ทหารตั้งกรรมการ 4 ชุด เผยแผนฟื้นฟูผลกระทบเหมืองทอง กลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิดแย้งไม่มีส่วนร่วม เสนอ 5 ข้อ จุดยืนเพิกถอนประทานบัตร-ใบอนุญาตโรงแต่แร่ก่อน ถึงขนแร่ได้

 

 

 

 

27 มิ.ย. 2557 วันนี้ (27 มิ.ย.) สถานการณ์เหมืองทองเมืองเลย มีการนัดประชุมระหว่างนายทหารที่รับผิดชอบในพื้นที่ กับตัวแทนกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด โดย พันเอกสวราชย์ แสงผล รองผู้บังคับการกรมทหารราบที่ 8 ได้รายงานสถานการณ์ความคืบหน้าการดำเนินงานของทหารใน 3 สัปดาห์ที่ผ่านมา ทางทหารได้มีการประสานงานกับส่วนราชการในหลายด้าน

 

ที่ผ่านมามีหน่วยงานภายใต้สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจากส่วนกลางที่มาเก็บข้อมูลผลกระทบรอบบริเวณเหมืองแร่ทองคำแล้ว เช่น กรมควบคุมมลพิษ ได้ลงพื้นที่มาเก็บตัวอย่างน้ำผิวดิน น้ำใต้ดิน ตะกอนดิน และทหารได้ประสานงานให้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการ 4 ชุด เพื่อแก้ไขปัญหาความเดือนร้อนและผลกระทบเหมืองแร่ ได้แก่

           

แต่งตั้ง คณะกรรมการแก้ไขปัญหาเหมืองแร่ทองคำเลย โดยมี พล.ต.วรทัต สุพัฒนานนท์ ผู้บังคับการจังหวัดทหารบกเลย เป็นประธาน

           

แต่งตั้ง คณะกรรมการน้ำ โดย ผู้ว่าราชการจังหวัด, อุตสากรรมจังหวัดเลย, สิ่งแวดล้อมภาค, กรมควบคุมมลพิษ เป็นคณะทำงานแก้ไขปัญหาแหล่งน้ำที่ได้รับผลกระทบจากการทำเหมือง

           

แต่งตั้ง คณะกรรมการฟื้นฟูสุขภาพ และสิ่งแวดล้อม โดย รองผู้ว่าราชการจังหวัดเลย เป็นประธาน

           

แต่งตั้ง คณะกรรมการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน โดยจะมีส่วนราชการที่เกี่ยวข้องและทหารเพื่อให้เกิดการเจรจาระหว่าง ประชาชน กลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด 6 หมู่บ้าน กับ บริษัท ทุ่งคำ จำกัด

           

พันเอกสวราชย์ กล่าวว่า การแก้ไขปัญหาจะดำเนินงานบนพื้นฐานความเป็นจริงที่ทำได้ โดยจะแบ่งเป็น 3 ระยะ ระยะที่ 1. ฟื้นฟูการปนเปื้อนสารพิษ เช่น สารหนู ในลำห้วยเหล็ก โดยวิธีปลูกต้นบอน, ต้นกล้วย เพื่อดูดซับโลหะหนัก ระยะที่ 2. แก้ไขปัญหาสารพิษตกค้าง หรือโลหะหนักในเลือดประชาชน โดยอาจจะตรวจเลือดประชาชนรอบเหมืองอีกครั้ง แล้วหาวิธีป้องกัน, แนะนำ โดยใช้กรณีศึกษาการทำเหมืองที่ อ.ร่อนพิบูลย์ จ.นครศรีธรรมราช ที่มีสารหนูตกค้างทำให้ประชาชนป่วยเป็น ไข้ดำ เป็นแนวทางในการแก้ไข

           

ส่วน ระยะที่ 3. การแก้ไขปัญหาในระดับนโยบาย ในการประเมินความคุ้มค่าของฐานทรัพยากรธรรมชาติและค่าภาคหลวงแร่กับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน พันเอกสวราชย์ กล่าวว่า “ค่อยว่ากันอีกที”

 

ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2557 ที่ผ่านมา ตัวแทนกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด ได้เชิญชวนนายทหารที่มาประจำการในหมู่บ้านไปดูผลกระทบจากการทำเหมืองทองของ บริษัท ทุ่งคำ จำกัด บน ภูซำป่าบอน ห้วยเหล็กที่ปนเปื้อนสารพิษ เขื่อนเก็บกากแร่บนภูทับฟ้าที่สร้างทับอยู่บนภูเขาซึ่งเป็นแหล่งน้ำซับซึม และที่ทิ้งมูลทรายของเหมืองทองที่กลายเป็นภูเขาหิน เพื่อชี้ให้เห็นถึงผลกระทบเพียงบางส่วนจากสภาพข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นในพื้นที่

 

 

 

 

 

และเพื่อให้ทหารที่มาประจำในหมู่บ้านและทหารที่ได้รับคำสั่งให้มาแก้ปัญหาอันยาวนานระหว่างประชาชน 6 หมู่บ้านกับเหมืองทองคำ กลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด จึงจัดทำบันทึกลำดับเหตุการณ์เพื่อความเข้าใจสถานการณ์ และได้ยื่นเป็นหนังสือแก่ทหาร เรื่องข้อเท็จจริงกรณีเหมืองแร่ทองคำ ต.เขาหลวง อ.วังสะพุง จ.เลย ตามลำดับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในพื้นที่ ตั้งแต่ปี ๒๕๓๔ เมื่อ บริษัท ทุ่งคำ จำกัด ได้ก่อตั้งบริษัทฯ หลังชนะประมูลและได้สิทธิสำรวจและทำเหมืองแร่ในพื้นที่ จ.เลย มาจนถึงเหตุการณ์ในปัจุบัน เพื่อชี้ให้ทหารที่รับผิดชอบในพื้นที่ได้เห็นถึงผลกระทบจากการทำเหมืองแร่ของ บริษัททุ่งคำ ที่เกิดขึ้นมาตลอดตั้งแต่เริ่มทำเหมือง กระบวนการในการติดตาม ตรวจสอบ และกำกับให้ผู้ประกอบการดำเนินการตามอีไอเอ กระบวนการตรวจสอบจากภาคประชาชน โดย กลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด ที่เรียกร้องให้หน่วยงานที่รับผิดชอบปฏิบัติหน้าที่ในการตรวจสอบและแก้ไขปัญหาผลกระทบต่างๆ ที่เกิดขึ้นตั้งแต่ปีแรกเมื่อเปิดการทำเหมือง

 

แต่ข้อบกพร่องในการทำเหมืองแร่และข้อเรียกร้องให้มีการปรับปรุงแก้ไขตลอด 7 ปี กลับถูกเพิกเฉยและละเลยโดยหน่วยงานที่รับผิดชอบ และบริษัททุ่งคำ ยังคงทำเหมืองแร่อย่างไร้ความผิดชอบต่อผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนที่เกิดขึ้น อีกทั้งยังขอประทานบัตรแปลงใหม่อีก ๒ แปลงเพื่อขยายพื้นที่การทำเหมืองในพื้นที่เพิ่มขึ้นโดยไม่มีใครฟังเสียงคัดค้านด้วยความเจ็บป่วยเดือดร้อนของชาวบ้าน

 

ทั้งนี้ ประชาชน กลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด ได้ยื่นข้อเสนอของกลุ่มฯ 5 ข้อ ได้แก่

 

1. เพิกถอนประทานบัตรเหมืองแร่ทองคำของบริษัทฯ ทั้ง 6 แปลง บนภูทับฟ้า-ภูซำป่าบอน

 

2. เพิกถอนใบอนุญาตประกอบโลหะกรรมและกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการประกอบโลหะกรรมทั้งหมด ตั้งแต่กระบวนการแต่งแร่ แยกแร่ ลอยแร่ ถลุงแร่ ฯลฯ จนการผลิตในขั้นตอนสุดท้าย

 

3. เคลื่อนย้ายเครื่องจักร อุปกรณ์ สำนักงาน และอื่นๆ ทั้งหมด ออกไปจากเขตเหมืองแร่หรือเขตประทานบัตร

 

4. ขนสินแร่ทั้งที่ยังไม่ได้แต่ง และแต่งแล้วออกจากเขตเหมืองแร่หรือเขตประทานบัตรทั้งหมด

 

5. ทำการปิดเหมืองเพื่อฟื้นฟูสภาพแวดล้อม ระบบนิเวศ สุขภาวะ อนามัยและวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน

 

“ข้อเสนอทั้ง 5 ข้อ ของชาวบ้าน ขอให้เป็นตามขั้นตอน  1 2 3 4 5  จะข้ามขั้นตอนไม่ได้” นายสมัย ภักมี ตัวแทนของกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด กล่าว

 

ด้านนายสุรพันธ์ รุจิไชยวัฒน์ ได้ทักท้วงต่อการดำเนินงานของทหารในครั้งนี้ที่มีการตั้งคณะกรรมการฯ ขึ้น 4 ชุด โดยไม่ผ่านกระบวนการการมีส่วนร่วมของประชาชนทั้ง 6 หมู่บ้าน และกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด การแก้ไขปัญหาที่จะเกิดขึ้นก็จะแก้ไปโดยไม่เข้าใจสถานการณ์และบริบทของพื้นที่ ไม่แตกต่างจากการแก้ไขปัญหาที่แล้วมาจากภาครัฐที่ดำเนินการไปเพื่อให้เหมืองสามารถดำเนินกิจการต่อไปได้ ขยายพื้นที่ประทานบัตรต่อไปได้ ไม่ว่าจะมีข้อบกพร่องหรือได้สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชาวบ้านไว้อย่างไรก็ตาม