รัฐบาลญี่ปุ่นจับแก็งค์ยากูซา รีดไถแรงงานคนไร้บ้านใช้สร้างสิ่งก่อสร้างสำหรับ 'โอลิมปิก 2563'

ทางการญี่ปุ่นจับกุมแก็งค์ยากูซา จากข้อกล่าวหาที่ว่าพวกเขาขู่เข็ญบังคับใช้แรงงานคนไร้บ้านเพื่อใช้งานให้พวกเขาสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับมหกรรมกีฬาโอลิมปิกและพาราลิมปิกที่โตเกียว โดยหาประโยชน์จากการเป็น 'ผู้จัดหางาน' จากการหักค่าหัวคิวจากรายได้คนงานและขอค่าคุ้มครองจากบริษัทก่อสร้าง มีการตั้งข้อสังเกตว่ารัฐบาลญี่ปุ่นเริ่มสอดส่องแก็งค์เหล่านี้จริงจังขึ้นในช่วงก่อนโอลิมปิกปี 2563 ที่โตเกียว

แก็งค์ยากูซาใช้สวนสาธารณะ 'นิชิ-โทยามะ' ในย่านชินจุกุเป็นจุดรับแรงงาน ซึ่งสวนสาธารณะดังกล่าวเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่คนไร้บ้านและบริษัทที่ต้องการแรงงานไซต์ก่อสร้าง โดยจะมีรถตู้มารับแรงงานคนไร้บ้านเหล่านี้ (ที่มาภาพ: Tatsuro Sugiura/asahi.com)

สื่ออาซาฮีชิมบุนรายงานว่ากลุ่มแก็งค์ยากูซาพยายามเอาเปรียบคนอื่นจากสถานการณ์ขาดแคลนแรงงานก่อสร้างในช่วงก่อนกีฬาโอลิมปิกและพาราลิมปิกในโตเกียวด้วยการขู่เข็ญบังคับใช้แรงงานคนไร้บ้าน กลายเป็นปมให้มีการจับกุมบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้อง 6 ราย หนึ่งในนั้นคือ มิทสึโนบุ ฮิโรโอะ หัวหน้าแก็งค์ยากูซาที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับแก็งค์อาชญากรรมเคียวคุโตะ-ไค โดยที่ฮิโรโอะสารภาพว่าสาเหตุที่ขู่เข็ญคนไร้บ้านบังคับใช้แรงงานเป็นเพราะต้องการหาเงินเข้าแก็งค์ นอกจากนี้แก็งค์ยากูซายังถูกกล่าวหาเรื่องการขูดรีดเก็บค่าหัวคิวจากค่าแรงคนงานด้วย

แก็งค์ยากูซาจะใช้สวนสาธารณะนิชิ-โทยามะในย่านชินจุกุเป็นจุดรับคนงาน ซึ่งสวนสาธารณะดังกล่าวเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่คนไร้บ้านและบริษัทที่ต้องการแรงงานไซต์ก่อสร้างโดยจะมีรถตู้มารับพวกเขาที่นั่น โดยที่คนไร้บ้านอายุ 62 ปี รายหนึ่งเปิดเผยว่าพวกเขาจะส่งคำร้องให้ "คนจ่ายงาน" ซึ่งเป็นคนของแก็งค์ยากูซาที่เข้าหาพวกเขาที่สวนสาธารณะ มีเรตการจ้างงานช่วงกลางวันอยู่ที่ 10,000 เยน (ราว 3,000 บาท)

เคยมีการประเมินว่ามีคนไร้บ้านอยู่ประมาณ 5,000 ราย อาศัยอยู่ในโตเกียว ถึงแม้ว่าจำนวนตัวเลขจะลดลงในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

คนที่ไปใช้แรงงานในรูปแบบนี้จะได้รับค่าจ้างจากที่ทำงานโดยตรงแต่ค่าแรงรายวันของพวกเขาก็จะถูกหักจากกลุ่มแก็งค์ยากูซา มีอดีตคนไร้บ้านรายหนึ่งบอกว่าเขาจำเป็นต้องได้ทำงานด้วยวิธีไปรอที่สวนสาธารณะแบบนี้เพราะพวกเขาไม่มีเอกสารยืนยันตัวตนที่จะสามารถใช้หางานอย่างเป็นไปตามกฎหมายหรือแม้กระทั่งใช้สำหรับที่พักอาศัยได้ คนงานที่พูดถึงเรื่องนี้ในปัจจุบันอาศัยอยู่ใน "หอพัก" ของแก็งค์ยากูซาใกล้กับสวนสาธารณะหลังจากที่ก่อนหน้านี้เคยเป็นคนไร้บ้านมาก่อน

ทางบริษัทก่อสร้างก็ยอมรับว่าพวกเขาต้องอาศัยแก็งค์ยากูซาในการจัดหาแรงงานมาให้เพราะเป็นวิธีเดียวที่พวกเขาจะได้รับแรงงานทีละมากๆ โดยการร้องขอแก็งค์เหล่านี้เพิ่มมากขึ้นตั้งแต่ช่วงราวปี 2556 หลังจากที่ญี่ปุ่นได้รับเลือกให้เป็นเจ้าภาพกีฬาโอลิมปิกในปี 2563 อดีคคนทำงานบริษัทก่อสร้างในภูมิภาคคันโตเปิดเผยว่าบางครั้งบริษัทก่อสร้างเหล่านี้ก็ต้องจ่ายเงิน "ค่าคุ้มครอง" ให้กับแก็งค์ยากูซาเพราะไม่ได้ขอให้ยากูซาช่วยจัดหาแรงงานให้อยู่ตลอดเวลา

วงการแก็งค์อาชญากรรมในญี่ปุ่นมีการอาศัยหาประโยชน์จากภาคส่วนการก่อสร้างเป็นเวลานานแล้ว แต่ตำรวจญี่ปุ่นเริ่มมีการปราบปรามกลุ่มแก็งค์เหล่านี้ในช่วงก่อนหน้าที่จะมีกีฬาโอลิมปิกรวมถึงมีการจับตากลุ่มแก็งค์เหล่านี้เพราะกลัวว่าแก็งค์อาชญากรรมจะสร้างความอับอายในให้แก่ญี่ปุ่นได้

ไคล์ คลีฟแลนด์ อาจารย์ด้านประเด็นทางสังคมจากมหาวิทยาลัยเทมเพิลในโตเกียวกล่าวว่า แก็งค์ยากูซามีอิทธิพลในอุตสาหกรรมก่อสร้างของญี่ปุ่นมานานแล้วนับตั้งแต่ยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และปัญหานี้ยังมีอยู่ในระดับเดิมไม่ได้แย่ลงแต่อย่างใด โดยที่บรรษัทใหญ่ บริษัทก่อสร้าง และนักการเมืองเองก็มีส่วนในการทำให้เรื่องนี้เกิดขึ้นต่อเนื่องจนกลายเป็นสถานการณ์เรื้อรัง 

คลีฟแลนด์กล่าวอีกว่าอย่างไรก็ตามในช่วงใกล้โอลิมปิกนี้รัฐบาลญี่ปุ่นก็เริ่มจับตาสถานการณ์ยากูซามากขึ้นเพราะห่วงเรื่องภาพลักษณ์และจำเป็นต้องทำให้เป็นไปตามบรรทัดฐานของนานาชาติ ขณะเดียวกันรัฐบาลเริ่มอยากจัดการอะไรบางอย่างกับปัญหานี้แล้วก็เป็นได้

เรียบเรียงจาก

How Japan’s Yakuza mob ’employs’ the homeless for Tokyo’s Olympics, Asian Correspondent, 12-10-2018
https://asiancorrespondent.com/2018/10/how-japans-yakuza-mob-employs-the-homeless-for-tokyos-olympics/

Japanese yakuza are recruiting homeless people to build infrastructure ahead of 2020 Tokyo Olympics, South China Morning Post, 12-10-2018
https://www.scmp.com/news/asia/east-asia/article/2168090/japanese-yakuza-are-recruiting-homeless-people-build-facilities

Yakuza gang busted for illegal construction worker dispatch, Asahi Shimbun, 10-10-2018
http://www.asahi.com/ajw/articles/AJ201810100033.html

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท