สาธารณรัฐจีน "ไต้หวัน" จัดเลือกตั้งทั่วไปท่ามกลางแรงกดดันจากจีนแผ่นดินใหญ่และคลื่นประชาธิปไตยฮ่องกง โดยผลเลือกตั้ง 'ไช่อิงเหวิน' ประธานาธิบดีหญิงคนแรกจากพรรค DPP ชนะเป็นสมัยที่ 2 ติดต่อกัน พร้อมครองเสียงข้างมากในสภา โดยไช่อิงเหวินระบุประชาชนไต้หวันแสดงเจตจำนงแล้วหลังจากอธิปไตยและประชาธิปไตยไต้หวันถูกคุกคาม พร้อมสานสัมพันธ์จีนบนพื้นฐาน "สันติภาพ, ความเท่าเทียม, ประชาธิปไตย และการสนทนา" ด้านโฆษกรัฐบาลปักกิ่งลั่นจะต่อต้านความพยายามแบ่งแยกประเทศ มุ่งมั่นหลักการจีนเดียวและการรวมชาติอย่างสันติ

แฟ้มภาพไช่ อิงเหวิน ประธานาธิบดีหญิงของไต้หวันเมื่อ 1 มกราคม 2020 (ที่มา:  Flickr/Mori/Office of the President of ROC)

บรรยากาศเลือกตั้งทั่วไปที่ไต้หวัน เมื่อ 11 มกราคม 2020 (ที่มา: Flickr/Simon Liu/Office of the President of ROC)

ผลการเลือกตั้งประธานาธิบดีสาธารณรัฐจีน หรือ "ไต้หวัน" ซึ่งเป็นการเลือกตั้งสมัยที่ 15 เมื่อวันเสาร์ที่ 11 ม.ค. ปรากฏว่าไช่อิงเหวิน ผู้สมัครประธานาธิบดีจากพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (Democratic Progressive Party - DPP) ชนะเลือกตั้งได้ 8,170,231 คะแนน ขณะที่คู่แข่งสำคัญคือ หานกว๋อหวี จากพรรคจีนคณะชาติ หรือพรรคก๊กมินตั๋ง (Kuomintang - KMT) 5,522,119 คะแนน ส่วนเจมส์ ซุง จากพรรค People First ได้ 608,590 คะแนน โดยมีผู้ออกมาเลือกตั้ง 19.31 ล้านคน หรือ 74.9% เพิ่มขึ้นจากการเลือกตั้งเมื่อปี 2016 ที่มีผู้ออกมาเลือกตั้ง 66.3%

ไช่อิงเหวินชนะเลือกตั้ง ปธน.ไต้หวันสมัยที่ 2

ทำให้ไช่อิงเหวินได้เป็นประธานาธิบดีไต้หวันต่อสมัยที่ 2 โดยในช่วงที่เธอเป็นประธานาธิบดีสมัยแรกได้ดำเนินนโยบายที่มุ่งเป็นอิสระจากสาธารณรัฐประชาชนจีน ที่ปกครองโดยพรรคคอมมิวนิสต์ รวมทั้งผลักดันให้ไต้หวันเป็นประเทศแรกในเอเชียที่รัฐสภาผ่านกฎหมายสนับสนุนการแต่งงานของชุมชนเพศหลากหลายเมื่อ 17 พฤษภาคม 2019 (อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง) ในขณะที่รัฐบาลปักกิ่งดำเนินนโยบายกดดันรัฐบาลไทเปทั้งความพยายามโดดเดี่ยวทางการทูตและเวทีระหว่างประเทศ รวมทั้งการฝึกซ้อมทางทหารใกล้ช่องแคบไต้หวัน นอกจากนี้ยังมีข่าวจีนแผ่นดินใหญ่แผ่อิทธิพลแทรกแซงการเมืองไต้หวัน รวมทั้งกระแสประท้วงฮ่องกงที่ส่งผลต่อผู้ลงคะแนนเลือกตั้งไต้หวันอีกด้วย

ส่วนผลการเลือกตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติหยวนของไต้หวัน ซึ่งเป็นการเลือกตั้งสมัยที่ 10 ชิงที่นั่งทั้งหมด 113 ที่นั่ง ประกอบด้วยเลือกตั้งแบ่งเขต 73 ที่นั่ง เขตเลือกตั้งชนพื้นเมือง 6 ที่นั่ง และบัญชีรายชื่อระดับประเทศ 34 ที่นั่ง โดยผลการเลือกตั้งไม่เป็นทางการ (11 ม.ค.) พรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า DPP ได้ ส.ส. 61 ที่นั่ง โดยที่นั่งลดลงเล็กน้อยแต่ยังครองเสียงข้างมาก พรรคก๊กมินตั๋ง KMT ได้ 38 ที่นั่ง ขณะที่พรรคแนวทางใหม่อย่าง พรรคประชาชนไต้หวัน (Taiwan People's) นำโดยเกอเวิ่นเจ้อ หรือ กอบุนเตียด นายกเทศมนตรีกรุงไทเป ได้ ส.ส. 5 ที่นั่ง ที่นั่งทั้งหมดของพรรคได้จากระบบบัญชีรายชื่อ (อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง) ส่วนพรรคพลังใหม่ (New Power) ที่นำโดยเฟรดดี ลิ้ม และคนรุ่นใหม่ซึ่งเติบโตมาจากขบวนการดอกทานตะวัน และมีจุดยืนเรียกร้องเอกราชไต้หวัน ได้ ส.ส. 3 ที่นั่ง

ในรายงานของเว็บไซต์ SCMP ของฮ่องกง ยังวิเคราะห์ว่าการหาเสียงของไช่อิงเหวินได้แรงหนุนเพราะเธอส่งสัญญาณว่าไต้หวันต้องได้รับการปกป้องจากแรงกดดันของปักกิ่ง นอกจานกี้ไช่อิงเหวินยังได้ประโยชน์ จากการที่ หานกว๋ออี๋ คู่แข่งจากพรรคก๊กมินตั๋ง มีภาพลักษณ์เป็นคู่ท้าชิงตำแหน่งซึ่งเป็นที่ชื่นชอบของรัฐบาลปักกิ่ง นอกจากนี้ยังมีความไม่เป็นเอกภาพเกิดขึ้นในพรรคก๊กมินตั๋งด้วย

แกนนำพรรคก๊กมินตั๋งลาออก
หานกว๋อหวียอมรับพยายามยังไม่พอ

โดยหลังทราบผลการเลือกตั้งที่พรรคก๊กมินตั๋งแพ้ทั้งการเลือกตั้งประธานาธิบดีและสภานิติบัญญัติไต้หวัน ทำให้หัวหน้าพรรคก๊กมินตั๋ง หวูเตินอี้ และผู้นำพรรคระดับสูงหลายรายประกาศลาออกเพื่อแสดงความรับผิดชอบ โดยจะมีผลตั้งแต่สัปดาห์หน้า

สำหรับหานกว๋อหวี จากพรรคก๊กมินตั๋ง เป็นผู้นำที่ได้รับความนิยมคนหนึ่ง หลังจากที่เขาพลิกชนะคู่แข่งจากพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า ในเลือกตั้งนายกเทศมนตรีนครเกาสงเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2018 โดยเป็นคนเรียกร้องให้ลดความตึงเครียดต่อแผ่นดินใหญ่และเร่งเครื่องเศรษฐกิจไต้หวัน โดยหลังจากพ่ายแพ้การเลือกตั้งประธานาธิบดีเขาจะกลับไปทำหน้าที่นายกเทศมนตรีนครเกาสงต่อ "ผมยังพยายามไม่พอ และผมทำให้พวกคุณผิดหวัง" เขากล่าวกับผู้สนับสนุน

ไช่อิงเหวินแถลงชัยชนะ ระบุโลกได้เห็นแล้วไต้หวันรักชาติและวิถีประชาธิปไตย

ในการแถลงข่าวหลังทราบผลเลือกตั้ง ในเวลาประมาณ 21.00 น. ตามเวลาท้องถิ่นซึ่งเร็วกว่าประเทศไทย 1 ชั่วโมง ไช่อิงเหวิน ว่าที่ประธานาธิบดีหญิงสมัยที่ 2 จากพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า DPP ได้กล่าวขอบคุณทุกคนที่ออกมาลงคะแนน "เพราะไม่ว่าจะเลือกใครก็ตาม การออกมาเลือกตั้งเป็นการทำให้คุณค่าประชาธิปไตยเกิดผลในทางปฏิบัติ การเลือกตั้งประธานาธิบดีไต้หวันในแต่ละครั้งได้ทำให้โลกเห็นว่าประชาชนไต้หวันรักในวิถีทางประชาธิปไตยเพียงไร และเรารักในประเทศของเรา "สาธารณรัฐจีน" ไต้หวัน"

ไช่อิงเหวินกล่าวยังขอบคุณคู่แข่งประธานาธิบดีและรองประธานาธิบดีจากพรรคก๊กมินตั๋ง คือ หานกว๋อหวี และจางซานเฉิง ที่ร่วมเดินในเส้นทางประชาธิปไตยร่วมกัน และพร้อมรับคำวิจารณ์จากพรรคคู่แข่งไปปรับปรุงการทำงานสมัยหน้า และหวังว่าจะมีโอกาสร่วมมือกับพรรคก๊กมินตั๋งในอนาคต

ไช่อิงเหวินกล่าวด้วยว่า ผลการเลือกตั้งที่พรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าชนะทั้งการเลือกตั้งประธานาธิบดี และครองเสียงข้างมากในสภานิติบัญญัติไต้หวัน แปลว่า 4 ปีที่ผ่านมานี้งานบริหารและนิติบัญญัติดำเนินมาในทิศทางที่ถูกต้อง ไช่อิงเหวินให้คำมั่นว่าจะทำงานให้ดีขึ้นกว่าเดิม และดำเนินนโยบายที่ยังไม่บรรลุผลสำเร็จ จะทำให้ประเทศดีขึ้น ดูแลคนทุกกลุ่มในสังคม มีสาธารณูปโภคที่ครอบคลุม ทำให้เศรษฐกิจแข่งขันได้ มีการจ้างงานและการศึกษาในระดับสากล จะตระหนักเสมอว่ารัฐบาลจะต้องมือสะอาด แข่งขันได้ และมีประสิทธิภาพ และให้คำมั่นว่าจะต้องลดระดับช่องว่างทางรายได้ จะทำให้ประเทศปลอดภัย และปกป้องอธิปไตยของประเทศ

ไช่อิงเหวินกล่าวด้วยว่า การเลือกตั้งครั้งนี้ได้แสดงให้เห็นว่า ประชาชนไต้หวันตั้งความหวังให้ประชาคมระหว่างประเทศ จะเป็นพยานต่อการยึดมั่นในประชาธิปไตยของชาวไต้หวัน และจะเคารพในอัตลักษณ์ของไต้หวัน และหวังให้ไต้หวันได้รับโอกาสที่ยุติธรรมในการมีส่วนร่วมในกิจการระหว่างประเทศ และสาธารณรัฐจีน "ไต้หวัน" เป็นสมาชิกซึ่งขาดไม่ได้ของประชาคมระหว่างประเทศ หวังให้นานาชาติปฏิบัติต่อไต้หวันอย่าง "เพื่อนมิตร" ไม่ใช่ "ประเด็น" 

ไชอิงเหวินยังกล่าวด้วยว่า "เมื่ออธิปไตยและประชาธิปไตยถูกคุกคาม ประชาชนไต้หวันจะส่งเสียงเจตจำนงของตนดังเสียยิ่งกว่าเดิม"

ไช่อิงเหวินยังหวังว่ารัฐบาลปักกิ่งจะเข้าใจถึงไต้หวันที่มีประชาธิปไตย และรัฐบาลประชาธิปไตยที่มาจากการเลือกตั้ง และจะไม่นำไปสู่การข่มขู่คุกคาม นอกจากนี้ยังหวังว่าความสัมพันธ์ระหว่าง 2 ฟากฝั่งช่องแคบไต้หวันจะอยู่บนพื้นฐานของ "สันติภาพ, ความเท่าเทียม, ประชาธิปไตย และการสนทนา"

ในสุนทรพจน์ของไช่อิงเหวินไม่ได้กล่าวถึงการประท้วงในฮ่องกง แต่ตอนหนึ่งเธอกล่าวว่า "เชื่อว่าเพื่อนในฮ่องกงก็รู้สึกดีใจ (กับผลการเลือกตั้ง)"

ในรายงานของ SCMP ระบุด้วยว่า ในการชุมนุมฟังผลเลือกตั้งหน้าที่ทำการพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า DPP ซึ่งมีการฉายภาพบนจอฉายด้วย ช่วงหนึ่งบนจอฉายจับภาพไปยังคนๆ หนึ่งในฝูงชนที่ถือธงดำเขียนข้อความเป็นคำขวัญว่า "ปลดปล่อยฮ่องกง, การปฏิวัติในยุคสมัยของเรา" จากนั้นพิธีกรบนเวทีได้กล่าวขอบคุณผู้สนับสนุนพรรคที่มาจากฮ่องกง พร้อมอ่านคำขวัญดังกล่าว จากนั้นชาวฮ่องกงในฝูงชนได้ตะโกนตอบกลับมาด้วยคำขวัญ "ปลดปล่อยฮ่องกง, การปฏิวัติในยุคสมัยของเรา" อีกหลายครั้งโดยมีฝูงชนชาวไต้หวันร่วมตะโกนกลับมาด้วย

จีนต่อต้านความพยายามแบ่งแยกประเทศ

ด้านปฏิกิริยาจากจีน หม่าเซียงกวง โฆษกของสำนักงานกิจการไต้หวันของรัฐบาลจีนปักกิ่ง ออกแถลงการณ์เมื่อคืนวันเสาร์ระบุว่า สาธารณรัฐประชาชนจีนยืนหยัดหลักการจีนเดียวและการรวมชาติอย่างสันติ ภายใต้รูปแบบหนึ่งประเทศสองระบบ นอกจากนี้ยังต่อต้านความพยายามใดๆ ที่จะแบ่งแยกประเทศ เขาระบุด้วยว่าต้องการทำงานร่วมกับเพื่อนร่วมชาติชาวไต้หวันเพื่อผลักดันการพัฒนาสองฟากฝั่งช่องแคบไต้หวันและการรวมชาติอย่างสันติ

แปลและเรียบเรียงจาก

Taiwan elections: Tsai Ing-wen re-elected as president as rival Han Kuo-yu concedes defeat, SCMP, Published: 8:15 pm, 11 Jan, 2020

In Full: Tsai Ing-wen's victory speech, as she wins second term as Taiwan president, YouTube/HKFP, 11 Jan 2020

2020 Taiwanese legislative election, Wikipedia (เข้าถึงเมื่อ 11 มกราคม 2020)

2020 Taiwanese presidential election, Wikpedia (เข้าถึงเมื่อ 11 มกราคม 2020)