ครบรอบ 10 ปีอภิปรายเรื่อง “สถาบันกษัตริย์ – รัฐธรรมนูญ – ประชาธิปไตย” ประชาไทชวนย่อนอ่านและชมคลิป สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ, สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล, ณัฐพล ใจจริง และวรเจตน์ ภาคีรัตน์ ถกอะไรกันบ้างในวันนั้น

ท่ามกลางกระแสเรียกร้องปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ในช่วงเวลานี้ โดยเฉพาะการอภิปรายที่ทะลุเพดานของกลุ่มที่เรียกร้องการปฏิรูปอย่างกลุ่มราษฎร เมื่อบวกกับการนำกฎหมายมาตรา 112 หรือหมิ่นประมาทมาใช้อีกครั้งกับแกนนำที่เรียกร้องนั้น หากย้อนกลับไปเมื่อกว่า 10 ปีที่แล้ว ความสงสัยต่อบทบาทของสถาบันกษัตริย์ตั้งแต่เหตุการรัฐประหารปี 49 และเหตุการณ์สลายการชุมนุมของกลุ่มคนเสื้อแดงปี 53 ยิ่งทำให้กระแสความขัดแย้งทางการเมืองที่เข้มข้น รวมทั้งการอภิปรายถึงสถาบันกษัตริย์กว้างขวางขึ้น เข้าสู่มวลชนมากขึ้น และเช่นเดียวกันที่มาพร้อมกับการดำเนินคดีตามมาตรา 112 อย่างเด็ดขาดและแทบทั้งหมดไม่ได้สิทธิประกันตัวระหว่างสู้คดี

กิจกรรมทางวิชาการหนึ่งที่ถือว่าเป็นหมุดหมายสำคัญ ที่ไม่จำกัดอยู่กับวงวิชาการหรือนักศึกษา แต่สร้างความสนใจของคนจำนวนมากจน ห้อง แอลที 1 คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ ที่ใช้เป็นสถานที่จัดงานคนล้นเลยทีเดียวนั้นงานอภิปรายเรื่อง “สถาบันกษัตริย์ – รัฐธรรมนูญ – ประชาธิปไตย” ที่จัดโดยกลุ่มนิติราษฏร์ (นิติศาสตร์เพื่อราษฏร) วันศุกร์ที่ 10 ธันวาคม 2553 เวลา 13.00-16.00 น. หรือวันนี้ของเมื่อ 10 ปีที่แล้ว วิทยากรประกอบด้วย สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ, สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล, ณัฐพล ใจจริง และวรเจตน์ ภาคีรัตน์

ในโอกาสนี้ประชาไทจึงขอนำคลิปและลิงค์รายงานการอภิปรายมานำเสนออีกครั้ง เพื่อย้อนทำความเข้าใจถึงข้อถกเถียงและสถานการณ์ทางการเมืองในช่วงเวลานั้น

EP1 ณัฐพล ใจจริง 

ณัฐพล อาจารย์ประจำคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา อภิปรายการปรับตัวของสถาบันกษัตริย์จาก สมบูรณาญาสิทธิ์สู่ระบอบประชาธิปไตยที่กษัตริย์อยู่ใต้รัฐธรรมนูญ ภายใต้โครงเรื่องนิทานแจ๊คกับยักษ์ และเทพปกรณัมว่าด้วยกล่องแพนโดร่า

EP2 สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ

สุธาชัย อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย วิพากษ์สถานะ บทบาท และพระราชอำนาจกษัตริย์ตามรัฐธรรมนูญภายใต้ ระบอบการปกครองของไทยที่เรียกว่า “ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข”

EP3 สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล

“มีแต่การอภิปรายปัญหาเรื่องนี้อย่างตรงไปตรงมาเท่านั้น เราถึงจะหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่ในที่สุดแล้วจะลงเอยด้วยความรุนแรง ด้วยการนองเลือด เราต้องพูดกันตรงๆ ว่า สถาบันกษัตริย์ดำรงอยู่ในอำนาจและสถานะแบบปัจจุบันนี้ไม่ได้...ต้องเปลี่ยน” ความตอนหนึ่งที่ สมศักดิ์ อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ อภิปรายในเวที

EP4 วรเจตน์ ภาคีรัตน์

วรเจตน์ อาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หนึ่งในผู้ก่อตั้งกลุ่มนิติราษฎร์ นำเสนอปัญหาหมวดสถาบันกษัตริย์ในรัฐธรรมนูญที่ไม่มีใครกล้าแตะ ระบุเป็นแก่นแกนที่สังคมไทยต้องถกเถียงกำหนดขอบเขตให้ชัด สอดคล้องกับระบอบประชาธิปไตย พร้อมยกหลากตัวอย่างรัฐธรรมนูญในต่างประเทศ วอนสื่อทำให้เป็นประเด็นสาธารณะถกเถียงอย่างมีเหตุผล หยุดป้ายสีไม่มีใครเสนอระบอบสาธารณรัฐ