สก็อตแลนด์กำลังจะกลายเป็นประเทศแรกของโลกที่ผ้าอนามัยฟรี

สก็อตแลนด์เตรียมเป็นประเทศแรกของโลกที่ทำให้ผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับประจำเดือน เช่น ผ้าอนามัย กลายเป็นของฟรีสำหรับผู้มีเพศกำเนิดหญิงทุกคน จากที่เดิมทีผลิตภัณฑ์เหล่านี้ก็มีแจกฟรีในสถานศึกษาระดับไฮสคูล วิทยาลัย และมหาวิทยาลัยมาก่อน


ที่มาภาพประกอบ: Marco Verch (CC BY 2.0)

ในรัฐสภาสก็อตแลนด์ มีการผ่านร่างกฎหมายให้ผ้าอนามัยทั้งแบบแผ่นและแบบสอดกลายเป็นของฟรี ซึ่งจะทำให้สก็อตแลนด์กลายเป็นประเทศแรกของโลกที่ทำให้ผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับประจำเดือนเป็นของฟรี แก้ไขปัญหา "ความยากจนที่มาจากประจำเดือน" ได้

โมนิกา เลนนอน ส.ส. ที่เป้นคนเสนอร่างกฎหมายนี้กล่าวว่าเธอดีใจที่ได้รับการสนับสนุนจากทั่วสก็อตแลนด์ ทั้งจากกลุ่มองค์กรภาคประชาสังคม รวมถึงบุคคลทั่วไปที่เผชิญกับความยากจนเพราะค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับประจำเดือน และคนที่รู้ถึงความยากลำบากเมื่อไม่มีผลิตภัณฑ์เหล่านี้ในยามที่ต้องการใช้

สภาสก็อตแลนด์ผ่านร่างกฎหมายเหล่านี้ด้วยคะแนนเสียงสนับสนุน 112 เสียง ไม่มีคะแนนเสียงคัดค้าน และมีงดลงคะแนนหนึ่งเสียง อย่างไรก็ตามร่างกฎหมายนี้อาจจะต้องผ่านด่านอุปสรรคบางอย่างก่อนถึงจะมีการประกาศบังคับใช้ได้ โดยที่หนึ่งในอุปสรรคที่ว่าคือการที่รัฐบาลอาจจะต้องมีค่าใช้จ่ายต่อปีราว 31 ล้านดอลลาร์ (ราว 978 ล้านบาท)

มีการเก็บภาษีสินค้าผ้าอนามัยในอังกฤษร้อยละ 5 เพราะอังกฤษจำต้องทำตามกฎของสหภาพยุโรปที่ระบุว่าผ้าอนามัยเป็น "สินค้าฟุ่มเฟือย" ซึ่งทางสหภาพยุโรปให้สัญญาว่าจะยกเลิกภาษีสินค้านี้ในปี 2565 ที่จะถึงนี้ โดยในปีที่แล้วกระทรวงประชาสังคมของอังกฤษบอกว่ามีการนำภาษีส่วนหนึ่งที่เก็บได้จากผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับประจำเดือนให้กลายเป็นเงินการกุศลสำหรับประเด็นผู้หญิง

ผู้หญิงราวร้อยละ 10 ในอังกฤษไม่มีเงินมากพอที่จะซื้อผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับประจำเดือนมาใช้ได้ และมีจำนวนร้อยละ 19 ที่ต้องใช้วิธีหาสิ่งอื่นมาทดแทนเช่นผ้าขี้ริ้ว, กระดาษหนังสือพิมพ์ และกระดาษชำระมาใช้แทน เพราะผ้าอนามัยมีราคาสูง

การทำให้ผ้าอนามัยฟรีนี้ยังมีเป้าหมายต่อสู้กับวัฒนธรรมความเงียบและการตีตราทำให้รู้สึกแย่เกี่ยวกับการพูดถึงประจำเดือนด้วย เพราะการหลีกเลี่ยงพูดถึงประจำเดือนนี้ส่งผลกระทบต่อทั้งทางสุขภาพกาย สุขภาพจิต และสุขภาวะทางเพศของผู้มีประจำเดือน เคยมีผลสำรวจระบุว่าผู้มีเพศกำเนิดหญิงอายุ 14 ถึง 21 ในอังกฤษต่างก็อายที่จะพูดถึงประจำเดือน

ทั้งนี้ในเดือน ม.ค. ที่ผ่านมาก็เคยมีเหตุการณ์ที่ซูเปอร์มาร์เก็ตแปะข้อความไว้ตามชั้ยวางผ้าอนามัยห้ามไม่ให้มีการขโมย ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากกลุ่มผู้หญิงที่วิจารณ์ว่าการกระทำนี้กลายเป็นการตีตราคนที่ไม่มีเงินมากพอจะหาซื้อผลิตภัณฑ์ได้

แมนดู รีด หัวหน้าพรรคเพื่อความเท่าเทียมของสตรีในอังกฤษกล่าวว่า การที่ผ้าอนามัยมีราคาสูงทำให้เกิดปัญหาความยากจนที่เกี่ยวกับประจำเดือน นอกจากนี้นโยบายรัดเข็มขัดตัดงบประมาณสวัสดิการของประชาชนยังทำให้ผู้มีเพศกำเนิดหญิงจำนวนมากถูกบีบให้อยู่ในสภานการณ์ย่ำแย่ทางการเงิน หลายคนถูกบีบให้ต้องใช้ของอื่นทดแทน หรือจำเป็นต้องขโมย หรือใช้ชีวิตต่อไปโดยไม่มีสิ่งจำเป็นขั้นพื้นฐานอย่างผ้าอนามัย

เรียบเรียงจาก
Scotland Set to Be First Country to Provide Free Pads and Tampons, The New York Times, 27-02-2020

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท