คณะทำงานแพทย์แผนไทยฯ กองทุนบัตรทอง เผย 12 ปี กองทุนแพทย์แผนไทยพัฒนาต่อเนื่อง ปัจจุบันมีหน่วยบริการปฐมภูมิแพทย์แผนไทยทั่วประเทศร่วม 400 แห่ง ขณะที่ บอร์ด สปสช.จัดงบหนุนเพิ่มต่อเนื่อง จากปี 50 จำนวน 0.50 บาท ปี 62 เพิ่มเป็น 11.61 บาท รวมเพิ่มกว่า 535 ล้านบาท พร้อมลงพื้นที่ รพร.สว่างแดนเดิน 1 ใน 16 ต้นแบบหน่วยบริการแพทย์แผนไทย ดูแลผู้ป่วยพ้นภาวะวิกฤต ช่วยฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

30 ส.ค.2562 รศ.ภญ.จิราพร ลิ้มปานานนท์ รองประธานคณะทำงานพัฒนาประเภทและขอบเขต บริการสาธารณสุขด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม 2562 ที่ผ่านมา พร้อมคณะทำงานกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และ สปสช. ได้ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมการจัดบริการหน่วยบริการต้นแบบการบริการการแพทย์แผนไทยในระดับพื้นที่ของโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชสว่างแดนดินและเครือข่าย ปีงบประมาณ 2562 โดยมี นพ.วิโรจน์ วิโรจนวัธน์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชสว่างแดนดิน (รพร.สว่างแดนดิน) ร่วมประชุมและนำเสนอข้อมูลทางด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกของ รพร.สว่างแดนดินและเครือข่าย พร้อมลงเยี่ยมบ้านผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลจาก รพ.เครือข่าย ที่ รพร.สว่างแดนดิน

รศ.ภญ.จิราพร กล่าวว่า การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกเป็นหนึ่งในทางเลือกด้านสุขภาพของประชาชน โดยเฉพาะการแพทย์แผนไทยที่เป็นภูมิปัญญาไทยล้ำค่า สืบทอดต่อกันมาตั้งแต่ในอดีต เพื่อสนับสนุนและพัฒนาต่อยอดการแพทย์แผนไทย ภายใต้ พ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 ในมาตรา 3 ได้กำหนดให้บริการการแพทย์และสาธารณสุข ให้รวมถึงบริการการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โดยเมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2550 บอร์ด สปสช.มีมติให้จัดกองทุนชดเชยค่าบริการแพทย์แพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ครอบคลุมทั้งการรักษาและฟื้นฟูสุขภาพ เน้นในด้านคุณภาพและมาตรฐาน ความปลอดภัย ประสิทธิภาพ โดยเป็นทางเลือกด้านสุขภาพร่วมกับการแพทย์แผนปัจจุบันอย่างเหมาะสม 

ทั้งนี้ ตลอดระยะเวลา 12 ปี ของการดำเนินงาน “กองทุนชดเชยค่าบริการแพทย์แพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก” ได้ร่วมกับกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เครือข่ายวิชาชีพแพทย์แผนไทย และหน่วยบริการที่ร่วมจัดบริการการแพทย์แผนไทยฯ ได้ก่อให้เกิดนวัตกรรมการบริการและการพัฒนายาสมุนไพรที่หลากหลาย ปัจจุบันมียาสมุนไพรและยาแผนไทยที่บรรจุในบัญชียาหลักแห่งชาติ รวมกว่า 74 รายการ ขณะที่หน่วยบริการได้มีการจัดตั้งคลินิกแพทย์แผนไทยเพื่อให้บริการเฉพาะ โดยในปี 2562 มีหน่วยบริการบริการปฐมภูมิแพทย์แผนไทย 397 แห่ง ที่เป็นส่วนสำคัญในการส่งเสริมและพัฒนาการแพทย์แผนไทยให้ยั่งยืน

สำหรับในส่วนของงบบริการการแพทย์แผนไทย บอร์ด สปสช.ได้สนับสนุนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2562 อยู่ที่ 563.95 ล้านบาท หรือ 11.61 บาท/ประชากรผู้มีสิทธิ จากปี 2550 ที่เริ่มต้นจำนวน 28.2 ล้านบาท หรือ 0.50 บาท/ประชากรผู้มีสิทธิ เพิ่มขึ้น 535 ล้านบาท หรือ 11.11 บาท/ประชากรผู้มีสิทธิ สำหรับในปีงบประมาณ 2563 บอร์ด สปสช.ได้อนุมัติงบประมาณสนับสนุนเพิ่มขึ้นเป็น 14.8 บาท/ประชากรผู้มีสิทธิ

“รพร.สว่างแดนดิน เป็น 1 ใน 26 หน่วยบริการต้นแบบการบริการแพทย์แผนไทย โดยมีการจัดคลินิกเฉพาะโรคเพื่อดูแลฟื้นฟูผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อม ไมเกรน ภูมิแพ้ อัมพฤกษ์-อัมพาต และสะเก็ดเงิน โดยเฉพาะการบริการดูแลผู้ป่วยพ้นภาวะวิกฤต หรือIntermediate care: IMC โรคหลอดเลือดสมอง โดยการบูรณาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกร่วมกับการแพทย์แผนปัจจุบัน นอกจากเป็นการเพิ่มศักยภาพการดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้ของโรงพยาบาลแล้ว ช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลที่ดี มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น นับเป็นต้นแบบการบริการแพทย์แผนไทยไปยังหน่วยบริการอื่นๆ ต่อไป”    

ด้าน นพ.วิโรจน์ กล่าวว่า รพร.สว่างแดนดิน ได้จัดทำคลินิกคู่ขนานระหว่างแพทย์แผนปัจจุบันและแพทย์แผนไทย ให้การรักษาโรคร่วมกัน แชร์ข้อมูลคนไข้ แบ่งปันการทำงาน และทำให้เกิดการยอมรับร่วมกัน โดยใช้ศาสตร์การแพทย์แผนไทยดูแลโรคที่ไม่ซับซ้อนหรือไม่ต้องการความช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน มีการประเมินคนไข้ก่อนรักษาทุกครั้ง หากเข้าเกณฑ์คนไข้สามารถเลือกรับบริการได้ เนื่องจากศาสตร์การแพทย์แผนไทยเป็นการรักษาแบบองค์รวม การปรุงยาต้องทำเฉพาะบุคคล โดย รพร.สว่างแดนดิน มี 45 ตำรับยาทั่วไป ปรุงยาได้ 122 รายการ และมียาทดแทนแผนปัจจุบัน 9 รายการ เปิดคลินิก 4 กลุ่มโรคที่ใช้ศาสตร์แผนไทยรักษาคู่ขนานและมีประสิทธิผลดี ได้แก่ การฟื้นฟูผู้ป่วย โรคหลอดเลือดสมอง, หอบหืด, ภูมิแพ้, สะเก็ดเงิน และข้อเข่าเสื่อม

เที่ยง แร่ทอง อายุ 67 ปี ผู้ป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมอง

เที่ยง แร่ทอง อายุ 67 ปี ผู้ป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมอง กล่าวว่า เมื่อพฤษภาคม 2561 นั่งๆ อยู่ แต่พอกำลังจะลุกขึ้น กลับล้มลง ลูกๆ จึงนำส่ง รพร.สว่างแดนดิน พบว่าเป็นภาวะหลอดเลือดตีบ ซีกขวาอ่อนแรง คุณหมอให้ยาละลายลิ่มเลือดทันทีและนอนเฝ้าระวังอาการที่ รพร.สว่างแดนดิน 3 คืนจนพ้นขีดอันตราย จากนั้นได้กลับมาดูแลต่อเนื่องที่บ้าน โดยทีมแพทย์จาก รพร.สว่างแดนดิน, รพ.สต.บ้านสร้างแป้น และภาคีในชุมชน จากเดิมที่เดินไม่ได้ เข้าห้องน้ำไม่ได้ และคิดว่าจากนี้คงทำอะไรไม่ได้แล้ว แต่จากการฟื้นฟูโดยวิธีผสมผสานระหว่างแพทย์แผนปัจจุบันและแพทย์แผนไทย อาทิ การนวด ประคบ การฝึกกายภาพบำบัด ทำให้วันนี้กลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ซึ่งต้องขอบคุณคุณหมอและทีมแพทย์