ริมฝั่งแม่น้ำยาลูพรมแดนจีน-เกาหลีเหนือ ที่นั่นมีทัวร์ให้ชาวจีนล่องเรือมองผ่านกล้องส่องทางไกลเพื่อดูชีวิตภายใต้ความยากจนและระบอบเผด็จการของเกาหลีเหนือ มีทั้งการมองแบบผู้ที่อยู่เหนือกว่ามองไปด้วยสายตาที่รู้สึกสงสาร และมุมมองด้วยความอยากรู้อยากเห็นหลังเกาหลีเหนือกลับมาสู่ความสนใจในสายตาชาวโลกเนื่องจากการทดสอบอาวุธนิวเคลียร์รวมทั้งขีปนาวุธข้ามทวีป

สะพานมิตรภาพจีน-เกาหลี ซึ่งเป็นสะพานข้ามแม่น้ำยาลู ในภาพมองจากฝั่งเมืองดันตง ประเทศจีน ตรงข้ามคือเกาหลีเหนือ (ที่มา: Whoisgalt/Wikipedia)

15 ก.ย. 2560 เดอะการ์เดียนรายงานเรื่องที่มีการจัดทัวร์ให้คนจีนแผ่นดินใหญ่ล่องเรือเฟอร์รีใช้กล้องส่องทางไกลส่องดูชีวิตความยากจนของเกาหลีเหนือ

หนึ่งชั่วโมงหลังจากนำขบวนนักท่องเที่ยวจีน 50 ชีวิตจากใจกลางเมืองติดกับพรมแดนเกาหลีเหนือมาสู่แม่น้ำยาลู หยูเชวียนชิงเป็นทัวร์ไกด์พูดถึงอีกฟากหนึ่งว่าเป็นสิ่งที่ต้องได้มาเห็น นักท่องเที่ยวต่างก็มีสมาร์ทโฟนและไม้เซลฟีในมือเตรียมพร้อม

เมื่อถึงที่หมายคนนำทัวร์จะประกาศว่าพวกเขากำลังจะเข้าสู่เขตแดนของเกาหลีเหนือแล้ว โดยที่สองฟากฝั่งของแม่น้ำล้วนเป็นพื้นที่ของเกาหลีเหนือ จากนั้นก็เปิดให้เช่ากล้องส่องทางไกล 10 หยวน (ราว 50 บาท) ต่อครั้งพร้อมพูดคุยโวว่า "คุณต้องมีกล้องส่องทางไกลถึงจะเห็นว่าเกาหลีเหนือเป็นอย่างไร ไม่มีเวลามาเหลวไหล!"

ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมาเริ่มเกิดความตึงเครียดคาบสมุทรเกาหลีอีกครั้ง ไม่ว่าจะเป็นการทดลองยิงขีปนาวุธจากเกาหลีเหนือซึ่งเป็นการฝ่าฝืนข้อตกลงของประชาคมโลก ขณะที่ผู้นำสหรัฐอเมริกาโดนัลด์ ทรัมป์ กับคิมจองอึน ผู้นำเกาหลีเหนือต่างก็โต้ตอบกันด้วยวาจาขณะที่เจมส์ แมตทิส รัฐมนตรีกลาโหมของสหรัฐฯ เตือนว่าถ้าหากมีการคุกคามใดๆ ก็ตามต่อสหรัฐฯ หรือพันธมิตรของสหรัฐฯ จะมีการโต้ตอบด้วยกำลังทหารอย่างหนัก ส่วนรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือก็เคยขู่ว่าจะทำให้สหรัฐฯ "เจ็บปวดทรมานอย่างที่สุด"

กระนั้นปัญหาความมั่นคงดังกล่าวก็ไม่ทำให้นักท่องเที่ยวจีนเลิกเดินทางไปในพื้นที่ชายแดนดังกล่าว ซึ่งหยู ฉวนชิงบอกว่านักท่องเที่ยวจีนเหล่านี้มาดูชีวิตชาวเกาหลีเหนือเพื่อตอบสนองต่อความสงสัยใคร่รู้ของตัวเอง โดยพวกเขาจะต้องจ่ายเงิน 70 หยวน (ราว 350 บาท) ในการล่องเรือเลียบพรมแดนเกาหลีเหนือเป็นเวลา 1 ชั่วโมง หยู ฉวนชิง บอกอีกว่าพวกเขาต้องการเห็นว่าชาวเกาหลีเหนือยากจนเพียงใด

"ยิ่งสถานการณ์ในเกาหลีเหนือเลวร้ายลง พวกเขาก็ยิ่งอยากรู้" หยู ฉวนชิงกล่าว เขาบอกอีกว่าชาวจีนส่วนใหญ่เชื่อว่าจะไม่มีสงครามเกิดขึ้น มีคนกังวลเรื่องสงครามเล็กน้อยเท่านั้น

บนถนนทางเข้าสู่การส่องดูชีวิตเกาหลีเหนือเจ้าหน้าที่ทางการจีนทำป้ายเตือนนักท่องเที่ยวไว้หลายป้ายระบุว่า "ชื่นชมชีวิตดีๆ ปฏิบัติตามข้อบังคับพรมแดน" อีกป้ายหนึ่งเตือนว่า "กรุณาอย่าสนทนาหรือแลกเปลี่ยนสิ่งของกับผู้คนที่อยู่อีกฟากหนึ่ง"

เดอะการ์เดียนระบุว่านักท่องเที่ยวส่วนใหญ่แค่มาจ้องมองและถ่ายรูปชาวเกาหลีเหนือออกมาซักผ้าที่แม่น้ำยาลูสีขุ่นๆ ขณะที่มีทหารเกาหลีเหนือติดอาวุธปืนไรเฟิลเดินทอดน่องไปตามตลิ่ง มีธงเกาหลีเหนือโบกสะบัดเพื่อย้ำเตือนว่าที่นี่เกาหลีเหนือคุมอยู่ ไม่ใช่จีน

นักเรียนที่เพิ่งเรียนจบจากโรงเรียนในเสิ่นหยางอายุ 18 ปีบอกว่าพวกเขาต้องการมาดูว่าสภาพความเป็นอยู่ของชาวเกาหลีเหนือเป็นอย่างไร เธอยอมรับว่าการเฉียดพรมแดนจนเกือบจะข้ามไปอย่างไม่เป็นทางการเช่นนี้ทำให้เธอกังวลอยู่บ้างว่าทหารเกาหลีเหนือจะจับตัวเธอ

นักท่องเที่ยวอีกรายหนึ่งเป็นคนทำงานในบริษัทโทรศัพท์มือถือที่เมืองฟูซิน มณฑลเหลียวหนิง เธอมองสภาพชาวประมงเกาหลีเหนือกับเรือโทรมๆ ที่ปล่อยให้ชำรุดโดยไม่มีการซ่อมแซม เธอมองว่าประเทศจีนกับเกาหลีเหนือ "มีระบบการเมืองต่างกัน" เธอบอกว่า "จีนเป็นประเทศกำลังพัฒนา เกาหลีเหนือเป็นประเทศสังคมนิยม" เมื่อได้เห็นฉากความยากจนในชนบทของเกาหลีเหนือเธอก็บอกว่า "พวกเขาล้าหลังมาก" และ "พวกเราไม่ได้อยู่ในสภาพที่เป็นอุดมคติ"

ในความคิดเห็นของไกด์ทัวร์เองเขามองว่าประเทศจีนที่เคยประสบภาวะขาดแคลนอาหารอย่างหนักในช่วงทศวรรษ 1950s ในตอนนี้เป็นประเทศที่เจริญทางเศรษฐกิจมากกว่า ขณะที่เมื่อมองเกาหลีเหนือแล้วมีความรู้สึกอยู่เหนือกว่า รู้สึกสงสารชาวเกาหลีเหนือที่ต้องอยู่อย่างยากจนภายใต้ระบอบการเมืองแบบนั้นที่ทั้งไม่มีเสรีภาพและจำต้องกินอาหารแย่ๆ

อย่างไรก็ตามนั่นเป็นสิ่งที่หยู ฉวนชิงพูดในการให้สัมภาษณ์กับสื่อ ในตอนที่เขาทำหน้าที่นำทัวร์เขาทำเหมือนว่าความยากจนในเกาหลีเหนือเป็นสิ่งที่น่าบันเทิงมากกว่าจะเป็นสิ่งที่ดูน่าเห็นใจ แะแน่นอนว่ามันกลายเป็นสิ่งที่ทำเงินให้หยู ฉวนชิงไปด้วย ครั้งหนึ่งเขานำทัวร์โดยชี้ไปทางคนเกาหลีเหนือที่กำลังปั่นจักรยานอยู่แล้วพูดเสียดสีว่า "ดูนั่นรถส่วนตัวของชาวเกาหลีเหนือ! ซึ่งนำเข้ามาทั้งหมด! และผลิตที่ญี่ปุ่น!"

เรียบเรียงจาก

'Quite backwards': Chinese tourists gawk at impoverished North Koreans, The Guardian, 14 Sept 2017