ผู้นำพรรคฝ่ายค้านกัมพูชาได้รับการประกันตัวหลังถูกคุมขัง-ดำเนินคดีในข้อหาทรยศชาติมาตั้งแต่ปีก่อน แต่ศาลยังตั้งเงื่อนไขให้กักบริเวณอยู่ภายในบ้านพัก ด้านลูกสาวชี้ กึม สุขขามีปัญหาสุขภาพ น้ำตาลในเลือดสูงแถมต้องรับการผ่าตัด สื่อต่างประเทศมองเป็นความพยายามของฮุนเซ็นในการลดแรงกดดันจากต่างชาติ

กึม สุขขา ถ่ายรูปที่บ้านพักหลังได้รับการปล่อยตัวเมื่อคืนวันที่ 9 ก.ย. 2561 (ที่มา: พนมเปญโพสต์)

วันที่ 10 กันยายน 2561 มีรายงานของพนมเปญโพสต์ระบุว่า กึม สุขขา ผู้นำพรรคฝ่ายค้านของกัมพูชา วัย 65 ปี ได้รับการประกันตัวหลังถูกคุมขังในข้อหา “ทรยศชาติ” มาตั้งแต่ช่วงปลายปีที่แล้ว เขาถูกกล่าวหาว่าสมคบคิดกับรัฐบาลสหรัฐฯ ในการต่อต้านรัฐบาลกัมพูชา ซึ่งหากศาลตัดสินว่ามีความผิด สุขขาอาจะถูกโทษจำคุกสูงสุดถึง 30 ปี

“เขาได้รับการประกันตัวแล้ว แต่ยังอยู่ภายใต้การดูแลของศาล” เพย สีพัน โฆษกรัฐบาลกล่าวกับสำนักข่าวรอยเตอร์

กึม มโนวิทยา ลูกสาวของสุขขายืนยันว่าพ่อของเธอได้รับการปล่อยตัวแล้ว แต่ยังถูกควบคุมตัวให้อยู่ภายในที่พักเท่านั้น โดยปัญหาด้านสุขภาพเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้กึม สุขขาได้รับการปล่อยตัวซึ่งเธอระบุว่า “เขามีน้ำตาลในเลือดสูง และจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดที่ไหล่ข้างซ้าย”

ทั้งนี้ในรายงานของพนมเปญโพสต์ระบุว่า คาย ฤทธี ผู้พิพากษาที่ทำการสืบสวนคดีของกึม สุขขา มีคำสั่งมายังเรือนจำอนุมัติการประกันตัวเขา แต่มีเงื่อนไขว่าจะต้องอยู่ภายในบ้านพักเท่านั้น

โดยหลังการปล่อยตัว ได้มีผู้สนับสนุนและสื่อมวลชนหลายร้อยคนไปรวมตัวกันที่บ้านของกึม สุขขาในกรุงพนมเปญ แต่ทนายของเขาได้ออกมาเปิดเผยว่า กึม สุขขายังไม่สามารถพบกับพวกเขาได้ในช่วงเวลาอันใกล้นี้

“ภายใต้สถานการณ์เช่นนี้ เราอยากให้ผู้สนับสนุนทุกคนโปรดเข้าใจว่าเขา (กึม สุขขา) ยังไม่สามารถพบพวกคุณได้” ชันเชน ทนายของสุขขากล่าวกับสื่อมวลชนที่มารอพบ

กึม สุขขาเป็นอดีตผู้นำพรรคสงเคราะห์ชาติกัมพูชา (Cambodia National Rescue Party หรือ CNRP) ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านที่เข้มแข็งที่สุดของกัมพูชา ในการเลือกตั้งเมื่อปี 2556 พรรค CNRP สามารถได้ที่นั่งในสภามากถึง 55 ที่ ซึ่งเพิ่มขึ้น 26 ที่นั่งจากการเลือกตั้งครั้งก่อน ในขณะที่พรรคประชาชนกัมพูชาของฮุนเซ็น ได้ไป 68 ที่นั่ง ซึ่งลดลง 22 ที่นั่ง พรรค CNRP จึงถูกมองว่าจะเป็นพรรคที่เข้ามายุติระบอบฮุนเซ็นที่ปกครองกัมพูชามานานกว่า 30 ปี

กึม สุขขาเมื่อครั้งถูกจับกุมเมื่อวันที่ 3 กันยายน 2560 (ที่มา: พนมเปญโพสต์)

อย่างไรก็ตาม กึม สุขขาถูกจับกุม ณ บ้านพักของเขาในช่วงกลางดึกของวันที่ 3 กันยายน 2560 ต่อมาในเดือนพฤศจิกายน ศาลสูงสุดกัมพูชามีคำสั่งยุบพรรค CNRP และตัดสิทธิทางการเมืองของสมาชิกพรรคจำนวน 118 คนเป็นเวลา 5 ปี ทำให้พรรคของฮุนเซ็นปราศจากคู่แข่งในการเลือกตั้งเมื่อเดือนกรกฎาคม 2561 ที่ผ่านมา และกวาดที่นั่งในสภาไปทั้งหมด 125 ที่นั่ง

หลังการเลือกตั้ง องค์กรระหว่างประเทศ และรัฐบาลชาติตะวันตกหลายประเทศได้ออกมาประนามการเลือกตั้งที่เกิดขึ้นว่าไม่มีความชอบธรรมเนื่องจากขาดการมีส่วนร่วมของพรรคฝ่ายค้านที่น่าเชื่อถือ ตัวแทนของสหภาพยุโรปเคยออกมากล่าวว่ากำลังจะพิจารณามาตรกาคว่ำบาตรทางการค้าต่อประเทศกัมพูชา ซึ่งส่งผลให้รัฐบาลกัมพูชามีท่าทีที่เป็นมิตรต่อฝ่ายต่อต้านมากขึ้น โดยรอยเตอร์ระบุว่า เมื่อเดือนที่ผ่านมามีการปล่อยตัวผู้วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล 14 คน ซึ่งอาจเป็นความพยายามของฮุนเซ็นในการลดแรงกดดันจากนานาชาติ

หลังการปล่อยตัวกึม สุขขา สมาชิกรัฐสภาอาเซียนเพื่อสิทธิมนุษยชน (ASEAN Parliamentarians for Human Rights หรือ APHR) ได้ออกแถลงการณ์ว่าการปล่อยตัวดังกล่าวเป็นความพยายามที่จะ “สร้างความชอบธรรมให้กับสิ่งที่ไม่ชอบธรรม” ซึ่งหมายถึงการเลือกตั้งเมื่อเดือนกรกฏาคมที่ผ่านมานั่นเอง

“การปล่อยตัวเกิดขึ้นหลังจากที่นายกฮุนเซ็นได้ควบคุมประเทศและเสียงในสภาเป็นที่เรียบร้อยแล้วผ่านการเลือกตั้งจอมปลอม แสดงให้เห็นว่ารัฐบาลกำลังจะสร้างความชอบธรรมให้ความไม่ชอบธรรม” ชาลส์ ซานติอาโก้ ประธาน APHR ระบุในแถลงการณ์