กองทัพพม่าออกหมายจับและควบคุมตัวคนวงการบันเทิง นักกิจกรรม แพทย์ และพระสงฆ์ที่ออกมาต้านรัฐประหารอย่างต่อเนื่อง ญาติมิตรอาจโดนหางเลขถูกจับกุมดำเนินคดีเช่นกัน
12 เม.ย. 2564 สำนักข่าวท้องถิ่น อิระวดี รายงานเมื่อวันที่ 11 เม.ย. 2564 ระบุว่า กองทัพพม่าออกหมายจับ และจับกุมคนดังวงการบันเทิง ศิลปิน นักกิจกรรม แพทย์ และพระสงฆ์อย่างต่อเนื่อง ถ้าใครหลบซ่อน ญาติมิตรอาจโดนหางเลข ถูกจับกุมดำเนินคดีเช่นกัน
เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา มีคนดังวงการบินเทิงพม่าถูกจับกุมอย่างต่อเนื่อง ดาราพม่าที่น่าจะคุ้นหูคนไทยมากที่สุดคนหนึ่ง ไป่ต่านคูน ดาราและนายแบบชื่อดัง ถูกจับกุมเมื่อวันที่ 8 เม.ย.64 หลังแสดงจุดยืนต้านรัฐประหาร และสนับสนุนให้สาธารณชนออกมาร่วมขบวนการอารยขัดขืน หรือชื่อเล่นที่ชาวพม่าตั้งให้คือ ‘CDM’ โดยไป่ทาคนจะถูกดำเนินคดี ประมวลกฎหมายอาญา 505[a]
ก่อนหน้ากรณีของไป่ต่านคูน หลู่มิน นักแสดงและผู้กำกับชาวพม่า ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจจับกุมกลางดึก เมื่อวันที่ 20 ก.พ. 2564 ข้อหาละเมิดกฎหมายอาญา มาตรา 505[b] มีโทษจำคุก 2 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ นอกจากนี้ หลู่มิน ถือเป็นคนบันเทิงกลุ่มแรกที่ถูกทางการพม่าออกหมายจับ หลังเขาออกมาชุมนุมประท้วงต้านรัฐประหาร และชักจูงประชาชนให้เข้าร่วมขบวนการ CDM
ล่าสุด เมื่อวันที่ 9 เม.ย. 2564 ปเหย่ทิอู และเอ็งดราจ่อซิน คู่รักดาราและเจ้าของรางวัลเมียนมาอคาเดมีอวอร์ด ถูกจับกุมข้อหายุยงให้ประชาชนต้านรัฐประหาร และเข้าร่วมขบวนการ CDM
รายงานใน The Momentum ระบุว่า ในประมวลกฎหมายอาญา 505 ข้อนี้ระบุว่า ผู้ใดผลิต เผยแพร่ หรือกระจายข้อความ ข่าวลือ หรือรายงานใดๆ ตามมาตรา 505[a] : ด้วยเจตนาให้หรืออาจทำให้เจ้าหน้าที่ ทหารบก ทหารเรือ หรือทหารอากาศในกองทัพต้องฝ่าฝืนคำสั่ง เพิกเฉย หรือไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้
และมาตรา 505[b] ระบุว่า เพื่อมุ่งหมายให้สาธารณชนเกิดความหวาดกลัว หรือตระหนกตกใจ อันเป็นเหตุชักจูงให้บุคคลกระทำผิดต่อรัฐ และความสงบเรียบร้อย มีโทษจำคุกอย่างน้อย 2 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ
นอกจากคนบันเทิงที่แสดงจุดยืนต้านรัฐประหารจะเป็นเป้าหมายการจับกุมของกองทัพพม่าแล้ว นักกิจกรรมเองก็ถูกจับกุมด้วยเช่นกัน โดย ทินทินอ่อง นักเคลื่อนไหวเพื่อรณรงค์สิทธิสตรี และผู้ร่วมก่อตั้ง สถานีข่าว Mizzima และ องค์กรสันนิบาตสตรีแห่งพม่า (Women’s League of Burma - WLB) ถูกกองทัพพม่าจับกุมเมื่อกลางดึกวันที่ 8 เม.ย. 2564 แถลงการณ์ของ WLB ระบุว่า เธอถูกนำตัวไปที่ศูนย์สืบสวนเหย่จีไว่ (Yay Kyi Waing) ที่มีชื่อเสียงอื้อฉาว
“เรามีความเป็นห่วงต่อชีวิตและสวัสดิภาพของทินทินอ่องเป็นอย่างยิ่ง” WLB ระบุในแถลงการณ์ พร้อมเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวเธอ
ขณะที่ James Pu Thoure ชาวชาติพันธุ์ชิน อดีตสมาชิกของ Mizzima Media ถูกควบคุมตัวพร้อมกับทินทินอ่อง ซึ่งต่อมา Mizzima Media ออกแถลงการณ์ชี้แจงว่า ทั้งสองลาออกจาก Mizzima Media หลังการทำรัฐประหารของกองทัพ นอกจากนี้ แถลงการณ์ยังแสดงความเป็นห่วงต่ออดีตสมาชิกทั้งสอง
“Mizzima มีความกังวลต่อสวัสดิภาพของอดีตสมาชิก และเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวให้เร็วที่สุด” ข้อความบางส่วนจากแถลงการณ์ของ Mizzima Media
ปัจจุบัน บรรดาเพื่อน ๆ ของทั้งคู่ ระบุว่ายังไม่ได้ข่าวคราวเกี่ยวกับพวกเขานับตั้งแต่วันที่พวกเขาถูกจับตัว
จับกุมแพทย์พม่าที่ปฏิเสธรักษาบุตรทหาร-ตำรวจ
ขณะที่ Myanmar Now รายงานวันที่ 11 เม.ย. 2564 ระบุว่า ที่เมืองพะอัน รัฐกะเหรี่ยง ดร.โองโองยี (Ohn Ohn Yi) กุมารแพทย์ ถูกทางการจับตัว หลังจากปฏิเสธรักษาบุตรของตำรวจ ซึ่งทำให้ตำรวจผู้นั้นฟ้อง ตามประมวลกฎหมาย อาญา 505[a]
แพทย์ที่เกษียณอายุจากโรงพยาบาลรัฐ อายุ 57 ปี ขณะนี้เธอหันมาเปิดคลินิกเล็ก ๆ โพสต์ข้อความว่า เธอเข้าร่วมขบวนการ CDM และขอปฏิเสธให้บริการรักษาบุตรและธิดาของตำรวจและทหารที่สังหารพลเรือนที่ไร้อาวุธ
ไม่ใช่แพทย์และคลินิกที่ปฏิเสธให้การรักษาบุตรและธิดาของตำรวจและทหารเท่านั้นที่ถูกจับกุม หากทางการทราบว่าแพทย์คนใดรักษาผู้ประท้วงต้านรัฐประหาร ก็จะตกเป็นเป้าหมายถูกจับกุมเช่นกัน
เมื่อช่วงเช้าวันที่ 11 เม.ย.ที่ผ่านมา สำนักข่าวท้องถิ่นในเมืองพะโค รายงานว่า อายุรแพทย์นามว่า ไวยานเมี้ยวลวิน (Wai Yan Myo Lwin) ที่ให้บริการรักษาโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายที่คลินิก ถูกจับกุม หลังให้การรักษาผู้ที่ถูกเจ้าหน้าที่ทหารและตำรวจทำร้ายจนบาดเจ็บ ทั้งนี้ คลินิกแห่งนี้ร่วมกับบริหารกับ ดร.เนเมี้ยว ซึ่งถูกทางการพม่าจับกุมไปเมื่อวันที่ 2 เม.ย.ที่ผ่านมา
พระสงฆ์พม่า-คนรอบตัวผู้ประท้วงต้านกองทัพ ถูกจับกุม
พระสงฆ์ที่เข้าร่วมประท้วงก็ถูกทางการพม่าไล่จับเช่นกัน โดยเมื่อวันเสาร์ที่ 10 เม.ย. 2564 เหย่ปู ซะยาด่อ พระชั้นผู้ใหญ่จากภูมิภาคมัณฑะเลย์ ถูกตัดสินจำคุก 3 ปี พร้อมกับพุทธศาสนิกชนคนอื่นๆ อีก 25 คน โดยพวกเขาถูกควบคุมตัวระหว่างการปราบผู้ชุมนุมต้านรัฐประหารในเมือง
เหย่ปู ซะยาด่อ ถูกควบคุมตัวระหว่างพยายามเข้าไปห้ามตำรวจไม่ให้ใช้ความรุนแรงต่อผู้ประท้วง และเขายังถูกบังคับจับสึกระหว่างถูกควบคุมตัวอีกด้วย
เมื่อวันที่ 8 เม.ย. 2564 กองทัพพม่าเข้าไปตรวจค้นที่วัดปานปโยลัต ในภูมิภาคพะโค ซึ่งวัดที่มีชื่อเสียงในฐานะเป็นโรงเรียนสำหรับเด็กกำพร้า และเด็กที่มีฐานะยากจน โดยสำนักข่าวในเมืองพะโค รายงานว่า ทหารและตำรวจบังคับให้แขกที่มาเยือนวัดคุกเข่าลง และมีคนถูกจับออกไป จำนวน 5 คน
ต่อมา ทางวัดยืนยันว่ามีเจ้าหน้าที่บุกเข้ามาจริง พร้อมระบุว่า อะซิ่นปะหยิ่นแหย่บะทา เจ้าอาวาส ต้องหลบหนีไปที่อินเดีย หลังจากเกิดเรื่องดังกล่าว
“โรงเรียนยังอยู่สภาพที่ดี เว้นแต่ว่าปัญหาเรื่องเงิน เนื่องจากบาตรพระและกุญแจตู้เซฟถูก (เจ้าหน้าที่) ยึดเอาไป” แถลงการณ์จากวัดระบุ ขณะที่สำนักข่าวอิระวดี ยังไม่สามารถติดต่อทางวัดเพื่ออัปเดตข้อมูลเพิ่มเติมได้
การไล่จับกุมอย่างหนักหน่วงทำให้นักกิจกรรมทางการเมือง แกนนำการประท้วง และเจ้าหน้าที่ที่ปฏิเสธทำงานให้กองทัพ ต้องหลบซ่อนตัว เพื่อหลีกหนีการจับกุม
ด้านเจ้าหน้าที่กองทัพพม่าเริ่มจับกุมบุคคลรอบตัวของผู้ที่กำลังซ่อนตัวอยู่เพิ่มมากขึ้น โดยเมื่อวันที่ 6 เม.ย. 2564 คนรักและเพื่อน 2 คนของจ่อโกโก อดีตประธานสหภาพแห่งสหพันธ์นักศึกษาพม่า (All Burma Federation of Student Unions) ที่ขณะนี้กำลังหลบซ่อนตัว ถูกจับกุมที่จุดตรวจ บริเวณใกล้กับกรุงเนปยีดอ
ทั้งนี้ อ้างอิงรายงานจากสมาคมช่วยเหลือนักโทษการเมืองในพม่า (AAPP) ซึ่งเป็นองค์กรภาคประชาสังคมที่ติดตามการควบคุมตัวนักโทษการเมือง ระบุว่า รายงานตัวเลขผู้ถูกจับกุม เนื่องจากวิจารณ์และประท้วงต่อต้านกองทัพพม่า เมื่อวันที่ 11 เม.ย. 2564 มีผู้ถูกจับกุมแล้วทั้งสิ้น 3,059 ราย โดยในจำนวนผู้ถูกจับกุมเป็นผู้ประกอบอาชีพสื่อมวลชน 30 ราย และมีผู้ถูกออกหมายจับแล้วทั้งสิ้น 657 ราย
แปลและเรียบเรียง
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)