อย. ร่วมกับกรมควบคุมโรค และศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย ปลดล็อคให้ประชาชนเข้าถึง ชุดตรวจที่เกี่ยวข้องกับการตรวจคัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ทราบถึงสถานะการติด เชื้อเอชไอวีตั้งแต่ระยะเริ่มแรก นําไปสู่การรักษาและป้องกันที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที ป้องกันการถ่ายทอดเชื้อให้ บุคคลอื่น และลดอุบัติการณ์การติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ ซึ่งเป็นมาตรการสําคัญที่จะนําไปสู่การยุติปัญหาเอดส์ได้

เมื่อวันที่ 18 เม.ย.ที่ผ่านมา นพ.ธเรศ กรัษนัยรวิวงค์ เลขาธิการคณะกรรมการ อาหารและยา เปิดเผยว่า กระทรวงสาธารณสุขโดยสํานักงาน คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ออกประกาศกระทรวง สาธารณสุข เรื่อง ชุดตรวจที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อเอชไอวี (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 และประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ชุด ตรวจที่เกี่ยวข้องกับการตรวจคัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง พ.ศ.2562 โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา วันที่ 9 เมษายน 2562 ซึ่งสาระสําคัญของการแก้ไขประกาศกระทรวงสาธารณสุข คือ มีการ

กําหนดนิยามสําคัญที่เกี่ยวข้อง กําหนดคุณภาพมาตรฐานและ ข้อกําหนด ซึ่งต้องผลิตโดยผู้ผลิตที่ได้รับการรับรองระบบคุณภาพการผลิตตามมาตรฐานระดับประเทศหรือ มาตรฐานระหว่างประเทศ เช่น หลักเกณฑ์ และวิธีการที่ดีในการผลิต (GMP) ISO 13485 เป็นต้น รวมถึง กําหนดให้แสดงฉลากต่อผู้บริโภคในประเด็นที่สําคัญต่าง ๆ เช่น ข้อบ่งใช้ วิธีการใช้ วิธีการเก็บรักษา คําเตือน ข้อ ควรระวัง องค์ความรู้เกี่ยวกับระยะการตรวจหาการติดเชื้อไม่พบของชุดตรวจนั้น ๆ (Window period) แบบ ประเมินความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง ช่องทางการให้ข้อมูลสนับสนุนของผู้ผลิต หรือผู้นําเข้าในการ ใช้ชุดตรวจดังกล่าวผ่าน QR Code หรือเว็บไซต์ที่ให้ข้อมูลและความรู้ สาธิตวิธีการตรวจ การสรุปผล การเชื่อมเข้า สู่ระบบบริการ หมายเลขโทรศัพท์ที่สามารถติดต่อให้คําปรึกษาเพิ่มเติมโดยตรงได้ และการแปลผล โดยแสดงเป็น ภาพอธิบายรายละเอียดให้ชัดเจน และมีข้อความว่า “ใช้ตรวจคัดกรองเบื้องต้นด้วยตนเองเท่านั้น หากตรวจพบ มีปฏิกิริยา (reactive) ต้องได้รับการตรวจยืนยันการวินิจฉัยการติดเชื้อเอชไอวีจากหน่วยบริการที่สามารถ ตรวจยืนยันวินิจฉัยได้” นอกจากนี้ ยังให้ผู้รับใบอนุญาตผลิต หรือนําเข้าจัดให้มีเอกสารเกี่ยวกับข้อมูลที่ถูกตรวจ ควรรู้ (subject information) ก่อนการตรวจ และภายหลังทราบผลการตรวจ โดยอยู่ในภาชนะบรรจุ เพื่อให้ กระบวนการให้คําปรึกษามีความชัดเจน ตลอดจนการเชื่อมเข้าสู่ระบบบริการตรวจวินิจฉัย ยืนยัน รักษาและ ป้องกัน โดยอาจทําในลักษณะขั้นตอนหรือกระบวนการที่ชัดเจน ดังกล่าวต้องผ่านการตรวจสอบจาก อย. โดยเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ประกาศฯ กําหนด

เลขาธิการฯ กล่าวในตอนท้ายว่า การยุติปัญหาเอดส์ โดยปลดล็อคให้ประชาชนการเข้าถึงการตรวจ คัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง เป็นการเพิ่มทางเลือกในการตรวจคัดกรองแทนที่ต้องไปตรวจ ณ สถานพยาบาล เท่านั้น ทําให้ประชาชนทราบถึงสถานะการติดเชื้อเอชไอวีตั้งแต่ระยะเริ่มแรก มีโอกาสป้องกันการถ่ายทอดเชื้อเอชไอวี ไปยังบุคคลอื่น แต่ในผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี การตรวจเพื่อรู้สถานการณ์การติดเชื้อเร็วจะทําให้ สามารถเริ่มรักษาได้ทันท่วงที ซึ่งจะเป็นประโยชน์ทั้งต่อตนเองและผู้อื่นต่อไป