เป็นครั้งแรกที่ศาลอาร์เจนตินา ลงโทษผู้บริหารธุรกิจที่รวมหัวเผด็จการลักพาตัว-ทารุณคนทำงาน

ในอาร์เจนตินาเมื่อช่วงกลางสัปดาห์ที่แล้วมีปรากฏการณ์ที่ผู้ให้ความร่วมมือและใช้ผลประโยชน์จากเผด็จการทหารถูกตัดสินต้องโทษตามกระบวนการยุติธรรม คือกรณีที่ศาลตัดสินให้อดีตผู้บริหารบริษัท ฟอร์ดมอเตอร์ 2 รายต้องโทษอาชญากรรมต่อมนุษยชาติเพราะเคยช่วยเหลือเผด็จการในการลักพาตัวและทารุณกรรมคนงาน 24 ราย ในช่วงราว 40 ปี ที่แล้ว

ศาลอาร์เจนตินาตัดสินลงโทษจำคุกอดีตผู้บริหารบริษัท ฟอร์ดมอเตอร์ 2 ราย จากข้อหาที่พวกเขาช่วยเหลือเผด็จการทหารในช่วงยุค 40 ปีที่แล้วในการลักพาตัวและทารุณกรรมคนงาน 24 ราย สื่อนิวยอร์กไทม์ระบุว่าการตัดสินเมื่อวันที่ 11 ธ.ค. ที่ผ่านมาถือเป็นครั้งแนกที่ตัวแทนจากบรรษัทข้ามชาติต้องโทษจากการละเมิดสิทธิมนุษยชนในอาร์เจนตินา

นักกิจกรรมแสดงการชื่นชมว่าคำตัดสินในครั้งนี้ถือเป็นความก้าวหน้าที่สำคัญในการเอาผิดกับกลุ่มธุรกิจที่ให้ความร่วมมือกับเผด็จการทหารผู้โหดเหี้ยมซึ่งเคยปกครองอาร์เจนตินามาก่อนในปี 2513-2526 ในยุคสมัยนั้นมีการส่งตัวประชาชนหลายหมื่นคนเข้าสู่สถานกักกันซึ่งรวมถึงผู้นำสหภาพแรงงานด้วย โดยกลุ่มคนที่ถูกต้องสงสัยว่ากระด้างการเดื่องต่อรัฐจะถูกคุมขังตามอำเภอใจ ถูกทารุณกรรม และถูกสังหาร

หลังศาลอาร์เจนตานาตัดสินลงโทษผู้ร่วมมือเผด็จการในครั้งนี้ ญาติของเหยื่อ 24 รายพากันลุกขึ้นปรบมือ โดยจำเลยที่ต้องโทษในคดีนี้คือ เปโดร มุลเลอร์ ผู้ที่ขณะก่อเหตุดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการฝ่ายการผลิตในสมัยนั้น และอีกคนหนึ่งคือเฮกเตอร์ ฟรานซิสโก ซิบิลลา ผู้ที่เป็นผู้จัดการฝ่ายรักษาความปลอดภัยโรงงานในสมัยนั้น พวกเขาต้องรับโทษจำคุก 12 ปี ในข้อหามีส่วนร่วมกับการลักพาตัวและการทารุณกรรมคนในที่ทำงานของพวกเขาเอง

เอกสารข้อมูลของศาลอาร์เจนตินาระบุว่าผู้บริหารทั้งสองคนนี้อนุญาตให้มีการตั้งสถานกักกันภายในโรงงานของตัวเองเพื่อเป็นที่ๆ ดำเนินการไต่สวนผู้ถูกลักพาตัวได้ นอกจากผู้บริหารบริษัทแล้วในคดีนี้ยังมีทหารที่ถูกตัดสินลงโทษด้วยคือ ซานติอาโก โอมาร์ ริเวรอส อดีตหัวหน้ากองพันที่สี่ของกองทัพอาร์เจนตินาซึ่งถูกตัดสินให้จำคุก 15 ปี

อัยการ มาร์เซโล การ์เซีย แบร์โร กล่าวว่าพวกเขาสามารถแสดงให้เห็นว่าบริษัทที่ได้ผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากช่วงเผด็จการและอาศัยการปราบปรามของเผด็จการเป็นเครื่องมือในการกำจัดคนอื่น เขาบอกอีกว่าผู้ที่ถูกลักพาตัวเหล่านี้ไม่ได้กระทำอะไรเกี่ยวข้องกับการบ่อนทำลายรัฐเลย พวกเขาแค่เข้าร่วมกับสหภาพแรงงานเท่านั้น

ทั้งนี้หนึ่งในทนายความของเหยื่อยังบอกอีกว่าอาจจะมีการฟ้องร้องฟอร์ดในเรื่องนี้ต่อไปในชั้นศาลรัฐบาลกลางสหรัฐฯ เนื่องจากว่าบริษัทแม่ของฟอร์ดในสหรัฐฯ มีส่วนควบคุมดูแลสาขาอาร์เจนตินาในยุคสมัยนั้น ทำให้บริษัทฟอร์ดในสหรัฐฯ อาจจะมีส่วนรับผิดชอบต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นด้วย

ทางบริษัทฟอร์ดแถลงในเรื่องนี้ว่าพวกเขา "รับรู้เรื่องคำตัดสินพิพากษาเกี่ยวกับเรื่องที่น่าจะนับเป็นการรวมกลุ่มของอดีตคนงานของบริษัทในเหตุการณ์ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชนในยุคคริสตทศวรรษที่ 70s" และระบุอีกว่าพวกเขาคอยเปิดรับข้อมูลจากฝ่ายตุลาการของอาร์เจนตินาเสมอ พวกเขาไม่ได้แสดงความคิดเห็นอะไรมากกว่านี้แต่ก็มีการหมายเหตุว้าคำตัดสินยังคงมีการอุทธรณ์ต่อได้

นิวยอร์กไทม์รายงานว่าเมื่อเทียบกับเพื่อนบ้านอื่นๆ แล้ว อาร์เจนตินาเป็นประเทศที่ลงโทษอดีตเจ้าหน้าที่ทหารและผู้มีส่วนร่วมก่ออาชญากรรมต่อประชาชนในยุคสมัยเผด็จการมากเป็นพิเศษ โดยที่ในยุคสมัยที่อาร์เจนตินาเป็นเผด็จการก็เป็นช่วงเดียวกับที่ประเทศเพื่อนบ้านเหล่านั้นมักจะตกอยู่ภายใต้การปกครองแบบเดียวกันด้วย นอกจากกรณีนี้แล้วในเดือน ก.ย. ที่ผ่านมาอาร์เจนตินายังเคยตัดสินลงโทษผู้เคยละเมิดสิทธิมนุษยชน 862 ราย ส่วนใหญ่เป็นอดีตเจ้าหน้าที่ทหาร

วิคตอเรีย บาซัวโด นักประวัติศาสตร์ที่เป็นพยานผู้เชี่ยวชาญของคดีนี้กล่าวว่านี่เป็นครั้งแรกที่อาร์เจนตินาตัดสินเอาผิดกับฝ่ายบริหารธุรกิจในข้อหาอาชญากรรมต่อมนุษยชาติที่เกี่ยวกับกิจกรรมของสหภาพแรงงาน ขณะที่ศูนย์เพื่อกฎหมายและสังคมศาสตร์ในอาร์เจนตินาออกแถลงการเกี่ยวกับคดีนี้ว่ามีกลุ่มธุรกิจจำนวนมากที่มองว่าเผด็จการเป็นโอกาสในการที่พวกเขาจะใช้วิธีการแก้ไขปัญหาการพิพาทแรงงานในรูปแบบที่มีการปิดกั้นปราบปรามและฉวยโอกาสเพื่อผลกำไรให้ตัวเอง ทำให้กลุ่มธุรกิจทำนองนี้ "มีส่วนเกี่ยวโยงกับโครงสร้างของรัฐก่อการร้าย (state terrorism) มากขึ้น"

เรียบเรียงจาก
Argentina Convicts Ex-Ford Executives for Abuses During Dictatorship, New York Times, 11-12-2018
https://www.nytimes.com/2018/12/11/world/americas/argentina-ford.html

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท