สปท. เสนอร่างแก้ไข พ.ร.บ. ลักษณะปกครองท้องที่ให้ประชาชนเลือกผู้ใหญ่บ้านที่ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นกำนันจากเดิมที่ให้ผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้เลือกกันเอง เหลือวาระ 5 ปี จากเดิมอยู่จนเกษียณ 60 ปี ด้านสมาคมกำนันผู้ใหญ่บ้านแห่งประเทศไทยโวยผลักกำนันไปหาซุ้มการเมือง เตรียมค้านเต็มที่

 

9 เม.ย. 2560 เว็บไซต์กรุงเทพธุรกิจ รายงานว่าในการประชุมสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) ซึ่ง ร.อ.ทินพันธุ์ นาคะตะ ประธานสปท. ได้นัดประชุมในวันที่ 10 เม.ย. 2560 นี้ว่ามีวาระพิจารณาที่สำคัญ คือ เรื่องที่เสนอโดยคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศด้านการเมือง เรื่อง ร่างแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่....) พ.ศ..... ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเข้าสู่ตำแหน่งกำนัน, วาระการดำรงตำแหน่ง และการประเมินผลงานปฏิบัติหน้าที่ของผู้ใหญ่บ้าน

 

ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า ในข้อเสนอของ กมธ.การเมือง เพื่อประกอบการพิจารณาแก้ไข พ.ร.บ.ลักษณะปกครองท้องที่นั้น มีข้อเสนอให้ปรับที่มาของของกำนันเป็นการเลือกตั้งโดยตรงจากประชาชนในพื้นที่ทุกหมู่บ้าน ของตำบลที่มีการเลือกกำนัน ด้วยวิธีให้ประชาชนเลือกผู้ใหญ่บ้านที่ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นกำนัน จากเดิมที่ให้ผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้เลือกกันเอง ขณะที่วาระนั้น ต้องปรับให้เหลือ 5 ปี จากเดิมที่มีวาระดำรงตำแหน่งไปจนเกษียณอายุราชการที่ 60 ปี สำหรับผู้ใหญ่บ้านที่ได้รับเลือกให้เป็นกำนันให้ยังคงดำรงตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านได้ต่อไป ทั้งนี้ผู้ใหญ่บ้านที่ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นกำนันสามารถสมัครได้ไม่จำกัดจำนวนครั้ง และผู้ที่ได้รับเลือกเป็นกำนันแล้ว ในสมัยต่อไปให้ลงสมัครได้และดำรงตำแหน่งได้โดยไม่จำกัดวาระ

 

ขณะที่การทำหน้าที่ของกำนันนั้น ต้องจัดให้มีการประเมินผลการปฏิบัติหน้าที่อย่างน้อยทุก ๆ 5 ปี นับแต่วันที่ได้รับตำแหน่งโดยกำหนดไว้เป็นระเบียบปฏิบัติของกระทรวงมหาดไทย ซึ่งต้องกำหนดให้การประเมินผลการปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวใช้กับผู้ดำรงตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านด้วย โดยกำหนดระยะเวลาประเมินผู้ใหญ่บ้าน ทุก ๆ 3 ปี หรือเป็นไปตามกรอบเวลาที่ยึดโยงกับนโยบายของรัฐบาลที่ปรับเนื้อหาไปตามปีงบประมาณ เพื่อให้การทำหน้าที่สอดรับและตอบโจทย์การทำงานของรัฐบาล ทั้งนี้ในการประเมินผลดังกล่าวต้องเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วม

 

ผู้สื่อข่าวรายงานว่าในข้อเสนอต่อการแก้ไขร่าง พ.ร.บ.ลักษณะปกครองท้องที่นั้น ให้กำหนดบทเฉพาะกาลด้วยว่า ให้กำนันซึ่งดำรงตำแหน่งอยู่ก่อนวันที่ร่างแก้ไขกฎหมายดังกล่าวจะบังคับใช้ให้ดำรงตำแหน่งต่อไปได้ เป็นเวลา 5 ปี ขณะที่ผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งดำรงตำแหน่งอยู่ก่อนหน้าที่กฎหมายใหม่บังคับใช้ให้ดำรงตำแหน่งไปจนอายุครบ 60 ปี เว้นแต่จะพ้นตำแหน่งด้วยเหตุอื่น และเมื่อผู้ใหญ่บ้านพ้นจากตำแหน่งแล้ว ให้มีการเลือกผู้ใหญ่บ้านเข้าดำรงตำแหน่งและให้มีวาระเพียง 5 ปี

 

 

เว็บไซต์ไทยโพสต์ รายงานว่านายยงยศ แก้วเขียว นายกสมาคมกำนันผู้ใหญ่บ้านแห่งประเทศไทย กล่าวว่า ไม่เห็นด้วยกับร่าง พ.ร.บ.ดังกล่าว เพราะตั้งแต่มีสภาผู้แทนราษฎรและการบริหารราชการแผ่นดินมาไม่เคยมีเสนอให้ลดวาระการดำรงตำแหน่งกำนัน ผู้ใหญ่บ้านเหลือ 5 ปี และเพิ่มการประเมินผลผู้ใหญ่บ้านทุก 3 ปี ทั้งนี้ กำนัน ผู้ใหญ่บ้านเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือกึ่งราชการ โดยมีหน้าที่ทำงานในเชิงราชการ นำนโยบายแห่งรัฐสู่ประชาชน ถ้าจะทำตามข้อเสนอของคณะกรรมาธิการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศด้านการเมือง ซึ่งคิดแบบการเมืองนั้น ทำไม่ได้ เพราะจะทำให้องค์กรแตกแยกและการเมืองแทรกแซง ทั้งนี้ อยู่ที่ผู้บริหารประเทศว่าต้องการรูปแบบกำนัน ผู้ใหญ่บ้านอย่างไร

 

“การกำหนดวาระให้ดำรงตำแหน่ง 3 ปี 5 ปี มันไม่ใช่ เพราะกำนันต้องไปหาซุ้มสังกัดเหมือนเป็นการเลือกตั้ง กำนันจะทำหน้าที่ไม่ได้ทั้งงานการปราบปรามยาเสพติด งานด้านความมั่นคง ดูแลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือแม้กระทั่งจัดการด้านแรงงาน ยกตัวอย่างเช่น จะจัดการโรงงานที่มีแรงงานอยู่ 200 คน ทำไม่ได้ เพราะมีเสียงเยอะถึง 200 คะแนน ใครจะกล้าแตะ” นายกสมาคมฯ กล่าว

 

นายยงยศกล่าวอีกว่า ผู้ที่เสนอร่างกฎหมายดังกล่าวคือ คณะ กมธ.ด้านการเมืองของ สปท. ซึ่งเป็นนักการเมือง อย่างไรก็ตาม เจตนาของข้อเสนอให้มีการประเมินผลการทำงานกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน คิดว่าต้องการทำลายความเป็นองค์กรที่มีอยู่เดิม ให้เป็นองค์กรการเมือง จากนั้นนักการเมืองจะเข้ามาควบคุมจัดการ เพื่อกำกับพวกตน ทั้งนี้ ตนจะนำชาวบ้านเข้าฟังการประชุมของ สปท. ในวันที่ 10 เม.ย.นี้ แต่ขอยืนยันว่าจะคัดค้านตามช่องทางของกฎหมายเท่านั้น