ประธานาธิบดีขวาจัดอำนาจนิยม 'จาอีร์ บอลโซนาโร' ประกาศว่าเขามีแผนการจะให้รัฐเลิกสนับสนุนการเรียนการสอนวิชาปรัชญาและสังคมวิทยา ด้วยข้ออ้างแบบเดิมๆ ว่าไม่ใช่วิชาชีพทำเงิน อย่างไรก็ตามมีนักวิชาการทั้งในและนอกประเทศชี้ว่าประธานาธิบดีอำนาจนิยมผู้นี้พยายามขจัดการคิดเชิงวิพากษ์และการตั้งคำถาม เพราะกลัวว่าสิ่งเหล่านี้จะเป็นตัวสั่นคลอนเผด็จการ

เมื่อปลายเดือน เม.ย. 2562 สื่อเตลาซูร์รายงานว่าประธานาธิบดีฝ่ายขวาจัดของบราซิล จาอีร์ บอลโซนาโร มีแผนการระงับการเรียนการสอนด้านปรัชญาและสังคมวิทยาในมหาวิทยาลัย โดยที่บอลโซนาโรระบุผ่านทวิตเตอร์ว่ารัฐมนตรีกระทรวงศึกษาธิการ อับราฮัม ไวน์ทรับ กำลังศึกษาวิธีการยกเลิกใช้งบประมาณส่วนกลางกับภาควิชาปรัชญาและสังคมศาสตร์ในมหาวิทยาลัยโดยจะไม่กระทบกับนักศึกษาที่กำลังศึกษาอยู่ แต่บอลโซนาโรก็อ้างว่าเขาต้องการให้เน้นในสาขาวิชาชีพทำเงินแบบสายการแพทย์และวิศวกรรมศาสตร์เท่านั้น

บอลโซนาโรอ้างว่ารัฐบาลของเขามีบทบาทต้องสอนวิชาชีพที่ประชาชนใช้ทำมาหาเลี้ยงชีพและสร้างประโยชน์ต่อสังคมที่คนเสียภาษีให้เท่านั้น แต่ทว่ามีคนมองข้ออ้างของรัฐบาลอำนาจนิยมแบบบอลโซนาโรว่าเป็นการพยายามทำลายการคิดเชิงวิพากษ์ รวมถึงมีการวิพากษ์วิจารณ์ในเรื่องนี้จากนักวิชาการ

เจสัน สแตนด์ลีย์ ศาตราจารย์วิชาปรัชญาจากมหาวิทยาลัยเยลและผู้เขียนหนังสือ 'เผด็จการฟาสซิสต์ทำงานอย่างไร: การเมืองการแบ่งแยกพวกเขาพวกเรา' (How Fascism Works: The Politics of Us and Them) กล่าวถึงประเด็นในบราซิลว่าเป็นความพยายามขจัดแนวคิดฝ่ายซ้ายออกไปจากระบบการศึกษา ในเนื้อหาทวีตของสแตนลีย์ยังระบุถึงเนื้อหาจากหนังสือของเขาที่พูดถึงหนึ่งในสิ่งที่เผด็จการฟาสซิสต์ทำ คือการต่อต้านความรู้และสติปัญญา โดยใช้วิธีอ้างว่า "มหาวิทยาลัยเป็นแห่งฟูมฟักเสรีนิยม มาร์กซิสม์ และเฟมินิสม์" และอ้างว่า "ทักษะวิชาเหล่านี้ไม่มีคุณค่า"

ทั้งนี้ ยังมีชาวทวิตเตอร์บางรายที่ระบุว่าความคิดแบบของบอลโซนาโรเป็นความเข้าใจผิด เพราะแม้แต่วิชาที่เกี่ยวเนื่องกับวิชาทำเงินเหล่านี้เช่นวิชาคณิตศาสตร์ก็มีส่วนเกี่ยวข้องกับวิชาปรัชญาซึ่งเป็นวิชาเกี่ยวกับการชื่นชมและเข้าถึงความรู้ต่างๆ โดยที่นักคณิตศาสตร์ผู้เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ก็มักจะเป็นนักปรัชญาด้วย

เกรแฮม เดนเยอร์ วิลลิส ศาตราจารย์ด้านการเมืองและการพัฒนาจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ระบุว่ามหาวิทยาลัยของเขายินดีต้อนรับนักปรัชญาและนักสังคมศาสตร์จากเคมบริดจ์ พวกเขาจะต่อสู้ในเรื่องนี้ไปด้วยกัน

สมาคมตรรกศาสตร์บราซิล (SBL) แถลงต่อต้านคำประกาศเลิกสนับสนุนปรัชญาและสังคมวิทยาว่า ทั้งประธานาธิบดีและรัฐมนตรีศึกษาธิการต่างก็แสดงออกในเชิง "อคติแบบสุดจะตื้นเขิน ลัทธิอรรถประโยชน์แบบมองแค่ระยะสั้น และอภิชนนิยมอย่างโหดเหี้ยม" พวกเขากล่าวอีกว่าถ้าหากวิชาอย่างปรัชญาและสังคมวิทยาไร้ประโยชน์จริงๆ ทำไมพวกเขาถึงมีเล็งเป้าโจมตีวิชาเหล่านี้ อีกทั้งยังเชื่อว่าถึงแม้จะกำจัดวิชาเหล่านี้ไปพวกเขาก็ไม่สามารถกำจัดความคิดเชิงวิพากษ์และการตั้งคำถามได้

SBL ระบุว่าใครก็ตามที่เริ่มคิดพวกเขาก็กำลังใช้วิชาปรัชญาแล้วโดยที่ไม่รู้ตัว ใครก็ตามที่นึกถึงการปฏิบัติวิชาชีพตัวเองในฐานะบริบทเชื่อมโยงกับชุมชนหรือสังคม พวกเขาก็กำลังใช้วิชาสังคมวิทยาอยู่เช่นกัน ส่วนการตั้งคำถามนั้นจะนำมาซึ่งการเขย่าฐานความคิดที่ไม่ได้รับการวิพากษ์

"พวกคนที่มีอำนาจและทรงอิทธิพลไม่ว่าจะที่ใดเวลาใดก็ตาม มักจะไม่ทนต่อการตั้งคำถามเช่นนี้ แล้วมันก็เป็นความรับผิดชอบของเราในฐานะพลเมืองและสมาชิกชุมชนวิชาการ-วิทยาศาสตร์ของบราซิลที่จะทำให้การตั้งคำถามยังคงอยู่ต่อไปได้" SBL สรุป

เรียบเรียงจาก

Bolsonaro To Defund Philosophy, Sociology to Tackle 'Leftist Takeover' of Education, Telesur, 29-04-2019
https://www.telesurenglish.net/news/Bolsonaro-To-Defund-Philosophy-Sociology-to-Tackle-Leftist-Takeover-of-Education-20190429-0011.html