สนช. ตั้ง กมธ. 38 คนศึกษาร่างยุทธศาสตร์ชาติ คสช. ก่อนส่งกลับขอความเห็นชอบภายใน 7 ก.ค. วิษณุชี้หลังยุทธศาสตร์ผ่าน ต้องทำแผนแม่บทคาดใช้เวลา 2 เดือน ด้าน iLaw องค์กรจับตากฎหมายระบุ สนช. ไม่มีอำนาจในการแก้ไข มีแต่เพียงหน้าที่เห็นชอบกับไม่เห็นชอบ หากไม่เห็นชอบก็จะกลับไปสู่กระบวนการจัดทำหรือแก้ไขร่างยุทธศาสตร์ชาติใหม่ ซึ่งใช้เวลาภายใน 180 วัน

15 มิ.ย. 2561 ที่ประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) นัดพิจารณาร่างยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปีที่คณะรัฐมนตรีเป็นผู้เสนอ (ตามมาตรา 28(9) แห่งพระราชบัญญัติการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2560)  ซึ่งเลื่อนการประชุมมาจากเมื่อวานนี้ การประชุมในวันนี้มี วิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี กับ กอบศักดิ์ ภูตระกูล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี พร้อมกับตัวแทนคณะกรรมการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติหกด้านเข้าชี้แจง

นายวิษณุ กล่าวชี้แจงว่า ยุทธศาสตร์ชาติจะบังคับใช้ประมาณ 20 ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561-2580 ช่วงเวลา 20 ปี อาจจะยาวนานจนเกิดความวิตกว่าจะสอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงหรือไม่ ประเด็นนี้กฎหมายกำหนดไว้แล้วว่า 1. ต้องมีการทบทวนยุทธศาสตร์ชาติทุก 5 ปี 2. ในระหว่าง 5 ปี ถ้ามีเหตุการณ์บ้านเมืองหรือสถานการณ์โลกเปลี่ยนแปลงไป คณะกรรมการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติแต่ละด้าน สามารถจะยกขึ้นมาพิจารณาและแจ้งให้คณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ ก่อนมีการแจ้งต่อมายังคณะรัฐมนตรีและรัฐสภา เพื่อขอดำเนินการแก้ไข จึงไม่เป็นเรื่องซับซ้อนและไม่ได้ผูกมัดรัฐบาลชุดใหม่ในอนาคต จนไม่สามารถทำอะไรได้แต่อย่างใด การที่ประเทศมีความมั่นคงในด้านต่างๆ ทั้งกายภาพและจิตใจ เหมือนเด็กที่ได้รับการหล่อหลอมถนอมกล่อมเกลี้ยงเลี้ยงดู ภายใต้การดำเนินการตามกรอบยุทธศาสตร์ชาติ ที่น่าจะวางใจได้ว่าเมื่อเด็กคนนี้บรรลุนิติภาวะมีอายุ 20 ปี ถึงวัยจะบวชเรียนก็บวชเรียนได้ ถ้าจะแต่งงานก็แต่งได้ ถ้าจะเรียนจบก็จบปริญญาตรีแล้ว ดังนั้น คนเหล่านั้นจะเป็นผู้ใหญ่ที่มั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนในสังคมต่อไป

นายวิษณุ กล่าวต่อว่า เมื่อยุทธศาสตร์ชาติยังบังคับใช้อยู่ ทุกคนทุกฝ่ายจะต้องปฏิบัติตาม แต่หากจะไม่ปฏิบัติตามต้องแก้ไขหรือปรับปรุงยุทธศาสตร์ชาติก่อน ยุทธศาสตร์ชาติทั้งหมดมี 6 ด้าน โดยประกาศใช้ยุทธศาสตร์ชาติแล้วจะมีผล 5 ประการที่จะทำให้ยุทธศาสตร์ชาติได้รับการนำไปปฏิบัติ ประกอบด้วย

1. ผูกมัดรัฐบาลในการที่จะแถลงนโยบายต่อรัฐสภา ในเวลาจะเข้าปฏิบัติหน้าที่ นโยบายดังกล่าวต้องไม่ขัดแย้งกับยุทธศาสตร์ชาติ
2. ผูกพันแผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ที่ต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ
3. การจัดทำแผนอื่นใดที่เป็นแผนแห่งชาติ จะต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ
4. การจัดทำงบประมาณรายจ่ายประจำปีจากนี้ไป ต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ
5. แผนการปฏิรูปประเทศ ต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ โดยต้องเป็นไปในทิศทางเดียวกัน

วิษณุกล่าวว่า ยุทธศาสตร์ชาติวันนี้เสนอเข้ามายังสภาจำนวน 71 หน้าเท่านั้น และไม่มีรายละเอียดของโครงการ เราจะไม่พบว่ารถไฟความเร็วสูงยาวกี่กิโลเมตร สิ่งเหล่านี้ไม่ได้กำหนดไว้เพราะต้องไปทำแผนแม่บทและแผนปฏิบัติการต่อไปกันอีกในอนาคต โดยแผนแม่บทจะต้องนำเสนอต่อสภาอีกครั้ง ดังนั้นยังมีขั้นตอนที่ต้องทำงานต่อไปอีก คาดว่าแผนแม่บทน่าจะยกร่างเสร็จภายใน 2 เดือน

ด้าน นายกอบศักดิ์ ภูตระกูล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า เหตุของการจัดทำยุทธศาสตร์นี้เกิดจากปัญหาที่เกิดขึ้นในประเทศไทย มีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลเกิดขึ้นบ่อยครั้ง เมื่อรัฐบาลใหม่เข้ามาบริหารประเทศก็จะเสนอโครงการใหม่ และยกเลิกโครงการเดิม ทำให้ไม่สามารถดำเนินการโครงการสำคัญๆ ต่อได้ ก่อนที่รัฐบาลนี้จะเข้ามาพบว่าเศรษฐกิจของไทยโตเพียง ร้อยละ 1 ในขณะที่เพื่อนบ้าน โตร้อยละ 5-6 ปัจจัยส่วนหนึ่งมาจากการเปลี่ยนรัฐบาล ทำให้ไม่สามารถลงทุนในโครงการใหญ่ๆ ได้ ส่งผลต่อไปยังการส่งออก การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ในหลายประเทศก็มีการจัดทำแผนยุทธศาสตร์หรือแผนพัฒนาประเทศ เช่น ฝรั่งเศส สิงคโปร์ มาเลเซีย รวมถึงจีนก็มีแผนพัฒนาประเทศระยะยาว ดังนั้นการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติเพื่อให้ประเทศไทยมีความพร้อมสอดรับกับการแข่งขันกับประเทศต่างๆ และเป็นประเทศที่พัฒนาแล้วในอีก 20 ปีข้างหน้า

จากนั้นที่ประชุมเปิดให้สมาชิก สนช.ได้อภิปรายแสดงความคิดเห็น โดย สนช. ส่วนใหญ่เห็นด้วยกับยุทธศาสตร์ชาติฉบับนี้ แต่เห็นว่ายังไม่มีตัวชี้วัดผลสัมฤทธิ์ที่ชัดเจน และควรให้มีการบูรณาการการทำงานตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ กับหน่วยงานราชการเพื่อให้เกิดผลในทางปฏิบัติ รวมทั้งบรรจุแผนยุทธศาสตร์ชาติ เข้าไปในแผนแม่บทด้วย โดยเฉพาะโครงการที่สำคัญๆ และควรสร้างความรับรู้ให้กับประชาชนว่ายุทธศาสตร์ฉบับนี้เป็นของประชาชนทุกคน

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อการอภิปรายเสร็จสิ้น โดยใช้เวลา 4 ชั่วโมง ที่ประชุมได้ตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญ เพื่อพิจารณาศึกษาร่างยุทธศาสตร์ชาติ ก่อนให้สภาฯ ให้ความเห็นชอบ จำนวน 38 คน กำหนดเวลาพิจารณาภายใน 22 วัน โดยมีการประชุมนัดแรกวันนี้(15 มิ.ย.) และเสนอกลับมาสภาฯ ให้ความเห็นชอบภายในวันที่ 7 ก.ค.                            

โครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน (iLaw ) รายงานว่า  พ.ร.บ.การจัดทำยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2560 กำหนดว่า สนช. ไม่มีอำนาจในการแก้ไขร่างยุทธศาสตร์ชาติ มีแต่เพียงหน้าที่เห็นชอบกับไม่เห็นชอบ หาก สนช. ไม่เห็นชอบร่างยุทธศาสตร์ชาติก็จะกลับไปสู่กระบวนการจัดทำหรือแก้ไขร่างยุทธศาสตร์ชาติใหม่ ซึ่งขั้นตอนดังกล่าวจะใช้เวลาภายใน 180 วัน

ที่มาบางส่วน ไทยรัฐออนไลน์