หมายเหตุประเพทไทย : ศาสนา Paradox กรณีญี่ปุ่น

 

 

หมายเหตุประเพทไทย สัปดาห์นี้ คุยกันถึงเรื่องศาสนาในญี่ปุ่น แม้ญี่ปุ่นจะเป็นประเทศที่เจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีอย่างมาก แต่คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่ยังมีวิถีชีวิตและความเชื่อที่ผูกพันกับพิธีกรรมทางศาสนา คนญี่ปุ่นกว่าร้อยละ 70 ไม่ระบุในเอกสารราชการว่านับถือศาสนาใด และไม่ได้สังกัดตัวเองว่าเป็นศาสนิกของศาสนาใดศาสนาหนึ่งเป็นการเฉพาะ และศาสนาในทัศนะของชาวญี่ปุ่นเป็นคุณค่าหรือรสนิยมส่วนตัวที่ไม่ผูกโยงกับความเป็นรัฐชาติ

ก่อนญี่ปุ่นเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ เคยเป็นรัฐศาสนาภายใต้ศาสนาชินโต ซึ่งเชื่อว่าจักรพรรดิเป็นองค์อวตารของเทพเจ้าเพื่อมาปกครองญี่ปุ่น ชินโตมีอิทธิพลต่อชาวญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก และแทรกซึมอยู่ในวิถีชีวิต จารีตประเพณี พิธีกรรม ความเชื่อ รวมถึงอุดมการณ์ทางการเมือง และการปกครองของชาวญี่ปุ่นในลักษณะที่เรียกว่า รัฐชาติชินโต

ภายหลังสหรัฐอเมริกาทิ้งระเบิดปรมาณูที่ฮิโรชิมาและนางาซากิ จักรพรรดิฮิโรฮิโตทรงประกาศยอมแพ้ในสงครามโลกครั้งที่ 2 และต่อมาทรงประกาศต่อชาวญี่ปุ่นว่าพระองค์เป็นมนุษย์ธรรมดา ไม่ใช่เทพเจ้าดังความเชื่อในอดีต ซึ่งส่งผลสะเทือนต่อกระบวนทัศน์ของชาวญี่ปุ่นอย่างมาก และสิ่งที่ตัดขาดชินโตออกจากความเป็นรัฐชาติของญี่ปุ่นอย่างเด็ดขาด คือ รัฐธรรมนูญญี่ปุ่นที่ร่างโดยสหรัฐอเมริกา ซึ่งกำหนดให้ประชาชนมีเสรีภาพในการนับถือศาสนา และห้ามไม่ให้รัฐให้การสนับสนุนใดๆ แก่ศาสนาทั้งสิ้น กระทั่งห้ามการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาในสถานที่ราชการ หรือมีการเรียนการสอนเรื่องศาสนาในโรงเรียน แต่ให้อิสระในการตั้งศาสนาหรือนิกายขึ้นใหม่ๆ ได้ภายใต้การบริหารจัดการของเอกชน โดยต้องส่งรายงานการเงินและการดำเนินงานอย่างละเอียด รวมถึงภาษีต่อรัฐ

นอกจากนี้ ชาวญี่ปุ่นยังนิยมพิธีกรรมในสิ่งที่คล้ายคลึงศาสนา เช่น การชงชา การฝึกยิงธนู ดมกำยาน การฝึกศิลปะการต่อสู้แบบญี่ปุ่น เพื่อฝึกฝนจิตในวิถีที่ละม้ายคล้ายศาสนา และเป็นวิถีปฏิบัติที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวสะท้อนออกมาและเป็นวัฒนธรรมร่วมสมัยของญี่ปุ่น

 

 

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท