ช่างภาพเจ้าของรางวัล World Press Photo ชาวจีน 'ลู่กวง' ถูกจับกุมโดยเจ้าหน้าที่จีนในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์และยังไม่สามารถติดต่อได้ ขณะที่ทนายความอีกรายซึ่งถูกกระทำในลักษณะคล้ายกันยังไม่มีข่าวคราวว่าเป็นตายร้ายดีอย่างไร

ลู่กวง (ที่มา: World Press Photo)

เมื่อ 27 พ.ย. 61 สำนักข่าวบีบีซีรายงานว่าลู่กวง ช่างภาพชาวจีนหายตัวไปหลังเดินทางเข้าไปในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ โดยช่างภาพดังกล่าวเป็นชาวจีนชื่อลู่กวง ปัจจุบันพำนักที่นิวยอร์ก เขาหายตัวไปหลังถูกจับกุมโดยเจ้าหน้าที่ด้านความมั่นคงในซินเจียง ซึ่งเป็นพื้นที่ที่รัฐบาลจีนควบคุมตรวจตราอย่างเข้มข้น

ลู่กวงเดินทางไปที่อุรมชี เมืองหลวงของซินเจียงเมื่อวันที่ 23 ต.ค. เพื่อเข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับการถ่ายภาพและมีแผนที่จะเดินทางไปยังเสฉวนในวันที่ 5 พ.ย. เพื่อเข้าร่วมงานการกุศลและพบปะกับเพื่อนของเขา อย่างไรก็ตาม เมื่อเพื่อนเขาคนหนึ่งไปถึงเสฉวนและไม่พบเขา จึงติดต่อไปที่ฉีเสี่ยวลี่ ภรรยาของเขาว่าลู่กวงอยู่ที่ไหน

ด้านฉีเองก็ไม่ทราบข่าวคราวว่าลู่อยู่ที่ไหนเช่นกัน เพราะเธอเองก็ติดต่อลู่ไม่ได้ตั้งแต่วันที่ 3 พ.ย. ฉีติดต่อไปยังภรรยาของผู้ที่เชิญลู่มาที่ซินเจียงและทราบว่าทั้งลู่และผู้ที่เชิญเขามานั้นถูกจับตัวโดยเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคง ฉีบอกกับทางบีบีซีว่า เธอเองก็ไม่รู้ว่าลู่ไปทำอะไรที่ยั่วยุทางรัฐบาลหรือเปล่า 

“นี่เป็นช่วงครบรอบแต่งงาน 20 ปี เราน่าจะได้ฉลองด้วยกัน ฉันหวังว่าเขาจะปลอดภัยกลับมา”

เหตุการณ์ที่ลู่ถูกจับกุมตัวได้รับการยืนยันโดยเจ้าหน้าที่รัฐประจำมณฑลเจ้อเจียงซึ่งเป็นบ้านเกิดของลู่ ส่วนข้อมูลอื่นๆ ทางเจ้าหน้าที่รัฐกล่าวว่าไม่สามารถเปิดเผยได้ ในขณะเดียวกันเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ก็เป็นพื้นที่ที่มีปัญหาการที่รัฐบาลจีนควบคุมและปราบปรามอย่างเข้มข้นต่อชาวอุยกูร์ในพื้นที่ด้วยเหตุผลด้านความมั่นคง 

สำหรับข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับลู่กวง เขาเป็นช่างภาพที่ได้รับรางวัล World Press Photo มาแล้ว 3 ครั้ง ประเด็นที่เขาสนใจคือสิ่งแวดล้อมและสังคมในจีน

จับกุมแล้วสูญหายในจีน

ปัญหาการถูกจับกุมแล้วหายตัวไปก็เคยเกิดขึ้นมาแล้วก่อนหน้านี้ กรณีหนึ่งคือ การหายตัวไปหลังถูกจับกุมของหวังฉวนจาง ทนายความด้านสิทธิมนุษยชนชาวจีน ซึ่งเขาหายตัวไปเมื่อช่วงกรกฎาคม ปี 2015 โดยเป็นช่วงที่รัฐบาลคอมมิวนิสต์จีนกวาดล้างทนายความและนักเคลื่อนไหวราว 300 คนทั่วประเทศ เหตุการณ์ดังกล่าวเป็นที่รู้จักกันในชื่อ “การปราบปราม 709” แม้ในภายหลังทนายความและนักเคลื่อนไหวส่วนใหญ่จะถูกปล่อยตัว แต่มันก็ไม่ได้เกิดขึ้นกับหวังจนถึงทุกวันนี้

ฮิวแมนไรต์วอทช์รายงานว่า หวังถูกจับกุมในข้อหา “โค่นล้มรัฐ” และมีรายงานว่าหวังถูกทรมานร่างกายด้วยไฟฟ้า นอกจากนี้ทางตำรวจจีนยังคุกคามหลี่เหวินจู๋ ภรรยาของหวังที่ออกมาเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวผู้เป็นสามี เธอถูกคุกคามให้ย้ายออกจากบ้านเช่าและลูกชายของเธอกับหวังก็ถูกปฏิเสธไม่ให้ลงทะเบียนเข้าโรงเรียนอนุบาล หลี่ได้ให้สัมภาษณ์กับทางบีบีซีว่าเธอไม่ได้ข่าวอะไรเลยเกี่ยวกับหวัง ไม่รู้ว่าตอนนี้เขายังมีชีวิตอยู่หรือไม่ “ฉันต้องมีความหวัง เพราะอย่างนั้น ฉันเลยปลอบตัวเองว่า ฉวนจางจะรอดกลับมา”
พื้นที่ซึ่งตกเป็นข่าวอย่างซินเจียงเองก็เป็นพื้นที่ซึ่งมีการควบคุมโดยรัฐมาอย่างต่อเนื่อง เมื่อสิงหาคม 2018 ทางคณะกรรมการของสหประชาชาติได้รับรายงานว่ามีชาวอุยกูร์ถึง 1 ล้านคนถูกคุมตัวนพื้นที่ซึ่งพวกเขาเรียกว่า “ค่ายให้การศึกษา” อย่างไรก็ตาม ฝ่ายรัฐบาลจีนก็ออกมาปฏิเสธในเวลาต่อมาว่าเหตุการณ์ดังกล่าว

ผู้ที่เคยถูกคุมขังในค่ายดังกล่าวให้ข้อมูลว่า ผู้ที่อยู่ในค่ายจะได้รับการศึกษาภาษาจีนกลางและได้รับการอบรมให้ละทิ้งศาสนาของตน นอกจากนี้ก็ยังมีการทรมานทั้งทางร่ายกายและจิตใจต่อผู้ที่ถูกกักกัน ซึ่งในประเด็นค่ายให้การศึกษานั้น หูเหลียนเหอ เจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐบาลจีนได้ออกมาปฏิเสธว่าไม่ใช่ความจริง อย่างไรก็ตาม ในเวลาต่อมาทางรัฐบาลจีนเปิดเผยว่ามีการจัดตั้งการศึกษาด้านอาชีพขึ้นในซินเจียงเพื่อแก้ไขปัญหาการก่อการร้าย

ที่มา: แปลและเรียบเรียงจาก

Lu Guang: Award-winning Chinese photographer disappears in Xinjiang, BBC News, Nov. 27 ,2018

China Uighurs: All you need to know on Muslim 'crackdown', BBC News, Nov. 8 ,2018

Wife of missing Chinese lawyer: 'I don't know if he is alive', BBC News, Jul. 10 ,2018

China: On “709” Anniversary, Legal Crackdown Continues, Human Rights Watch, Jul. 7, 2017