เดอะการ์เดียนเทียบผู้นำไทยเป็นจอมเผด็จการ 'บิ๊กบราเธอร์'

เดอะการ์เดียนสะท้อนบรรยากาศการบีบบังคับและปราบปรามทางการเมืองในไทยหลังรัฐประหาร ระบุถึงความกังวลของผู้คนที่ไม่เป็นไปตาม "อุดมคติ" ของผู้นำเผด็จการ การเซนเซอร์ตัวเองของสื่อ และการต่อสู้ด้วยกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ต่อต้านรัฐประหาร

26 มี.ค. 2558 สำนักข่าวเดอะการ์เดียน รายงานถึงสถานการณ์ในประเทศไทย สะท้อนว่าแม้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีที่มาจากการรัฐประหารจะมีความพยายามทำให้ประเทศไทยเป็นสถานที่ๆ มี "ความสุข" แต่สิ่งที่เขาทำมีแต่การลิดรอนเสรีภาพพลเมือง ทำให้เกิดการเติบโตของระบอบเผด็จการที่มีลักษณะ "เหนือจริง" (surreal)

ผู้สื่อข่าวของเดอะการ์เดียนรายงานถึงการจัดงาน "2558 ปีท่องเที่ยววิถีไทย" (2015 Discover Thainess) ซึ่งจัดขึ้นที่สวนลุมพินีเมื่อไม่นานมานี้เพื่อพยายามแสดงให้เห็นว่าคนไทยมี "ความสุข" แม้อยู่ภายใต้กฎอัยการศึก แต่ความคิดเห็นของประชาชนกลับไม่เป็นเช่นนั้น

ผู้สื่อข่าวของเดอะการ์เดียนได้สัมภาษณ์คนทำงานเป็นหัวหน้าพนักงานเสิร์ฟในร้านอาหารแห่งหนึ่งนามสมมติว่า 'ดรีม' เธอเป็นผู้หญิงข้ามเพศ (Transgender) ในขณะที่งานท่องเที่ยววิถีไทยพยายามนำเสนอภาพคนในภาคเหนือแต่งตัวเป็นชาวนาถ่ายภาพกับควายจำลอง ส่วนคนในภาคกลางแต่งตัวดูมีสง่า ดรีมให้สัมภาษณ์ว่าตัวเธอมาจากจังหวัดในภาคเหนือ แม้ว่าพ่อแม่เธอจะเป็นชาวนาชาวไร่แต่เธอเรียนดีและเข้าไปทำงานที่โรงแรมในกรุงเทพฯ ตั้งแต่อายุ 18 ปี เพราะต้องการมีชีวิตที่ดีขึ้น เธอสวมชุดที่ดูทันสมัยไปเที่ยวงาน แม้เธอจะบอกว่างานนี้สนุกแต่บอกว่ามันไม่ได้สะท้อนภาพของไทยในปัจจุบันแต่เป็นเมืองไทยเมื่อ 20 หรือ 30 ปีที่แล้ว

เดอะการ์เดียนระบุว่าการจัดงานที่ดูเหมือนเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวนี้มีการแฝงโฆษณาชวนเชื่อให้คนในประเทศไปด้วยโดยการนำเสนอภาพอดีตในอุดมคติในขณะที่ประชาธิปไตยถูกระงับควบคุม

"ไม่มีอะไรที่เป็นการละเมิดหลักนิติธรรมไปมากกว่าการใช้ปืนจี้ให้รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งพ้นจากตำแหน่งแม้ว่าจะเป็นรัฐบาลที่มีข้อเสียก็ตาม" เดอะการ์เดียนระบุในรายงาน

แม้ว่าประยุทธ์จะจะยืนยันว่าเป้าหมายของเขาคือการสร้างความปรองดองในชาติ แต่ดรีมกล่าวว่าสิ่งที่รัฐบาลจากการรัฐประหารทำจะยิ่งเป็นการกีดกันคนไทยจำนวนมาก และในฐานะที่เธอเป็นผู้หญิงข้ามเพศเธอกลัวว่าสักวันหนึ่งกองทัพอาจจะปราบปรามคนอย่างเธอก็เป็นได้ เพราะเธอไม่เข้ากับอุดมคติที่พวกเขาตั้งไว้

รายงานของเดอะการ์เดียนตั้งข้อสังเกตอีกว่า ประยุทธ์มักจะแสดงท่าทางเหมือนคนมีอาการจุกเสียด อีกทั้งยังมักจะแสดงท่าทีฉุนเฉียวต่อสื่อที่ตั้งคำถามกับเขา นอกจากนี้กลุ่มเผด็จการทหารในนามของคณะรักษาความสงบแห่งชาติก็ทำการลงโทษคนที่เห็นต่าง มีการห้ามกิจกรรมทางการเมืองและเซนเซอร์สื่อ ทำให้สิทธิมนุษยชนในไทยถดถอยอย่างหนัก โดยมีข้อกล่าวหาเรื่องการทารุณกรรมและมีการอ้างใช้กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งการ์เดียนระบุว่าเทียบกับการรัฐประหารในปี 2549 แล้ว ตอนนั้นยังมีการปราบปรามน้อยกว่า

เดอะการ์เดียนระบุว่านับตั้งแต่ปี 2549 กลุ่มรากหญ้าที่ให้การสนับสนุนทักษิณมีการรวมตัวเป็นระบบมากขึ้น แต่ในขณะที่ฝ่ายเผด็จการมุ่งทำลายการสนับสนุนตระกูลชินวัตร พวกเขาก็ไม่ทันได้คิดว่าหลายคนมองตระกูลชินวัตรเพียงหนึ่งในสัญลักษณ์ของการเรียกร้องความเปลี่ยนแปลงทางสังคมและความเท่าเทียม มีกลุ่มผู้ประท้วงเชิงสัญลักษณ์หลากหลายรูปแบบหลังการรัฐประหารปี 2557 ทั้งการประท้วงอ่านหนังสือ "1984" ของจอร์จ ออร์เวลล์ การชูสามนิ้วเลียนแบบ "เดอะฮังเกอร์เกมส์" การร่วมทานแซนด์วิชในที่สาธารณะจนทำให้เผด็จการทหารประกาศห้าม รวมถึงล่าสุดมีการจับกุมชายที่เดินประท้วงเดี่ยว "พลเมืองรุกเดิน" ในกรุงเทพฯ

นอกจากนี้รายงานของเดอร์การ์เดียนยังระบุว่าสิ่งที่เหล่าผู้นำจากการรัฐประหารพูดมักจะมีอะไรที่ฟังดูย้อนแย้ง เช่นการที่บอกอนุญาตให้จัดทำโพลได้แต่ต้องไม่ใช่โพลที่ต้าน คสช. หรือคำกล่าวอ้างว่าพวกเขาไม่ได้จำกัดเสรีภาพสื่อแต่เสรีภาพจะต้องมีการจำกัด

ในแง่การเซนเซอร์สื่อ ผู้ใช้นามสมมติชื่อ 'เชอร์รี่' ให้สัมภาษณ์ต่อเดอะการ์เดียนระบุว่าในไทยมักจะมีลักษณะการเซนเซอร์ตัวเองเกี่ยวกับเรื่องอ่อนไหว และเผด็จการทหารหลังรับประหาร 2557 ก็ใช้วิธี "ขอ" ไม่ให้สื่อรายงานสิ่งที่จะสร้างความเสียหายต่อภาพลักษณะรัฐบาลเผด็จการทหารซึ่งไม่ได้ขีดเส้นชัดเจนทำให้สื่อต้องเซนเซอร์ตัวเองและมีความหวาดระแวงเกินกว่าเหตุ สื่อที่เชอร์รี่ทำงานด้วยโดนปิดชั่วคราวเพื่อเป็นการเตือนว่ามีการ "รายงานข่าวอย่างไม่เหมาะสม" และตัวเธอเองก็เคยถูกสถานีระงับออกรายการหลังจากที่เธอโพสต์ข้อความสร้างแรงบรรดาลใจให้ผู้หญิงลุกขึ้นเรียกร้องเพื่อตัวเองพร้อมรูปที่เธอเคยไปเข้าร่วมกับการประท้วงต่อต้านรัฐประหารเพราะสถานีกลัวว่าเธอจะวิจารณ์ทหารออกสื่อ

เดอะการ์เดียนยังวิจารณ์การที่ผู้นำเผด็จการเลื่อนวันเลือกตั้งไปเรื่อยๆ อีกทั้งยังคงกฎอัยการศึกไว้ต่อไปโดยอ้างเรื่องความมั่นคงในขณะที่เศรษฐกิจไทยซบเซาและภาพลักษณ์ในสายตาต่างชาติก็ดูสั่นคลอนมากขึ้นเรื่อยๆ เดอะการ์เดียนระบุในรายงานอีกว่า ลักษณะการเป็นผู้นำของประยุทธ์เองไม่เพียงดูแปลกประหลาดแต่ยังขาดความสามารถในการประชาสัมพันธ์จนทำให้ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตในไทยเห็นเป็นเรื่องตลกขำขันคลายเครียดเล็กๆ น้อยๆ ดูจากการพูดถึงปัญหาต่างๆ ผ่านสื่อ จนแม้แต่ผู้เขียนบทและกำกับรายการ "เจาะข่าวตื้น" อย่าง จรรยา วงศ์สุรวัฒน์ ยังให้สัมภาษณ์ต่อเดอะการ์เดียนว่า มันเป็นเรื่องยากที่จะสร้างตลกเสียดสีในเมื่อเป้าหมายที่คุณต้องการเสียดสีทำตัวน่าขันมากระดับเลยขีดของการเสียดสีไปแล้วในชีวิตจริง

นอกจากนี้เดอะการ์เดียนยังพูดถึง วิญญู วงศ์สุรวัฒน์ หรือ "จอห์น วิญญู" และณัฐพงศ์ เทียนดี หรือ "พ่อหมอ" ผู้จัดรายการเจาะข่าวตื้นร่วมกัน โดยจอห์น วิญญู ให้สัมภาษณ์ต่อเดอะการ์เดียนว่า การเสียดสีเป็นเครื่องมือที่ดีเพราะเป็นสิ่งที่ไม่ค่อยมีอยู่ในอารมณ์ขันแบบไทย พวกเขาระบุถึงการล้อเลียนเสียดสีความตกต่ำและไร้เหตุผลของ สนช. ที่ถูกแต่งตั้งโดยรัฐบาลจากการรัฐประหาร มีผู้สนับสนุนการรัฐประหารบางคนไม่พอใจพวกเขาแต่จอห์นก็บอกว่าการได้ทำรายการเป็น "การบำบัด" ความรู้สึกไม่พอใจอย่างหนึ่งและหวังว่าคนดูจะรู้สึกเช่นนั้นด้วย

รายงานของเดอะการ์เดียนยังระบุถึงกิจกรรม "เลือกตั้งที่ (รัก) ลัก" ในช่วงวันวาเลนไทน์ที่ผ่านมา โดยมีผู้เข้าร่วมรายหนึ่งสวมเสื้อยืดต้านรัฐประหารถือดอกกุหลาบสีแดงกล่าวให้สัมภาษณ์ว่า พวกเขาต้องการเสรีภาพและความยุติธรรมทางสังคมให้กับทุกคนในประเทศในฐานะที่เป็นวันแห่งความรักสำหรับคนไทยทุกคน แต่ก็มีเจ้าหน้าที่ตำรวจพยายามขัดขวางการทำกิจกรรมจนกระทั่งจับตัวผู้ประท้วงส่วนหนึ่งไป

"เมื่องานจบลง ทุกคนกลับบ้านไปแล้ว มีนักช้อปเดินออกมาตามพื้นคอนกรีตที่คดเคี้ยวอยู่เหนือลานกว้าง สิ่งที่อยู่ภายใต้พวกเขาในระดับพื้นถนนคือดอกกุหลาบแดงที่ถูกเหยียบย่ำกระจัดกระจาย" เดอะการ์เดียนระบุในรายงาน

 

เรียบเรียงจาก

Bangkok’s Big Brother is watching you, The Guardian, 22-03-2015
http://www.theguardian.com/world/2015/mar/22/bangkok-big-brother-politics-ruling-party-democracy

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท