หลากวิธีการที่ชาวฮ่องกงใช้แสดงออกสนับสนุนประชาธิปไตย นอกจากการประท้วงบนท้องถนน

นับตั้งแต่การระบาดหนักของ COVID-19 รวมถึงการปราบปรามผู้คนโดยอ้างใช้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่จากจีน ทำให้ชาวฮ่องกงต้องปรับเปลี่ยนกลยุทธ์และวิธีการใหม่ๆ ในการแสดงออกเพื่อประท้วงต่อต้านอำนาจนิยมจากรัฐบาลหุ่นเชิดจีนแผ่นดินใหญ่ ตั้งแต่การต่อคิวหน้าศาลที่ถูกห้ามเข้า การเน้นส่งเสริมเศรษฐกิจของฝ่ายประชาธิปไตย บอยคอตต์เผด็จการ รวมถึงวิธีการอื่นๆ

ในช่วงที่ชาวฮ่องกงต้องเผชิญกับการบีบเค้นจากการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่จากจีนและมาตรการลิดรอนสิทธิเสรีภาพอื่น มีการจัด "วันการศึกษากฎหมายความมั่นคง" เป็นครั้งแรกในวันที่ 15 เม.ย. ที่ผ่านมา และในวันที่ 16 เม.ย. ก็มีการตัดสินให้จิมมี ไหล เจ้าของสื่อสายประชาธิปไตยต่อต้านจีนแอปเปิลเดลีและฝ่ายประชาธิปไตยอาวุโสอีก 2 คน ต้องโทษจำคุก 6-8 เดือน จากความผิดฐานเข้าร่วมการชุมนุมที่ไม่ได้รับอนุญาต

นอกจากนี้ยังมีนักกิจกรรมอีกหลายคนที่ถูกจับกุมและรอการถูกดำเนินคดีอยู่ภายใต้รัฐบาลฮ่องกงที่มีจีนแผ่นดินใหญ่ชักใยอยู่ ท่ามกลางบรรยากาศบีบเค้นเช่นนี้ กลุ่มผู้ต่อสู้เรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกงก็ยังคงหาวิธีการใหม่ๆ ในการแสดงออกต่อต้านและทำให้เสียงของพวกเขาเป็นที่รับรู้ได้ยิน มีสื่อฮ่องกงฟรีเพรสและโกลบอลวอยซ์ได้เรียกเรียงวิธีการเคลื่อนไหวของชาวฮ่องกงที่ถูกมองว่า "ครีเอท" ไว้ดังนี้

เข้าคิวหน้าศาลเพื่อให้กำลังใจผู้ถูกดำเนินคดี แม้จะถูกสั่งห้ามเข้า

ในเดือน มี.ค. ที่ผ่านมามีประชาชนหลายร้อยเข้าคิวหน้าศาลเวสท์เกาลูนเพื่อแสดงการสนับสนุนกลุ่มสนับสนุนประชาธิปไตย 47 รายที่ถูกดำเนินคดีภายใต้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่จากการที่พวกเขาเข้าร่วมการเลือกตั้งรอบแรกนับตั้งแต่ที่มีการเลื่อนการเลือกตั้งสภานิติบัญญัติมาก่อนหน้านี้

ถึงแม้จะเข้าศาลไม่ได้เพราะถูกห้ามผู้คนเหล่านี้ประท้วงด้วยการสวมชุดดำเพื่อแสดงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันแล้วยืนต่อคิวเสมือนจะรอเข้าศาลเป็นเวลาหลายชั่วโมงเพื่อแสดงออกถึงจุดยืนของพวกเขา

อีกทั้งถึงแม้จะมีการวางกำลังแน่นหนาและมีตำรวจคอยเตือนพวกเขา แต่ประชาชนเหล่านี้ก็ตะโกนคำขวัญเดิมในการประท้วงต่อต้านอำนาจนิยมในช่วง 2 ปีที่ผ่านมาคือ "ข้อเรียกร้อง 5 ข้อ ไม่น้อยไปกว่านั้น" และ "ปลดปล่อยฮ่องกง การปฏิวัติในช่วงเวลาของพวกเรา" ซึ่งเป็นคำขวัญที่อาจจะละเมิดกฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่จากจี

สนับสนุนร้านค้าฝ่ายประชาธิปไตย

นอกจากการต่อคิวหน้าศาลแล้ว เมื่อไม่นานนี้ยังเคยมีกรณีที่ชาวฮ่องกงต่อคิวซื้อสินค้าแสดงการสนับสนุนร้านขายสินค้าชาวไทย AbouThai หลังจากที่ร้านค้าแห่งนี้ถูกบุกตรวจค้นจากศุลกากรโดยอ้างเรื่องการไม่ติดคำเตือนฉลากสินค้าบางชิ้นแต่ก็มีการตั้งปมว่ามีการใช้กำลังอย่างไม่สมสัดส่วนในเรื่องนี้และร้านค้าแห่งนี้เป็นร้านที่สนับสนุนกลุ่มเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกงด้วย

เรื่องของ AbouThai ยังสะท้อนได้ถึงวิธีการเคลื่อนไหวที่ชาวฮ่องกงใช้ร่วมกับการเคลื่อนไหวอื่นๆ มาตั้งแต่ก่อนหน้านี้คือการอุดหนุนร้านค้าที่สนับสนุนประชาธิปไตยและบอยคอตต์ร้านค้าที่สนับสนุนอำนาจนิยมหรือจีนแผ่นดินใหญ่ในแบบที่เรียกว่า Yellow Economy ซึ่งจะมีชาวเน็ตฮ่องกงคอยวางรายชื่อว่าร้ายค้าไหนเข้าข่าย "ร้านค้าสีเหลือง" ที่สนับสนุนประชาธิปไตย ร้านค้าไหนเข้าข่าย "ร้านค้าสีน้ำเงิน" ที่สนับสนุนอำนาจนิยมและจีนแผ่นดินใหญ่

วิ่งไล่ตามรถตู้ที่คุมขังผู้ชุมนุม

สำนักงานความมั่นคงฮ่องกงระบุว่ามีการจับกุมประชาชนผู้ประท้วงกฎหมายส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนไปแล้วรวม 10,242 มีผู้ถูกดำเนินคดีหรือกำลังอยู่ในขั้นตอนการดำเนินคดี 2,521 ราย ซึ่งการประท้วงกฎหมายส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนดังกล่าวนี้เป็นชนวนแรกที่ก่อให้เกิดขบวนการเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยฮ่องกงตั้งแต่ปี 2562 เป็นต้นมา

ท่ามกลางการที่ผู้คนถูกจับกุมและถูกส่งตัวขึ้นศาลอยู่เรื่อยๆ นี้ทำให้มีผู้คนบางส่วนใช้วิธีการประท้วงด้วยการวิ่งไล่ตามรถตู้ที่ออกจากศาล พร้อมทั้งตะโกนแสดงการสนับสนุนพวกเขา ในขณะที่บางคนกลายเป็น "ผู้คอยเฝ้าดูศาล" ซึ่งเข้าฟังการพิจารณาคดีอยู่เสมอๆ

จากการที่มีข่าวและข้อมูลเกี่ยวกับในคุกออกมาอย่างจำกัด ทำให้สมาคมช่วยเหลือนักโทษการเมืองให้ที่อยู่แก่ประชาชนในการให้พวกเขาส่งจดหมายให้ นอกจากนี้ยังมีการจัดทำในลักษณะของ "เพื่อนทางจดหมาย" หรือ pen pals เพื่อให้ผู้ต้องขังรับรู้เรื่องราวของโลกภายนอกได้ รวมถึงรวบรวมขนมและเครื่องมือทำความสะอาดให้นักโทษเหล่านี้

ชุมนุมแบบเว้นระยะห่าง

การประท้วงของชาวฮ่องกงมีการปรับเปลี่ยนตามมาตรการป้องกันการระบาดของ COVID-19 ด้วยการจัดให้มีการชุมนุมกลุ่มที่เล็กลง ในกรณีที่มีจำนวนผู้ชุมนุมมากเกินกำหนดก็จะจัดให้มีการวางระยะห่างทางสังคมโดยให้ยืนห่างกันอย่างน้อย 1.5 เมตร

แต่ถึงกระนั้นสมาชิก 8 รายจากกลุ่มสมาคมสังคมนิยมประชาธิปไตยและพรรคแรงงานก็ถูกสั่งจำคุกเป็นเวลา 14 วันและรอลงอาญา 18 เดือน ในเรื่องที่พวกเขาจัดการชุมนุมแบบเว้นระยะห่างในวันแรงงานปี 2563

มีการเคลื่อนไหวแบบเดียวกันนี้ในกรณีอื่นๆ คือการวางดอกไม้, ขนมปังสัปปะรด และของที่ระลึกต่างๆ ในจุดประท้วงที่มีผู้ประท้วงเสียชีวิตในปี 2562

การลาออกประท้วงหมู่

ในเดือน พ.ย. 2563 เคยมีกรณีที่ผู้แทนฯ ฝ่ายประชาธิปไตยในสภานิติบัญญัติฮ่องกงลาออกหมู่เพื่อประท้วงหลังจากที่รัฐบาลตัดสิทธิ์นักการเมืองฝ่ายประชาธิปไตย 4 ราย โดยอ้างจากข้อมติที่ระบุว่ารัฐบาลมีสิทธิไล่นักการเมืองที่ถูกมองว่าเป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติออกได้

ป้ายประท้วงเปล่า

หลังจากที่มีการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ ทำให้คำขวัญการประท้วงบางอย่าง เช่น "ปลดปล่อยฮ่องกง การปฏิวัติในช่วงเวลาของพวกเรา" ถูกทำให้กลายเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ทำให้มีผู้ประท้วงโต้ตอบด้วยการถือป้ายประท้วงเปล่าไม่มีข้อความใดๆ ตามห้างสรรพสินค้าต่างๆ ในฮ่องกง นอกจากนี้ "กำแพงเลนนอน" ที่เคยมีกระดาษโพสต์อิทพร้อมคำขวัญการประท้วงหรือการสนับสนุนการประท้วงแปะอยู่จำนวนมากก็ถูกแปะด้วยกระดาษโพสต์อิทเปล่าแทน

การระดมทุน

นักกิจกรรมและนักการเมืองฝ่ายประชาธิปไตยจำนวนมากในฮ่องกงต้องเผชิญกับคดีความต่างๆ ซึ่งมีค่าธรรมเนียมหนักหนาสาหัส ทำให้มีบางส่วนจัดตั้งเพจในเว็บระดมทุน Patreon เพื่อช่วยเหลือเรื่องเหล่านี้แก่นักโทษการเมือง ถึงแม้ตำรวจพยายามปราบปรามการระดมทุนเหล่านี้ แต่กองทุนบรรเทาทุกข์ด้านมนุษยธรรม 612 ที่จัดตั้งมาตั้งแต่ในเดือน มิ.ย. 2562 ก็สามารถระดมทุนได้ 11.5 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง (ราว 45 ล้านบาท)

ประท้วงด้วยเกมและในเกม

นอกจากกิจกรรมในโลกภายนอกแล้ว ชาวฮ่องกงยังสร้างวิดีโอเกมที่ชื่อ "Liberate Hong Kong" หรือ "ปลดปล่อยฮ่องกง" ซึ่งนำเสนอประสบการณ์การร่วมประท้วงต่อต้านกฎหมายส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดน

ชาวฮ่องกงยังเคยใช้พื้นที่ในเกมชื่อดังของค่ายนินเทนโด "แอนิมอล ครอสซิง" ในการแสดงออกต่อต้านทางการเมืองโดยการสร้างข้อความแสดงการสนับสนุนประชาธิปไตยและต่อต้านรัฐบาล รวมถึงธงที่มีคำขวัญการประท้วงอยู่ด้วย

หน้ากากสีเหลือง

สำหรับในฮ่องกงนั้นสีเหลืองเป็นสีที่เป็นตัวแทนกลุ่มสนับสนุนประชาธิปไตย ทำให้การสวมหน้ากากสีเหลืองกลายเป็นสัญลักษณ์ของการต่อต้านขัดขืนรัฐบาล โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากที่มีเหตุการณ์ผู้พิพากษาขอให้ผู้คนที่เข้ารับฟังการพิจารณาคดีในศาลเปลี่ยนหน้ากากของพวกเขาโดยอ้างว่า "ไม่ควรแสดงออกในเชิงความคิดเห็นส่วนตัวในศาล"

อย่างไรก็ตามผู้ผลิตหน้ากากนี้คือ Yellowfactory ระงับธุรกิจของตัวเองหลังจากที่กลุ่มนักการเมืองฝ่ายสนับสนุนจีนและสื่อฝ่ายจีนอ้างว่าดีไซน์ของพวกเขาละเมิดกฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ หนึ่งในดีไซน์ซึ่งเป็นที่นิยมของผู้ผลิตรายนี้คือดีไซน์ที่มีการพิมพ์คำว่า "F.D.N.O.L." เป็นอักษรย่อของคำขวัญ "Five Demands, Not One Less" (ห้าข้อเรียกร้อง ไม่น้อยไปกว่านั้น)

การรณรงค์เรียกร้องจากต่างประเทศ

มีชาวฮ่องกงบางส่วนที่ต้องเดินทางไปอาศัยอยู่ต่างประเทศซึ่งพวกเขาก็ยังคงแสดงออกในเชิงต่อต้านอำนาจจีนแผ่นดินใหญ่และรัฐบาลหุ่นเชิดฮ่องกงต่อไป มีนักกิจกรรมประชาธิปไตยฮ่องกง 8 รายที่ออกกฎบัตรของตัวเองในการเรียกร้องประชาธิปไตยและการปกครองตนเองของฮ่องกงรวมถึงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของชาวฮ่องกงในต่างแดน

นอกจากเรื่องการพยายามประสานงานของกลุ่มคนที่เป็นที่รู้จักแล้ว ชาวฮ่องกงยังจัดตั้งการเดินขบวนเพื่อส่งเสริมกลุ่มอื่นๆ ด้วย เช่น ชาวฮ่องกงในแมนเชสเตอร์จัดการเดินขบวนเมื่อวันที่ 11 เม.ย. ที่ผ่านมาเพื่อสนับสนุนผู้ประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตยในพม่า

เรียบเรียงจาก : 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท