EFF แถลงการณ์ชื่นชมเว็บ Reddit คุ้มครองผู้ใช้เน็ต

ในยามที่บางประเทศพยายามสอดแนมประชาชนทำให้อินเทอร์เน็ตอ่อนแอ องค์กรด้านการคุ้มครองเสรีภาพของผู้ใช้อินเทอร์เน็ตแถลงการณ์ชื่นชมรายงานความโปร่งใสของเว็บไซต์ reddit 7 เรื่อง ทั้งการเปิดเผยคำร้องจากรัฐบาล การคุ้มครองข้อมูลของผู้ใช้ และมีจุดยืนต่อต้านการสอดแนมประชาชน


เว็บ reddit

5 ก.พ. 2558 แถลงการณ์ของมูลนิธิพรมแดนอิเล็กทรอนิกส์  (Electronic Frontier Foundation: EFF) ระบุถึงสิ่งที่น่าชื่นชม 7 ประการเกี่ยวกับรายงานความโปร่งใสของเว็บไซต์ reddit ซึ่งเป็นเว็บไซต์เชิงชุมชนและกระดานข่าวซึ่งได้รับความนิยมอย่างมากในต่างประเทศ เช่น ในแง่การจัดการกับคำร้องของรัฐบาลในการขอดูข้อมูลของผู้ใช้หรือการจัดการในแง่คำร้องทางกฎหมายที่ขอให้เว็บไซต์นำข้อมูลออก

บริษัทไอทีจำนวนมากมีการนำเสนอรายงานความโปร่งใสประจำปี เช่น เว็บใหญ่ๆ อย่างกูเกิล ในขณะที่ reddit นำเสนอรายงานความโปร่งใสเป็นครั้งแรกคือรายงานประจำปี 2557 ซึ่งทาง EFF ซึ่งเป็นองค์กรคุ้มครองเสรีภาพพลเมืองในโลกดิจิตอลเปิดเผยว่ามีหลายเรื่องที่ทำให้พวกเขารู้สึกประทับใจ ดังนี้

1) มีการเผยแพร่รายงานภายใน 30 วัน หลังจากช่วงเวลาที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลรายงาน
มีบริษัทจำนวนมากที่มักจะเผยแพร่รายงานหลังพ้นช่วงเวลาที่เก็บรวบรวมข้อมูลไปแล้วหลายเดือน เช่น รายงานเก็บข้อมูลถึงเดือน ธ.ค. ปีก่อนหน้านี้แต่มีการเผยแพร่รายงานเดือน มี.ค.-เม.ย. ปีนี้ แต่ reddit ซึ่งเก็บข้อมูลความโปร่งใสตั้งแต่เดือน ม.ค.-ธ.ค. ปี 2557 ได้เปิดเผยรายงานตั้งแต่เดือนแรกของปี 2558 หมายความว่าเราจะได้รับข้อมูลที่ทันเหตุการณ์และใกล้เคียงกับปัจจุบันมากกว่า

2) เรียกร้องหมายศาลที่มีเหตุผลอันควรหากทางการขอข้อมูลผู้ใช้
reddit ไม่ยอมให้ข้อมูลของผู้ใช้แก่เจ้าหน้าที่บังคับกฎหมายที่อาศัยหมายค้นจากเจ้านายของพวกเขา ทาง reddit ยืนกรานว่าจะขอข้อมูลของผู้ใช้ได้ต้องมีหมายศาลที่มีเหตุผลอันสมควรแก่การให้ข้อมูล

ทาง reddit ระบุว่า "reddit ต้องการหมายศาลที่มีเหตุผลอันควรในการเปิดเผยข้อมูลผู้ใช้ซึ่งหมายรวมถึงข้อความส่วนตัวและข้อความแสดงความคิดเห็นที่ถูกลบหรือถูกซ่อนจากการมองเห็นของสาธารณะ"

3) บอกผู้ใช้เรื่องคำร้องของรัฐบาล
reddit มีนโยบายการปกป้องผู้ใช้ของตนที่เข้มแข็งมาก พวกเขาจะบอกกับผู้ใช้เสมอเมื่อรัฐบาลมีคำร้องขอข้อมูลพวกเขา แม้ว่าในบางกรณีกฎหมายจะห้ามไม่ให้พวกเขาเปิดเผยคำขอจากรัฐบาลหรือมีกรณีที่อาจจะทำให้เกิดการทำร้ายร่างกายหรือการบาดเจ็บเกิดขึ้นทำให้ต้องมีการตอบสนองต่อคำร้องที่รวดเร็ว แต่ก็เป็นเรื่องดีที่มีการบอกให้ผู้ใช้รู้ว่ามีคำร้องจากรัฐบาลเพื่อให้พวกเขามีโอกาสหาที่ปรึกษาทางกฎหมายเพื่อโต้ตอบกลับ

reddit ระบุว่า "มีคำร้องจากรัฐบาลจำนวนมากที่พวกเราได้รับมีการเรียกร้องไม่ให้เตือนผู้ใช้ ซึ่งข้อเรียกร้องนี้ไม่มีน้ำหนักทางกฎหมายเลย พวกเราเพิกเฉยต่อคำร้องที่ไม่มีข้อผูกมัด เป้าหมายของพวกเราคือทำให้ผู้ใช้มีข้อมูลเพื่อขอคำแนะนำทางกฎหมายได้ก่อนที่ข้อมูลของพวกเขาจะถูกเปิดเผย ตามที่ระบุไว้ในนโยบายความเป็นส่วนตัวของพวกเรา พวกเราจะแจ้งให้ผู้ใช้ทราบก่อนเมื่อมีคำร้องเกี่ยวกับพวกเขา เว้นแต่ในกรณีนั้นจะมีการห้ามเปิดเผยโดยคำสั่งศาล หรือเมื่อพวกเราตัดสินใจแจ้งผู้ใช้ทีหลังในดุลยพินิจที่เหมาะสม"

EFF ระบุว่าเรื่องนี้เป็นสิ่งที่ดี แต่ reddit ก็ยังมีเรื่องต้องปรับปรุงคือการแจ้งให้ชัดเจนว่าเหตุฉุกเฉินคืออะไร และจะต้องแจ้งให้ผู้ใช้ทราบเกี่ยวกับเรื่องคำร้องของรัฐบาลหลังจากเหตุฉุกเฉินจบลงแล้ว

4) ขอคำร้องฉุกเฉินเป็นลายลักษณ์อักษร
ในเหตุการณ์ฉุกเฉินที่อาจจะทำให้เกิดอันตรายทางร่างกายหรือเกิดการเสียชีวิต ผู้บังคับกฎหมายมักจะยื่นคำร้องต่อบริษัทเพื่อขอข้อมูลของผู้ใช้ บริษัทต่างๆ มักจะโต้ตอบด้วยความยืดหยุ่นในกรณีที่อาจจะรักษาชีวิตไว้ได้ ซึ่งทาง EFF แนะนำว่าในกรณีฉุกเฉิน บริษัทไอทีควรขอให้ทางการยื่นคำร้องเป็นลายลักษณ์อักษรเช่นเดียวกับที่ reddit ทำ

reddit ระบุว่า "เมื่อมีคำร้องของผู้บังคับกฎหมายเกี่ยวกับเหตุการณ์ฉุกเฉิน พวกเราขอให้พวกเขาบอกข้อมูลกับพวกเราให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และให้รับรองคำร้องเป็นลายลักษณ์อักษร"

5) เทคนิค 'การรับประกันของนกขมิ้น' (warrant canary)
'การรับประกันของนกขมิ้น' หรือ warrant canary คือวิธีการที่ผู้ให้บริการการสื่อสารทางอินเทอร์เน็ตจะบอกกับผู้รับบริการว่าพวกเขาไม่ได้ปฏิบัติตามคำร้องหรือรับใช้เจ้าหน้าที่รัฐ เช่น การระบุข้อความว่า "หน่วยตำรวจเอฟบีไอไม่เคยมาที่นี่" เพื่อให้ผู้รับบริการสบายใจ อีกทั้งเมื่อมีการนำข้อความดังกล่าวออกจากรายงานแล้วผู้ใช้จะทราบได้ทันทีว่าเกิดการเปลี่ยนแปลงอะไรขึ้นโดยไม่ต้องบอกตรงๆ ซึ่งเป็นเทคนิคที่นำมาใช้ได้เวลาถูกสั่งห้ามไม่ให้เปิดเผยว่ามีทางการขอข้อมูล

ทาง reddit ก็เพิ่มเติม 'การรับประกันของนกขมิ้น' ไปด้วยเช่นกันในรายงานโดยระบุว่า "จนถึงวันที่ 29 ม.ค. 2558 ทาง reddit ไม่เคยได้รับจดหมายจากหน่วยงานความมั่นคงแห่งชาติหรือคำสั่งภายใต้กฎหมายสืบราชการลับต่างประเทศของสหรัฐฯ รวมถึงคำร้องขอข้อมูลผู้ใช้จากที่อื่นที่เรียกร้องให้มีการปกปิดเลย"

6) มีจุดยืนหนักแน่นในเรื่องการต่อต้านการสอดแนมประชาชน
reddit เป็นหนึ่งในหลายบริษัทที่ต่อต้านการสอดแนมประชาชนโดยไม่มีหมายค้น โดยมีการเปิดเผยจุดยืนดังกล่าวในรายงานความโปร่งใส โดยมีการระบุในจดหมายลงนามว่า "การเก็บข้อมูลแบบปูพรมโดยรัฐบาลเป็นการโจมตีรากฐานคุณค่าเสรีภาพและสิทธิความเป็นส่วนตัวของอเมริกัน การสอดแนมแบบเหวี่ยงแหเช่นนี้ละเมิดบทแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ มาตราที่ 1 และ 4 ซึ่งระบุให้คุ้มครองสิทธิของประชาชนในการแสดงความคิดเห็นและการรวมกลุ่มโดยไม่ต้องเปิดเผยตัวตน อีกทั้งยังระบุห้ามไม่ให้มีการค้นและยึดทรัพย์สินอย่างไม่มีเหตุผล..."

7) ไม่ยอมนำข้อความที่ถูกอ้างว่าเป็นการ 'หมิ่นประมาท' ออก
ในรายงานของ reddit ระบุว่าพวกเขาได้รับคำร้อง 33 คำร้องให้นำเนื้อหาออกด้วยเหตุผลที่ไม่เกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์หรือเครื่องหมายการค้า โดยส่วนใหญ่ในจำนวน 33 คำร้องนี้ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับเรื่องข้อกล่าวหาหมิ่นประมาท แต่ทาง reddit ก็ยืนอยู่ข้างผู้ใช้ของตนโดยปฏิเสธไม่ยอมนำเนื้อหาที่ถูกกล่าวหาว่าหมิ่นประมาทออก

EFF ระบุว่าพวกเขาประทับใจรายงานความโปร่งใสของ reddit ที่มีลักษณะใกล้เคียงกับรายงานประจำปีชื่อ 'ใครแอบดูคุณอยู่ข้างหลัง' (Who Has Your Back) ของ EFF เอง ซึ่งเป็นรายงานให้คะแนนบริษัทไอทีต่างๆ ในด้านการคุ้มครองข้อมูลของผู้ใช้งาน

แถลงการณ์ของ EFF ระบุอีกว่าเมื่อบริษัทไอทีเผยแพร่รายงานความโปร่งใส พวกเขาแสดงให้เห็นว่าชีวิตในแบบดิจิตอลของพวกเรามีโอกาสถูกรุกรานโดยเครื่องมือของรัฐบาลและของบรรษัทใหญ่ๆ ที่ต้องการสอดแนมและเซนเซอร์พวกเราได้อย่างไร นอกจากนี้ยังทำให้ผู้ใช้ได้รับความรู้เกี่ยวกับเรื่องลิขสิทธิ์และเครื่องหมายการค้า อีกทั้งยังอาจจะทำให้รัฐบาลใช้ความคิดพิจารณามากขึ้นเวลาที่จะส่งคำขอข้อมูลของผู้ใช้เพราะสักวันหนึ่งคำร้องขอของพวกเขาจะถูกเปิดเผยต่อสาธารณะและทำให้คนต่อต้าน

เรียบเรียงจาก

7 things to love about reddit's first transparency report, ifex, 03-02-2015
https://www.ifex.org/international/2015/02/03/reddit_transparency/

ข้อมูลเพิ่มเติมจาก
http://en.wikipedia.org/wiki/Warrant_canary

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท