เลขาธิการ PerMAS หวั่นสูตรสำเร็จเมื่ออุสตาซถูกยิง เป้าหมายตอบโต้คือ 'ครู พลเรือนคนไทยพุทธ' ย้ำ "พวกเขาคือพลเรือน เขาไม่ใช่พลรบ" หวังกลไกการตรวจสอบข้อเท็จจริงเหตุยิงอุสตาซพ่อมิ่งที่ปลอดอิทธิพลของรัฐ ยุติหล่อเลี้ยงวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิด รอง ผอ. The Patani เผยในฐานะศิษย์เก่า ปอเนาะแห่งนี้อุสตาซถูกยิงมาหลายครั้งแล้วตั้งแต่ปี 45

ซ้ายไปขวา : อับดุลสาลาม เจะเน๊าะ เลขาธิการสหพันธ์นิสิตนักศึกษานักเรียนและเยาวชนปาตานี หรือ PerMAS, สุไฮมี ดูละสะ รองผู้อำนวยการ The Patani และยูโซะ ยะลา หรืออุสตาซสอและ ปอเนาะพ่อมิ่งที่ถูกยิงบาดเจ็บเมื่อวันที่ 30 มิ.ย.ที่ผ่านมา

1 ก.ค.2562 จากเหตุการณ์คนร้ายลอบยิง ยูโซะ ยะลา หรืออุสตาซสอและ ปอเนาะพ่อมิ่ง อายุ 56 ปี เมื่อเวลาประมาณ 20.00 น. ของคืนวันที่ 30 มิ.ย.ที่ผ่านมา ขณะเตรียมตัวไปละหมาด จนได้รับบาดเจ็บซึ่งได้สร้างกระแสวิพากษ์วิจารณ์และความกังวลกับสถานการณ์ความขัดแย้งโดยเฉพาะประเด็นอ่อนไหวที่มีต่อผู้นำทางศาสนา เพราะเมื่อต้นปีที่ผ่านมาก็มีเหตุลอบยิงโต๊ะอีหม่ามและนำมาสู่การกราดยิงพระภิกษุสงฆ์ในเวลาต่อมา

ผู้สื่อข่าวได้พูดคุยกับภาคประชาสังคมในพื้นที่หลังเหตุการณ์นี้ โดย อับดุลสาลาม เจะเน๊าะ เลขาธิการสหพันธ์นิสิตนักศึกษานักเรียนและเยาวชนปาตานี หรือ PerMAS กล่าวว่า มันรู้สึกเจ็บปวดทุกครั้งที่อุสตาซถูกยิง ข้อเท็จจริงเป็นอย่างไรตนยังไม่ทราบ แต่ความรู้สึกความเชื่อมันไปเร็วมาก สิ่งที่ตนกังวลคือ เมื่อมีความเชื่อที่ว่านั้นคือการกระทำจากรัฐ หรือรัฐมีส่วนในการหล่อเลี้ยงวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิด เราจะเห็นการตอบโต้ด้วยอาวุธมาตลอดเช่นกัน

"ผมต้องพูดตรงๆ ตามข้อมูลข่าวสารที่ผ่านมาว่า เมื่ออุสตาซถูกยิง เป้าหมายของการตอบโต้คือ ครู พลเรือนคนไทยพุทธ นั้นคือสิ่งพวกเรากังวลอย่างยิ่ง หลายครั้งที่ผ่านมามันมีคนไม่เห็นด้วยกับการตอบโต้ในลักษณะนั้นอยู่ไม่น้อย พวกเขาคือพลเรือน เขาไม่ใช่พลรบ" เลขาธิการ PerMAS กล่าวถึงความกังวล

อับดุลสาลามกล่าวเพิ่มด้วยว่า พวกตนคาดหวังที่จะเห็นกลไกการตรวจสอบข้อเท็จจริงที่ปลอดอิทธิพลของรัฐมาโดยตลอด ตามข้อเรียกร้องที่ผ่านมาของ PerMAS เพราะการเป็นรัฐที่ดี การใช้อำนาจรัฐนั้นต้องได้รับการตรวจสอบ ตนเชื่อว่า หากมันมีพื้นที่มีช่องทางในการตรวจสอบและหาผู้กระทำผิดมารับผิดชอบได้นั้น เงื่อนไขของการใช้อาวุธก็จะลดลง

สำหรับความไม่มั่นใจและไว้วางใจเจ้าหน้าที่รัฐจนนำมาสู่การโพสต์ตั้งข้อสังเกตว่าเจ้าหน้าที่รัฐมีส่วนเกี่ยวข้องนั้น เพจศูนย์ประชาสัมพันธ์กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า หรือ กอ.รมน.ภาค 4 ส่วนหน้า รายงานว่า พ.อ.ปราโมทย์ พรหมอินทร์ โฆษก กอ.รมน.ภาค 4 ส่วนหน้า แถลงข่าวว่า ภายหลังเกิดเหตุ พลโทพรศักดิ์ พูลสวัสดิ์ มทภ.4/ ผอ.รมน.ภาค 4 ได้สั่งการให้เจ้าหน้าที่เร่งคลี่คลายคดีและสร้างความเข้าใจกับพี่น้องประชาชนในพื้นที่เพื่อป้องกันกลุ่มไม่หวังดีบิดเบือนชี้นำว่า เป็นการกระทำของเจ้าหน้าที่เหมือนกับทุกๆ เหตุการณ์ ขอให้สื่อเสนอข่าวด้วยความระมัดระวัง อยู่บนพื้นฐานของจรรยาบรรณสื่อ มีข้อเท็จจริงอย่างรอบด้านและไม่ใช้ความรู้สึกส่วนตัวในการชี้นำสังคม ดังเช่นที่มีบางสื่อได้กระทำมาอย่างต่อเนื่องเพราะนอกจากผิดจรรยาบรรณของสื่อมวลชนแล้ว อาจเป็นพฤติกรรมที่เข้าข่ายผิดกฏหมายด้วย สำหรับเหตุการณ์ในครั้งนี้เจ้าหน้าที่จะรวบรวมวัตถุพยานและสืบสวนสอบสวนอย่างรอบด้านเพื่อเร่งคลีคลายคดีให้สังคมทราบโดยเร็ว และเบื้องต้นจากการตรวจสอบแล้วทราบดีว่าอุสตาซมีความขัดแย้งกับใคร

ขณะที่ สุไฮมี ดูละสะ รองผู้อำนวยการ The Patani ซึ่งเป็นศิษย์เก่าปอเนาะพ่อมิ่งกล่าวว่า หากให้นับจำนวนอุสตาซพ่อมิ่งที่ถูกยิง อุสตาซสะอารี (ไม่ทราบนามสกุล) โดนยิงปี 45 อุสตาซหรือโต๊ะอิหม่ามบ้านพ่อมิ่ง มะยานิง อับดุลลาเตะ โดนยิงหลังเสร็จละหมาดที่บริเวณบันไดมัสยิด (บาลาเซาะ) ที่อยู่หลังกำแพงโรงเรียนในปี 47 รวมทั้งเหตุกราดยิงบริเวณปอเนาะโดนเด็กนักเรียนพ่อมิ่ง เสียชีวิต 2 คน บาดเจ็บ 1 คน ในปี 54 จนล่าสุด อุสตาซสอและเป็นอุสตาซคนที่ 3 เท่าที่ตนจำความได้ตั้งแต่ช่วงที่เรียนที่นั่นมา มันส่งผลต่อความรู้สึกของนักเรียน ศิษย์เก่า ชุมชนมลายูปาตานี อย่างมาก เพราะคำว่าปอเนาะ อุสตาซคือโครงสร้างสำคัญของสังคมมลายู จึงทำให้รู้สึกว่าเราถูกกระทำ ซ้ำแล้วซ้ำอีก ในบ้านของเรา 

สุไฮมี กล่าวต่อว่า เราเห็นความพยายามกดดันของรัฐต่อสถาบันปอเนาะมาโดยตลอดในทุกรูปแบบ วิธีการ โดยเฉพาะปอเนาะพ่อมิ่งล่าสุด ในช่วงของการพยายามให้เกิดการเจรจา เราเห็นการกดดันอุสตาซที่รัฐเชื่อมีความสัมพันธ์กับกลุ่มแกนนำของขบวนการบีอาร์เอ็น 

"ผมเชื่อว่าการเจรจาสันติภาพจะไม่เกิด ด้วยวิธีการกดดัน บังคับ" รองผู้อำนวยการ The Patani กล่าว

สำหรับปอเนาะพ่อมิ่งเป็นปอเนาะเก่าแก่และมีบทบาทสำคัญทางการศึกษา ได้รับการยอมรับในเรื่องคุณภาพของนักเรียน คนในพื้นที่บริเวณนั้นและคนที่มีความผูกพันก็จะนิยมส่งลูกหลานมาร่ำเรียนที่ปอเนาะแห่งนี้ ปอเนาะพ่อมิ่งเป็นปอเนาะแรกๆ ที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากสถานการณ์ความขัดแย้ง การยิงอุสตาซในครั้งนี้ ส่งผลต่อความรู้สึกความกังวลอย่างยิ่งในพื้นที่