หมายเหตุประเพทไทย สัปดาห์นี้ เจนวิทย์ เชื้อสาวะถี และ ชานันท์ ยอดหงษ์ เล่าถึงประวัติศาสตร์และพัฒนาการของพระราชพิธีพระบรมศพในสมัยรัตนโกสินทร์ ผ่านหนังสือ “ธรรมเนียมพระบรมศพและพระศพเจ้านาย” ผลงานของ นนทพร อยู่มั่งมี

โดยชี้ให้เห็นธรรมเนียมที่เปลี่ยนแปลงของงานพระราชพิธีพระบรมศพในยุครัตนโกสินทร์สมัยใหม่ โดยในงานพระบรมศพของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 มีการลดปริมาณการใช้ไม้ในการก่อสร้างพระเมรุมาศ เพื่อไม่ให้เป็นภาระของหัวเมืองในการเกณฑ์ไพร่พลและทรัพยากรในการก่อสร้าง นอกจากนี้พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงให้เลิกธรรมเนียมโกนหัวไว้ทุกข์หลังรัชกาลที่ 5 สวรรคต เลิกธรรมเนียมนางร้องไห้ และให้งดงานมหรสพในการออกพระเมรุ เริ่มเปลี่ยนแปลงการแต่งกายไว้ทุกข์จากชุดขาวเป็นชุดดำแบบตะวันตก นอกจากนี้ในสมัยหลัง งานพระบรมศพมีการใช้หีบพระบรมศพ ส่วนพระบรมโกศมีการตั้งไว้เพื่อเป็นพระราชเกียรติยศ

ทั้งหมดล้วนสะท้อนความเชื่อและค่านิยมต่อการจัดงานศพในสังคมไทยของชนชั้นสูงจนถึงสามัญชนที่มีพัฒนาการและความเปลี่ยนแปลงเสมอ