คนจำนวนมากคงจะสลดใจที่มีการเข่นฆ่านักหนังสือพิมพ์ฝรั่งเศสที่วารสาร Charlie Hebdo และเขาถูกต้องที่จะสลดใจตรงนี้

แต่คนไทยไม่ควรหลงคิดว่าเรื่องนี้เป็นเรื่อง “เสรีภาพในการแสดงออก” เพราะเสรีภาพในการแสดงออกมีขอบเขต ที่พูดแบบนี้ไม่ใช่เป็นการให้ความชอบธรรมกับการจำกัดเสรีภาพในการแสดงออก ของคนไทยที่ต้องการวิจารณ์เผด็จการ  ์แต่อย่างใด

คนส่วนใหญ่คงมองว่าไม่มีใครที่ควรมีเสรีภาพที่จะส่งเสริมการข่มขืนสตรี การทำร้ายหรือละเมิดเด็ก หรือการฆ่าล้างเผ่าพันธ์ ดังนั้นเราต้องดูว่าการแสดงออกดังกล่าวมีผลในการขยายเสรีภาพ หรือมีผลตรงข้าม

การที่คนไทยจะวิจารณ์เผด็จการทหาร เป็นการขยายสิทธิเสรีภาพและประชาธิปไตยแน่นอน และในที่สุดก็เป็นสิ่งที่ตรงกับผลประโยชน์ของคนส่วนใหญ่ด้วย ดังนั้นการต่อต้านกฏหมายป่าเถื่อน 112 ัก็เป็นสิ่งที่ก้าวหน้าและส่งเสริมเสรีภาพ

แต่การวาดการ์ตูนล้อศาสนาอิสลาม ในสังคมยุโรป เป็นสิ่งที่ไปด้วยกันกับกระแสเหยียดคนผิวดำและชาวอิสลามซึ่งเป็นคนส่วนน้อยที่ถูกกดขี่ในยุโรป มันไปกับกระแสการทำสงครามของจักรวรรดินิยมตะวันตกในตะวันออกกลาง ยิ่งกว่านั้นมันไปด้วยกันกับพวกฝ่ายขวาฟาสซิสต์ ที่กำลังฉวยโอกาสหาแพะรับบาปในยุโรป ท่ามกลางวิกฤตเศรษฐกิจร้ายแรง

การอ้าง “สิทธิเสรีภาพจอมปลอม” ในการดูถูกศาสนาอิสลามและการเหยียดสีผิว นำไปสู่การถือหางให้ชนชั้นปกครองตะวันตกและคนที่อยากแบ่งแยกชนชั้นกรรมาชีพในเรื่องเชื้อชาติ มันทำให้ฝ่ายชนชั้นปกครองที่กดขี่ประชาชน ยิ่งเข้มแข็งมากขึ้น มันเป็นสิ่งที่ล้าหลังปฏิกิริยา และส่งเสริมเผด็จการ มันเป็นการแบ่งแยกเพื่อปกครอง

ดังนั้นการพูดถึงเสรีภาพในการแสดงออกในลักษณะนามธรรม ที่ไม่พิจารณาบริบททางสังคมในแง่การกดขี่ทางชนชั้น เป็นแค่การพูดที่ไม่มีน้ำหนัก ไม่ติดดิน

เสรีภาพในการแสดงออก มาจากการต่อสู้ของมวลชนกับเผด็จการเบื้องบนเสมอ มันเป็นเรื่องชนชั้นเสมอ

มีบางคนพูดถึง “ความรุนแรงของมุสลิม” ผมขอถามหน่อยว่าคนที่ออกมาให้กำลังใจกับวารสาร Charlie Hebdo มีสักกี่คนที่ออกมาประท้วงเมื่อเครื่องบินไร้คนขับ drone ของสหรัฐและอังกฤษฆ่าพลเรือนในงานแต่งงานที่อัฟกานิสถาน อิรัก และปากีสถาน? หรือชีวิตของคนผิวสี โดยเฉพาะคนมุสลิม มีค่าน้อยกว่า?

ดังนั้นเวลาพูดถึงความรุนแรงกรุณาดูภาพรวม ใครฆ่าคนมากกว่ากัน? รัฐบาลตะวันตก หรือชาวมุสลิม? หรือทหารไทย?

และการต่อสู้ของคนที่ถูกกดขี่ทุกวัน มันจะเทียบกับการใช้ความรุนแรงของชนชั้นปกครองที่กดขี่เราไม่ให้มีเสรีภาพได้อย่างไร

แต่ในขณะเดียวกัน การฆ่านักหนังสือพิมพ์ในฝรั่งเศส มันไม่ได้ทำให้ผู้ถูกกดขี่ได้รับการปลดแอกเลย ตรงกันข้าม มันเปิดโอกาสให้ฝ่ายขวาฟาสซิสต์ พวกคลั่งชาติที่เหยียดสีผิว ได้โอกาสแทน

เส้นทางสู่เสรีภาพต้องยึดการเคลื่อนไหวมวลชนเป็นหลัก ไม่ใช่หาทางลัดที่กลายเป็นทางตันภายใต้การฆ่าคน