Skip to main content
ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ
sharethis

มนุษย์เป็นสัตว์สังคม คืออยู่ร่วมกันเพื่อกระจายทุกข์กระจายสุขร่วมกันในสังคม เมื่อมาอยู่ร่วมกันแต่ละคนก็มีบทบาทหน้าที่แตกต่างกันไปตามความรับผิดชอบของตนเอง บทบาทของสมาชิกในสังคมจึงมีความหลากหลายตามบริบทของสังคมนั้นๆ บทบาทหนึ่งที่แต่ละสังคมจะขาดไม่ได้ก็คือบทบาทในการเป็นผู้นำ การได้มาซึ่งผู้นำแต่ละสังคมก็มีความแตกต่างกัน ผู้นำได้มีวิวัฒนาการมาอย่างยาวนานตั้งแต่มีมนุษย์ขึ้นบนโลก แต่ที่ปรากฏเป็นหลักฐานทางทฤษฎีผู้นำเริ่มตั้งแต่ยุคกรีกโบราณ มีการเสนอแนวคิดราชาปราชญ์ คือผู้ปกครองที่เป็นนักปรัชญาเป็นผู้นำที่ดีที่สุด ทางตะวันออกก็มีทฤษฎีกษัตริย์หรือมหาสมมติผู้นำที่ต้องทำให้ประชาชนของตนเองนิยมชมชอบ เป็นยุคที่ศูนย์กลางอำนาจอยู่ที่ผู้ปกครองคนเดียว

จากนั้นพัฒนาการมาเป็นการปกครองโดยกลุ่มบุคคลโดยเฉพาะกลุ่มคนชั้นสูง และมาถึงยุคปัจจุบันเป็นยุคที่สังคมโลกส่วนใหญ่เห็นพ้องกันว่าทุกคนในสังคมหนึ่งๆ มีสิทธิ มีเสียงเท่าเทียมกัน แต่ละคนใช้สิทธิของตนเองเลือกตัวแทนของตนเองเข้าไปทำหน้าที่แทนตนเอง เรียกว่า “ผู้แทน” ภายใต้รูปแบบการปกครองที่เรียกกันว่าประชาธิปไตย หลักการของรูปแบบนี้คือการได้มาซึ่งตัวแทนต้องได้รับฉันทามติจากประชาชนเท่านั้น ผิดจากนี้ผู้ปกครองขาดความสง่างาม และขาดความชอบธรรมในการใช้อำนาจ

การต่อสู้ทางการเมืองเป็นสิ่งที่มีอยู่และปฏิเสธไม่ได้ในการปกครองแบบตัวแทน ความขัดแย้งทางความคิดในมิติประชาธิปไตยไม่ใช่สิ่งที่เลวร้ายในตัวมันเอง ทุกคนมีสิทธิคิด และเสนอความคิดของตนเองให้คนอื่นได้รับรู้ หากสังคมเห็นคุณค่าของความคิดเรา เขาก็เลือกเราไปเป็นตัวแทนของเขา นั่นคือชัยชนะของเรา หากความคิดของคนอื่นเป็นที่นิยมมากกว่า คนอื่นก็ได้สิทธินั้นไป ไม่ใช่เรา

แต่เราไม่มีสิทธิไปบังคับหรือขู่เข็ญให้คนอื่นคิดเหมือนเรา หรือสร้างเงื่อนไขที่จะนำไปสู่ความรุนแรงใดๆ หรือละเมินสิทธิของบุคคลอื่นโดยหวังการได้อำนาจในการปกครอง  ความขัดแย้งทางความคิดจะกลายเป็นเรื่องใหญ่ทันทีหากนำไปสู่การไม่เคารพความคิดเห็นหรือสิทธิของคนอื่น มีการทำลายระบบ และนำไปสู่ความรุนแรงทายกายภาพ

ชัยชนะทางการเมืองที่ยิ่งใหญ่จึงเริ่มต้นที่ความคิดหรือเจตนาที่ดี มีเหตุผล ต้องไม่ใช่เกิดจากการตอบสนองความเชื่อและหรือความเกลียดชังในใจตนเอง หากต้องการชนะคนอื่นก็ต้องเอาชนะความคับแคบในใจตนเองให้ได้ก่อน เพื่อพิสูจน์ให้สังคมรู้ว่าตนต่อสู้เพื่อหลักการเพื่อคนส่วนใหญ่ในสังคม มนุษย์เป็นสัตว์ประเสริฐมีเหตุผลสามารถเอาชนะความคับแคบและความเกลียดชังได้ เพราะไม่งั้นคงไม่มีวันที่โอบามาซึ่งมีผิวสีจะได้เป็นประธานาธิบดีสหรัฐได้ถ้าความเกลียดชังที่ฝังรากลึกไม่ได้ลดลงในอเมริกา หลายประเทศเรียนรู้ด้วยความสูญเสียมากมาย คนไทยยังไม่เคยสูญเสียขนาดนั้น แต่คงจะถึงเวลาแล้ว ถ้ารู้เร็วก็สูญเสียน้อย  ถ้าช้าก็อาจเป็นเหมือนอดีตของประเทศเหล่านั้น คนไทยต้องคิดให้ได้ อย่ามุ่งเอาชนะคนอื่นจนลืมนึกถึงความเสียหายที่กำลังจะเกิดขึ้น

วิธีการได้มาซึ่งชัยชนะก็ต้องมีความชอบธรรม ถือหลักการเอาชนะความไม่ดีด้วยสิ่งที่ดีกว่า เน้นการพัฒนาตนเองและพรรคตนเองเพื่อเป็นที่พึ่งของสังคมมากกว่าการจับผิดหรือเอาชนะทางการเมือง เพราะต่างก็อาสามาทำงานให้ประชาชน ทุกคนทุกพรรคจึงควรแข่งขันกันทำให้ประชาชนมีความสุข การแข่งขันกันควรเสนอสิ่งที่ดีกว่าให้ประชาชนได้พิจารณา มุ่งเน้นการกลับใจประชาชนให้หันมาสนับสนุนตนเองและพรรคของตนมากว่าการทำลายทางการเมือง วิธีการที่เหมาะสมจะนำไปสู่ชัยชนะที่ชอบธรรม เป็นชัยชนะของคนทั้งสังคมทุกภาคส่วน เป็นชัยชนะที่สร้างประโยชน์แก่สังคมส่วนรวมและสู่การกินดีอยู่ดีของสมาชิกของสังคมทุกกลุ่ม  เป็นการมุ่งทำให้มันดีตามที่มันควรเป็นไม่ใช่มุ่งตอบสนองความต้องการของตนเอง แต่เป็นไปเพื่อเป้าหมายที่ถูกต้องเป็นธรรมสำหรับทุกฝ่าย

บนเวทีการแข่งขันทางการเมืองที่ทุกคนมีสิทธิเท่าเทียมกัน เป็นเวทีต่อสู้กันทางความคิดและการเอาชนะใจประชาชน ไม่ใช่เวทีเอาชนะว่าใครดีกว่ากันหรือใครชั่วกว่ากัน เพราะคุณธรรมภายในใจคนเราไม่สามารถรู้ได้หรือไม่มีเกณฑ์วัดที่แน่นอนว่าใครมีคุณธรรมหรือไม่มี หากจะเอาแบบสรรหายิ่งไม่เป็นธรรมสำหรับสังคมที่คนเท่ากัน เพราะนั่นเป็นการยอมรับเรื่องชนชั้นทางสังคม เพราะคนที่ถูกเลือกโดยคนไม่กี่คนให้เข้าไปใช้อำนาจนั้นไม่ได้รับการยอมรับจากคนส่วนใหญ่ของสังคม เป็นอภิสิทธิชนที่เหนือกว่าประชาชนโดยทั่วไป ซึ่งขัดต่อหลักความเท่าเทียมกัน

โดยที่สุดแล้ว การเมืองแบบตัวแทนเป็นเรื่องของสังคม คือเป็นการตกลงร่วมกัน เป็นที่ยอมรับร่วมกัน การเมืองไม่ได้วัดว่าใครสูงใครต่ำ ใครดำใครขาว ท้ายที่สุดการต่อสู้ทางการเมืองที่ยอดเยี่ยมเป็นเลิศ คือการเมืองที่แข่งขันกันในทางทำให้คนในสังคมมีความสุข ไม่ใช่การใช้กำลังหรืออำนาจบังคับคนอื่นให้เชื่อและคิดเหมือนตนเอง อำนาจจะถูกมอบให้คนและพรรคการเมืองที่ทำให้สังคมมีความสุขมากกว่ากัน ไม่มีช่องว่างเพียงพอที่อำนาจจะตกอยู่แก่คนและพรรคการเมืองที่ไม่พยายามทำให้สังคมมีความสุขแล้วยังเป็นพรรคการเมืองที่เป็นภาระแก่สังคมมาโดยตลอด.

 

 

 

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไท ได้ทุกช่องทาง Facebook, X/Twitter, Instagram, YouTube, TikTok หรือสั่งซื้อสินค้าประชาไท ได้ที่ https://shop.prachataistore.net