หลังจากที่มีข่าวเรื่องการหายตัวไปอย่างลึกลับของเจ้าของร้านหนังสือในฮ่องกงหลายคน เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ทีวีทางการจีนเผยแพร่วิดีโอหนึ่งในผู้ที่หายตัวไปรับสารภาพในความผิดคดีเมาแล้วขับเมื่อสิบกว่าปีก่อน ขณะคนทั่วไปตั้งปมเรื่องถูกลักพาตัวเนื่องจากทำหนังสือวิจารณ์รัฐบาลจีน-ถูกบังคับสารภาพ

Exclusive interview with reportedly missing #HK bookstore owner #GuiMinhai, who committed hit-and-run 11 years ago https://t.co/XufSDzTG05

— CCTVNEWS (@cctvnews) January 17, 2016

(ดูนาทีที่ 1.10)

18 ม.ค. 2559 กุ้ยหมินไห่ (Gui Minhai) หนึ่งในเจ้าของร้านหนังสือในฮ่องกงที่หายสาบสูญไป ปรากฏตัวในสื่อของทางการจีนเมื่อวันที่ 17 ม.ค. ที่ผ่านมา โดยสื่อรัฐบาลจีนนำเสนอภาพตัวเขารับสารภาพผิดในคดีเมาแล้วขับรถชนผู้หญิงคนหนึ่งเสียชีวิตซึ่งเป็นคดีตั้งแต่ปี 2546 โดยที่ชายผู้นี้เป็นที่รู้จักดีในฐานะผู้ที่ตีพิมพ์เผยแพร่หนังสือในเชิงวืพากษ์วิจารณ์รัฐบาลจีน

ไม่กี่เดือนก่อนหน้านี้ เกิดกรณีปริศนาในเขตปกครองพิเศษฮ่องกงจากที่มีการหายตัวไปของเจ้าของร้านหนังสือติดต่อกันหลายราย ทำให้มีคนสงสัยว่าเจ้าของร้านหนังสือเหล่านี้อาจจะถูกทางการจีนลักพาตัวไปกักขังอย่างไม่เป็นไปตามกระบวนการกฎหมาย

กุ้ยหมินไห่ เป็นคนสัญชาติสวีเดนที่เกิดในจีน เขาเป็นหุ้นส่วนที่ร่วมเป็นเจ้าของบริษัทคอสเวย์เบย์บุ๊คส์ ซึ่งมีแผนการเตรียมตัวจัดพิมพ์หนังสือเกี่ยวกับชีวิตรักของประธานาธิบดี สีจิ้นผิงของจีน กุ้ยหมินไห่หายตัวไปเมื่อช่วงเดือน ต.ค. 2558 ขณะที่เขาอาศัยอยู่ในประเทศไทย ซึ่งเว็บไซต์ข่าว Quartz ระบุว่าเป็นประเทศที่มีเผด็จการทหารคอยส่งตัวชาวจีนที่เป็นปฏิปักษ์กับรัฐบาลจีนกลับประเทศ นอกจากนี้ยังมีคนที่ทำงานให้กับคอสเวย์เบย์บุ๊คส์หายสาบสูญไปอีก 4 รายเมื่อไม่นานมานี้

ตั้งแต่เดือน ธ.ค. 2558 สำนักข่าวเดอะการ์เดียนเผยแพร่ภาพวิดีโอจากกล้องวงจรปิดที่อพาร์ทเมนต์ในประเทศไทยซึ่งกุ้ยหมินไห่พักอาศัยอยู่ก่อนหน้านี้ ในกล้องมีการจับภาพรถยนต์สีขาวของกุ้ยหมินไห่เข้าไปจอดในอาคารวันเดียวกับที่เขาหายตัวไป นอกจากนี้ยังเผยให้เห็นชายเสื้อลายท่าทางน่าสงสัยยืนคอยอยู่แถวหน้าอพาร์ทเมนต์จ้องมองรถยนต์ของกุ้ยหมินไห่ เจ้าหน้าที่อพาร์ทเมนต์เปิดเผยว่าในเวลาต่อมาเขาเห็นชายเสื้อลายเดินไปขึ้นรถของกุ้ยหมินไห่ ก่อนที่ทั้งคู่จะขับรถออกไป

เว็บไซต์ Quartz รายงานว่า การรับสารภาพของกุ้ยหมินไห่ล่าสุด มีลักษณะคล้ายกับการรับสารภาพผ่านสื่อหลายครั้งในจีนคือมีความเป็นไปได้ว่าเขาจะถูกข่มขู่บังคับให้รับสารภาพโดยรัฐบาลจีน

การสารภาพผ่านสื่อดังกล่าวมีการถ่ายทำในสถานกักกันแห่งหนึ่งในจีนแผ่นดินใหญ่ โดยกุ้ยหมินไห่กล่าวสารภาพว่าเขาเมาแล้วขับรถชนคนและหลบหนีคำพิพากษารอลงอาญา 2 ปี อย่างไรก็ตาม มีชาวฮ่องกงและผู้คนในอินเทอร์เน็ตพากันตั้งข้อสงสัยกับความไม่น่าเชื่อถือของการสารภาพในครั้งนี้ เช่น มองว่าเป็นวิดีโอสารภาพที่มีการเตรียมบทเอาไว้ มีการใช้คำที่น่าสงสัยอย่างเรื่องที่กุ้ยหมินไห่บอกว่าเขา "กลับจีนด้วยความสมัครใจ"

ในวิดีโอดังกล่าว กุ้ยหมินไห่ยังกล่าวด้วยว่าถึงแม้ตัวเขาจะมีสัญชาติสวีเดนแต่ก็ขอให้ทางการสวีเดนอย่าได้เข้ามาเกี่ยวข้องในเรื่องนี้ซึ่งโฆษกการต่างประเทศของทางการสวีเดนกล่าวถึงเรื่องนี้ว่าพวกเขารับทราบถึงเรื่องนี้แล้วแต่ยังไม่ขอลงความเห็นและกำลังขอให้ทางการจีนอธิบายในเรื่องนี้อย่างกระจ่างชัด

จากการหายตัวไปของผู้เกี่ยวข้องกับร้านหนังสือหลายรายทำให้ประชาชนหลายพันคนในฮ่องกงออกมาประท้วงที่หน้าสำนักงานตัวแทนทางการกลางของจีนในฮ่องกงเมื่อวันที่ 10 ม.ค. ที่ผ่านมา โดยพากันตะโกนคำขวัญต่อต้านการลักพาตัวด้วยเหตุผลทางการเมือง นอกจากนี้ในวันที่ 7 ม.ค. ที่ผ่านมามีคนทำงานในวงการหนังสือและสิ่งพิมพ์มากกว่า 500 คน พากันลงนามเพื่อเรียกร้องไม่ให้หวาดกลัวต่อภัยคุกคามจากทางการกลางของจีนและรักษาหลักการของเสรีภาพในการเผยแพร่สิ่งพิมพ์ต่อไป

ในประเทศจีนมีการใช้หลักการ "หนึ่งประเทศ สองระบบ" เพื่อให้ฮ่องกงมีอิสระจากจีนค่อนข้างมาก ทำให้อัลเบิร์ต ชาน นักการเมืองฝ่ายสนับสนุนประชาธิปไตยจากพรรคพีเพิลพาวเวอร์กล่าวให้สัมภาษณ์ต่อสำนักข่าวบีบีซีในเรื่องการลักพาตัวว่า "นี่ถือเป็นครั้งแรกที่มีการละเมิดกฎหมายของฮ่องกงอย่างชัดเจน"

เรียบเรียงจาก

One of Hong Kong’s missing booksellers just reappeared to confess to an 12-year-old crime, Quartz, 17-01-2016
http://qz.com/596448/one-of-hong-kongs-missing-booksellers-just-reappeared-to-confess-to-an-11-year-old-crime/

CCTV shows Gui Minhai arriving home shortly before going missing – video, The Guardian, 08-12-2015
http://www.theguardian.com/world/video/2015/dec/08/cctv-shows-gui-minhai-arriving-home-shortly-before-going-missing-video

Missing Hong Kong publisher Gui Minhai paraded on China TV, BBC, 18-01-2016
http://www.bbc.com/news/world-asia-china-35338484

ข้อมูลเพิ่มเติมจาก
https://en.wikipedia.org/wiki/Causeway_Bay_Books_disappearances