Skip to main content
ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ
sharethis

นานมาแล้วมีคนยกย่องวลาดิเมียร์ ปูตินประธานาธิบดีของรัสเซียว่ามีความเก่งกาจเพราะคะแนนความนิยมของเขาถึงร้อยละ 80 แต่สำหรับบารัก โอบามาประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในยุคนั้นกระจอกเพราะได้รับความนิยมต่ำเตี้ยเรี่ยดิน ผมคิดว่า เขาช่างไม่เข้าใจบริบททางการเมืองของรัสเซียเสียเลยว่าปูตินเป็นเผด็จการที่เข้าไปควบคุมสื่อผ่านทั้งการใช้กฎหมายและการเข้าไปถือหุ้นส่วนในบริษัทเกี่ยวกับสื่อส่วนใหญ่ แม้ในช่วงเวลาที่ผ่านมา ชาวรัสเซียหัวเสรีนิยมที่ต่อต้านปูติน (อันชัดเจนตั้งแต่ปี 2010 เป็นต้นมา) ยังมีเสรีภาพในการโจมตีท่านผู้นำทางโซเชียลมีเดีย แต่ทางการก็ได้ใช้กฎหมายในการจำกัดสิทธิของชาว netizen ปัจจุบันยังจะดึงเอาระบบอินเทอร์เน็ตของรัสเซียออกจากเครือข่ายอินเทอร์เน็ตของโลก โดยการเลียนแบบ Great Firewall ของจีนคือสามารถปิดหูปิดตาประชาชนจากโลกได้ เพราะฉะนั้นไม่ต้องประหลาดใจว่ารัฐบาลจะสามารถ manipulate (หลอกลวง) ให้คนรัสเซียมีความชื่นชอบปูตินได้ขนาดไหน เช่นเดียวกับการกำหนดโพลสำรวจความนิยมได้ตามอำเภอใจ

สำหรับประธานาธิบดีสหรัฐฯ มีอำนาจในการแทรกแซงสื่อน้อย คนอย่างโอบามาและทรัมป์จึงโดนสื่อเล่นงานได้อย่างหนักหน่วง และต่อเนื่องผู้นำตะวันตกจึงดูขาดความศักดิ์สิทธิ์ สำหรับทรัมป์ทำได้อย่างมากคือกีดกันไม่ให้นักข่าวบางคนที่ตัวเองไม่ชอบเข้าสัมภาษณ์ประธานาธิบดีร่วมกับนักข่าวอื่นๆ ในครั้งต่อไป หรือได้เพียงด่านักข่าวที่วิจารณ์ตนว่าเป็นศัตรูของประชาชน

ประเด็นนี้สำคัญมาก เพราะส่งผลให้คนจำนวนมากไม่ว่าอยู่ในประเทศเผด็จการดังกล่าวหรือประเทศอื่นเข้าใจว่าผู้นำประเทศดังกล่าวได้รับความนิยมจากประชาชนจริงๆ ตัวอย่างที่จะกล่าวถึงโดยเฉพาะในที่นี้ได้แก่นายสุทธิชัย หยุ่นซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในกระบวนการดังข้างบนของประเทศเผด็จการ นายสุทธิชัยเป็นผู้เชี่ยวชาญข่าวต่างประเทศซึ่งคว่ำหวอดในวงการสื่อมานานหลายสิบปี ภายหลังจากออกจากเครือเดอะเนชั่น เขาก็หันมาเป็นยูทูบเบอร์ที่มีคนติดตามอยู่มาก อาจด้วยการติดตามและเจาะลึกข่าวชนิดนาทีต่อนาที ทำให้แหล่งข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่างประเทศของคนไทยผ่านโซเชียลมีเดียมักจะมีนายสุทธิชัยอยู่เสมอ

นายสุทธิชัยมักเน้นไปที่การโจมตีสหรัฐฯ โดยเฉพาะช่วงนายโดนัลด์ ทรัมป์เป็นประธานาธิบดี ในขณะเดียวกันเขามักสนับสนุนประเทศที่อยู่ขั้วตรงกันข้ามกับตะวันตกอย่างเช่นจีน เกาหลีเหนือและรัสเซีย เป็นเรื่องธรรมดาที่คนจะเกลียดนายทรัมป์เพราะการเป็นนักการเมืองสกปรกและการเป็น pathological liar หรือนักชอบโกหกจนเป็นสันดาน แต่เพราะสื่ออเมริกันนั้นค่อนข้างเสรีและโจมตีประมุขฝ่ายบริหารได้ แต่ในทางกลับกัน 3 ประเทศซึ่งมีการปกครองแบบเผด็จการจะมีเสรีภาพของสื่อมวลชนน้อย หรือไม่มีเลยอย่างเช่นเกาหลีเหนือ ซึ่งส่งผลต่อภาพพจน์และคะแนนความนิยมของผู้นำซึ่งมักจะอยู่ในระดับสูงอย่างเช่นรัสเซียดังข้างบน และผู้นำกลายเป็นเทพเจ้าอย่างเกาหลีเหนือ

ตรงนี้ทำให้เกิดความสงสัยต่อนายสุทธิชัยเองว่าเขามีความรู้เกี่ยวกับการเมืองของประเทศเหล่านั้นมากน้อยแค่ไหนเพื่อมาประกอบกับการวิเคราะห์บทบาทของการเมืองระดับประเทศ แม้เขาจะเชิญผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับการเมืองของประเทศเหล่านั้นเข้าร่วมรายการในยูทูบและบางคนมีหัวเสรี แต่สำหรับการวิเคราะห์ด้วยตัวเอง เขาแทบไม่เคยกล่าวถึง 3 ประเทศในด้านลบเลย หรือกระทั้งมีการแอบชมภายใต้การแสร้งวิเคราะห์อย่างเป็นกลางแม้ประเทศนั้นจะมีปัญหาในเรื่องประชาธิปไตยอย่างมากก็ตามอย่างเช่นบทวิเคราะห์การเลือกตั้งของเกาหลีเหนือซึ่งเป็นการเลือกตั้งที่ไร้สาระที่สุดและไม่มีคุณค่าแก่ประชาธิปไตยแต่ประการใดนอกจากการเสริมสร้างบารมีและอำนาจให้แก่นายคิม จองอึน แต่นายสุทธิชัยสามารถวิเคราะห์ให้เห็นภาพอันสวยงามได้อย่างน่าขบขัน

นอกจากนี้การติดตามการเมืองเกาหลีเหนือในรายการอื่นๆ ของนายสุทธิชัยน่าจะให้เราพอเดาได้ว่าจริงๆ แล้วเขา มีความรู้เกี่ยวกับประเทศนั้นพอตัว แต่เพราะเขาไม่มีความศรัทธาในประชาธิปไตย โดยเฉพาะในประเทศไทย เพราะตอนเขามีอำนาจในเครือเดอะเนชั่นก็ช่วยโฆษณาให้ฝ่ายกปปส.อย่างเต็มที่ และเมื่อมาจัดรายการทางยูทูบก็มักเชิญคนที่สนับสนุนรัฐบาลประยุทธ์มาออกรายการ มากกว่านักการเมืองและนักวิชาการที่อยู่ตรงกันข้ามกับรัฐบาล นอกจากนี้นายสุทธิชัยยังมีลักษณะคล้ายกับนายเอนก เหล่าธรรมทัศน์คือเบื่อการเมืองแบบอเมริกันซึ่งมักโฆษณาว่าเป็นประชาธิปไตยและบทบาทของสหรัฐฯ อันไม่ดีไม่งามในการเมืองโลกในรอบหลายทศวรรษที่ผ่านมา และการมีเชื้อสายจีนทำให้พวกเขาหันมา สนับสนุนจีนและพันธมิตรซึ่งเป็นเผด็จการเหมือนกันและหันมาเน้นการโจมตีตะวันตกโดยเฉพาะสหรัฐฯ อันเป็นสาเหตุว่าทำไมสุทธิชัยจึงมักได้โอกาสในการสัมภาษณ์ผู้นำระดับสูงอย่างเช่นนายกรัฐมนตรีของทั้งจีนและรัสเซีย (ในขณะเดียวกันถ้าด่านายทรัมป์มากๆ ก็ไม่มีทางที่จะถูกแบนไม่ให้เข้าสหรัฐฯ เพราะคนด่ากันทั้งบ้านทั้งเมือง)

การโจมตีการเมืองสหรัฐฯ และการอวยการเมืองโดยเฉพาะผู้นำประเทศเผด็จการของนายสุทธิชัย จะเป็นตัวช่วยตอกย้ำความคิดสนับสนุนเผด็จการของไทยไปในตัวอย่างเช่นการวิเคราะห์การเลือกตั้งของเกาหลีเหนือดังลิงก์ข้างบน หากวิเคราะห์ระหว่างบรรทัดต่อรูปแบบการใช้คำและประโยคของนายสุทธิชัยแล้วก็รู้ได้ว่ากำลังฟอกขาวให้กับการเลือกตั้งของไทยที่สกปรก เช่นเดียวกับการสร้างบารมีหรือ charisma ของผู้นำเผด็จการให้ดูสวยงามและยิ่งใหญ่ โดยเฉพาะประเทศซึ่งอยู่ตรงกันข้ามกับสหรัฐฯ ซึ่งแน่นอนว่าในสายตาของพวกอนุรักษ์นิยมก็คือไทย

การพูดถึงการเมืองรัสเซียดังข้างบนไม่ใช่ของนายสุทธิชัย แต่ถ้าจะให้เขาวิเคราะห์ก็จะน่าจะอยู่ในรูปแบบใกล้เคียงกัน อันเป็นเรื่องน่ากลัวสำหรับนักวิเคราะห์การเมืองซึ่งเปี่ยมด้วยบารมีอย่างนายสุทธิชัยและท่าทีอันเหมือนจะเป็นกลางจะสามารถกำหนดโลกทัศน์ของคนยุคใหม่จำนวนมากต่อการเมืองโลกได้ และส่งผลถึงความนิยมต่อลัทธิเผด็จการซึ่งกำลังฮึกเหิมไปทั่วโลกในขณะนี้

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไท ได้ทุกช่องทาง Facebook, X/Twitter, Instagram, YouTube, TikTok หรือสั่งซื้อสินค้าประชาไท ได้ที่ https://shop.prachataistore.net