เอกสารลับแฉ 'เฟสบุุ๊ค' เอาข้อมูลผู้ใช้งานเป็นเครื่องมือต่อรอง-สกัดขาคู่แข่ง

สื่อ NBC เปิดโปงเอกสารที่รั่วไหลของเฟสบุคที่แสดงให้เห็นว่าซีอีโอของเฟสบุ๊ค มาร์ค ซัคเคอร์เบิร์ก เป็นผู้คอยดูแลแผนการกุมอำนาจทางโซเชียลเน็ตเวิร์กและใช้อำนาจควบคุมคู่แข่งของเขาโดยการนำข้อมูลของผู้ใช้งานมาเป็นเครื่องมือต่อรอง ขณะที่ ส.ส. สายก้าวหน้าในสหรัฐฯ เสนอว่าควรจะมีการปรับลดอำนาจบรรษัทไอทียักษ์ใหญ่เหล่านี้


ที่มาภาพประกอบ: Stock Catalog (CC BY 2.0)

เอกสารที่รั่วไหลดังกล่าวมีความยาวรวมทั้งหมดประมาณ 7,000 หน้า ในจำนวน 4,000 หน้าเป็นการสื่อสารภายในองค์กรของเฟสบุค เช่น ทางอีเมล, เว็บแช็ต, บันทึก, ข้อมูลนำเสนอ และ ตารางทำการ ส่วนใหญ่เป็นข้อมูลมาจากปี 2554-2558 ซึ่งมีการระบุว่าเป็นข้อมูล "ลับมาก"

เมื่อพิจารณาจากข้อมูลเหล่านี้แล้ว NBC ระบุว่าซัคเคอร์เบิร์กและทีมงานกรรมการบริหารของบริษัทใช้ประโยชน์จากการเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลเกี่ยวกับเพื่อน, ความสัมพันธ์ และรูปถ่าย พวกเขานำข้อมูลเหล่านี้ไปเป็นตัวต่อรองกับบริษัทอื่นๆ ที่เป็นคู่ค้ากับพวกเขา และในบางครั้งพวกเขาก็ให้รางวัลคู่ค้าของตนเองด้วยการให้เข้าถึงข้อมูลบางส่วนของผู้ใช้งานเป็นพิเศษขณะที่ปฏิเสธไม่ให้บริษัทคู่แข่งเข้าถึง

NBC ยกตัวอย่างกรณีที่เฟสบุคให้บริษัทไอทีอเมซอนเข้าถึงข้อมูลผู้ใช้งานได้เป็นกรณีพิเศษเนื่องจากอเมซอนจ่ายเงินโฆษณาให้กับเฟสบุ๊ค ขณะที่บริการส่งข้อความ MessageMe ที่เริ่มได้รับความนิยมมากขึ้นในระดับที่เฟสบุ๊คมองว่าเป็นคู่แข่งก็ถูกสกัดกั้นไม่ให้สามารถเข้าถึงข้อมูลได้ แต่พวกเขาอ้างการกระทำการกีดกันคู่แข่งว่าเป็นการรักษาความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้งาน

รายงานฉบับนี้ออกมาในช่วงเดียวกับที่รัฐบาลสหรัฐฯ กำลังตรวจสอบเฟสบุ๊คอย่างเข้มงวดในแง่ของการผูกขาดทั้งจากหน่วยงานอัยการในสหรัฐฯ และคณะกรรมการการค้าสหรัฐฯ

NBC ระบุว่าพวกเขาได้รับเอกสารเหล่านี้มาจากกรณีคดีแพ่งระหว่าง Six4Three กับ Facebook ที่มีการพิจารณาคดีในศาลแคลิฟอร์เนีย พอล เกรวัล รองประธานของเฟสบุ๊คเคยแถลงถึงเรื่องนี้ในเดือน เม.ย. 2563 ว่าทาง Six4Three บริษัทที่สร้างแอพพลิเคชัน Pikinis เลือกเอาแต่เนื้อหาเฉพาะส่วนของเอกสารเหล่านี้เท่านั้นและบีบให้เฟสบุ๊คต้องเผยแพร่ข้อมูลเหล่านี้ ทั้งนี้เกรวัลยังบอกอีกว่าทางเฟสบุ๊คยืนยันที่จะดำเนินการตามการเปลี่ยนแปลงในช่วงปี 2557/2558 ที่ป้องกันไม่ให้คนสามารถแชร์ข้อมูลเกี่ยวกับเพื่อนของผู้ใช้งานให้กับผู้พัฒนาแอพพลิเคชันอย่าง Pikinis ทราบได้

นอกจากเรื่องนี้แล้วยังเคยมีกรณีที่พนักงานของบริษัทเฟสบุ๊ควิพากษ์วิจารณ์ยุทธวิธีของซัคเคอร์เบิร์กในการพยายามควบคุมครอบงำตลาดแอพฯ ว่าทำให้เฟสบุ๊คคล้ายกับตัวร้ายในเรื่อง "เกมออฟโทรน" และ "ค่อนข้างจะไร้จรรญาบรรณ" ในเอกสารที่ถูกเปิดโปงนี้ยังมีการที่พนักงานพูดคุยกันถึงผู้อำนวยการผลิตภัณฑ์กล่าวถึงซีอีโอว่าเป็น "เจ้าแห่งอิทธิพล" ด้วย

เรื่องนี้ทำให้เกิดการโต้ตอบจากเสียงโต้ตอบและวิพากษ์วิจารณ์เฟสบุ๊คจากหลายภาคส่วน เช่น แมตต์ สโตลเลอร์ นักวิจัยจากสถาบันโอเพนมาร์เก็ตวิจารณ์ว่าเฟสบุคมี "พฤติกรรมแบบอาชญากร" เพื่อที่จะ "ผูกขาดเงินโฆษณา" เข้ากระเป๋าตัวเอง นักข่าวจากเดอะวีค ไรอัน คูเปอร์ ก็ระบุถึงเรื่องนี้ว่าถึงแม้การกำกับดูแลเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการผูกขาดจะมีปัญหาในเชิงปฏิบัติอยู่บ้างกับบางกรณี แต่ในกรณีของเฟสบุ๊คนั้นเป็นสิ่งที่สมควรนำมาใช้

สื่อคอมมอนดรีมส์ยังนำเสนอเรื่องที่ ส.ส. สายก้าวหน้าของพรรคเดโมแครตคือ เบอร์นี แซนเดอร์ส และ เอลิซาเบธ วอร์เรน ที่จะลงสมัครเป็นผู้แทนฯ พรรคในการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2563 เปิดเผยว่าพวกเขามีแผนการจะลดอำนาจของกลุ่มบรรษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ ซึ่งไม่เพียงแค่เฟสบุ๊คเท่านั้นแต่รวมถึงอเมซอนและกูเกิลด้วย

เอกสารที่ถูกเปิดโปงนี้เป็นชุดเดียวกับที่รัฐสภาอังกฤษเคยได้รับในช่วงปลายปี 2561 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการสืบสวนสอบสวนเฟสบุ๊ค เดิมทีแล้วมีการส่งเอกสารนี้ต่อให้กับ ดันแคน แคมเบลล์ นักข่าวสืบสวนสอบสวนชาวอังกฤษและประธานสมาคมผู้สื่อข่าวสืบสวนสอบสวนนานาชาติ ผู้ที่ส่งต่อให้กับสื่ออื่นๆ อีกไม่กี่แห่งรวมถึง NBC โดยที่ไม่มีการเปิดเผยนามว่าใครเป็นคนส่งต่อเอกสารนี้

อย่างไรก็ตาม เท็ด คราเมอร์ ผู้ก่อตั้ง Six4Three ก็ได้ลงนามในคำประกาศสาบานว่าไม่ได้เป็นคนทำให้เอกสารนี้รั่วไหล โดยที่บริษัท Six4Three เคยฟ้องร้องเฟสบุ๊คเนื่องจากไม่พอใจที่เฟสบุ๊คหยุดส่งเนื้อหาผู้ใช้งานบางจำพวกให้พวกเขา โดยที่โปรแกรม Pikinis ของบริษัทนี้อาจจะอาศัยข้อมูลจากเฟสบุ๊คทำให้เข้าถึงรูปเพื่อนของผู้ใช้งานที่อยู่ในชุดอาบน้ำได้ แต่ในเดือน ก.ค. ที่ผ่านมาทางทนายความเฟสบุคก็ตั้งข้อกล่าวหา Six4Three ว่าเป็นผู้ละเมิดคำสั่งคุ้มครองโดยการล้วงข้อมูลลับของเฟสบุ๊ค

เรียบเรียงจาก
Leaked documents show Facebook leveraged user data to fight rivals and help friends, NBC, 06-11-2019
https://www.nbcnews.com/news/all/leaked-documents-show-facebook-leveraged-user-data-fight-rivals-help-n1076986
Time to 'Break Facebook Up,' Sanders Says After Leaked Docs Show Social Media Giant 'Treated User Data as a Bargaining Chip', Common Dreams, 06-11-2019
https://www.commondreams.org/news/2019/11/06/time-break-facebook-sanders-says-after-leaked-docs-show-social-media-giant-treated

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท