จดหมายเปิดผนึกถึงอาจารย์วิโรจน์และวอยซ์ทีวี : กัปตันปาร์ค ชาตง

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ

ความสับสนอลหม่านในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาดูเหมือนจะเริ่มคลี่คลายภายหลังการสอบสวน และแถลงการณ์กรณีเที่ยวบิน 971 ที่เผยแพร่เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา (29 ต.ค.) ผลการสอบสวนระบุว่า เป็นปัญหาของกระบวนการทำงานและความบกพร่องของทั้งนักบินและนายสถานีฯที่ไม่คำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของผู้โดยสาร และนอกจากนี้ผู้บริหารฯบริษัทกล่าวว่าจะดำเนินการเยียวยาผู้โดยสารในเที่ยวบินดังกล่าวตามมาตรฐานสากล

แถลงการณ์ดังกล่าวเหมือนจะจบลงด้วยดี แต่ทว่ากลับกลายเป็นการเปิดประเด็นใหม่ๆให้สังคมตั้งคำถามต่อยอดอีกมากมาย เช่น การเยียวยาผู้โดยสารในไฟล์ทนั้น จะเยียวยาแค่ไหน อย่างไร มีระเบียบตามมาตรฐานในการเยียวยาหรือไม่ หากเป็นการเยียวยาในกรณีพิเศษเฉพาะกรณี แล้วการดีเลย์ของเที่ยวบินอื่นล่ะ จะทำอย่างไร ผู้โดยสารของเที่ยวบินที่ไม่อยู่ในความสนใจของสาธารณชนจะทำอย่างไร

หรือแม้กระทั่งการจบลงด้วยว่า เป็นการสื่อสารที่ไม่เข้าใจกัน มันคืออะไร อะไรที่ไม่เข้าใจกัน มีการสื่อสารที่ผิดพลาดตรงไหน มีการทำผิดขั้นตอนปฎิบัติหรือไม่ อย่างไร แล้วระเบียบวิธีที่ถูกต้องล่ะ หน้าตาเป็นอย่างไร

การอัพเกรดทำได้แค่ไหน อย่างไร มีหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนหรือไม่ แล้วใครบ้างที่สามารถใช้อำนาจดุลยพินิจในการอัพเกรดได้ ผู้โดยสารจะต้องมีคุณสมบัติอย่างไรจึงจะมีสิทธิได้รับการอัพเกรด และการอัพเกรดนั้นได้เผื่อแผ่ไปถึงผู้โดยสารชั้นประหยัดหรือไม่ ถ้าไม่ ถือว่าเป็นการเลือกปฏิบัติหรือไม่ อย่างไร แล้วจะอธิบายผู้โดยสารส่วนมากที่ไม่ได้รับการพิจารณาอัพเกรดอย่างไรในเมื่อจ่ายเงินมาเท่ากัน ฯลฯ

รายการ Tonight Thailand ของวอยซ์ทีวี เมื่อวันที่ 29 ตุลาคม ได้นำเสนอข้อถกเถียงในเรื่องดังกล่าว ซึ่งมีประเด็นที่ต้องโต้แย้งในเชิงข้อเท็จจริงที่พิธีกร 2 ท่านนำเสนอผิดพลาดไป โดยมีอาจารย์วิโรจน์ อาลี และคุณธีรัตถ์ รัตนเสวี ซึ่งทั้งสองท่านได้ตั้งประเด็นคำถามเกี่ยวกับเที่ยวบิน 971 ไว้ โดยอาจารย์วิโรจน์ตั้งคำถามว่า “การเปลี่ยนเครื่องมาจากเครื่องบินโบอิ้ง777 หากคุณไม่มีการเปลี่ยนเครื่อง นักบินจะนอนอย่างไร” และ “ถ้าในกรณีการอัพเกรด ‘อัตโนมัติ’ ไปแล้ว ทำไมนักบินจะไม่ยอมผู้โดยสารอย่างนั้นเลยหรือ?”

Tonight Thailand - การบินไทยสรุปทีจี 971 ผิดทั้งนายสถานี-นักบิน - Short Clip

ขณะที่คุณธีรรัตถ์ก็ได้เปิดประเด็นว่า “คุณ (ในที่นี่คุณธีรัตถ์หมายถึงนักบิน) ไม่ได้ยึดผู้โดยสารมาเป็นอันดับหนึ่ง ถ้าคุณมองว่าผู้โดยสารมาเป็นอันดับหนึ่งโดยที่คุณไม่ยึดสิทธิของตัวเองก่อนมันก็จะจบอีกแบบ”

ผมอยากขออธิบายเป็นประเด็นๆตามที่อาจารย์วิโรจน์และคุณธีรัตถ์เสนอมาดังนี้นะครับ

1. ถ้าเที่ยวบิน 971 ไม่เปลี่ยนแบบของเครื่องบิน ยังคง Operate ด้วยเครื่องบินแบบโบอิ้ง 777 ตามเดิม ก็จะไม่มี Deadhead ครับ เพราะนักบินชุดเดิมจะเป็นผู้ปฏิบัติการบินกลับสู่กรุงเทพด้วยตนเองและสลับกันพักใน Crew Rest ตามเงื่อนไขที่กำหนด ผู้โดยสารทั้ง 9 คนก็กลับมานั่งชั้น BC ตามตั๋วที่ซื้อไว้ ดราม่านี้ก็จะไม่เกิดขึ้น

2. นักบิน Deadhead นั่งชั้นไหนก็ได้ตามที่คู่มือระบุไว้ครับ ซึ่งคู่มือนี้บริษัทเป็นผู้จัดทำขึ้นมา จึงเป็นสภาพการจ้างตามหลักเกณฑ์ด้านความปลอดภัยและหลักประกันคุณภาพในการทำงาน กำหนดไว้ว่านักบิน Deadhead จะสามารถนั่งชั้น FC ได้ก็ต่อเมื่อ “ไม่มีผู้โดยสารที่ถือตั๋ว FC ตัวจริง“ (และในกรณีนี้ไม่เปิดขาย FC ครับ) และหากต้อง Deadhead ในเครื่องบินที่ไม่มี FC ก็นั่งชั้น BC แทน และในกรณีที่ไม่มีทั้ง FC และ BC มีเฉพาะชั้นประหยัด Deadhead ก็ต้องนั่งในชั้นประหยัดตามคำสั่งของบริษัท ในกรณีที่เกิดความผิดพลาดจากระบบ สามารถแก้ไขได้ก่อนออก Boarding pass เพราะเจ้าหน้าที่จะรู้อยู่แล้วว่า มี Deadhead ทั้งหมดกี่คน และจะต้อง blocked ที่ใดบ้างตามคู่มือ ไม่ใช่ปล่อยให้เหตุการณ์เลยเถิดขึ้นในลักษณะนี้

3. นักบินคำนึงถึงผู้โดยสารมาเป็นอันดับหนึ่งเสมอ ตามนโยบาย Safety and Punctuality ที่ถูกปลูกฝังมา มิฉะนั้นจะต้องมีสถิติอุบัติเหตุและความไม่ตรงต่อเวลาที่สูงมากกว่านี้ ซึ่งโดยภาพรวมตามสถิติ บริษัทสามารถทำ On time performance (OTP) ได้มากกว่า 95% และมีความปลอดภัยสูง ไม่มี Major accident ในรอบหลายสิบปีที่ผ่านมา ความล่าช้าที่ถูกพูดถึงมีปัญหาเฉพาะเที่ยวบินดังกล่าวเท่านั้น ซึ่งเกิดขึ้นเฉพาะกรณี คุณธีรัตน์จึงไม่ควรเหมารวมว่า นักบินไม่คำนึงถึงผู้โดยสารเป็นอันดับหนึ่ง ซึ่งไม่แฟร์ครับ ในทางกลับกันอยากให้คุณธีรัตน์ลองตั้งคำถามใหม่ว่า เที่ยวบินดังกล่าวใครทำผิดขั้นตอน? อย่างไร? และทำไม?

4. การอัพเกรดในเชิงหลักการไม่สามารถทำได้ครับ เพราะจะทำให้เกิดความวุ่นวายอื่นๆตามมาอีกมากมายเช่น ผู้ที่ไม่ได้รับการอัพเกรดแต่เสียเงินเท่ากันต้องไม่พอใจหรือตั้งคำถาม ผู้โดยสารชั้นประหยัดก็อยากได้รับการอัพเกรดเช่นกัน ซึ่งชั้นธุรกิจไม่สามารถรับการอัพเกรดจากชั้นประหยัดได้ทั้งหมด ชั้น FC ไม่สามารถรองรับผู้โดยสารจากชั้น BC ได้ทั้งหมด หากเลือกปฎิบัติก็จะเกิดปัญหาอื่นอีกตามมาอีกมากมาย

แต่อย่างไรก็ตาม เที่ยวบินนี้ไม่ใช่ไฟล์ทแรกและไฟล์ทเดียวที่นักบินต้องเข้ามาจัดการกับการอัพเกรดผู้โดยสารโดยไม่ทราบล่วงหน้า ไม่ใช่ไฟล์เดียวที่ต้องพยายามแก้ปัญหาและทำทุกอย่างให้ถูกต้องตามคู่มือ ความล่าช้าของเที่ยวบินมาจากปัจจัยหลายอย่าง และนักบินทุกคนพยายามอย่างสุดความสามารถ ดำเนินการทุกวิถีทาง ต่อรอง วางแผน ร่วมตัดสินใจกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอีกหลายหน่วยงานเพื่อให้เที่ยวบินได้ออกตามเวลาที่กำหนด และถึงจุดหมายปลายทางอย่างตรงเวลาและปลอดภัย เพราะเราตระหนักถึงประโยชน์สูงสุดของผู้โดยสารเสมอ นี่คือข้อเท็จจริงที่นักบินทุกคนยึดถือปฏิบัติอย่างจริงจังมาตลอดครับ

ทั้ง 4 ประเด็นนี้ จึงอยากเรียนเพื่อเป็นข้อมูลกับพิธีกรเพื่อแก้ไขให้ถูกต้องต่อไป

ขอแสดงความนับถือ

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท