หลายคนอาจจดจำบทบาทของเบนจา อะปัญ ในฐานะนักกิจกรรมการเมืองของกลุ่มแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม แต่ในอีกบทบาทหนึ่ง เธอคือเพื่อนของรุ้ง ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล ที่ร่วมทุกข์ ร่วมสุขกันมาตั้งแต่ฟอร์มทีมแนวร่วมฯ ด้วยกัน วันนี้เบนจา จะมาเล่าเรื่องราวของเพื่อนเธอคนนี้ให้ฟังกัน

เบนจาในเสื้อสีเหลือง และรุ้งในเสื้อธรรมศาสตร์สีแดง ในวันที่ประชาชนนัดรวมตัวที่สกายวอล์ค แยกปทุมวัน หลังศาลไม่ให้ประกันตัว พริษฐ์ ชิวารักษ์ (เพนกวิน) และนักกิจกรรมอีกสามคน ระหว่างพิจารณาคดี 112 เมื่อวันที่ 9 ก.พ. 2564

เบนจา อะปัญ นักศึกษาปี 1  มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และสมาชิกแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม สาธารณชนอาจจดจำเธอได้จากกรณีชูป้าย ‘ผูกขาดวัคซีน หาซีนให้เจ้า’ ที่ห้างสรรพสินค้าไอคอนสยาม และหน้าตึกศรีจุลทรัพย์ เพื่อส่งเสียงถึงสังคมต่อความไม่ชอบมาพากลของการจัดหาวัคซีนโควิด-19 และการนำพาภาษีไปสนับสนุนบริษัทสยามไบโอไซเอนซ์ 

นอกจากนี้ เบนจา ถือเป็นหนึ่งในนักศึกษาที่ถูกดำเนินคดีด้วย มาตรา 112 4 คดี มากเป็นลำดับต้น ๆ เมื่อเทียบกับเพื่อนนักกิจกรรมด้วยกัน จากกรณีผู้อ่านจดหมายภาษาไทยหน้าสถานทูตเยอรมัน ใส่เสื้อครอปท็อปเดินที่ห้างสยามพารากอน ชูป้ายหน้าตึกศรีจุลทรัพย์ และชักธงขึ้นเสาและสาดอาหารสุนัขให้เจ้าหน้าที่ตำรวจที่ สภ.คลองหลวง 

แต่หากย้อนเวลากลับมาเมื่อปีที่แล้ว (พ.ศ. 2563) ในรูปการทำกิจกรรมการเมืองหลากหลายใบ จะมีรูปเธออยู่เคียงข้างเพื่อนคนหนึ่งอยู่เสมอ ทั้งตอนทำกิจกรรม หรือในเวลากินกุ้งชุบแป้งทอดร่วมกัน เธอคนนั้นคือ ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล หรือ รุ้ง 

รูปถีบรั้วในตำนาน 

จุดเปลี่ยนที่ทำให้เบนจา และรุ้ง สนิทกันมากขึ้น เกิดขึ้นด้วยรูปหนึ่งใบ รูปนั้นเป็นรูปจากกิจกรรมชุมนุมเมื่อ 18 ก.ค. 63 ที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย 

แต่ก่อนจะมีรูปใบนั้น เบนจาเริ่มรู้จักรุ้งตั้งแต่สมัยร่ำเรียนที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ก่อนย้ายมารั้วแม่โดม 

“กวิ้น (ชื่อเล่นที่เบนจา ใช้เรียก พริษฐ์ ชิวารักษ์ หรือเพนกวิน) ชวนเราไปทำกิจกรรมตอนสมัยเรียนจุฬาฯ เมื่อปี 2019 วันที่เจอรุ้ง น่าจะเป็นวันที่ไปยื่นหนังสือสักที่หนึ่ง ตอนนั้นเรายังไม่รู้จักรุ้งดี แต่รู้ว่าคนนี้ชื่อรุ้ง และก็มีช่วงงาน 6 ตุลา กวิ้นก็ชวนไปช่วยงาน ก็ได้เจอรุ้งในงาน แต่ก็ไม่ได้คุยกัน คือเราต่างคนต่างรู้ว่าคนนี้ชื่อเบนจา คนนี้ชื่อรุ้งนะ แต่เราไม่รู้จักกันมาก่อน ก็ไม่ได้คุยกัน บวกกับตอนนั้นเราก็กลัว ๆ รุ้งมันหน้านิ่ง ก็เลยไม่ได้เข้าไปคุย แต่เวลาทำกิจกรรมก็เจอกันเรื่อย ๆ แต่ก็ยังไม่ได้สนิทชิดเชื้ออะไรกัน ขนาดที่ยังไปม็อบ ‘Free Youth’ ครั้งแรก หน้าอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยตอนนั้น ก็ได้เจอรุ้งเหมือนกัน แต่ตอนนั้นก็ได้คุยกันมากขึ้นแล้ว” 

“เรามารู้จากรุ้งทีหลังว่าวันนั้นที่เราไปลงม็อบ Free Youth (เยาวชนปลดแอก) เราไปถีบรั้วใช่ไหม แล้วรุ้งมันเห็นภาพ และก็พูดว่า ‘ต้องเอาคนนี้มาทำกิจกรรมให้ได้’" 

“รุ้งก็โทรมาชวนให้ไปช่วยงานเรื่องการประชาสัมพันธ์ ก็เป็นครั้งแรกที่ได้มาร่วมงานกับรุ้งจริงๆ จังๆ ก็คือตอนมาทำแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม”

เบนจา อะปัญ ในการชุมนุมเยาวชนปลดแอก เมื่อวันที่ 18 ก.ค.63

รุ้ง ปนัสยา-คู่หูนักกินจุ้ง

จากครั้งแรกเมื่อเจอหน้า เบนจาเคยมองว่า รุ้งเป็นคนที่ดูเงียบๆ แต่หลังจากถีบรั้ววันนั้น ก็เริ่มสนิทกันมากขึ้น ทำให้เธอรู้จักรุ้งในหลากหลายมุม ซึ่งในสายตาของเบนจา รุ้งเป็นคนที่มีน้ำใจกับเพื่อนเสมอ โดยเฉพาะเรื่องของกิน และเป็นคนขี้อ้อน 

รูปรายงานตัวที่ สภ.คลองหลวง วันที่ 5 ก.พ. 2564 

“รุ้งเป็นคนที่อ่อนโยน เป็นคนที่เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่เพื่อนเสมอ เป็นคนที่แบ่งปันเพื่อนเสมอโดยเฉพาะของกิน หลายคนชอบพูดถึงรุ้งเรื่องนี้เสมอ รุ้งเป็นคนที่ชอบแบ่งของกินให้ ซึ่งมันเป็นอย่างนั้นจริงๆ” เบนจา กล่าวถึงนิสัยที่เธอประทับใจในตัวรุ้งที่สุด  

“รุ้งชอบกินกุ้งชุบแป้งทอด เป็นเมนูที่เรากับรุ้งชอบกินมาก” เบนจา กล่าวถึงของเมนูโปรดของรุ้งและเธอเอง 

“กุ้งชุบแป้งทอด ปลาแซลมอน รุ้งชอบมาก และก็แกงเขียวหวาน กับไข่พะโล้ แต่ส่วนใหญ่เวลาไปทานข้างนอก เราจะสั่งกุ้งชุบแป้งเยอะๆ รุ้งชอบกินกุ้งมาก กุ้งเผา กุ้งแม่น้ำ” เบนจา ย้ำถึงของโปรดของรุ้งอีกครั้ง 

ขณะที่เพนกวินมีภูมิแพ้กุ้งทำยังไงเวลาต้องไปทานข้าวที่ร้านอาหารกับเพื่อนๆ ทั้งสอง เบนจา กล่าวว่า “เวลาไปร้านอาหารก็จะสั่งเมนูที่ไม่ใช่กุ้ง หรือสั่งได้ แต่ไม่ใช่ทุกเมนู” 

“รุ้งมันเป็นคนน่ารักนะ บางทีมันก็จะเงียบๆ ขรึมๆ ไม่สบอารมณ์ แต่ถ้าได้รู้จักรุ้งจริงๆ รุ้งเป็นคนน่ารักมากๆ ขี้อ้อนมากๆ เลย ไม่ใช่เรื่องงานนะ อยากกินอันเนี้ย ไปกินกันไหม หรือเวลาเหนื่อยๆ กลับมาก็อ้อน ขอกำลังใจ เราก็จะไปลูบหัว ไปกอด ไปนั่งเล่นกับมัน” 

“มันก็เป็นคนรักสัตว์ เลี้ยงแมว 2 ตัว เลี้ยงหนูอีก 4 ตัว เลี้ยงเยอะมาก รุ้งเคยบอกว่า อยากเลี้ยงหนู 20 ตัว เป็นฟาร์มหนูแกสบี” 

การใช้เวลากับรุ้ง ทำให้เบนจา มองเห็นเพื่อนของเธอในมุมมองที่หลากหลายมากขึ้น จนเกิดเป็นความประทับใจ 

“ก็ตั้งแต่มาใช้ชีวิตด้วยกัน พอเสร็จจากเรื่องงาน เราจะมีกลุ่มเพื่อน หลังจากที่เราคุยงานกันเสร็จ รุ้งจะมาคุยกับเราในกลุ่มนี้ทุกๆ วัน แทบจะทุกวันเลย มันก็คือการได้แลกเปลี่ยนมุมมองความคิดต่างๆ ใช้ชีวิตร่วมกัน และก็ได้เห็นมุมมองความเป็นมนุษย์ของคนๆ หนึ่งมากขึ้น มันก่อขึ้นเป็นความประทับใจ โดยที่มันมาเอง”  

“คนจะมองรุ้งในภาพแกนนำม็อบ แกนนำนักศึกษา แกนนำขบวนการอะไรอย่างนี้ จริงๆ เขาก็มีความเป็นมนุษย์ของเขา เราต่างมีความเป็นมนุษย์” เบนจา เล่าถึงเพื่อนผ่านสายตาของเธอ 

“จะพารุ้งออกมาให้ไวที่สุดเท่าที่จะทำได้”

สำหรับเบนจา สิ่งที่เกิดขึ้นกับนักกิจกรรมทางการเมืองที่ถูกฝากขังโดยไม่ได้รับอนุญาตให้ประกันตัวในช่วงพิจารณาคดี ทั้งที่ควรจะเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของผู้ต้องหา อีกทั้ง ตัวผู้ถูกกล่าวหาไม่เคยมีพฤติการหลบหนี และมาตามนัดหมายของตำรวจทุกครั้ง เป็นเรื่องที่ไม่ยุติธรรม และส่อเจตนาใช้กฎหมายโจมตีฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง 

นอกจากนี้ เธอยังกังวลเรื่องสวัสดิภาพของเพื่อนอีกด้วย เนื่องจากที่ผ่านมา อานนท์ นำภา เปิดเผยว่ามีเจ้าหน้าที่เรือนจำพยายามนำนักกิจกรรมการเมืองออกไปนอกแดนกลางดึก โดยอ้างเอาตัวไปตรวจหาเชื้อโควิด-19 จนทำให้หลายฝ่ายเป็นห่วงเรื่องความปลอดภัย 

“เป็นห่วง เพราะเราไม่อาจรู้ได้เลยว่าในนั้นเกิดอะไรขึ้นกับเพื่อนๆ ของเราบ้าง เพื่อนๆ นี่ไม่ใช่แค่รุ้ง กับกวิ้น แต่รวมถึงผู้ต้องหาด้วยคดีทางการเมืองทุกคน” 

“มันมีประวัติศาสตร์ให้เราเรียนรู้ว่ารัฐทำอะไรได้บ้างกับคนเห็นต่างเหล่านี้ มันก็สร้างความกังวล” เบนจา กล่าว 

ตอนนี้ เบนจาก็ติดต่อกับรุ้งผ่านทนายความ ซึ่งทนายก็จะนำข้อความมาเล่าให้กลุ่มเพื่อนที่สนิทกับรุ้งฟังบ้างเป็นระยะ  

“ก็มีบ้างค่ะที่ทางทนายฝากมา รุ้งก็เป็นห่วงเพื่อนๆ ห่วงคนข้างหลัง ห่วงครอบครัว และก็รุ้งก็ยังใจสู้ และกำลังใจจากข้างนอกก็เป็นสิ่งสำคัญมาก รุ้งรู้สึกเหมือนถูกพรากเสรีภาพ และความเป็นมนุษย์ไป” 

ก่อนบทสนทนาจะสิ้นสุดลง เบนจาฝากถ้อยคำถึงรุ้ง ปนัสยา แม้ว่าวันนี้ยังไม่ได้อยู่เคียงข้างกัน เธอสัญญาว่าจะพารุ้งออกมาให้ไวที่สุดเท่าที่จะทำได้

‘รอวันที่จะได้กลับออกมาต่อสู้กันอีกครั้ง รอวันที่จะได้ออกมาต่อสู้กันบนท้องถนน และสัญญาว่าจะพารุ้งออกมาให้ไวที่สุดเท่าที่จะทำได้’ ถ้อยคำจากเบนจา ถึงรุ้ง