ขีดเส้นเดียวเปลี่ยนชีวิตกะเหรี่ยงแก่งกระจาน I Kaeng Krachan Mapped

 

“เป็นสมบัติของเราชิ้นเดียวที่พ่อแม่ให้เราไว้ ให้เราทำมาหากิน ถ้าตรงนี้โดนยึดไปแล้วเราจะไปทำที่ไหน มันก็มีแค่นี้”

ปี 2561 วันเสาร์ ภุงาม ชนพื้นเมืองกะเหรี่ยงบ้านท่าเสลา อ.หนองหญ้าปล้อง โดนคดีบุกรุกพื้นที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

ศาลชั้นต้นตัดสินว่าผิดข้อหาบุกรุกอุทยานแห่งชาติ ให้จำคุก 3 ปี 8 เดือน ให้ออกจากที่ดิน รื้อถอนบ้านออกจากที่ดิน และจ่ายค่าเสียหายให้รัฐ 2,124,060 บาท

“ค่าปรับกว่า 2 ล้านบาท มากเกินไปสำหรับชาวบ้านที่โดนข้อหาบุกรุกพื้นที่อุทยาน หากเป็นนายทุนอาจพอเข้าใจได้” คือข้อสังเกตของรังสี ลิมปิโชติกุล ผู้สื่อข่าวท้องถิ่นด้านสิทธิชุมชน

วันเสาร์ยืนยันว่าที่ดินผืนนี้คือมรกดตกทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษ และเส้นแนวเขตอุทยานแห่งชาติแก่งกระจานที่ขีดไว้ตั้งแต่ปี 2524 ในพระราชกฤษฎีกาที่ประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 98 ตอนที่ 92 วันที่ 12 มิถุนายน 2524 คือเส้นที่เธอและชาวบ้านท่าเสลารับรู้ทั่วกัน และไม่เคยรุกล้ำเข้าไป

แต่ต่อมากรมอุทยานได้ลากเส้นแนวเขตใหม่ โดยอ้างว่าแนวเส้นเดิมนั้นไม่ถูกต้องสมบูรณ์ตามหลักทางวิชาการ ประกอบกับในปี 2558 คณะรัฐมนตรีพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา มีมติเห็นชอบให้ ดำเนินการปรับปรุงแผนที่แนวเขตที่ดินของรัฐแบบบูรณาการ หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า โครงการ ‘One Map’ เพื่อให้หน่วยงานราชการใช้แผนที่เดียวกันในการทำงาน

อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานจึงยึดเอาเส้นแนวเขตที่ถูกขีดขึ้นใหม่เป็นเส้นทางการ และเส้นแนวเขตใหม่นี้เองได้รวมเอาพื้นที่ของวันเสาร์เข้าไปอยู่ในเขตอุทยานด้วย

ขณะที่ชาวบ้านรวมตัวกันต่อสู้คัดค้านการกำหนดเส้นเขตแดนใหม่ และไม่ยอมลงชื่อเข้าสู่กระบวนการพิสูจน์สิทธิเพื่อทำกินในที่ดินของตนที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติ ตามมติ ครม. 30 มิ.ย. 2540 หรือที่เรียกกันสั้นๆ ว่า ‘แปลง CN’ เนื่องจากการลงชื่อหมายถึงการยอมรับว่าพวกตนอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติ

แม้ว่า พ.ร.บ.อุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2562 มาตรา 64 จะอนุญาตให้ชาวบ้านที่อยู่ในเขตอุทยานอยู่อาศัยทำกินต่อไปได้ ภายใต้เงื่อนไขว่าจะต้องอยู่ภายในพื้นที่เดิมของตนและไม่บุกรุกพื้นที่นอกเหนือจากนั้น แต่วันเสาร์รวมถึงชาวบ้านท่าเสลายังรู้สึกไม่มั่นใจว่าหากกฎหมายเปลี่ยนแปลงใหม่อีกครั้งจะเกิดอะไรขึ้นกับลูกหลานของพวกตน

สำหรับสารคดีข่าว 'ขีดเส้นเดียวเปลี่ยนชีวิตกะเหรี่ยงแก่งกระจาน l Kaeng Krachan Mapped' ได้รับการสนับสนุนโดย The Canada Fund for Local Initiatives (CFLI)

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท