ชาวบ้านห้วยทับนายน้อยค้านเขื่อนโป่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ ปักหลักสู้ต่อเรือนแพอยู่

ชาวบ้านห้วยทับนายน้อย จ.ชัยภูมิ ค้านเขื่อนโป่งขุนเพชร ยันสร้างเรือนแพอยู่ในหมู่บ้านไม่ย้ายออกจนกว่าจะมีคำตอบเรื่องการช่วยเหลือด้านที่ดินทำกิน พร้อมขอรับบริจาคถังน้ำขนาดใหญ่ต่อเรือนแพ

1 ต.ค.2563 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ตั้งแต่วันที่ 26 ก.ย.ที่ผ่านมา เฟซบุ๊กแฟนเพจ 'สมัชชาคนจน Assembly of the Poor' รายงานสถานการณ์ กรณีปัญหาโครงการก่อสร้างเขื่อนโป่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ เป็นระยะ จำนวน 10 ตอน

โดยมีรายละเอียดดังนี้

เมื่อวันที่ 22 ก.ย.ที่ผ่านมา น้ำจากเขื่อนโปร่งขุนเพชร เริ่มไหลเข้าท่วมบ้านเรือนชาวบ้านห้วยทับนายน้อย ต.โคกสะอาด อ.หนองบัวระเหว จ.ชัยภูมิ สมาชิกสมัชชาคนจน กรณีปัญหาเขื่อนโปร่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ
วันที่ 27 ก.ย. ระดับน้ำในบ้านห้วยทับนายน้อย ยังคงสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพราะมีการปิดประตูเขื่อนโป่งขุนเพชรเพื่อกักเก็บน้ำ ส่วนชาวบ้านเร่งช่วยกันขนย้ายสิ่งของออกจากบ้านที่ถูกน้ำท่วมก่อน พร้อมทั้งเร่งการต่อแพใช้เป็นที่อยู่อาศัยรับสถานการณ์น้ำท่วมที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่ต่อแพดังกล่าวขาดถังพีชีขนาด 100 ลิตร เป็นจำนวนมาก จึงชาวบ้านประสานมายัง เพจ สมัชชาคนจน Assembly of the Poor เพื่อขอความช่วยเหลือ นอกจากนี้ ชาวห้วยทับนายน้อย แจ้งว่า ขณะนี้ชาวห้วยทับนายน้อยเริ่มขาดแคลนอาหารและน้ำดื่ม เนื่องจากน้ำท่วมมาแล้วกว่า 1 สัปดาห์
ช่วงเย็นวันเดียวกัน ระดับน้ำยังคงสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ประชาชนในพื้นที่ช่วยขนย้ายสิ่งของออกจากบ้านคาดว่าน้ำจะท่วม ไปรวมกันไว้บนพื้นที่สูง และสร้างหลังคากันแดดกันฝนในแพต่อเสร็จแล้ว เตรียมรื้อไม้กระดานบ้านมาใช้ต่อแพ เนื่องจากมีไม้ไผ่ไม่พอสำหรับการต่อแพ
เช้า 28 ก.ย. ระดับน้ำยังคงสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องอีก ชาวห้วยทับนายน้อยต้องให้ลูกๆ หลานๆ ของพวกเขาขึ้นแพข้ามไปยังอีกฝั่งเพื่อส่งไปโรงเรียน
วันเดียวกัน เวลา 09.45 น. ปัญจพล เพียรพานิช หัวหน้าฝ่ายก่อสร้างที่ 3 สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดใหญ่ที่ 13 พร้อมเจ้าหน้าที่สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดใหญ่ที่ 13 เดินทางเข้าไปตรวจสอบและถอดแบบบ้านชาวบ้านห้วยทับนายน้อยที่ถูกน้ำจากเขื่อนโป่งขุนเพชรท่วม เพื่อประเมินความเสียหายที่เกิดขึ้น ตามมติที่ประชุมคณะทำงานตรวจสอบคุณสมบัติและจัดหาที่ดิน กรณีโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2563 โดยเบื้องต้นถอดแบบบ้านเสร็จแล้ว จำนวน 3 หลังคาเรือน จากทั้งหมด 24 หลังคาเรือน
ต่อมา เวลา 16.30 น. ปัญจพล และเจ้าหน้าที่สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดใหญ่ที่ 13 เดินทางกลับออกไปจากบ้านห้วยทับนายน้อย โดยจะเข้าดำเนินการตรวจสอบและถอดแบบพื่อประเมินความเสียต่อในวันถัดมา การเข้าไปตรวจสอบและถอดแบบบ้านชาวห้วยทับนายน้อยที่ถูกน้ำจากเขื่อนโป่งขุนเพชรท่วม เพื่อประเมินความเสียหายที่เกิดขึ้น ตามมติที่ประชุมคณะทำงานตรวจสอบคุณสมบัติและจัดหาที่ดิน กรณีโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ เมื่อวันที่ 9 ก.ค. 2563 ในวันนี้เสร็จไปแล้ว จำนวน 8 หลังคาเรือน
เช้า 29 ก.ย. ระดับน้ำในหมู่บ้านห้วยทับนายน้อยยังคงสูงเพิ่มขึ้นอีก 10 เซนติเมตร ทำให้มีระดับน้ำในหมู่บ้านเพิ่มสูงเป็น 73 เซนติเมตร แต่ประชาชนในพื้นที่ยังคงลูกหลานไปโรงเรียนตามปกติเช่นที่เคย
ต่อมา เวลา 10.30 น. ปัญจพล พร้อมเจ้าหน้าที่นั่งเรือเข้ามาในพื้นที่บ้านห้วยทับนายน้อยเพื่อตรวจสอบ ถอดแบบบ้าน และประเมินความเสียหายบ้านและทรัพย์สินของชาวบ้านที่ถูกน้ำ และคาดว่าจะถูกท่วม จากการเก็บกักน้ำของเขื่อนโป่งขุนเพชรต่อจากวันก่อน นอกจากนี้เทศบาลตำบลโคกสะอาด ได้ฝากน้ำดื่มมาให้พี่น้องชาวบ้านห้วยทับนายน้อยอีก 3 ลัง
วันเดียวกัน เวลา 14.00 น. คณะครูจากโรงเรียนเทศบาลตำบลโคกสะอาด เดินทางมาส่งนักเรียนบ้านห้วยทับนายน้อยกลับบ้าน พร้อมทั้งนำน้ำดื่มและอาหารแห้งมาบริจาคให้เด็กและครอบครัวด้วย คณะครูและนักเรียนต้องขึ้นแพมาที่บ้านห้วยทับนายน้อย เนื่องจากตอนนี้น้ำท่วมเส้นทางเข้าออกทั้งหมดแล้ว รวมทั้งสะพานก็ขาดแล้วเช่นกัน
จากนั้น เวลา 16.00 น. ปัญจพล และเจ้าหน้าที่สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดใหญ่ที่ 13 เดินทางกลับออกไปจากบ้านห้วยทับนายน้อย โดยจะเข้าดำเนินการตรวจสอบและถอดแบบพื่อประเมินความเสียต่อในวันถัดมา
30 ก.ย. ระดับน้ำในหมู่บ้านห้วยทับนายน้อยยังคงสูงเพิ่มขึ้นอีก 5 เซนติเมตร ทำให้มีระดับน้ำในหมู่บ้านเพิ่มสูงเป็น 78 เซนติเมตร แต่ชาวบ้านก็ยังคงลูกหลานไปโรงเรียนตามปกติเช่นที่เคย

เนชั่นรายงานเพิ่มเติมว่า กรณีโครงการก่อสร้างเขื่อนโปร่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ ในความรับผิดชอบของกรมชลประทาน สร้างกั้นลำเชียงทาเป็นสาขาใหญ่ของแม่น้ำชี กำหนดที่ตั้งหัวงานเขื่อนอยู่ในบริเวณบ้านกระจวน ต.โคกสะอาด อ.หนองบัวระเหว จ.ชัยภูมิ พื้นที่น้ำท่วม 12,300 ไร่ เดิมกำหนดพื้นที่ผิวน้ำ 16.2 ตารางกิโลเมตร ต่อมาลดลงเหลือ 14.6 ตารางกิโลเมตร และระดับ ความจุจาก 112 ล้านลูกบาศก์เมตร ลงมาเหลือ 97 ล้านลูกบาศก์เมตร เพื่อให้ไม่อยู่ในเกณฑ์ต้องศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมตาม พ.ร.บ.สิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535 โดยที่ผ่านมามีกลุ่มชาวบ้านอกมาคัดค้านอย่างต่อเนื่อง ในปี 2559 รัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้า คสช. ได้อนุมัติให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมชลประทานเป็นผู้ดำเนินการเตรียมการก่อสร้างโครงการเขื่อนโปร่งขุนเพชร นำเครื่องจักรอุปกรณ์เข้ามาในพื้นที่ หลังอนุมัติงบประมาณให้เข้ามาก่อสร้างแล้วทั้งหมดรวมกว่า 900 ล้านบาท โดยใช้เวลาก่อสร้าง 3 ปี โดยโครงการสิ้นสุดการดำเนินการก่อสร้างในปี 2563 หลังจากก่อสร้างแล้วเสร็จได้กักเก็บน้ำ

นอกจากนี้เนชั่นยังสัมภาษณ์ บารมี ชัยรัตน์ สมัชชาคนจนกล่าวว่า ชาวบ้านที่ได้รับความเดือดร้อนจากการก่อสร้างเขื่อนโป่งขุนเพชร ซึ่งกลุ่มที่ต่อเรือนแพอยู่นั้น เป็นชาวบ้านห้วยทับนายน้อย ต.โคกสะอาด อ.หนองบัวละเหว จ.หนองบัวลำภู จำนวน 28 ครัวเรือน ที่คัดค้านการก่อสร้างเขื่อนมาตั้งแต่ปี 2532 กระทั่งมีคำสั่งก่อสร้างชาวบ้านคัดค้านคำสั่งไม่ไหว จึงออกมายืนยันว่า หากการก่อสร้างแล้วเสร็จและมีการกักเก็บน้ำ ซึ่งจะทำให้น้ำเข้าท่วมหมู่บ้าน ก็จะไม่ออกจากหมู่บ้าน จนกว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะจัดที่ดินทำกินครอบครัวละ 15 ไร่จึงจะย้ายออกเท่านั้น

ในรายงานสถานการณ์ กรณีนี้ ตอนที่ 1 ของเพจ สมัชชาคนจน Assembly of the Poor ระบุรายละเอียดเกี่ยวกับการสร้างสร้างเขื่อนโปร่งขุนเพชร

โดยมีรายละเอียดดังนี้

โครงการก่อสร้างเขื่อนโปร่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ เป็นโครงการชลประทานในความรับผิดชอบของกรมชลประทาน สร้างกั้นลำเชียงทาอันเป็นสาขาใหญ่ของแม่น้ำชี กำหนดที่ตั้งหัวงานเขื่อนอยู่ในบริเวณบ้านกระจวน ต.โคกสะอาด อ.หนองบัวระเหว จ.ชัยภูมิ พื้นที่น้ำท่วม ประมาณ 12,300 ไร่ เดิมกำหนดพื้นที่ผิวน้ำ 16.2 ตารางกิโลเมตร ต่อมาลดลงเหลือ 14.6 ตารางกิโลเมตร และระดับ ความจุจาก 112 ล้านลูกบาศก์เมตร ลงมาเหลือเพียง 97 ล้านลูกบาศก์เมตร เพื่อให้ไม่อยู่ในเกณฑ์ต้องศึกษาผลกระทบด้าน สิ่งแวดล้อมตาม พ.ร.บ.สิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535

ปี 2539 สมัชชาคนจนได้รวมตัวกันเพื่อเรียกร้องให้มีการยกเลิกการก่อสร้างเขื่อนดังกล่าว จนคณะรัฐมนตรีสมัยนายบรรหาร ศิลปะอาชา มีมติให้ชะลอโครงการก่อสร้างเขื่อนโปร่งขุนเพชร

เมื่อวันที่ 20 กันยายน 2548 คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบเห็นชอบตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เสนอให้มีการทบทวนมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 22 เมษายน 2539 วันที่ 29 เมษายน 2543 และวันที่ 3 เมษายน 2544 เฉพาะในส่วนที่เกี่ยวข้องกับโครงการเขื่อนโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ และอนุมัติให้กรมชลประทานดำเนินการศึกษาโครงการต่อไปได้ พร้อมทั้งรับประเด็นอภิปรายของคณะกรรมการกลั่นกรอง ฯ ที่เห็นควรมีการปรับปรุงข้อมูลโครงการให้ถูกต้องเป็นปัจจุบัน และทบทวนความเหมาะสมของโครงการ และจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม

วันที่ 30 กรกฎาคม 2555 คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบและเห็นชอบข้อเสนอของคณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3 สถาบัน (กกร.) เรื่อง ขอรับการสนับสนุนก่อสร้างโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชรบริเวณบ้านแก่งกระจวน ตำบลโคกสะอาด อำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ ให้แล้วเสร็จภายในปี พ.ศ. 2557 และให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เร่งรัดการก่อสร้างโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชรให้แล้วเสร็จภายในปี พ.ศ. 2557 และนำเสนอคณะกรรมการบริหารจัดการน้ำและอุทกภัย (กบอ.) ต่อไป

วันที่ 9 ตุลาคม 2555 คณะรัฐมนตรีมีมติ รับทราบตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมชลประทาน รายงานผลการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 20 กันยายน 2548 (เรื่อง ขอให้ทบทวนมติคณะรัฐมนตรีวันที่ 22 เมษายน 2539 วันที่ 29 เมษายน 2540 วันที่ 25 กรกฎาคม 2543 และวันที่ 3 เมษายน 2544 ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับโครงการเขื่อนโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ) และ รายงานผลการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมและด้านสังคมโครงการเขื่อนโปร่งขุนเพชร (กรมชลประทานได้พิจารณาปรับอัตราราคางานต่อหน่วย (Unit Cost) ให้เป็นปัจจุบัน โดยมีราคาค่าก่อสร้างทั้งสิ้น 363,832,200 บาท) พร้อมให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมชลประทาน รับความเห็นของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และสำนักงบประมาณที่เห็นควรนำแผนปฏิบัติการป้องกันแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อม และแผนปฏิบัติการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมไปปฏิบัติอย่างเคร่งครัด เร่งทำความเข้าใจกับราษฎรที่ไม่เห็นด้วยกับการดำเนินโครงการเขื่อนโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ เนื่องจากราษฎรบางส่วนยังมีความรู้สึกผูกพันกับพื้นที่ทำกินเดิมและจะต้องลงทุนประกอบอาชีพในที่ทำกินใหม่ และตระเตรียมแนวทางมาตรการช่วยเหลือราษฎรที่ได้รับผลกระทบซึ่งรวมถึงค่าชดเชยให้พร้อมเพื่อให้การพัฒนาโครงการฯ สามารถดำเนินการได้อย่างรวดเร็วและแล้วเสร็จภายในปี พ.ศ. 2557 รวมทั้งควรนำเรื่องการพัฒนาโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ พร้อมรายละเอียดของโครงการและวงเงินการใช้จ่ายที่ขอรับการจัดสรรจากเงินกู้เพื่อการวางระบบบริหารจัดการน้ำและสร้างอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 เสนอคณะกรรมการบริหารจัดการน้ำและอุทกภัยก่อนเสนอคณะรัฐมนตรีต่อไป

วันที่ 25 พฤศจิกายน 2557 คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ยกเลิกการดำเนินการตามแผนงาน/โครงการต่าง ๆ ตามโครงการเพื่อออกแบบและก่อสร้างระบบบริหารจัดการทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืนและระบบแก้ไขปัญหาอุทกภัยของประเทศไทยของรัฐบาลที่ผ่านมา และให้ใช้แผนยุทธศาสตร์การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ (ปี พ.ศ. 2558-2569 )

วันที่ 25 มกราคม 2559 รัฐบาลของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้า คสช. ได้อนุมัติให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมชลประทานเป็นผู้ดำเนินการเตรียมการก่อสร้างโครงการเขื่อนโปร่งขุนเพชรในปี 2559 และมีการนำเครื่องจักรอุปกรณ์เข้ามาในพื้นที่แล้ว หลังได้รับอนุมัติงบประมาณให้เข้ามาก่อสร้างแล้วทั้งหมดรวมกว่า 900 ล้านบาท ซึ่งโครงการนี้จะก่อสร้างในระยะเวลาไม่เกิน 3 ปีจากนี้ไป และจะสิ้นสุดการดำเนินโครงการก่อสร้างในปี 2563

ปี 2563 การดำเนินโครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชรแล้วเสร็จ เริ่มกักเก็บน้ำ

ระหว่างวันที่ 6 - 23 ตุลาคม 2562 สมัชชาคนจน กรณีปัญหาเขื่อนโปร่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ ร่วมชุมนุมกับพี่น้องสมัชชาคนจนกรณีปัญหาอื่น ที่บริเวณถนนลูกหลวงข้างกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลแก้ไขปัญหาผลกระทบจากการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร โดยให้รัฐบาลจัดที่ดินทำกินให้เหมาะสมเพียงพอกับการดำรงชีพด้านเกษตรกรรม เป็นที่ดินทำกิน จำนวน 15 ไร่ และที่อยู่อาศัย พร้อมสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐาน แทนการจ่ายเป็นเงิน และให้จัดทำแผนฟื้นฟูอาชีพและทรัพยากร แก่ครอบครัวและชุมชนของราษฎรผู้ได้รับผลกระทบ

วันที่ 15 พฤศจิกายน 2562 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา มีคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ 334/2562 แต่งตั้งคณะกรรมการแก้ไขปัญหาของสมัชชาคนจน โดยมี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการแก้ไขปัญหาของสมัชชาคนจน

วันที่ 8 มกราคม 2563 มีการประชุมคณะกรรมการแก้ไขปัญหาของสมัชชาคนจน ครั้งที่ 1/2563 ที่ประชุมมีมติให้แต่งตั้งคณะทำงานตรวจสอบคุณสมบัติและจัดหาที่ดิน กรณีโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ โดย พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีและประธานกรรมการแก้ไขปัญหาของสมัชชาคนจน ลงนามในคำสั่งดังกล่าวในวันที่ 31 มกราคม 2563

วันที่ 9 กรกฎาคม 2563 มีการประชุมคณะทำงานตรวจสอบคุณสมบัติและจัดหาที่ดิน กรณีโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ โดยมีนายสมเกียรติ ศรีษะเนตร รองผู้ว่าราชการจังหวัดชัยภูมิเป็นประธาน ที่ประชุมมีมติมอบหมายให้ผู้แทนคณะทำงานฯ ไปดำเนินการตรวจสอบสิทธิ์ผู้ได้รับผลกระทบจากโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ ในระหว่างวันที่ 20 - 24 กรกฎาคม 2563

วันที่ 20 กรกฎาคม 2563 ผู้แทนคณะทำงานฯ ดำเนินการตรวจสอบสิทธิ์ผู้ได้รับผลกระทบจากโครงการอ่างเก็บน้ำโปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ จนแล้วเสร็จ

วันที่ 22 กันยายน 2563 น้ำจากเขื่อนโปร่งขุนเพชร เริ่มไหลเข้าท่วมบ้านเรือนพี่น้องบ้านห้วยทับนายน้อย ต.โคกสะอาด อ.หนองบัวระเหว จ.ชัยภูมิ สมาชิกสมัชชาคนจน กรณีปัญหาเขื่อนโปร่งขุนเพชร จ.ชัยภูมิ

ข่าว