่า ขณะที่ชนชั้นแรงงานบริการยุคใหม่ มีการเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ อย่างหลากหลาย นอกจากนี้แล้วความต่างของชนชั้นบนสุดกับชนชั้นล่างสุดก็มีความสำคัญมาก จากการที่ชนชั้นนำกับชนชั้นต่ำสุดที่ขาดความมั่นคงในชีวิตมักจะถูกมองข้ามและมีการเน้นเรื่องชนชั้นกลางกับชนชั้นแรงงานมากกว่า

BBC กล่าวว่า คนมักจะตัดสินเรื่องชนชั้นจากแง่มุมด้านอาชีพและรายได้ซึ่งถือเป็นการวัดจากในแง่ทุนทางเศรษฐกิจอย่างเดียว ขณะที่นักสังคมศาสตร์คิดว่าชนชั้นมีตัวชี้วัดด้านทุนทางวัฒนธรรมและทุนทางสังคมอยู่ด้วย การวิเคราะห์ผลการสำรวจดังกล่าวจึงมีการพิจารณาความสัมพันธ์ของทุนทั้งสามด้านคือ ทางเศรษฐกิจ, สังคม และวัฒนธรรม

โดยกลุ่มตัวอย่างที่เข้ารับการสำรวจเป็นประชาชนสหราชอาณาจักร 161,458 คน มีร้อยละ 86 อาศัยอยู่ในอังกฤษ ร้อยละ 8 ในสก็อตแลนด์ ร้อยละ 3 ในแคว้นเวลส์ และร้อยละ 1 ในไอร์แลนด์เหนือ จากทั้งหมดที่ทำการสำรวจจนครบถ้วนพบว่าเป็นชายร้อยละ 56 (91,458 คน) เป็นหญิงร้อยละ 43 (69,902 คน) อายุเฉลี่ยของกลุ่มตัวอย่างอยู่ที่ 35 ปี และร้อยละ 90 (145,521 คน) ระบุว่าตนเป็นคนผิวขาว

BBC เปิดเผยอีกว่า กลุ่มตัวอย่างจำนวนมากทำให้สามารถวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างทุนต่างชนิดกันโดยอาศัยเทคนิคการจำแนกแบบ Latent class analysis ได้ และมีข้อมูลที่ละเอียดกว่านี้นำมาเปิดเผยในภายหลัง

งานวิจัยชิ้นนี้มีการตีพิมพ์ในวารสารสังคมศาสตร์ และมีการนำเสนอในที่ประชุมสมาคมสังคมศาสตร์อังกฤษ

 
 
 
เรียบเรียงจาก
 
 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท