บอกให้เขาเห็นความแตกต่างของหนังสือ
มากกว่าการเพียรท่องจำ
ขณะเขาสอบได้ลำดับสุดท้ายของห้อง

บอกเขาให้เขียนเรียงความ
ถึงหมู่บ้านและภูมิลำเนาที่เกิด
มากกว่าการพลิกหาแม่น้ำอีกซีกโลก
ขณะผู้คนกำลังอพยพออกจากหมู่บ้าน

บอกเขาให้พูดภาษาขแมร์
ถึงแม้จะเรียนในคาบภาษาไทย
ให้เขาเห็นกายภาพของพ่อ
ก่อนเขาจะอับอายต่อหน้าฝูงชน

บอกให้เขาเห็นใจเด็กหลังห้อง
และคุณสมบัติพิเศษ
นอกจากความสั่นตระหนก
จงคลี่หน้ากระดาษว่าเขาวาดสิ่งใด
ขณะไม่มีโอกาสได้บอกเล่า

บอกให้เขารักเพื่อนที่ต่ำต้อย
ขณะมองดูปลายเฆมเสียดฟ้า
บอกเขาให้อ่อนโยนมากกว่ากฎระเบียบและข้อบังคับ
หากความผิดที่เขาสารภาพ
คือการแอบวาดรูปนกสักตัว
ที่หลุดออกจากกรง

บอกเขารู้สึกและเห็นใจใครสักคน
บอกให้เขาอย่าดูหมิ่นความจนยาก
หากการประทังชีวิตแต่ละมื้อ
ของคนเร่ร่อนที่สิ้นเนื้อประดาตัว
ในเส้นบรรทัดกระดูกสันหลังบิดงอ
ของขอทานให้อ่อนน้อมถ่อมตน
ขณะท่องอาขยานทีกึกก้องในใจ

บอกให้เขาอย่าเคร่งครัด
กับกฏเกณฑ์ศีลธรรม
ของมหาศาสดาโลก
ขณะสวดมนต์จงภาวนา
ถึงองคุลีมาลและพระเทวทัต

บอกให้เขาละทิ้งเหตุผลวิทยาศาสตร์
จงเช็ดน้ำตาของนิวตัน
หากวัตถุใดมิอาจกลับมา
ด้วยแรงโน้มถ่วงอีกครั้ง

บอกให้เขาจงโดดเดี่ยว
ถึงแม้มนุษย์จะร่วมกันเป็นสังคม
ปล่อยให้เขาโลดแล่น
เหมือนหมาป่า
ที่ไม่เคยมีจ่าฝูงโดยไม่หวาดกลัว
แสงดวงจันทร์

จงบอกเขาถึงประวัติศาสตร์สักหน้า
ในท่อนจันทร์ที่ไม่ฟั่นเฟือน
ถูกสำเร็จโทษด้วยข้อหาวิปลาส
ก่อนรัตนโกสินทรศก

บอกเขาสักครั้งว่า..