เพลง 'ประเทศกูมี' มีอะไรที่น่าสนใจกว่าการวิจารณ์ผู้ครองอำนาจทางการเมืองอยู่หลายแง่ครับ ในแง่ดนตรีนั้นผมขอไม่กล่าวมาก เพราะได้ยินคนพูดถึงมากแล้วว่ามันโดดเด่นที่การแสดงความรู้สึกจากใจผ่านน้ำเสียงที่ดุเดือดและถ้อยคำที่รุนแรง สะท้อนความรู้สึกโกรธเคืองเนื่องจากความอยุติธรรมต่าง ๆ ที่กดทับสังคมอยู่ (ไม่ใช่ความเกลียดชังอย่างที่คนที่ไม่ชอบเพลงนี้พยายามวิจารณ์)

ในแง่ศิลปะ 'ประเทศกูมี' ไม่ได้พรรณนาเฉพาะปัญหาทางสังคม การเมือง และวัฒนธรรมอย่างตรงไปตรงมาอย่างที่หลายคนแสดงความชื่นชม (ก็แร็พนี่ มันควรจะตรงไปตรงมาเหมือนการด่าจากใจ ใช่มั้ย? - ไม่ใช่) แต่มันมากกว่านั้น ผู้ประพันธ์เนื้อแร็พนำเสนอภาวะขัดแย้งต่าง ๆ ในอีกระดับหนึ่งที่เหนือขึ้นมากว่าปัญหาในระดับปรากฏการณ์ หรือนำเสนอปรากฏการณ์ที่แยงย้อนกันเอง ( ปรากฏการณ์ A ขัดแย้งกับ B ในลักษณะที่ไม่น่าจะเกิดร่วมกัน) ผมจะยกตัวอย่างสักสามสี่วรรค

- ประเทศที่พล่ามแต่ศีลธรรม (A) แต่อาชญากรรมสูงกว่าไอเฟิล (B) 

- ประเทศที่ตุลาการ (A) มีบ้านพักบนอุทยาน (B)

- ประเทศที่มีกฎหมาย (A) ไว้ให้ตำรวจข่มขู่ (B)

- ประเทศที่เสรี (A1) ไอ่สัสแม่งบอกว่ากูน่ะเลือกได้ (A2) ประเทศที่เลือกนายกต้องให้ทหารมาเลือกให้ (B)

ปัญหาเหล่านี้เป็นปัญหาในระดับ second-order คือเป็นปัญหาที่สะท้อนความไม่สามารถในการแก้ปัญหา หรือกล่าวอีกแง่หนึ่งก็คือความไม่สม่ำเสมอหรือความไม่คงเส้นคงวาของกฏกติกาในสังคม หรือการที่อำนาจและสิทธิธรรมขาดความเที่ยงตรง

การใช้ศิลปะเพื่อวิพากษ์ปัญหาในระดับนามธรรมแบบนี้ย่อมเหนือชั้นกว่าการพยายามแร็พเพื่อสรรเสริญสิ่งสวยงาม ดีงาม หรืออะไรก็ตามที่น่าพึงพอใจ เพราะผู้ที่ศึกษาศิลปะย่อมเล็งเห็นอยู่ว่าศิลปะที่ยั่วให้คิดหรือพิจารณาปรากฏการณ์ระดับผิวให้เห็นความแยงย้อนใต้ผิวลงไป มันมีความเป็นศิลปะที่เหนือชั้นกว่าการนำเสนอความพึงพอใจอันเป็นปกติของชีวิตประจำวัน

ยกตัวอย่าง ศิลปินที่นำเสนอภาพวัดวาอารามที่สวยงามน่าพึงใจกับศิลปินที่นำเสนอภาพสลัมที่สกปรกน่าสังเวชใจ อาจจะต่างกันแค่นำเสนอภาพปรากฏคนละมุมมองกันเพื่อแอพพีลอารมณ์ยินดีและสังเวชของผู้เสพงานศิลป์ แต่ถ้าศิลปินสักคนหนึ่งสามารถนำเสนอภาพของวัดและสลัมซ้อนทับลงบนพื้นที่เดียวกัน หรือสามารถแสดงภาพชีวิตที่สับหลีกกันของผู้อิ่มบุญและผู้หิวข้าวในกาละเทศะเดียวกัน อารมณ์ของผู้เสพงานศิลปะนั้นย่อมต่างออกไป มันจะเป็นอารมณ์น่ากระวนกระวายที่นำไปสู่ความคับข้องโกรธเคือง

'ประเทศกูมี' ทำได้ถึงขั้นนั้น ในขณะที่พวกแร็พวัลลาบี-มาดูกูแร็พ ที่พยายามฉกชิงวิ่งราวประเด็นเอาไปเล่นคำเป็นประเทศกูดี ประเทศเรามี ฯลฯ ป่านนี้พวกนั้นยังไม่รู้เลยมั้งว่าทำไมเพลง 'ประเทศกูมี' ถึงดี ความโกรธเคืองของพวกเขาส่วนหนึ่งมาจากความไม่รู้นี้เอง