'ก้าวไกล' ยื่นร่าง พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของสาธารณะ บนหลักต้องเปิดเผยต่อสาธารณะโดยไม่ต้องร้องขอ 

'ก้าวไกล' ยื่นแล้วร่าง พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของสาธารณะ ชี้ จะผลิกโฉมประเทศไทย และตรงตามหลักการ open data ข้อมูลข่าวสารของราชการ ที่ไม่ใช่ข้อมูลความลับและไม่ใช่ข้อมูลส่วนบุคคล จะเป็นข้อมูลข่าวสารสาธารณะ จำเป็นต้องเปิดเผยต่อสาธารณะโดยไม่ต้องร้องขอ 

24 ก.ย.2563 ทีมสื่อพรรคก้าวไกล รายงานว่า วันนี้ ที่อาคารรัฐสภา วรภพ วิริยะโรจน์ ส.ส.บัญชีรายชื่อ และปดิพัทธ์ สันติภาดา ส.ส.เขต 1 จังหวัดพิษณุโลก พรรคก้าวไกล ในฐานะประธานกรรมาธิการพัฒนาการเมือง การสื่อสารมวลชนและการมีส่วนร่วมของประชาชน พร้อมทั้ง ไกลก้อง ไวทยการ รองประธานคณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาร่างกฎหมายเพื่อเพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาชน ได้ร่วมแถลงข่าวว่า ทางพรรคก้าวไกลได้มีการยื่น ร่าง พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารสารธารณะ ต่อสภาผู้แทนราษฎรเพื่อนำเข้าสู่กระบวนการแก้ไขเปลี่ยนแปลงกฎหมาย

วรภพ กล่าวว่า เดิมกฎหมายเรื่องนี้ถูกเรียกว่า ‘พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2540’ แต่ร่าง พ.ร.บ.ฉบับใหม่ที่พรรคก้าวไกลยื่นต่อสภาผู้แทนราษฎรจะใช้ชื่อว่า ‘ร่าง พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของสาธารณะ’ นอกจากชื่อที่มีความก้าวหน้าขึ้นแล้ว ยังได้สะท้อนเจตนารมณ์ที่ว่า ข้อมูลเป็นของสาธารณะ :ซึ่งจะสามารถป้องปรามการทุจริตคอร์รัปชันและลดอำนาจดุลพินิจของข้าราชการลงได้ด้วย สำหรับสาระสำคัญของ พ.ร.บ.ฉบับนี้คือ

1. มีการเปลี่ยนหลักการใหญ่ที่ว่า ข้อมูลข่าวสารของราชการ ที่ไม่ใช่ข้อมูลความลับและไม่ใช่ข้อมูลส่วนบุคคล จะเป็นข้อมูลข่าวสารสาธารณะ จำเป็นต้องเปิดเผยต่อสาธารณะโดยไม่ต้องร้องขอ 
2. ให้ทุกหน่วยงานของรัฐจัดทำรายการข้อมูลข่าวสารสาธารณะของแต่ละหน่วยงาน โดยกำหนดรายการข้อมูลข่าวสารสาธารณะตั้งต้นของทุกหน่วยงานรัฐ ให้ครอบคลุมถึงข้อมูลข่าวสารสำคัญที่ควรเปิดเผย ทั้งข้อมูลข่าวสารในทุกขั้นตอนของการจัดซื้อจัดจ้าง และการบริหารเงินแผ่นดิน 
3.ให้ทุกหน่วยงานของรัฐต้องจัดทำรายการข้อมูลความลับราชการว่า ข้อมูลประเภทใดจัดเป็นข้อมูลความลับบ้าง เพื่อให้มีการตรวจสอบและลดดุลพินิจในการไม่เปิดเผยข้อมูลความลับโดยอ้างเหตุชั้นความลับ 
4.ให้ประชาชนมีช่องทางในการ ยื่นคำร้องต่อหน่วยงานและคณะกรรมการ เพื่อปรับปรุงเปลี่ยนแปลงรายการข้อมูลข่าวสารสาธารณะ และรายการข้อมูลความลับของแต่ละหน่วยงาน ให้ทันสมัยและเหมาะสมกับข้อมูลข่าวสารที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
5.ให้มีคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารสาธารณะ ที่เป็นสัดส่วนของผู้ทรงคุณวุฒิมากกว่าข้าราชการประจำ เพื่อให้ใช้อำนาจ ไปในทางเปิดเผยข้อมูลสาธารณะได้มากกว่าในกฎหมายเดิม

ไกลก้อง ได้กล่าวว่า ในฐานะรองประธานคณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาร่างกฎหมายเพื่อเพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาชน ตั้งใจปรับปรุงให้กฎหมายเรื่องนี้มีความทันสมัยมากขึ้น เพราะจนถึงวันนี้เป็นเวลากว่า 20 ปีแล้วที่กฎหมายนี้ใช้บังคับ ซึ่งได้ล้าสมัยไปแล้ว ไม่ทันการเปลี่ยนแปลงและไม่ตอบสนองต่อพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปของประชาชน รวมทั้งการไปขอข้อมูลข่าวสารจากทางราชการ มีความยากลำบากและมีความซับซ้อน ดังนั้น ร่างกฎหมายที่ปรับปรุงแก้ไขเปลี่ยนแปลง จะมุ่งคุ้มครองให้ประชาชนสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารทางออนไลน์ได้ และต้องเข้าถึงได้โดยสะดวก ไม่ว่าจะเป็นคนกลุ่มไหน ทั้งนี้ หลักการที่สำคัญคือฐานข้อมูลภาครัฐต่างๆ ประชาชนต้องเข้าถึงและสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ เพื่อสามารถนำไปต่อยอด สร้างนวัตกรรมได้ ตามหลัก open data

ปดิพัทธ์ กล่าวทิ้งท้ายด้วยว่า ที่ผ่านมาประชาชนไม่มีส่วนร่วมในการตรวจสอบเท่าที่ควร เพราะมีอุปสรรคขัดขวางในการได้รับข้อมูลที่เพียงพอจากทางราชการและหน่วยงานภาครัฐ ถือเป็นการติดกระดุมเม็ดแรกที่ผิด อย่างกรณีการสร้างนิคมอุตสาหกรรมที่จะนะ หากประชาชนสามารถรู้ข้อมูลได้ก่อน รู้ว่าจะมีผลกระทบเป็นอย่างไร ก็จะได้สามารถใช้สิทธิคัดค้านได้ตั้งแต่เริ่มต้น ดังนั้น ร่าง พ.ร.บ.ฉบับใหม่นี้จะช่วยเพิ่มพลังให้กับภาคประชาชน เพิ่มพลังให้กับสื่อมวลชนในการช่วยกันตรวจสอบการทำงานของภาครัฐมากขึ้น ความซับซ้อนในการขอข้อมูลข่าวสารจะหายไป ถ้าสนับสนุนให้ พ.ร.บ.ฉบับนี้ผ่านการพิจารณาและประกาศใช้เป็นกฎหมาย ยิ่งไปกว่านั้น ต่อไปการจัดทำงบประมาณจะมีมิติมากขึ้น ประชาชนและสื่อมวลชนจะเป็นกำลังสำคัญในการร่วมกันตรวจสอบจากการมีข้อมูลภาครัฐที่เปิดเผย จึงถือเป็นก้าวย่างที่สำคัญ ที่เชื่อว่าจะสามารถผลิกโฉมประเทศไทยได้ในทางใดทางหนึ่งอย่างแน่นอน

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท