สื่อในสหรัฐฯ บางแห่งนำเรื่องอีโบลามาเสนอในแบบชวนให้ตื่นตระหนกเกินจริง บ้างว่าเป็นเรื่องโลกแตก เรื่องซอมบี้ เรื่องการแพร่กระจายที่หยุดยั้งไม่ได้ สำนักข่าวโกลบอลโพสต์จึงรวบรวม 5 มายาคติเกี่ยวกับอีโบลา พร้อมหาเหตุผลหักล้างมายาคติเหล่านี้

20 ต.ค. 2557 แม้ว่าเรื่องการระบาดของเชื้ออีโบลาเป็นเรื่องสำคัญและควรใช้ความระมัดระวัง แต่ในสหรัฐอเมริกา การกล่าวถึงโรคอีโบลาในสื่อมีเรื่องที่ชวนเข้าใจผิดปนอยู่ด้วย ทำให้ตอนนี้เกิดความตื่นตระหนกเกินจริงแพร่กระจายไปเร็วกว่าตัวไวรัสเอง

บทความของทริสแทน แมคคอนเนลล์ ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์สำนักข่าวโกลบอลโพสต์ระบุว่า นักวิจารณ์ในข่าวช่องเคเบิลทีวีของสหรัฐฯ เป็นตัวการสำคัญที่คอยสร้างความตื่นตระหนกเกินจริง พูดจาในเชิงชวนให้หวาดกลัวและหวาดระแวงรวมถึงมีการทำนายหรือปั้นเรื่องโลกแตกขึ้นมาเองโดยที่ไม่ได้อยู่บนพื้นฐานความจริง พวกเขายังยัดเยียดประเด็นเรื่องการสั่งห้ามสายการบินและสั่งให้ปิดพรมแดนในการพูดคุยเรื่องอีโบลาซึ่งทำให้สถานการณ์เลวร้ายลง อีกทั้งยังเป็นการดึงความสนใจจากเหตุการณ์ระบาดที่เกิดขึ้นในพื้นที่แอฟริกาตะวันตก

ทางสำนักข่าวโกลบอลโพสต์ระบุว่าพวกเขาได้รวบรวมเรื่องเข้าใจผิด 5 เรื่อง ที่ถูกนำเสนอในสื่อ รวมถึงการแสดงความคิดเห็นหักล้างความเข้าใจผิดเหล่านี้

ความเข้าใจผิดเรื่องที่ 1 อีโบลาแพร่กระจายไปทั่วแอฟริกา

ในความเป็นจริงแล้ว อีโบลาแพร่กระจายในประเทศกินี, ไลบีเรีย และเซียร์ราลีโอน ซึ่งเป็นประเทศที่อยู่ติดกันในแอฟริกาตะวันตก แม้ว่าจะมีโรคไข้เลือดออกจากเชื้อไวรัสระบาดในไนจีเรียและเซเนกัล แต่การระบาดก็หมดลงแล้วเนื่องจากปฏิบัติการที่รวดเร็ว ซึ่งกรณีที่เกิดขึ้นในทั้ง 2 ประเทศ มาจากผู้ที่มีเชื้อไวรัสจาก 3 ประเทศที่มีการระบาดเดินทางไปเยือน อีกกรณีหนึ่งคือการระบาดของอีโบลาในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกซึ่งได้รับการสกัดกั้นการระบาดอย่างรวดเร็ว ส่วนประเทศแถบแอฟริกาอื่นๆ นอกจากนี้ไม่มีกรณีของเชื้ออีโบลาเลย

ความเข้าใจผิดเรื่องที่ 2 อีกไม่นานอีโบลาจะแพร่กระจายไปทั่วสหรัฐฯ อย่างควบคุมไม่ได้ แล้วจะทำให้โลกกลายเป็น "ดินแดนซอมบี้" วิธีการเดียวคือหยุดระบบการบินทั้งหมดและสร้างกำแพงสูง

แม้ว่าอีโบลาจะน่ากลัวจากการที่มีผู้ติดเชื้อมีโอกาสเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 90 และการแพร่กระจายก็ดูแย่ แต่ในการแพร่ระบาดครั้งล่าสุดที่แอฟริกาตะวันตกมีคนติดเชื้อเสียชีวิตเพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นจนถึงบัดนี้จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก มีเพียง 1 ใน 5 เท่านั้นที่มีอาการเลือดไหลไม่หยุด

นอกจากนี้อีโบลาก็ไม่ได้ติดต่อกันง่ายๆ คุณจะติดเชื้ออีโบลาได้จากการสัมผัสของเหลวจากร่างกายของผู้ที่ไม่เพียงแค่มีเชื้อไวรัสแต่ต้องแสดงอาการของโรคด้วย ทำให้ผู้ดูแลและคนทำงานด้านสุขภาวะที่ทำงานกับผู้ป่วยอีโบลามีโอกาสติดต่อมากกว่าคนอื่นๆ อีโบลาไม่ใช่สิ่งที่สามารถติดต่อกันได้ผ่านอากาศและองค์การอนามัยโลกก็ไม่แนะนำให้จำกัดการเดินทางโดยเครื่องบินเพื่อควบคุมโรค

ความเข้าใจผิดเรื่องที่ 3  อีโบลาไม่สามารถยับยั้งการระบาดได้

ในความเป็นจริงแล้วอีโบลาสามารถยับยั้งการระบาดได้ตราบใดที่ยังมีเครื่องมือพื้นฐานทางการแพทย์ที่มีประสิทธิภาพในพื้นที่นั้นๆ การที่ประเทศกินี, ไลบีเรีย และเซียร์ราลีโอน ต้องต่อสู้กับไวรัส ก็เพราะประเทศเหล่านี้กำลังอยู่ภายใต้การปกครองที่ฉ้อฉลและมีการใช้กำลัง มีความขัดแย้ง พัฒนาการที่ไม่ดี ทำให้การสาธารณสุข (และสถาบันอื่นๆ ของรัฐบาล) ไม่ดีไปด้วย

ถ้าหากว่าอีโบลาปรากฏในยุโรปและสหรัฐฯ การแพร่กระจายของมันจะถูกยับยั้งเร็วมากพอๆ กับไนจีเรียและเซเนกัล ซึ่งสามารถจัดการกักกันการแพร่ระบาดไว้ได้

ความเข้าใจผิดเรื่องที่ 4 มียารักษาอีโบลาอยู่จริง แต่ถูกปิดเป็นความลับ

ยังไม่มียารักษาอีโบลาอย่างน้อยก็ในตอนนี้ มียาที่กำลังอยู่ในขั้นทดลองถูกนำมาใช้กับคนทำงานสาธารณสุขที่ติดเชื้อไวรัสโดยส่งผลลัพธ์แตกต่างกันและยังมีปริมาณที่น้อยมาก วัคซีนก็กำลังอยู่ในขั้นทดลอง ในตอนนี้ยังไม่มียาเม็ดหรือยาฉีดที่สามารถรักษาอีโบลาได้ สิ่งที่ทำให้คนไข้มีโอกาสรอดจากการติดเชื้อได้มากที่สุดคือการทำให้ร่างกายไม่ขาดน้ำอยู่ตลอดเวลาและทำให้ร่างกายอยู่ในสภาพที่ภูมิคุ้มกันพร้อมจะทำงานต่อสู้เชื้อโรคได้

ความเข้าใจผิดเรื่องที่ 5 อีโบลาเป็น "อาวุธชีวภาพของกลุ่มติดอาวุธไอซิส (ISIS)"

คำกล่าวอ้างนี้ไร้สาระ มันมาจากคำเปรียบเปรยของหัวหน้าหน่วยแพทย์ของกระทรวงความมั่นคงแห่งมาตุภูมิ อเล็กซานเดอร์ การ์ซา ผู้ให้สัมภาษณ์ว่าการต่อต้านไวรัสอีโบลา"ควรจะใช้ความพยายามในแบบเดียวกับการต่อต้านการก่อการร้าย" ซึ่งเทจู โคล ผู้เขียนบทความลงเว็บนิวยอร์กเกอร์มองเห็นความไร้แก่นสารของการเปรียบเปรยนี้จึงได้เขียนบทความในเชิงล้อเลียนเสียดสี ซึ่งเป็นการจิกกัดการแสดงความเห็นที่ไร้สาระในโทรทัศน์ไปด้วย

เรียบเรียงจาก

Ebola hysteria is going viral. Don't fall for these 5 myths, Globalpost, 16-10-2014
http://www.globalpost.com/dispatch/news/health/141015/ebola-hysteria-going-viral-dont-fall-these-5-myths