ประชาชนที่รอฟัง ปิยบุตร แสงกนกกุล อภิปรายไม่ไว้วางใจ "ศรีธนญชัยรอดช่อง" นัดดวลเดือดของ 2 มือกฎหมาย ซึ่งน่าจะต้องจารึกไว้ในประวัติศาสตร์กฎหมายไทย กลับกลายเป็นต้องลุ้นยกแรกเสียก่อนว่า 3 วันก่อนหน้า ศาลรัฐธรรมนูญจะยุบพรรคอนาคตใหม่หรือไม่

พูดภาษาปิยบุตรคือ นิติราษฎร์ VS เนติบริกร ต้องรอ "นิติสงคราม" ตีระฆังก่อนว่าจะได้ซดกันหรือไม่

พรรคการเมืองที่ได้คะแนนเสียงจากประชาชน 6.3 ล้านคน ได้ ส.ส. 81 คน จะถูกตัดโอกาสไม่ได้ร่วมอภิปรายไม่ไว้วางใจครั้งแรกในรอบ 6 ปี? แม้ ส.ส.ยังอยู่ ยังทำหน้าที่ได้ แต่ก็ไม่สามารถประกาศชื่อ "อนาคตใหม่"

พูดอย่างนี้ไม่ใช่กดดันศาล เพราะไม่ได้ฟันธงว่ายุบพรรคแหง แต่สามารถสมมติ Scenario ทั้งสองทาง ว่าจะเกิดอะไรขึ้น ถ้ายุบพรรค หรือไม่ยุบ เมื่อกำหนดวันวินิจฉัยก่อนอภิปรายไม่ไว้วางใจพอดี

ด้วยอำนาจศาล ท่านกำหนดวันวินิจฉัยตามกระบวนการ "ความล่าช้าคือความอยุติธรรมอย่างหนึ่ง" ใครก็ต่อว่าท่านไม่ได้ ที่ให้ลุ้นก่อนอภิปราย 3 วัน แต่ขณะเดียวกัน ก็ปฏิเสธไม่ได้ ว่ายุบหรือไม่ยุบ ย่อมส่งผลต่อการอภิปราย ต่อสถานการณ์การเมือง เสถียรภาพรัฐบาล

Scenario ด้านร้าย ก็มีคนมองว่า ยุบแหง เพราะครั้งที่แล้วปล่อยคดีอิลลูมินาติ ให้มองว่าศาลไม่ได้มีอคติ ไม่ได้ตั้งธง คราวนี้แหละ ของจริง ยุบพรรค ตัดสิทธิ 10 กรรมการบริหาร ปิยบุตร-ช่อ ตกเก้าอี้ ส.ส.กระเจิงไปอยู่พรรคกรณ์ อภิปรายไม่ไว้วางใจกร่อย ตู่ลอยลำ จะอีกกี่ #รัฐบาลเฮงซวย ก็อยู่นานแปดปี

แหม่ มองอย่างนั้น นอกจากหมิ่นศาล แล้วยังหมิ่นพลังประชาธิปไตย พลังทางสังคม สถานการณ์ควบคุมง่ายปานนั้นเชียว

ยุบพรรคอนาคตใหม่ ไม่ได้แปลว่าในทางการเมืองเอาอยู่ ตรงกันข้ามอาจยิ่งร้อนแรง ยิ่งถูกต่อต้าน ปะทุความไม่พอใจที่จะไปสู่จุดไหนก็ยังเดาไม่ได้

ในทางกฎหมาย ศาลก็ต้องมีเหตุผล ถ้าจะยุบพรรคโดยไม่เปิดไต่สวน ทั้งที่คำร้องของ กกต.มีข้อกังขา ถูกสังคมวิจารณ์อื้ออึงว่า ยื่นยุบพรรคได้อย่างไร ในเมื่อการยื่นตรวจสอบพรรคอนาคตใหม่ เริ่มต้นจากประเด็นว่า หัวหน้าพรรคให้กู้เงินได้หรือไม่ นักกฎหมายถกเถียงกันในมาตรา 62 พรรคการเมืองกู้เงินได้หรือไม่ การยื่นเอาผิดก็เป็นไปตามมาตรา 66

แต่จู่ๆ กกต.ไพล่ไปยื่นยุบพรรคโดยใช้มาตรา 72 "รับบริจาคโดยรู้หรือควรจะรู้ว่าได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือมีเหตุอันควรสงสัยว่ามีแหล่งที่มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย" ซึ่งหมายถึงเงินที่ได้มาจากการค้ายาเสพติด ทุจริตคอร์รัปชั่น หวยบ่อนซ่อง อะไรเหล่านั้น

โดยขั้นตอนของ กกต.ก็เป็นปัญหา เพราะพรรคอนาคตใหม่แฉว่า กรรมการสืบสวนสอบสวนของ กกต.2 ชุดให้ยกคำร้อง อีกชุดแม้เสียงข้างมาก 3-2 ให้เอาผิด ก็ไม่ได้เสนอให้ยุบพรรค แต่ กกต.กลับมีมติ 5-2 ให้ยุบ

หากเปิดไต่สวน สาธารณชนก็จะได้เห็นสำนวน ข้อกล่าวหา คำให้การพยาน 17 ปาก ซึ่งรวมทั้งเจ้าหน้าที่ กกต.ที่ให้ยกคำร้อง ทั้งยังอาจได้รู้ว่า กกต.เสียงข้างน้อย 2 คนเป็นใคร ให้เหตุผลอย่างไร (หรือถ้าเรียกธนาธรมาให้การ แล้วตอบไม่ดี อนาคตใหม่ก็อาการหนัก)

แต่ศาลจะวินิจฉัยโดยไม่เปิดไต่สวน ซึ่งถ้ายุบพรรค ตุลาการก็จะต้องมีคำอธิบายที่กระจ่าง ต่อข้อกังขาเหล่านี้ ทั้งทางกฎหมายและกระบวนการ ของ กกต. ในการกระโดดข้ามมาตรา เปลี่ยนข้อกล่าวหาโดยไม่ให้โอกาสแก้ต่าง

บางคนเลยมองอีกด้าน ว่าอาจเป็นอย่างคดีอิลลูมินาติ คือเมื่อไม่เปิดไต่สวน ศาลก็อาจยกคำร้อง เพียงแต่ Lawfare ที่ผ่านมาทำให้หวาดผวา จึงมิกล้าโลกสวย

ศาลจะวินิจฉัยอย่างไร ก็รอดูเหตุผล ซึ่งแม้ห้ามหมิ่นห้ามละเมิด แต่ห้ามสังคมถกเถียงไม่ได้ ผลทางการเมืองก็จะมี 2 Scenario คือการเมืองที่ยังมีอนาคตใหม่กับไม่มีอนาคตใหม่ ส่งผลฉับพลันทันด่วน ในการอภิปรายไม่ไว้วางใจที่จะเกิดขึ้นถัดไป 3 วัน

ถ้ายุบพรรค รัฐบาลลอยลำ? จริงหรือ ยังไงก็ยกมือชนะอยู่แล้ว แค่ศึกซักฟอกจะกร่อยเพราะฝ่ายค้านขาดขุนพลอนาคตใหม่ แต่ในทางตรงข้าม ความไม่พอใจจะระเบิดรุนแรง ไม่ใช่เพียงความไม่พอใจต่อรัฐบาล แต่เป็นความไม่พอใจต่อระบอบรัฐธรรมนูญ 2560 เครือข่ายอำนาจอนุรักษนิยม รัฐราชการ ทหาร วุฒิสภา องค์กรอิสระ

ความไม่พอใจนี้จะพุ่งเป้าไปที่ประยุทธ์ ตัวแทนของระบอบ อารมณ์ทางการเมืองจะมุ่งเอาประยุทธ์ลงให้ได้ ทลายระบอบนี้ให้ได้ แม้ไม่ง่ายที่จะเกิดแบบ 14 ตุลา พฤษภาทมิฬ แต่ก็จะยิ่งเร่งสถานการณ์ให้ใกล้จุดเดือด ในภาวะที่ประชาชนกำลังเสื่อมศรัทธา

ในทางตรงข้าม ถ้าไม่ยุบอนาคตใหม่ ก็ไม่ได้บอกว่าจะสถานการณ์ดีขึ้น แต่ยังพอลากถูปะทะปะทัง ยังดึงพลังต้านไว้ในระบอบรัฐสภา แล้วแก้สถานการณ์ไปทีละเปลาะ

นั่นคือ 2 Scenario ซึ่งยังไม่สามารถไว้วางใจได้ว่า จะประคองกันไปอย่างมีสติ

ที่มา: ข่าวสดออนไลน์ www.khaosod.co.th/politics/news_3538767