หญิงชาวลาวถูกจับกุม หลังโพสต์วิจารณ์รัฐบาลช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วมช้า

เจ้าของเฟสบุ๊คในลาวชื่อ Xayabouly Houayheuang ถูกจับกุมตัวโดยทางการลาวหลังโพสต์วิจารณ์รัฐบาลว่าช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วมช้า เธอถูกดำเนินคดีข้อหาทำให้ประเทศชาติเสื่อมเสียจากกฎหมายมาตรา 117 ซึ่งเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์จากกลุ่มสิทธิมนุษยชนที่ยืนยันว่าผู้คนควรมีเสรีภาพในการขอความช่วยเหลือให้ผู้ประสบภัย และพูดถึงปัญหาโดยไม่ถูกมองว่าเป็นการทำลายรัฐบาล

ห้วยเฮือง ไซยะบูลี (ที่มาภาพ: Facebook/ Houayheuang Xayabouly)

19 ก.ย. 2562 ห้วยเฮือง ไซยะบูลี (Houayheuang Xayabouly) หรือ 'หมวย' หญิงอายุ 30 ปีที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลลาวในเรื่องที่ดำเนินการช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วมล่าช้า ถูกดำเนินคดีข้อหาทำให้ประเทศชาติเสื่อมเสียชื่อเสียง เธอโพสต์วิจารณ์รัฐบาลลงในเฟสบุ๊คของเธอว่าการที่รัฐบาลลาวมีปฏิบัติการล่าช้าต่อภัยน้ำท่วมหลายแห่งทางตอนใต้ของประเทศ ส่งผลให้มีประชาชนจำนวนมากถูกตัดขาดจากภายนอกเพราะติดอยู่ในพื้นที่น้ำท่วม

มีแหล่งข่าวที่ทราบเรื่องคดีของเธอเปิดเผยต่อเรดิโอฟรีเอเชียว่าห้วยเฮืองถูกจับกุมตัวในวันที่ 12 ก.ย. ที่ผ่านมาและอยู่ในที่คุมขังที่จังหวัดจัมปาสัก โดยที่ตำรวจไม่อนุญาตให้ใครเข้าพบตัวในช่วงที่กำลังมีการสอบสวนเธอ

ห้วยเฮืองวิจารณ์รัฐบาลในเรื่องดังกล่าวโดยโพสต์วิดีโอไลฟ์สดทางเฟสบุคเมื่อวันที่ 5 ก.ย. เนื้อหาในวิดีโอระบุถึงการที่รัฐบาลลาวล่าช้าในเรื่องการให้ความช่วยเหลือเหยื่อประสบภัยน้ำท่วมในแขวงจำปาสักและสาละวัน

เจ้าหน้าที่ตำรวจเปิดเผยว่าห้วยเฮืองถูกตั้งข้อหา "ทำลายชื่อเสียงประเทศลาว พรรครัฐบาลลาว และรัฐลาว" โดยอ้างกฎหมายอาญามาตรา 117 โดยที่ครอบครัวของห้วยเฮืองยื่นขอประกันตัวที่สถานีตำรวจที่เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก แต่เจ้าหน้าที่บอกว่าอำนาจตัดสินใจให้ประกันตัวอยู่ที่สถานีตำรวจในระดับแขวงเท่านั้น

การจับกุมห้วยเฮืองเกิดขึ้นไม่นานหลังจากที่มีกรณีการหายตัวไปของ อ็อด ไชยะวง นักกิจกรรมเรียกร้องประชาธิปไตยชาวลาวที่อาศัยอยู่ในไทย เขาเคยร่วมการประท้วงเมื่อวันที่ 16 มิ.ย. เพื่อเรียกร้องประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชนในลาวโดยเฉพาะกับคนที่เป็นเหยื่อการรุกไล่ยึดที่ดินทำกินโดยรัฐบาลและคนที่เป็นเหยื่ออุทกภัยเพราะเขื่อนถล่นและต้องอาศัยอยู่ในที่พักพิงโทรมๆ โดยไม่มีอะไรให้หาเลี้ยงตัวเองได้ นอกจากนี้ยังเคยเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวคนงานลาว 3 คนที่ถูกตัดสินจำคุกในปี 2560 เพราะวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล

สหพันธ์สิทธิมนุษยชนสากล (FIDH) แถลงข่าวในประเด็นปัญหาเกี่ยวกับกฎหมายมาตรา 117 ของลาวโดยระบุถึงรายละเอียดกฎหมายนี้ว่า เป็นกฎหมายที่มีบทลงโทษจำคุก 1-5 ปี และปรับเป็นเงิน 5-20 ล้านกีบ (ราว 17,000-69,000 บาท) ต่อผู้ที่ "มีกิจกรรมโฆษณาชวนเชื่อต่อต้านหรือให้ร้ายสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว" หรือส่งต่อข่าวลือที่เป็นเท็จ สร้างความไม่เป็นระเบียบด้วยคำพูด การเขียน ตีพิมพ์ โดยสื่อหนังสือพิมพ์ ภาพยนตร์ วิดีโอ ภาพถ่าย เอกสาร หรือสื่ออื่นๆ ซึ่งจะก่อเกิดความเสียหายต่อลาว หรือมีเจตนาเพื่อบ่อนทำลายหรือทำให้อำนาจทางการอ่อนแอลง

ทั้งนี้ FIDH แถลงว่าพวกเขาผิดหวังที่ทางการลาวจับกุมห้วยเฮืองเพียงเพราะเธอใช้เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นของตัวเอง เดบบี สต็อตฮาร์ด เลขาธิการของ FIDH กล่าวว่ามันเป็นเรื่องที่น่าตระหนกและยอมรับไม่ได้ที่ทางการจับกุมหญิงชาวลาวคนนี้เพียงเพราะเธอช่วยเรียกร้องให้เหยื่อผู้ประสบภัยน้ำท่วมได้รับความช่วยเหลือมากขึ้น

กรกนก คำตา เจ้าหน้าที่ขององค์กรแอมเนสตี้ฯ ในไทยกล่าวว่าห้วยเฮืองมีเสรีภาพขั้นพื้นฐานในการแสดงความคิดเห็นของตัวเองในการสนับสนุนให้เกิดการช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วม เธอไม่ได้มีเจตนาจะล้มล้างรัฐบาลแต่อย่างใด

ในหน้าเฟสบุ๊คของ Xayabouly Houayheuang มีการระบุถึงเรื่องเกี่ยวน้ำท่วม และการบริจาคช่วยเหลือผู้ประสบภัยหลายโพสต์ สำหรับวิดีโอไลฟ์สดวิจารณ์รัฐบาลลาวนั้นมีผู้ชมแล้วมากกว่า 161,000 วิว และมีผู้คนแสดงความคิดเห็น มีปฏิกิริยาโต้ตอบและแชร์ต่อในหลักพัน

ในวิดีโอห้วยเฮืองพูดว่า ในสภาพการณ์ฉุกเฉินตอนนี้เธอยังไม่ต้องการอาหารและน้ำดื่ม แต่เมื่อวันที่ 4 ก.ย. มีน้ำไหลบ่าอย่างหนักทำให้ผู้คนต้องขึ้นไปอยู่บนหลังคาบ้าน ทำไมทางการถึงไม่มีเฮลิคอฟเตอร์ช่วยเหลือผู้คนเหล่านี้ เธอกล่าวอีกว่าเธอไม่สามารถทนเงียบต่อไปได้อีกแบบในอดีต ยุคสมัยที่รัฐบาลทำให้ผู้คนปิดตาปิดปากได้จบลงแล้ว

มีผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าวิกฤตโลกร้อนทำให้อากาศในแถบภูมิภาคลุ่มน้ำโขงมีฤดูแล้งที่ยาวนานขึ้นรวมถึงมีพายุหนักขึ้นหลังจากนั้น มีการประเมินจากศูนย์ประสานานช่วยเหลือบรรเทาทุกข์อาเซียนประเมินว่ามีประชาชนได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมครั้งนี้แล้ว 572,000 ราย จากการสำรวจจนถึงวันที่ 11 ก.ย. และมีอย่างน้อย 14 รายที่เสียชีวิตจากอุทกภัย

ทางการลาวแถลงว่าพวกเขาพยายามทำทุกอย่างเท่าที่ทำได้เพื่อช่วยเหลือเหยื่อน้ำท่วมแต่ก็มีหลายพื้นที่ที่ยังไม่ได้รับความช่วยเหลือ เช่นในเมืองคงเซโดนจังหวัดสาละวัน และในเมืองชนะสมบูรณ์ในจำปาสักก็มีชาวบ้านราว 600 คนที่ต้องเอาตัวรอดด้วยตัวเองหลังจากหนีน้ำท่วมขึ้นเขา พวกเขาจำต้องใช้ชีวิตรอดในป่า 3 วันโดยไม่มีความช่วยเหลือใดๆ

เรียบเรียงจาก

Lao Authorities Arrest Woman for Criticizing Flood Relief Efforts on Facebook, Radio Free Asia, Sep. 16, 2019

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท