โลกยูโทเปีย?:เมื่อความเป็นธรรม คือ จุดจบของ “ลัทธิสุดโต่ง” และ “การก่อการร้าย”

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ

.

ลัทธิ "รากฐานนิยม (Fundamentalism)" กับ ลัทธิ "สุดโต่ง (Extremism)" รวมถึงลัทธิ "ชาตินิยม (Nationalism)"และลัทธิ "การก่อการร้าย (Terrorism)" เป็น 4 แนวคิดที่มีความเชื่อมโยงกันอย่างสูง แม้ไม่ใช่เป็นสิ่งเดียวกัน

[1]

"รากฐานนิยม (Fundamentalism)" หมายถึง รูปแบบศาสนาที่ยึดความเชื่อตามคัมภีร์อย่างเคร่งครัดและตีความตามตัวอักษร มักพบในทุกศาสนาทั้งอิสลาม คริสต์ พุทธ ฮินดูและพราหมณ์

ลัทธิ "สุดโต่ง (Extremism)" พัฒนาและดำเนินไปอย่างกว้างขวางทั่วโลก ปัจจัยพื้นฐานที่มีการศึกษาได้อ้างสมมุติฐานของลัทธิสุดโต่ง ได้แก่ ลัทธิสุดโต่งทางศาสนา (Religious Extreme) ลัทธิสุดโต่งทางด้านชาติพันธุ์ (Ethnic Extreme) และลัทธิสุดโต่งทางด้านการเมือง (Political Extreme)

"ชาตินิยม (Nationalism)" วางพื้นฐานของความเป็นชาติอยู่บนแนวคิดเกี่ยวกับความชอบธรรมทางการเมือง ใช้อำนาจทางการเมือง (และทหาร) ของกลุ่มชาตินิยมเชิงเชื้อชาติ ชาติพันธุ์ ชนเผ่าหรือเชิงศาสนา รูปแบบสุดขั้วของชาตินิยม ซึ่งมักเกี่ยวข้องกับสังคมนิยมเชิงชาตินิยม การแบ่งแยกดินแดน และอื่น ๆ

"การก่อการร้าย (Terrorism)" ถูกจำกัดความโดยทั่วไปถึงเพียงพฤติการณ์รุนแรงซึ่งมีเจตนาที่จะก่อให้เกิดความกลัวกระทำการเพื่อจุดประสงค์ทางศาสนา การเมืองหรืออุดมการณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง เป็นการกระทำที่จงใจหรือไม่ใส่ใจต่อความปลอดภัยของผู้บริสุทธิ์ที่ไม่เกี่ยวข้อง

"การก่อการร้าย (Terrorism)" เป็นการกระทำโดยองค์กรการเมือง อาทิ ขบวนการฝ่ายขวาที่อิงกับแนวคิดชาตินิยม อิงกับแนวคิดรากฐานนิยมทางศาสนา ขบวนการปฏิวัติฝ่ายซ้าย บางครั้งรวมถึงรัฐที่ก่อร้ายร้ายโดยรัฐเอง
 

[2]

หลังเหตุวินาศกรรม 11 กันยายน 2544 ที่ "กลุ่มอัลกออิดะฮ์" 19 คน จี้เครื่องบินพุ่งชนตึกเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ กลางนครนิวยอร์กใน "สหรัฐอเมริกา" จนมีผู้เสียชีวิตเกือบ 3 พันคน

"อํานาจนํา (Hegemony)" ถูกสถาปนาขึ้นพร้อมๆ กับวาทกรรม "ศาสนาอิสลาม-มุสลิม" คือ "ผู้ก่อการร้าย (Terrorism)" ทึ่ถูกผลิตซ้ำๆ มากยิ่งขึ้นโดย "สหรัฐอเมริกา"

และนับตั้งแต่บัดนั้นมุสลิมทั่วโลกถูกจับจ้องประหนึ่งปีศาจ ศาสนาอิสลามกลายเป็นสัญลักษณ์ของการก่อการร้ายในบริบทโลก

[3]

7 มกราคม 2558 ทั้งโลกก็หวนกลับมาจับจ้องความเป็นปีศาจของอิสลามอีกครั้ง

เมื่อเกิดเหตุมือปืน 2 คนเปิดฉากถล่มยิงด้วยปืนออโตเมติกใส่สำนักงานชาร์ลี เอ็บโด นิตยสารล้อเลียนในกรุงปารีส ของ "สาธารณรัฐฝรั่งเศส" พร้อมกับตะโกนว่า "อัลเลาะห์ผู้ทรงยิ่งใหญ่" มีผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 12 คน และบาดเจ็บอีก 11 คน

ต่อมากลางคืนของวันที่ 13 พฤศจิกายน 2558 "สาธารณรัฐฝรั่งเศส" ก็เกิดโศกนาฏกรรมขึ้นอีกครั้ง

เมื่อเกิดเหตุการณ์กราดยิง การระเบิดฆ่าตัวตาย และการจับตัวประกันในกรุงปารีสและแซ็ง-เดอนี มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 153 คน บาดเจ็บอีก 352 คน

วันถัดมา "กลุ่มรัฐอิสลาม (IS)" ได้ออกมาอ้างความรับผิดชอบต่อเหตุโจมตีที่เกิดขึ้นว่ามีเหตุจูงใจคือการตอบโต้ที่ฝรั่งเศสเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับสงครามกลางเมืองซีเรียและอิรัก

"กลุ่มรัฐอิสลาม (IS)" จึงถูกทำความรู้จักมากยิ่งขึ้น

[4]

เมื่อ 22 มีนาคม 2559 เกิดเหตุระเบิด 3 ครั้งโดยมือระเบิดฆ่าตัวตาย 3 คนในกรุงบรัสเซลส์ ของ "ราชอาณาจักรเบลเยียม"

มีผู้เสียชีวิต 31 คนและผู้ได้รับบาดเจ็บ 300 คน และ "กลุ่มรัฐอิสลาม (IS)" ได้ออกมาอ้างว่าเป็นผู้ก่อเหตุอีกครั้ง

[5]

วันที่ 15 มีนาคม 2562 เกิดเหตุกราดยิงมัสยิด 2 แห่งในเมืองไครสต์เชิร์ช แห่ง "ราชอาณาจักรนิวซีแลนด์"

ครั้งที่ 1 ณ มัสยิด Al-Noor เวลาประมาณ 13.45 น เกิดเหตุกราดยิงเข้าใส่มุสลิม 300 คนที่กำลังละหมาดยุมอัตวันศุกร์ในมัสยิด พร้อมกับมีการไลฟ์สด ผ่านเฟสบุ๊ก ของผู้ก่อเหตุ

ครั้งที่ 2 ณ มัสยิด Linwood เวลาประมาณ 17.27 น. เกิดเหตุกราดยิงเข้าใส่มุสลิมที่อยู่ภายในมัสยิดอีกครั้ง

รวมผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 49 ราย บาดเจ็บอีก 48 จากทั้ง 2 เหตุการณ์

 

 [6]

17.31 น. เจ้าหน้าที่ควบคุมตัวผู้ต้องสงสัย 4 ราย ในจำนวนนี้เป็นชาย 3 หญิง 1 ราย

รวมถึง "เบรนตัน ทาร์เรนท์" วัย 28 ปี คริสเตียนหัวรุนแรงนีโอนาซีชาวออสเตรเลีย ทำงานเป็นครูฝึกสอนส่วนตัว (personal trainer) ที่ยิมแห่งหนึ่งในเมือง Grafton ทางเหนือของรัฐนิวเซาท์เวลส์ ของ "เครือรัฐออสเตรเลีย"

โดยช่วง 2 สัปดาห์ก่อนเกิดเหตุนั้นเขาได้เผยแพร่แถลงการณ์ "ชาตินิยมผิวขาวสุดโต่ง (white supremacist)" ที่ชื่อว่า "Great Replacement Manifesto"

"เบรนตัน ทาร์เรนท์" ได้ไอเดียการโจมตีครั้งนี้มาจาก "แอนเดอส์ เบห์ริง เบรวิก" ผู้ก่อเหตุโจมตีในนอร์เวย์เมื่อปี 2554 จนเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตรวม 96 คน
 

[7]

กลางปี 2554 ชาวนอร์เวย์ต่างตกอยู่ในอาการอกสั่นขวัญแขวนและช็อค ชาวนอร์เวย์ไม่อยากเชื่อว่าเรื่องอย่างนี้จะเกิดในสังคมของตนได้

99% ของชาวนอร์เวย์เชื่อว่านี่เป็นฝีมือของกลุ่มหัวรุนแรงชาวมุสลิม

หลายคนช็อคซ้ำ 2 เมื่อได้รู้ว่า ผู้ที่ก่อการร้าย ไม่ใช่ชาวมุสลิมดังที่มีการคาดไว้ตั้งแต่แรก แต่เป็นประชาชนชาวนอร์เวย์เอง

 

[8]

 

วันที่ 22 กรกฎาคม 2554 เกิดเหตุโจมตีขึ้น 2 ครั้ง ณ กรุงออสโล และเกาะอูโทย่า แห่ง "ราชอาณาจักรนอร์เวย์"

ครั้งที่ 1 ณ กรุงออสโล เวลาประมาณ 15.25 น. เกิดเหตุคาร์บอมที่จัตุรัสรัฐบาล ใกล้กับสำนักงานนายกรัฐมนตรีนอร์เวย์ เยนส์ สโตลเทนเบิร์ก แรงระเบิดทำให้ตึกพังเสียหายร้ายแรง

ครั้งที่ 2 ณ เกาะอูโทยา เวลาประมาณ 17.25 น. เกิดเหตุกราดยิงเข้าใส่กลุ่มนักเรียนอายุ 14-18 ปี ที่เข้าร่วมกิจกรรมของพรรคแรงงานของนอร์เวย์

รวมผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 96 ราย และบาดเจ็บกว่า 200 คน จากทั้ง 2 เหตุการณ์

เป็นเหตุโจมตีที่รุนแรงที่สุดในยุโรปตะวันตกในรอบ 7 ปี และรุนแรงที่สุดใน "นอร์เวย์" นับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2

 

[9]

ณ ปี 2554 

"แอนเดอส์ เบห์ริง เบรวิก" อายุ 32 ปี คริสเตียนหัวรุนแรงนีโอนาซีชาวนอร์เวย์ ยอมรับว่าตัวเองเป็นผู้ก่อเหตุจริง

แต่เบรวิกยืนยันว่าตนไม่มีความผิดในข้อหาก่อการร้ายและฆาตกรรม เนื่องจากเขาอ้างว่าทำเพื่อปกป้องประเทศจากการบุกรุกของอิสลาม จำนวนผู้นับถือศาสนาอิสลามในประเทศกำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เขาจึงก่อเหตุดังกล่าวเพื่อปกป้องนอร์เวย์ ไม่ให้เข้าสู่ภาวะหลากหลายในวัฒนธรรมแห่งความชั่วร้าย เขาเชื่อว่าชาวมุสลิมกำลังเข้ามายึดครองยุโรปตะวันออก เขาโทษความเป็นสังคมแบบพหุวัฒนธรรม และโทษวัฒนธรรมแบบมาร์กซิสม์ ที่ทำให้เรื่องเช่นนี้เกิดขึ้น

เขาบอกว่าจะไม่มีประเทศใดที่ชาวมุสลิมจะได้อาศัยอยู่อย่างสงบสุขร่วมกับคนที่ไม่ใช่มุสลิม

[10]

เวลาประมาณ 19.15 น เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2560

เกิดเหตุกราดยิงเข้าไปใน "มัสยิดของศูนย์วัฒนธรรมอิสลามควิเบก" ในย่านแซงต์-ฟัวของนครควิเบก รัฐควิเบก แห่ง "สหพันธรัฐสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนแห่งแคนาดา" ขณะมีคนมุสลิมละหมาด โดยมีผู้เสียชีวิต 6 ราย และบาดเจ็บอีก 19 คน

"อเล็กซานเดอร์ บิสโซนเนตต์" มือปิดกราดยิงมัสยิดในรัฐควิเบก วัย 28 ปี เขารู้สึกว่ากลุ่มก่อการร้ายได้คืบคลานเข้ามาในแคนาดามากขึ้นเรื่อยๆ และครอบครัวของเขาจะเสี่ยงอันตรายมากขึ้น

เขาจึงไม่อยากให้แคนาดาต้องเป็นเหมือนในยุโรป หากมีผู้ลี้ภัยเข้ามาอยู่ในแคนาดามากขึ้น แต่จุดที่ทำให้เขาตัดสินใจก่อเหตุมาจากท่าทีต้อนรับผู้ลี้ภัยของ "จัสติน ทรูโด" นายกรัฐมนตรีแคนาดา

 

[11]

 

เฉกเช่นเดียวกับแนวคิด "พุทธสุดโต่ง" ก็เฟื่องฟูในเอเชีย

ทั้งใน "สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา" ใน "สาธารณรัฐสังคมนิยมประชาธิปไตยศรีลังกา" รวมถึง "ราชอาณาจักรไทย"

ตั้งแต่ปี 2557-ปัจจุบัน ใน "สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา"

พระวีรธุ พระสงฆ์ฝ่ายพุทธชาตินิยมของเมียนมาได้ยุยงปลุกปั่นความเกลียดชังต่อชาว "มุสลิมโรฮิงญา" ในรัฐยะไข่

พร้อมทั้งสนับสนุนให้กองทัพเมียนมาปราบปราม ส่งผลให้ชาว "มุสลิมโรฮิงญา" ประมาณ 700,000 คนต้องลี้ภัยไปยังบังกลาเทศ จนเกิดวิกฤตผู้ลี้ภัยครั้งใหญ่

ใน "ราชอาณาจักรไทย" เอง

เมื่อ 2559-2560 ก็มี "พระอภิชาต ปุณณฺณจนฺโท" สนับสนุนการปราบปรามชาวโรฮิงญาในเมียนมา และยุยงให้คนไทยพุทธเผามัสยิด 1 หลัง ต่อการที่คนร้ายมุสลิมฆ่าคนพุทธใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ (จังหวัดปัตตานี ยาลา และนราธิวาส) ตาย 1 คน

ระหว่างเดือนเมษายน-พฤษภาคม 2560

ใน "สาธารณรัฐสังคมนิยมประชาธิปไตยศรีลังกา"

กลุ่มพระสงห์และชาวสิงหลพุทธซึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่ของศรีลังกาบุกเผามัสยิด สุสาน บ้านเรือน ร้านค้า และยานพาหนะของชาวมุสลิม

ก่อนเกิดเหตุการณ์อีกครั้งในวันที่ 5 มีนาคม 2561

 

[12]

ภาพปีศาจของมุสลิมในสังคมไทยถูกตอกย้ำเรื่อยมาจากทั้งบริบทโลก นับตั้งแต่เหตุวินาศกรรมพุ่งชนตึกเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ กลางนครนิวยอร์กในสหรัฐอเมริกาเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2544 จนถึงเหตุการณ์ระเบิดกลางกรุงบรัสเซลส์ 22 มีนาคม 2559 ผนวกของกับภาพของขบวนการปลอดปล่อยปาตานีที่ลุกขึ้นมาจับอาวุธสู้กับรัฐไทยมาตั้งแต่ปี 2502 และปฏิบัติการณ์ความรุนแรงรอบใหม่ในปี 2547 จนถึงปัจจุบัน15 ปี ของความไม่สงบที่ชายแดนใต้ยังไม่มีวีแววว่าจะสงบ
 

[13]

20 กุมภาพันธ์ 2562

อีกแล้วที่คนร้ายใช้อาวุธปืนยิงยิงข้ามกำแพงประมาณ 10 นัดถูกกุฏิหลังเก่าของเจ้าอาวาสภายในวัดเทพนิมิต ต.บ้านกลาง อ.ปะนาเระ จ.ปัตตานี และกระเบื้องหลังคาแตกเสียหายเล็กน้อย ทว่าไร้ผู้ได้รับบาดเจ็บ

ก่อนหน้านั้น เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2562

คนร้ายกว่า 10 คน แต่งกายชุดดำคล้ายทหาร ขี่รถเตอร์ไซค์บุกเข้าไปภายในวัดรัตนานุภาพ (วัดโคกโก) ซึ่งตั้งอยู่ที่ ม.2 ต.โต๊ะเด็ง อ.สุไหงปาดี จ.นราธิวาส

คนร้ายกระจายกำลังใช้อาวุธปืนสงครามยิงถล่มใส่กุฏิพระ ส่งผลทำให้พระครูประโชติรัตนานุรักษ์ เจ้าคณะอำเภอสุไหงปาดี และเป็นเจ้าอาวาสวัดรัตนานุภาพ มรณภาพพร้อมพระลูกวัด รวม 3 รูป และมีพระลูกวัดได้รับบาดเจ็บอีก 1 รูป

นอกจากสัญลักษณ์ทางศานาพุทธ อย่าง วัด และพระสงฆ์ เป็นเป้าหมายในการสูญเสียท่ามกลางความรุนแรงที่ชายแดนใต้ แล้ว สัญลักษณ์ทางศานาอิสลาม อย่างโต๊ะอีหม่าม และมัสยิด ก็เป็นเป้าหมายในการก่อเหตุร้าย เช่นกัน

11 มกราคม 2562 "ดอเลาะ สะไร" โต๊ะอีหม่ามมัสยิดบ้านปูโป๊ะ ม.2 ต.รือเสาะออก อ.รือเสาะ จ.นราธิวาส ถูกยิงด้วยอาวุธปืนไที่บริเวณชายโครงซ้าย 2 นัด ไหล่ขวา 2 นัด รวม 4 นัด อาการสาหัส ก่อนจะเสียชีวิตในขณะนำตัวส่งรักษาที่โรงพยาบาลรือเสาะ

24 ธันวาคม 2561 "อิสมาแอ มามะ" โต๊ะอีหม่ามมัสยิดบ้านตาเร๊ะ ต.กะมิยอ อ.เมือง จ.ปัตตานี ถูกคนร้าย 3 คน ยิงเสียชีวิต

8 มิถุนายน 2561 "อดุลย์เดช เจ๊ะแน" ผู้จัดการโรงเรียนลาลอวิทยา วัย 55 ปี และรองประธานกรรมการอิสลามจังหวัดปัตตานี ถูกคนร้ายลอบยิงจนบาดเจ็บสาหัส

19 มกราคม 2561 "ยูโซ๊ะ ลีเม๊าะ" โต๊ะอิหม่ามมัสยิดบ้านคลองพน หมู่ 16 ต.นาทวี อ.นาทวี จ.สงขลา คนร้ายลอบยิงจนได้รับบาดเจ็บสาหัส

[14]

ค่ำวันที่ 8 มิถุนายน 2552 คนร้ายกราดยิงเข้าไปใน "มัสยิดอัลฟุรกอน" บ้านไอร์ปาแย ต.จวบ อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส ทำให้มีผู้เสียชีวิตถึง 10 ราย บาดเจ็บอีก 12 คน

"สุทธิรักษ์ คงสุวรรณ" เป็นผู้ต้องหาเพียงรายเดียวที่ศาลอนุมัติหมายจับ

ประวัติของเขาเคยเป็นทหารพรานในพื้นที่ อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส แต่ถูกไล่ออกเนื่องจากพบพฤติกรรมพัวพันกับขบวนการค้ายาเสพติด และเป็นมือปืนรับจ้าง

มีประวัติอาชญากรรมเคยก่อคดีใช้อาวุธปืนปล้นฆ่าหลายคดีตั้งแต่ปี 2551

กระทั่งเดือนสิงหาคม 2557 ศาลจังหวัดนราธิวาส (ชั้นต้น) มีคำพิพากษายกฟ้อง "สุทธิรักษ์ คงสุวรรณ"

[15]

เงื่อนไขที่เป็นบ่อเกิดของลัทธิ "สุดโต่ง (Extremism)" คือการถูกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมและไม่เท่าเทียมทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง

 

[16]

"ความเป็นธรรม" จะทำให้ ลัทธิ "สุดโต่ง (Extremism)" และ "กลุ่มการก่อการร้าย (Terrorism)" ขาดความชอบธรรมในการปฏิบัติการ ทั้งในตะวันออกกลาง ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และไทย

 

[17]
 

."สหรัฐอเมริกา" และ "ไทย" ควรตระหนักว่าการใช้ "การปฏิบัติ 2 มาตรฐาน" เป็นปัญหา

สังคมไทย และสังคมโลกต้องแสดงให้เห็นว่า "หลักนิติรัฐ (Rule of Law)" เป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องปฏิบัติตาม

 

[18]

“ปัง ปัง ปัง”

เสียงปืนหลายนัดดังขึ้นกลางดึกวันอาทิตย์ที่ 16 ตุลาคม 2548 ในวัดพรหมประสิทธิ์ ต.บ้านนอก อ.ปะนาเระ จ.ปัตตานี

ขณะที่ไฟเริ่มไหม้กุฏิวัด คนร้ายกว่า 10 คนเคลื่อนมุ่งทำลายสถูป วิหาร อุโบสถ พระพุทธรูป ฯลฯ ก่อนกราดยิงเด็กวัด และพระสงฆ์

จากนั้นฟันซ้ำด้วยมีดพร้า แล้วราดน้ำมันจุดไฟเผาทั้งวัดทั้งศพ

เหยื่อความรุนแรงในครั้งนั้น คือ พระแก้ว โกสโร อายุ 78 ปี ซึ่งถูกคนร้ายใช้ไม้ตี และใช้มีดพร้าฟันจนมรณภาพพร้อมจุดไฟเผา , นายหาญณรงค์ คำอ่อง อายุ 17 ปี และนายสถาพร สุวรรณรัตน์ อายุ 15 ปี ซึ่งทั้งคู่เป็นเด็กวัด และกุฏิที่ถูกเผาวอด 3 หลัง

กระทั่งเมื่อวันที่ 20 เมษายน 2552 ศาลอุทธรณ์มีคำพิพากษายืนตามศาลชั้นต้น ให้ลงโทษจำเลย 5 คนที่มีประจักษ์พยานชี้ชัดยืนยัน และไม่ให้น้ำหนักคำซัดทอดของจำเลยด้วยกัน

ต่อมาจำเลยทั้ง 5 ยื่นฎีกา ศาลฎีกาได้พิจารณาแล้วเห็นว่าเป็นฎีกาที่มิชอบ เพราะคัดลอกข้อเท็จจริงมาจากมาจากคำพิพากษาของศาลอุทธรณ์ ไม่ได้โต้แย้งคำพิพากษาของศาลอุทธรณ์แต่อย่างใด

ศาลฎีกาจึงไม่รับวินิจฉัยให้ ส่งผลให้คดีถึงที่สุด

หลังศาลฎีกามีคำพิพากษา ได้ออกหมายจำคุกจำเลยทั้ง 5 ราย คือ นายอัดนัน วาเต๊ะ, นายอับดุลเลาะ สาเมาะ, นายมะโซเร เจะสะนิ นายมูฮาหมัด ดือเระ และนายเพ็ญดี แบวา

พร้อมส่งตัวเข้าเรือนจำเพื่อรับโทษตามคำพิพากษา

 

 

 

อ้างอิง

--วิกิพีเดีย ,3 ตุลาคม 2559 , มูลฐานนิยม ,(สืบค้นจาก https://th.wikipedia.org/wiki/มูลฐานนิยม เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์ ,9 มีนาคม พ.ศ.2561,อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์ : ลัทธิสุดโต่ง ข้อสังเกตบางประการ ,(สืบค้นจาก https://www.matichonweekly.com/column/article_87140 เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--วิกิพีเดีย ,18 กันยายน 2560 , ชาตินิยม ,(สืบค้นจาก https://th.wikipedia.org/wiki/ชาตินิยม เมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--วิกิพีเดีย ,10 มกราคม 2560 ,การก่อการร้าย ,(สืบค้นจาก https://th.wikipedia.org/wiki/การก่อการร้าย เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--วิกิพีเดีย ,13 กันยายน 2561 ,วินาศกรรม 11 กันยายน ,(สืบค้นจาก https://th.wikipedia.org/wiki/วินาศกรรม_11_กันยายน เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--ปรัชญเกียรติ ว่าโร๊ะ ,5 เมษายน 2559 ,ISLAMOPHOBIA แบบไทย ไทย 1 : เชื่อมภาพ วินาศกรรม 11 กันยา - บรัสเซลส์ และไฟใต้ ,(สืบค้นจาก http://www.pataniforum.com/single.php?id=570 เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--ไพรัช แสนสวัสดิ์,15 มีนาคม 2562 ,ตาย 49 เจ็บ 48 เหตุกราดยิงที่ไครสต์เชิร์ช “หนึ่งในวันมืดมนที่สุดของนิวซีแลนด์”,WayMagazine.org,(สืบค้นจากhttps://waymagazine.org/christchurch-shootings/ เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--Posttoday,15 มีนาคม 2562 ,เกิดอะไรขึ้นกับเหตุกราดยิงสองมัสยิดนิวซีแลนด์ ,(สืบค้นจากhttps://www.posttoday.com/world/583422 เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--BBCไทย,15 มีนาคม 2562 ,กราดยิงนิวซีแลนด์ : ถล่มมัสยิด 2 แห่งในไคร์สตเชิร์ช เสียชีวิต 49 คน ,(สืบค้นจาก https://www.bbc.com/thai/international-47579563?ocid=socialflow_facebook&fbclid=IwAR2h3raroA_NR9boh5wHTuGAtvJAeqZAe-4SNmJh_-ab9yPUOIW1H5qWY_Y เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--มติชนออนไลน์,25 กรกฎาคม 2554,"อันเดอร์ส เบห์ริง เบรวิก" เขาคือใคร? เจ้าของหัตถ์สังหารนอร์เวย์ 93 ศพ ,อ้างจาก ihereob.blogspot.com ,(สืบค้นจาก http://ihereob.blogspot.com/2011/07/anders-behring-breivik-93.html เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--วิกิพีเดีย ,15 พฤษภาคม 2556 , เหตุโจมตีในนอร์เวย์ พ.ศ. 2554 ,(สืบค้นจากhttps://th.wikipedia.org/wiki/เหตุโจมตีในนอร์เวย์_พ.ศ._2554 เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--MGR Online,30 มกราคม 2560,มุสลิมผวาเหตุบุกยิง'มัสยิดควิเบก' ผู้นำแคนาดาฟันธงฝีมือ'ก่อการร้าย' , (สืบค้นจาก

https://mgronline.com/around/detail/9600000010204 เข้าถึงเมื่อ 16 มีนาคม 2562)

--Voicetv,14 เมษายน 2560,มือกราดยิงมัสยิดแคนาดาเผย ไม่พอใจนโยบายผู้ลี้ภัย, (สืบค้นจากhttps://voicetv.co.th/read/HyNvVbk3G เข้าถึงเมื่อ 16 มีนาคม 2562)

--Voicetv,12 มีนาคม 2561,พุทธสุดโต่งเฟื่องฟูในเอเชีย ,(สืบค้นจาก https://voicetv.co.th/read/Bks2EhQtz เมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--สุเมธ ปานเพชร และปกรณ์ พึ่งเนตร ,18 สิงหาคม 2557,ยกฟ้อง "สุทธิรักษ์ คงสุวรรณ" จำเลยหนึ่งเดียวคดีฆ่า 10 ศพในมัสยิดไอร์ปาแย ,(สืบค้นจากhttps://www.isranews.org/content-page/67-south-slide/32175-dismiss.html เข้าถึงเมื่อ 16 มีนาคม 2562)

--DeepSouthWatch,20 พฤศจิกายน 2550,ลัทธิสุดโต่ง การก่อการร้าย และยุทธศาสตร์การแก้ไข , (สืบค้นจาก https://deepsouthwatch.org/th/node/176 เมื่อ 15 มีนาคม 2562)

--MGR Online ,“เจ้าอาวาสวัดพรหมประสิทธิ์”ประณามโจรถ่อยสุดโหดเหี้ยม , 17 ตุลาคม

2548,(สืบค้นจาก https://mgronline.com/politics/detail/9480000142909 เข้าถึงเมื่อ 16 มีนาคม 2562).

- ศูนย์ข่าวภาคใต้ สำนักข่าวอิศรา ,7 ปีคดีฆ่าเผาพระ-เด็กวัดพรหมประสิทธิ์...ศาลฎีกาจำคุกตลอดชีวิต5จำเลย , 16 ตุลาคม 2555 ,(สืบค้นจากhttps://www.isranews.org/content-page/67-south-slide/17065-7-ปีคดีฆ่าเผาพระ-เด็กวัดพรหมประสิทธิ์-ศาลฎีกาจำคุกตลอดชีวิต5จำเลย.html เข้าถึงเมื่อ 16 มีนาคม 2562)

เผยแพร่ครั้งแรกใน: The Pen https://thepenin.com

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท