ใบตองแห้ง: สู้ไวรัสใต้ ‘รัฐบิดา’

ไวรัสระบาดโลก โควิด-19 ทำให้เศรษฐกิจการเมืองหยุดชะงัก ประชาชนต้องพึ่งอำนาจรัฐ ทั้งมาตรการควบคุมโรค และช่วยเหลือปากท้อง

เป็นเช่นนี้ทั้งโลก จนทำให้รัฐอำนาจนิยมยิ่งดูโดดเด่น เช่น จีนเป็นที่ยกย่องชื่นชม (แม้ถูกกังขาปกปิดข้อมูล) อินเดียให้ตำรวจไล่ตีคนออกจากบ้าน ดูเตอร์เต้สั่งยิงได้เลย ขณะที่ชาติประชาธิปไตยตะวันตก ธีรยุทธ บุญมี ชี้ว่ามีปัญหาวัฒนธรรม ประชาชนมีความเป็นปัจเจก มั่นใจตัวเอง ไม่คล้อยตามผู้อื่นง่ายๆ กลุ่มยุโรปใต้รักความสนุกสนาน การติดเชื้อจึงเพิ่มทะยาน

แหม่ เยอรมัน เกาหลีใต้ ที่จัดการได้ดี ก็เป็นชาติประชาธิปไตยลำดับต้นๆ

สำหรับประเทศที่ไม่ชอบให้ประชาชนมั่นใจตัวเอง แน่ละ แม้มีคนจำนวนมากไม่พอใจรัฐบาล แต่เมื่อเกิดวิกฤต ก็จำเป็นต้องให้รัฐใช้อำนาจควบคุมโรค ซึ่งช่วงแรก รัฐบาลทำงานไม่เป็นเอกภาพ ไม่มีประสิทธิภาพ จนโดนด่าขรม "รัฐล้มเหลว" ควรจะสกัดกั้นนักท่องเที่ยวต่างชาติ ก็ไม่ทำ ควรจัดพื้นที่ให้คนไทยกลับจากต่างประเทศกักตัว ก็ไม่ทำ สั่งงดกิจกรรม เวทีทหารก็ยังจัดมวย สั่งควบคุมหน้ากากอนามัย ก็เกิดการกักตุน

ครั้นไวรัสแพร่ระบาด ระดับ 2.9999 ก็ประดังใช้อำนาจควบคุม แต่มาทีละอย่าง เช่น ใช้คำสั่งผู้ว่าฯ กทม. ปิดห้างปิดสถานที่เสี่ยง พอคนทะลักกลับต่างจังหวัด ค่อยสั่งสกัดการเดินทาง พอโวยว่าคนต้องกลับบ้านเพราะไม่มีกิน จึงออกมาตรการ "เราไม่ทิ้งกัน" ซาบซึ้งจัง มีบุญคุณอีกต่างหาก

ภายใต้บรรยากาศหวาดกลัว ซึ่งเกิดจากความล้มเหลวของรัฐ ประชาชนกลัวรัฐเอาไม่อยู่ รัฐบาลก็เลยประกาศ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน รวบอำนาจไปไว้ในมือผู้นำ กึ่งย้อนยุครัฐประหาร แต่เป็นอำนาจที่ใช้ไม่ออก เพราะไม่จำเป็น อำนาจจับกุม อำนาจทหาร ทำอะไรไวรัสไม่ได้ ทำได้แค่ล้างถนน ศูนย์ฉุกเฉินก็ทำได้แค่เรียกร้องประชาชน "อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ"

ไปๆ มาๆ ก็หงุดหงิด ส่งทหารไปนั่งนับแล้วบอกว่าประชาชนยังลดการเดินทางไม่พอ ขู่หยุดขนส่งสาธารณะ อ้าว ก็ไม่ได้สั่งหยุดงาน คนก็ยังต้องทำมาหากิน กลายเป็นคนจำเป็นต้องออกจากบ้านไปทำมาหากิน ไม่ยอมทำเพื่อชาติ

สุดท้ายก็ประกาศจับไวรัสตอนกลางคืน ทั้งที่วิษณุบอกว่า โรคไม่เลือกเวลา แต่อ้างว่ายังมีวัยรุ่นสังสรรค์ โจ๋แว้นเพ่นพ่าน ถ้ายังหยุดไม่ได้จะเคอร์ฟิว 24 ชั่วโมง

เข้าสูตรเดิม ประชาชนไม่รู้จักดูแลตัวเอง ไม่รักษาสุขภาพ สุขภาพนำเสรีภาพŽ เข้าระบอบเดิม ที่ปกครองมา 6 ปี คือ "รัฐเป็นบิดา" ยึดอำนาจเข้ามาสอนสั่ง ประชาชนเป็นเด็กโง่ ต้องให้ผู้นำควบคุมความประพฤติ แต่ปัญหาที่เกิดจากรัฐล้มเหลวไม่พูดถึง พอรวบอำนาจก็กลับมาเป็นบิดา

ทั้งที่การควบคุมโรคได้ผล ก็มาจากประชาชน 99.99% มีจิตสำนึก ดูแลป้องกันตนเอง หลังจากเรียกร้องรัฐบาลมาตั้งนานไม่ได้ผล หาซื้อหน้ากากเอง ซื้อเจลล้างมือเอง ช่วยกันบริจาคเงินให้โรงพยาบาล

ซ้ำยังเป็นตลกร้าย หน้ากากอนามัย ประชาชนเรียกร้องมาตั้งนาน ให้รัฐจัดหาให้เพียงพอ แต่พอรัฐใช้อำนาจ ผู้ว่าฯ บางจังหวัดก็บังคับใส่หน้ากาก ไม่งั้นจับปรับ แปลงสิ่งที่ประชาชนเรียกร้องด้วยจิตสำนึก ให้เป็นอำนาจจับผิดของเจ้าหน้าที่

มองขึ้นมาอีกระดับ ก็ยิ่งตลก รัฐไทยแยกร่างเป็น "จังหวัดใครจังหวัดมัน" ตั้งแต่เมื่อไหร่ เพราะผู้ว่าฯ แต่ละจังหวัด ออกคำสั่งไปคนละทาง ยังกับถือกฎหมายคนละฉบับ หรือออกกฎหมายเองได้

กรณีปิดจังหวัด ปิดเส้นทาง พอเข้าใจ บางพื้นที่ระบาดหนัก (แม้อดสงสัยไม่ได้ ถ้าโคราชปิดบ้าง คนอีสานจะเดินทางอย่างไร) แต่กรณีบังคับใส่หน้ากาก มี 3 จังหวัด ซึ่งสถานการณ์โรคระบาดแตกต่างกัน คำสั่งก็แตกต่างกัน กำหนดโทษบ้าง ไม่กำหนดบ้าง

บางจังหวัดสั่งปิดร้านสะดวกซื้อ แล้วจังหวัดอื่นก็ทำตาม บางจังหวัดห้ามขายเหล้าเบียร์ แล้วจังหวัดอื่นก็เอาอย่าง เหมือนกลัวน้อยหน้ากัน โดยอ้างวัยรุ่นมั่วสุม ละเมิดเสรีภาพของคนจำนวนมากที่จะซื้อเบียร์มานั่งกินแก้เซ็งระหว่างอยู่บ้านช่วยชาติ

บางจังหวัดหนักกว่า ห้ามรถเร่ตระเวนขายของ รถเร่แพร่เชื้อ? ทำลายการทำมาหากินของคนเล็กคนน้อยจำนวนมาก

เรื่องประหลาดคือรัฐบาลก็เฉย ปล่อยให้ออกคำสั่งแตกต่างกัน ไม่เห็นเป็นเรื่องผิดปกติ ทั้งที่บางเรื่องเช่นบังคับใส่หน้ากาก ห้ามขายเหล้าเบียร์ จะทำไม่ทำก็ต้องเป็นมาตรฐานเดียวกัน ไม่ใช่ปล่อยให้ผู้ว่าฯ ประชันขันแข่ง ใครไม่ทำก็กลัวไม่มีผลงาน

บางคนถามว่านี่เรากลายเป็นจังหวัดปกครองตนเองแล้วหรือ ไม่ใช่หรอก "รัฐบิดา" ย้อนยุคกลับไปเป็น "ระบอบพ่อเมือง" ต่างหาก มหาดไทยฟื้นอำนาจ "พ่อปกครองลูก" ทั้งที่ไม่ใช่พ่อ เป็นแค่ข้าราชการ อ้างความหวังดีในสถานการณ์โรคระบาด ใช้อำนาจเกินเลยอย่างไรก็ได้ โดยไม่ต้องรับผิดชอบ เพราะเดี๋ยวก็ย้ายเดี๋ยวก็เกษียณ

ไม่ได้ต่างจากรัฐตัวพ่อ บริหารประเทศด้วยการออกคำสั่งแล้วโทษประชาชนไม่เชื่อฟัง

 

ที่มา: ข่าวสดออนไลน์ www.khaosod.co.th/hot-topics/news_3892853

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท