ในรอบสัปดาห์ที่ผ่านมาตั้งแต่วันที่ 24 พ.ย.2563 พริษฐ์ ชิวารักษ์ หรือเพนกวินได้หมายเรียกรับทราบข้อหาหมิ่นประมาทกษัตริย์ ม.112 เป็นคนแรก ตลอดทั้งสัปดาห์ นักกิจกรรมที่ขึ้นปราศรัยหลายเวทีต่างก็เริ่มได้รับหมายเรียกรับทราบข้อหานี้ตามมา รวมกันทั้งหมดแล้วมีถึง 17 คน ในช่วงเวลาสั้นๆ หลังจากไม่ปรากฏข่าวการใช้ข้อหานี้มากว่า 2 ปีแล้ว
รายชื่อผู้ที่ถูกดำเนินคดีด้วยมาตรา 112 รอบล่าสุดทั้ง 17 คน
ตั้งแต่เกิดการชุมนุมที่ข้อเรียกร้องทะลุฟ้า(ฝ้าก็เตี้ยไปแล้ว) เริ่มมาตั้งแต่อานนท์ นำภา ทนายความด้านสิทธิมุนษยชน เปิดเอาไว้ในม็อบแฮรี่ พอตเตอร์เมื่อ 3 สิงหาคมที่ผ่าน เพื่อเรียกร้องให้มีการปฏิรูปสถาบันกษัตริย์และตามมาด้วยข้อเรียกร้องที่เป็นรูปธรรมมากขึ้นเป็น 10 ข้อเรียกร้องที่ รุ้ง ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล อ่านในที่ชุมนุมมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รังสิต ในวันที่ 10 ส.ค.
ข้อหาหมิ่นประมาทกษัตริย์ ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ก็ถูกยกกลับมาพูดถึงกันอีกครั้ง หลังจากไม่ถูกใช้มาตั้งแต่ 2561 หรือเกือบ 2 ปี(เฉพาะที่ปรากฏเป็นข่าว) ว่าอาจถูกนำกลับมาใช้อีก ทั้งนี้ก็ยังไม่ปรากฏว่ามีใครที่ปราศรัยวิพากษ์วิจารณ์ทั้งในเชิงบุคคลไปที่ในหลวงรัชกาลที่ 10 โดยตรงหรือสถาบันกษัตริย์จะโดนคดีในข้อหานี้มาตลอด 4เดือน แต่ก็ยังมีการดำเนินคดีในข้อหายุยงปลุกปั่น ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 116 มาเรื่อยๆ ประกอบกับข้อหาการชุมนุมอื่นๆ
ทั้งนี้ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนได้ระบุไว้ในรายงานวาระครบรอบ 6 ปี คสช.ทำรัฐประหาร ว่าแม้จะไม่ปรากฏการใช้ม. 112 แต่ก็เพียงแค่เปลี่ยนข้อหาไปใช้เป็นม.14(3) พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ หรือ ข้อหายุยงปลุกปั่น ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 116 แทนในการดำเนินคดีสำหรับคดีที่เกิดขึ้นใหม่และใช้ลงโทษสำหรับคดีเก่าที่เคยมีการฟ้องข้อหาม.112 ไปก่อนแล้ว
จนกระทั่งวันที่ 24 พ.ย.2563 พริษฐ์ ชิวารักษ์ ก็ได้รับหมายเรียกในข้อหาหมิ่นประมาทกษัตริย์เป็นรายแรกจากการชุมนุมในรอบหลายเดือนที่ผ่านมา และจากนั้นนักกิจกรรมก็ทยอยได้รับหมายเรียกทีละคนสองคน จนล่าสุด ณ วันที่ 5 ธ.ค.2563 ก็มีคนที่ได้รับหมายเรียกรวมแล้ว 17 คน บางคนโดนกันคนละ 2-5 คดี ได้แก่ พริษฐ์ 5 คดี ปนัสยา 3 คดี ส่วนอานนท์, ภัสราวลี และชนินทร์โดนกันไปคนละ 2 คดี
นอกจากนั้น ศูนย์ทนายความฯ ยังรายงานว่า สมยศ พฤกษาเกษมสุข ที่เพิ่งได้รับหมายเรียก ในคดีชุมนุม 19-20 ก.ย.63 ก็คาดว่าอาจมีข้อหา ม.112 เช่นเดียวกับแกนนำคนอื่นๆ
การใช้กฎหมายมาตรานี้ในการดำเนินคดีกับผู้ที่ออกมาวิพากษ์วิจารณ์สถาบันกษัตริย์ ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างมากมาตลอดตั้งแต่เกิดวิฤติการเมืองในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา และรัฐไทยยังถูกจับตาจากองค์กรระหว่างประเทศ อย่างเช่น กลไกด้านสิทธิมนุษยชนของสหประชาชาติ และมีความเห็นหลายครั้งว่าในการใช้กฎหมายมาตรานี้ตั้งแต่ 2554 และถูกวิจารณ์ว่าเป็นกฎหมายที่คลุมเครือ รุนแรงไม่ได้สัดส่วนต่อการใช้เสรีภาพในการแสดงออก ขัดกับกติการะหว่างประเทศด้านสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (ICCPR)
ปรากฏการณ์การใช้ข้อหาม.112 รอบนี้จะมีอีกมากขนาดไหนยังไม่สามารถบอกได้ แต่การนำกลับมาใช้อีกในครั้งนี้ดูจะผิดที่ผิดเวลาเสียแล้ว เพราะเป็นการกลับมาใช้หลังจากสังคมได้รับรู้ถึงปัญหาและออกมาวิพากษ์วิจารณ์ ร่วมถึงเรียกร้องให้เปิดพื้นที่พูดคุยเสนอแนวทางปฏิรูปสถาบันพระมหากษัตริย์กันอย่างกว้างขวาง อีกทั้งในการชุมนุมรอบสัปดาห์ที่ผ่านมาข้อเรียกร้องเหล่านี้ก็ยังคงไม่หายไปจากการชุมนุม
ลำดับที่ |
รายชื่อ |
เหตุแห่งคดี |
ข้อหาอื่นประกอบ |
1 |
พริษฐ์ ชิวารักษ์ |
ยังไม่ทราบ สุเทพ ศิลปะงาม เป็นผู้กล่าวหา |
ม.14 (3) พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ 2560 |
ปักหมุดคณะราษฎร 2563 (19-20 ก.ย.63) |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และข้อหาที่เกี่ยวกับการชุมนุมอื่นๆ |
||
ชุมนุม “เด็กพูดผู้ใหญ่ฟัง” ที่อุบลราชธานี |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และ ม.14 (3) พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ 2560 |
||
ชุมนุม “เจาะกะลาตามหาบักคำผาน” |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และ ม.14 (3) พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ 2560 |
||
ชุมนุม Mob Fest |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น, ฝ่าฝืน พ.ร.ก.ฉุกเฉิน, พ.ร.บ.คุมการโฆษณาด้วยเครื่องขยายเสียง |
||
2 |
ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล หรือรุ้ง |
ปักหมุดคณะราษฎร 2563 (19-20 ก.ย.63) |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และข้อหาที่เกี่ยวกับการชุมนุมอื่นๆ |
ยังไม่ทราบ ดี้ นิติพงษ์ ห่อนาค แจ้งความ |
ม.14 (3) พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ 2560 |
||
ชุมนุม #คนนนท์ท้าชนเผด็จการเมื่อวันที่ เมื่อวันที่ 10 ก.ย. 63 |
|||
3 |
อานนท์ นำภา |
ปักหมุดคณะราษฎร 2563 (19-20 ก.ย.63) |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และข้อหาที่เกี่ยวกับการชุมนุมอื่นๆ |
ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนคาดว่ากรณีการโพสต์จม.ถึงในหลวงเมื่อ 8 พ.ย. ผู้แจ้งความร.ต.นรินทร์ ศักดิ์เจริญชัยกุล |
ม.14 (3) พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ 2560 |
||
4 |
ภาณุพงศ์ จาดนอก หรือ ไมค์ |
ปักหมุดคณะราษฎร 2563 (19-20 ก.ย.63) |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และข้อหาที่เกี่ยวกับการชุมนุมอื่นๆ |
5 |
ปฏิวัฒน์ สาหร่ายแย้ม หรือ หมอลำแบงค์ |
ปักหมุดคณะราษฎร 2563 (19-20 ก.ย.63) |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และข้อหาที่เกี่ยวกับการชุมนุมอื่นๆ |
6 |
จตุภัทร บุญภัทรรักษา |
ปักหมุดคณะราษฎร 2563 (19-20 ก.ย.63) |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น และข้อหาที่เกี่ยวกับการชุมนุมอื่นๆ |
7 |
ภัสราวลี ธนกิจวิบูลย์ผล หรือ มายด์ |
ไล่ขี้ข้าศักดินา ที่หน้ารัฐสภา |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
||
8 |
จุฑาทิพย์ ศิริขันธ์ |
ไล่ขี้ข้าศักดินา ที่หน้ารัฐสภา |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
9 |
ทัตเทพ เรืองประไพกิจเสรี |
ไล่ขี้ข้าศักดินา ที่หน้ารัฐสภา |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
10 |
เกียรติชัย ตั้งภรณ์พรรณ |
ไล่ขี้ข้าศักดินา ที่หน้ารัฐสภา |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
11 |
ชนินทร์ วงษ์ศรี |
ไล่ขี้ข้าศักดินา ที่หน้ารัฐสภา |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
||
12 |
วัชรากร ไชยแก้ว |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
13 |
เบนจา อะปัญ |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
14 |
รวิสรา เอกสกุล หรือเดียร์ |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
15 |
ชลธิศ โชติสวัสดิ์ |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
16 |
ณวรรษ เลี้ยงวัฒนา |
ชุมนุมที่หน้าสถานทูตเยอรมัน |
ม.116 ยุยงปลุกปั่น |
17 |
ชินวัตร จันทร์กระจ่าง หรือ ไบรท์ |
ชุมนุม #คนนนท์ท้าชนเผด็จการเมื่อวันที่ เมื่อวันที่ 10 ก.ย. 63 |
|
หมายเหตุ - สมยศ พฤกษาเกษมสุข ได้รับหมายเรียก ในคดีชุมนุม 19-20 ก.ย.63 ตามมา อ้างตามรายงานของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนคาดว่าอาจมีข้อหา ม.112 เช่นเดียวกับแกนนำคนอื่นๆ |